장음표시 사용
111쪽
Νon enim obsidebat spiritum eius vinoIentia, eamque stimulabat in odium veri amor vini, sicut Pleroaque mares et feminas, qui ad cantieum sobrietatia, sicut ad potionem aquatam madidi nauseant. Sed illa cum adtulisset canistrum cum solemnibus epulis praegustandis atque Iarriendis, plus etiam quam unum po-ciΙΙum pro suo palato satia sobriote ruperatum, unde dignationem sumereo, non ponebat. Et si multae essent, quae ilI modo videbantur honorandae memoriae defunctorum, idem ipsum unum, quod ubique Poneret, circumferebat, quo iam non solum aquatissimo, sed etiam tepidissimo, cum suis raesentibus Per sorbitiones exiguas partiretur; qui pietatem ibi quaerebat, non voIuptatem. Itaque ubi eomperit a Praeclaro praedicatore atre antistite pietatis praeceptum esse, ista non fieri, nec ab eis, qui sobrie facerent, ne uua occani se ingurgitandi daretur ebriosis et quia in quasi parentalia superstitioni gentitium essent simissima, abstinuit se libentissime et Pro canistro pleno terrenis fructibus pleniim purgatioribus votis pectu ad memorias martyrum adfarre didicerat ut et quod posset daret e3entibus, et aiecommunicatio Dominici eo oris imo celebraretur, cuius passionis imitatione immolati et coronati sunt martyres. Sed tam n videtur mihi, Domine Deus meus, at ita est in conspectu tuo de hac re cor meum, non facile fortasse de hac amputanda. consuetudine matrem meam fixi age cessuram, si ab Hi prohiberetur, quem non sicut Ambrosium diligebat, quem propter salutem meam maxime diligebat eam vero IIIepropter eius religiosissimam conversationem, qua in bonis operibus tam fervens spiritu frequentabat ecclesiam, ita ut saepe erumperet, cum me videret, in eius praedicationem, gratulans mihi quod talem in trem haberem, nesciens qualem illa me filium, qui dubitabam de illis omnibus, et inveniri posse viam vitae minime putabam.
112쪽
C. III. ec iam ingemiscebam orando, ut subvenires mihi; sed ad quaerendum istentus, et ad disserendum inquietus erat animus meus. Ipsumque -- brosium felicsm quemdam hominΘm Boundum saeculum opinabar, quem sie tantae potestates honoriirent coelibatus tantum eius mihi laboriosus videbatur. Quid autem ille spei gereret, et adversus ipsius excellentiae tentamenta quid luctaminis haberet, quidis solaminis in adversis, et occultum os eius, quod erat in corde eius, quam sapida gaudia de
pane tuo ruminaret, nec coniicere noveram, nec
expertus fram; imo ille sciebat aΘstua meos, nec foveam periculi mei. Non enim quaerere ab eo poteram, quod volebam, sicut Volebam, secludentibus me ab eius aure atque ore eatervis negotiosorum hominum, quorunt infirmitatibus serviebat eum quis is quando non erat, quod perexiguum tum ris erat, aut corpus P fisi ut nocessariis sustentaeulis, aut lectione animum 'sed cum Iegebat, oculi ducebantur per paginas, et cor inteIlectum rimabatur, vox autem et lingua uleaeebant. Saepa cum ad samus non Qitim volabatur quisquam ingredi, aut ei venientem nuntiari mos erat), sic eum legentem vidimus taetra et aliter numquam sedentesque in diutum silentio quis enim tam intento esse oneri auderet discedebamus, et oniectabamus eum arvo ipso tempore, quod reparandae menti suae nanciscebatur, feriatuni ab stropitu eausarum alienarimi, nolle in aliud avocari, et eauEre fortunae, ne auditore suspenso et intento,
siqua obseurius posuisset in quem legeret, etiam exponere necesse esset aut de aliquibus dissollioribus dueeptare quaestionibus, atque huic operi tempori insini pensis, minus quam vellet voluminum evol-Veνεε quamquam et eausa sorvandae vocis, quae illi facillisne obtundebatur, poterat eas iustior inelte egendi. Quolibet tamen animo id ageret, bono utique ille vir agebat Sed certe milii nulla dabatur
113쪽
eopi sciscitandi quae cupiebam de tam sancto oraculo tuo pectore illius, nisi cum aliquid Meritor esset audiendum. Aestua autem tili mei otiuaum eum valde, vi refunderentur, requirebant, nec umquam inveniebant. Et eum quidem in populo verbum veritatis recte tractantem omni die dominico audiebam; et magis magisque mihi confirmabatur, omnes Versutarum calumniarum nudos, quoa illi deceptores nostri adversus divinos libros inneetebant, poas diagorei. Ubi ver etiam compera, ad imaginem tuam hominem a te factum, spiritalibus filiis tuis, quos de matre catholica per gratiam regenerasti, non siclintelligi,ut humani comoaris forma te terminatum crederent atque cogitarent quamquam quomodo se haberet spiritalis audistantia, ne. quidem tenuiter atque in ue'igmate auspiciam cinguen gaudens .mbui, non me tot Bainos Mueraus eathougam fidem, aed contra carnatium cogitationum figmentaliutrama A , quippe temerarius at impius fueram, .s eis, quae dehebam quaerando dicere. disceret, adς ando dixoram. Tu
enim inuisa e . at proximo, aegrotissime si praesenti ime, ut membra non sunt alia maiora et alia minissa ,.sed ubique totus es, et nusquam Iocorum es, non es utique forma ista corporea tamen fecisti hominem ad .ima inem,tuam; et ecce ipse a capite usque ad pedes in Loco eat. IV. Cum ergo nemirem, quomodo Me 1 alateae imago tua, pulaana proponerem, quomodo -eredendum esset, non inaudaria opponerem, quasi ita eroditum aset: tanto igit acrior culla rodebat. tuti--- men,' dierit retinorem, quanto me magis.Pudebat uini viti iniustam et deceptum promissione .sto-mina, puerili eo me animositate, tam multa incerin Ralueringarrisse. Quod enimέ-aeaaerat, Pomen milhierimit. Certum, tamen erat, quod incerta esSent,
et a me aliquiando iro. Dextis habita Miactent, eum Catholicam tuam caecis . contentionibus adfusare-
114쪽
etsi nondum compertam vera docentem, non tamen ea docentem, quae graviter adcusabam. Itaque eon-nuidebar, et convertebar, et gaudebam, Deus meua,
quod ecclesia uniea corpus nici tui, in qua mihi nomen Christi infanti eat inditum, non auperet infantiles nugas neque hoe haberet in doetrina sua ann quod te creatorem omnium in spatium Ioel, quam in
summum et amplum, tamen undique terminatum, membrorum humanorum figura contruderet. Sa
dinum etiam, quod vetera seripta legis et prophet rum iam non tuo oculo mihi leganda proponerentur, quo antea videbantur absurda, eum arguebam tamquam ita sentientes sanctos tuos; veri aut- non ita sentiebant et tamquam revium duigentissime commendaret, saepe in popularibus sermonibus auia dieentam Ambrosium laetus audiebam Mera etadu, spiritu autem sis eat a cor 3, 6. peum ea, quae ad literam perversitatem docere videbantur, remotomystie velamento spiritanter aperiret, non dicens quod me Hrenderet, quamvis ea diiseret, quae utram vera essent adhue ignorarem. Tenebam enim eormeum ab omni adsensione, timens praeeipitium; et auspendio magis necabar volebam enim eorum, quae non viderem, ita, eertum fieri, ut certus essem, quod aeptem et tria decem aint. Neque enim tam insanus eram, ut ne hoe quidem putarem Posseeomprehendi, aedisicut hoc ita aeter eupiebam, alvo oorpotalia, quae coram sensibus mela non ad aene, sive spiritalia, de quisu eogitare nisi corpor liter nesciebatil. Et sanari redendo poteram, ut purgatior acie mlntia meae dirigeretur In quo modo in veritatem tuam sempermanentem, et ex nino delleigntem. Sed Heu evenire adsoIet, ut in Ium medieum ex rius etiam bono timeat aε eommi tere, ita erat Metudo animae meae, quae utique nisi eredendo sanari non poterat; et ne fala erederet, eurari reeusabat resistens manibu tuis, qui medie -
115쪽
menta fidei confecisti, et aparsiati super morbos orbis terrarum, et tantam inis auctoritatem tribuisti. C. V. Ex hoc tamen quoque iam praeponens doctrinam catholicam, modestius ibi minimeque faΙΙ citer sentiebam iuberi, ut erederetur quod non demonstrabatur sive esset quid, sed cui forte non esset, sive ne quid esset , quam Jluc temeraria pollicitatione acientiae credulitatem irrideri et postea tam multa fabulosissima et absurdissima, quia demonstrari non poterant, credenda imperari. Deinde paulatim tu, Domine, manuisitissima et misericordissima pertractans et gomponens cor meum, consideranti quam innumerabilia crederem, quae non riderem, neque cum gererentur adfuissem sicut tam multa inhiatoria gentium, tam multa dedocia atque urbibus, quae non videram, tam multa amieis, tam multa medi- eis, tam vita hominibus aliis atque aliis, quae nisi crederentur, omnino in hac vita nihiLugeremus; ο-atremo, quam inconcussa fixum fide retinerem, de quibus parentinua ortus eaaem, quod scire non possem, nisi audiendo credidissem: persu iacimihi, non qui crederent libris tuis, quos tanta in omnibus fere gentibus auctoritate fundasti, sed qui non crederent, esse culpandos nec audiendoa esse, si qui forte mihi dicerent: unde seia illos libros unius veri et veracissimi Dei spurit ense humano goneri ministratos Idipsum enim maxime eredendum erat, quoniam nuIIapugnauitas ea- Iumniosarum quaestionum per tam multa quae legeram inter se constigentium philosophorum extorquere mihi potuit, ut aliquando non crederem te esse, quidquid esse quod ego nescirem, aut administrationem rerum humanarum ad te pertinere. Sed id credebam aliquando robustius, aliquando exilius semper tamen eredidi, et esse te, et curam nostri gerere, etiamsi ignorabam, vel quid sentiendum esset de substantia tua, Vel quae via duceret aut redueeret ad te. Ideoque cum essenina infirmi ad inveniendam liquid ra
116쪽
tione veritatem, et ob hoc nobis opus esset auctorit te sanctarum literarum, iam credere eoeperam, nullo modo te fuisse tributurum tam excellentem tui seripturae per Omnes iam terras auctoritatem, nisi et per ipsam tibi credi et per ipsam te quaeri voluisses. Iam enim absurditatem, quae me in iliis literis solebat offendere, eum multa ex eis prohabiliter exposita audissem, ad sucrumentorum altitudinem referebam; eoque mihi tua venerabilior et sacrosancta fide dignior adparebati auctoritas, quo is omnibus ad legendum esse in promtu et ascreti sui dignitatem in intellectu profundi e servaret, verbis apertissimis et humillimo genere Ioquendi se eunetis Taebens, et exercens intentionem eorum, qui non sunt leves corde; ut exciveret omnos popidariainu, et per ang: sta foramina reueos ad te traiiceret, mureo tamen plures, quam si nec tanto pice auctoritatis e neret, nec tuabus gremio sanetae humilitatis hauriret. Cogitabam haec, et aderas mihi; suspiraham, et audiebas me fluctuabam, et gubem a me ibam per iam saeculi latam, nec deserebas. C. VI. Inhiabam honoribus lueris, coniugio et . tu irridebas. atiebaron et eupiditatibiis amarissimas disticultates, te propitio tanto magis, quanto nainus sinebas mihi dulcescere, quod non eras tu. Vide cor meum Domine, qui voluisti, ut hoc reco daror, et confiterer tibi. Nunc tibi inhaereat anima mea, quam de visco tam tenaci mortis exuisti quam misera erat, et sensuri vulneris tu pungebas, ut relictis omnibus converteretur ad te, qui ea super omnia, et sitie quo nuIla essent Omnia, eonverteretur, et sanareuir quam ergo miser eram, et quomodo egisti, ut sentirem miseriam meam die illo, quo eum ν ratem recitare Imperator svalentiniano n. f. contra Petilian. 33 25. et Possid. e. I. Iaudes, quibus Plura mentirer, et mentienti faveretur ab scientibus, easque curas anhelaret cor meum et cogitationum
117쪽
e incarum febribus againaret irarisiens Per quemdam vicum ediolanensem animadverti pauperemmhndicum, iam credo saturum. iocantem atque Iaetantem; et ingemui et locutus sum cum amicis, qui
mecum erant, multos dolores insaniarum nostrarum,
quia omnibus latibus conatibus nostria, qualibus tunc laborabam, sub stimutis cus dita n trahens infelicitatis meae saxcinam, et trahando exaggerans, nihil venemus aliud, nisi ad securam Iaetitiam pervenire, buo nos mendicu iue iam praecesi sat numquam ortasse illuc enixos Ruu euim iam ille paucu- is ot emendicatis nummulis adaptus erat, ad hoc ego tam aerumnosis amfractibus et circuitibu Mabiebam, ad Iaetitiam scilicet temporalis felicitatis. Non enim verum gaudium habebat; sed et ego illis ambitioui-hua multo falaius quaerebam. Et certe ine laetabatur, ego anxius eram; securus ille ego trepidus. Et si quisquam perconeinretur ina, utrum massim exsultare an metuere, responderem exaestare. Rursus si
interrogaret, utrum me tallam inaltem, quatis ille, an qualis ego hunc essem; ineri um curis timotibusque confectu- et romi ad perversitata numquid veritate meque enim o in prasponerq iIli debebam, quo doctior eram, quoniam non inde gaud-bam, sed PIacere inde quaerebam homnibus non uit eos dOCerem, sed tantum ut piaeeram. Pri,pterea e tu bacino discipIinae tuae confringebas asa mein Reeedant ergo ab anima mea, qui Meunt ei interest unde quis gaudeat. Gaudebat mendinus ius vinolentia, tu gaudor cupiebas gloria Qua noria Domine φ uuae non est in te sam sicut ivud vorum gaudium
non erat, ita nec illa Vera gloria, et amplius vertebat mentem meam. Et Ile ipsa noet disgosturus erat ebrietatem suam ego cum mea domieram et subrexeram, et dormiturus et subrecturus eram vide quot diebus Interest vero, unde quis gaudeat. Scio, et
gaudium spei fidelis incomparabiliter distat ab illa
118쪽
vanitate; sed et tunc distabat inter nos. imirum quippe ille felicior erat, non tantum quod hiIaritate
perfundebatur, cum ego curis eviscerarer, reum
etiam quod ille bene optando adquisiverat vinum, ego mentiendo quaerebam typhum. Dixi tune multa in hac sententia caris meis, et saepe aclvsriebam in his, quomodo mihi esset, et inveniebam male mihi esse, et dolebam, et conduplicabam ipsum male. Et si quid adrisisset prosperum, taedebat adprehendere, qui paene priusquam teneretur avolabat. C. VII. Congemiscebamus in iis, qui simul amice Vivebamus, et maxime ac familiarissime cum Alypio et ebridi ista conoquebar, quorum Alypius ex e dem, quo ego ortus eram municirio, parentibus prumatibus municipalibus, me minor latu. am et ut duerat apud me, cum in nostro dinere coepi oppido, et postea Carthagini, et diligebae me mestum, quod
ei bonus et doctus viderer, et ego illum propter in gnam virtutis indolem, quae in non magna aetatem iis eminebat Gurges tamen morum Carthagine sium, quibus nugatoria fervent spectacula, absorbuerat eum in insaniam Circensium. Sed cum in eo miserabiliter volveretur, ego autem rhetoricam ibi professus publica schola uterer, nondum me audiebat ut magistrum, propter quamdam simultatem, quae inter me et patrem eius erat exorta; et compereram, quod circum exitialiter amaret, et graviter angebar, quod tantam spem perditurus, vel etiam perdidisse mihi videbatur. Sed monendi eum, et aliqua coereitionct revocandi, nulla erat copia, vel amicitiae benevese tia, vel iure magisterii. utabam enim eum de Ecum patre sentire iue vero non si erat. Itaque postposita in hac re patris voluntate salutare me cost-perat, veniens in auditorium meum, et audire aliquid atque abire. Sed enim de memoria mihi lapsum erat
agere cum illo, ne vanorum Iudorum caeco et Praeeipiti studio tam bonum interimeret ingenium. Ve-
119쪽
om autem, Domine, tu, qui praesides gubernaeulis omnium, quae creasti, non eum oblitus eras futurum inter filios tuos antistitem sacramenti tui; et ut aperte tibi tribueretur eius eorrectio, per me quidem il-Iam, sed nescientem Operatus es. am quodam die cum sederem Ioc solito, et coram me adessent discipuli, venit, salutavit, sedit, atque in ea, quae agebantur, animum intendit. Et forte lectio in manibus erat quam dum exponerem, et opportune mihi abhibendarideretur similitudo Circensium, quo illud, quod insinuabam, et iocundius et planius neret, cum irrisione mordaci eorum, quos illa o rivasset insania, tu scis, Deus noster, quod tunc de Alypio ab illa peste sanando non cogitaverim. At ille in se rapuit, meque illud non nisi propter se dixisse credidit. Et quod Mius acciperet ad succensendum mihi accepit honestus adolescens ad succensendum sibi ad me arden ius diligendum. Dixeras enim tu iam olim, et inue-xueras literis tuis Corripe sapienteni et amabit te. Prov. s.8. At ego illam iam non corripueram, sed utens in omnibus et scientibu et nescientibus, ordine quo nosti et in ordo iustus est , de orde et
Iingua mea carbones ardentes Peratus es, quibus mentem spei bonae adureres tabescentem, ac sa-res. Taceat laudes tuas, cui miseratione tuas non
considerat, quae tibi de medullis mei confitentur. Etenim iΙle post illa verba proripuit se ex fovea tam alia, qua libenter demergeDatur, et cum miserabili
voluptate caecabatur; et excussit animum forti temperantia, et resiluerunt omnes Circensium sordes ab eo, ampliusque illuc non aecessit. Deinde patrem reluctantem evicit, ut me magistro uteretur. Cessit ille, atque concessit. Et audire me rursua ineipiens, illa mecum superstitione involutus est, amans in R- nichaeis ostentationem continentiae, quam eram et germanam putabat. Erat autem tua vecors et seduetoria, pretiosas animas captans, nondum virtutis
120쪽
avitudinem scientes tangere, et alipergete decipia
esses, sed tamen adumbratae simulataeque virtutis. C. VIII. Non an relinquens incantatam sibi a parentibus terrenam iam Romam Praecesserat, ut
ius disceret; et ibi gladiatorii spectaeuti Matii incredibili et ineredibiliter abreptus eat. Cum enim aversarstur et deleataretur talia, quidam eius amici et eundiscipuli, cum fore da prandio redeuntibus pervius esset, Mutantem vehemanter et resistentem
familiari violantia, duxerunt in amphitheatrum cru-dstium et funeMorum ludorum diebus, haec dicem tem: Si eo ua meum in illum locum trahitis, et ibi eonstituitia senumquid et animum et oeulo meos inissa spectaeula poterita intendere Adero itaque ah-nens, ae sic et voa et illa superabo. uicibus auditis, mi nihilo seeiu eum adduxegunt aecum, id ipsum forte explorare cupientes, rum pGaae emere. Quo ubi ventum eat, et aedibus quibus Potuerunt Iocati sunt, fervebant omnia immanissimi voluptatibus. Illa ela in foribus .culorum interdixit mimo, ne in tanta mari Hoeederet, atque utinam et aurea obtur visset ream quod a pugnacteum, cum elamor ingens totius populi vehementer eum Maaaset, curioritate vietua, et quasi M tua, quidquid illud esset, etiam visum eo temnere e vincere, aperuit ocuIoa, et Pero aua est grariore vulnere in anima, quam ille in corpore, quem earnelle eoncupivit ceciditque miserabiliua quam ine , quo eadente factus est clamor, qui per eius auxea intravit, o reseravit ei dumina, ut enae qua feriretur et deiiceretur audax adhuc potius, quam fortis animus, et eo infirmior, quo de se praesumserat, qui debuit de te. Ut enim vidit illum sanguinem, immanitatem simul ebibit, et non amaveristit, sed fixit adspeetum, et hauriebat furias, et nescimhat, et delectabatur Meler e taminia, et cruenta voluptate inebriabatull. Et non erat iam ille qui venerat, sed unus de turba, ad quam venerat, et erus