장음표시 사용
161쪽
me, Mens innotescere personia secundum hoc saeculum maioribus, devitana in eis omnem inquietudi. nem animi, quem volebat habere Iibemm et quam uisis pqsset horis feriatum ad quaerendum aliquid, vel legendum vel audiendum de sapientia quodam tritur die, i Myn recolo ea rim, qua erat absens ebridius, eum ecce ad nos domum veni ad me et Alypium Pontilianus quidam, iris noster in quantum Afer, praeclaro in paΙatio militans; nescio quid a nobis volebat. Et onsedimus, ut colloqueremur; et forte
supra mensam Iusoriam, uae ante nos erut adtendit coeleem, tulit, aperuit, Invenit apostolum Paulum, inopinate sane putaverat enim aliquid de libris, quorum prefessio me snterebat. 'um vero adridens meque intuens, gratulatorie miratus est, quod eas et solas prae oculis meis literas repente comperisset. Christianus quippe et Melis erat, e saepe tibi Deo nostro prosternebatur in ecclesia crebris et diuturnis orationibus Cui ego cum indieassem 1 Iis, scripturi curam mari nam impondere, ortus est sermo apso narrante de Antonio Aeg -ο monueho, euius nomen emellenter e arebat apud servos tuos; nos
autem usque in illam horam 1atebat. Quod ille ubi
eo--it,im moratus est in eo sermone, inainuans tam tum vim ignorantibus, et adna1rans eandem nostram
ignorantiam. Mupebamua autem audi me tam recenti memoria, et prope nostris temporibus testatissima mirabilia tua in fide reeta et cathone ecclesia. omines mirabamur, et nos, quia tam magna erant, et ille, quia inaudsta nobis erant. Inde sermo eius devolutus est ad mon teriorum greges, et more su π olentiae tuae, et ubera deserta eremi, quorum nos nihil sciebamus. Et erat monasterium ediolant plenum honis fratribus extra urbis moenia sub Ambrosio nutritore, et non noveramus. Periendebat ille, et loquebatur adhuc, et nos intenti tacebamus. Unde incidit. ut diceret, nescio quando se et tres ausa
162쪽
contubemaies suos, ninorum apud Treveros, eum Imperator pomeridian Circensium spectaculo teneTetur, exiisse deambulatum in hortos muris contiguos, atque illic, ut forte Oi ibinati spatiabantur, unum secum seorsum, et alios duos itidem se orsum pari, terque digressos sed thos vagabundos irruisse in quamdam casam, ubi habitabant quidam servi tui, apiritu pauperes, quaΙium est regnum coeIorum, et invenisse ibi codieem, in quo scripta erat vita Antonii. Quam legere coepit unus eorum, et mirari et accendi, et inter egendum meditari adripere tMem vitam, et relicta militia saeculavi servire tibi. Erant autem ex eis, quos dicunt Agentes in rebus. Tunc subito re-Pletus amolpe sanct et sobrio pudore, iratus ibi conlecit ocu1ο in amicum, et ait illi: Dic, quaeso te, omnibus istis laboribus nostris quo ambimus perivenire quid quaerimus euius rei causa militamus Μaiorne esse poterit spes nostra in paIatio, quam ut
timici Imphratoris simus Et ibi, quid non fragiae
Plenumque periculis Et per quot pericula Pervenitur ad grandius periculum Et quando istuc erit Amicus autem Dei si Vο1uero, ecce nunc fio. Dixit hoc, et turbidus parturition novae vitae, reddidit oculos paginis, et Iegebat, et mutabatur Mus ub tu
Videbas; et exuebatur mundo mens eius, ut mox ad-Paruit. Namque dum Iegit, et voIvit fluctus cordia sui, infremuit aliquando, et discrevit decrevitque meitora, iamque tuus M amico suo: Ego iam abrupi me ab illa spe nostra, et Deo servire statui, et hoc ex hora hac, in hoc 1οco adgredior Te si piget imbiari, noli adversari. Respondit ille, adhaerere ae socium tantae mercedis tantaeque militiae. Et ambolam tui aedificabant turrim sumtu idoneo, relinque di omnia sua, et sequendi te. Tum Pontilianus, et qui cum eo per alias horti partes deambulabant,
quaerentes eos, devenerunt in eumdem Iocum, et imvenientes admonuerunt, ut redirent, quod declina
163쪽
set dies. At illi morrat placito et proposito suo, quoque modo in eis talis voluntas ria esset atque firmata, petiverunt, ne sibi molesti essent, si adiungi recusarent. Isti autem nihiΙ mutari a pristinis, neverunt se tamen ut dicebat atque Ιlis pie congratu- Iati sunt, et commendaverunt se Ορationibus eorum, et trahentes cor in terra abierunt in palatium illi autem adfigentes cor coelo manserunt in casa. Et ambo habebant sponsas quae postea quam hoc audierunt, dieaverunt etiam ipsae virginitatem tibi. C. VII. arrabat haec Pontilianus. Tu autem,
Domine, inter verba eius Tetorquebas me ad me ipsum, auferens me a dorso meo, ubi me posueram, dum nollem me adtendere, et constituebas me ante faciem meam, ut vaderem, quam turpis essem, quam distortus et sordidus, macu1osus et ulcerosus. Et videbam et horrebam, et quo a me fugerem non erat. Et si conabar a me avertere adspectum, narrabat il1Θquod narrabat, et tu me rursus opponebas mihi, et impingebas me in oculos meos, ut inveniremini uitatem meam et odissem. overam eam, sed dissimulabam, et conhibebam sconnivebam h obliviscebar.
Tunc vero quanto ardentius amabam i1los, de quibus audiebam salubre adfectus, quod se totos tibi sanandos dederant, tanto exsecrabilius me comparatum eis oderam quoniam multi mei anni mecum effluxerant, forte duodecim anni, ex quo ab undevicesim anno aetatis meae, lecto Ciceronis Hortensio, excitatus eram studio sapientiae, et disserebam contemta felicitate terrena ad eIim investigandam vacare, cuius non inventio, sed vel sola)uquisitio iam praeponenda erat etiam inventis thesauris regnisque gentium, et ad nutum circumfluentibus corporis voIuptatibus. At ego adolescens miser, valde miser, in exordio ipsius ado1escentiae etiam petieram a te castitatem, et dixeram da mihi castitatem et eontinentiam, sed noli modo. Timebam enim, ne me cito exaudires, et cito
164쪽
sanarct a morbo concupiscentiae, quam Hebam e pleri quam exatismi. Et ieram piuria pravna auperstitione sacrilega, non quidem ceuma in ea, sed quasi praeponens eam caeteris, quae uis pie quae-bam, sed inimice oppugnabam. Et Putaveram me propterea differre de di in diem, eontemta apo saeculi te soΙam sequi, quia non mihi adparebat cem tum aliquid, quo dirigerem cursum meum. Et venerat dieai, quo nudarer mihi, et ineroparetine consciae ei mea. Ubi ea lingua memps tu dicebas propter incertum verum nolle te abiicere sarcinam vanitatis. Ecce iam certum es istina te adhuc premit, humeri que liberioribus pennas recipiunt qui neque ita imquirendo adtriti sunt, nec decennio et ampliua ista meditati. Ita rodebar intus, et confundebar Pudore horribili vehementer, cum Pontilianus talia Ioquer
tur. Terminato autem aermone a Gauga, qua Venerat, abiit ilIe. Et ego ad me quae non in me dixi quibus sententiarum verberibus non flagellavi animam meam, ut sequeretur me conantem post te ire Et renitebatur, recusabat, et non se excusabat. Consumta erant et convicta argumenta Omnia, remanserat muta trepidatio, et quasi mortem reformidabat - restringi a nux consuetudinia, quo tabescebat in
C. VIII. Tum in illa grandi rixa interioris domus
meae, quam fortiter excitaveram cum anima mea, in cubiculo nostro corde meo, tam vultu quam mente
turbatus, invado Alypium, et exclamo quid patimur quid est hoc quid audisti Surgunt indocti, et
coelum rapiunt; et nos eum doctrinis nostrisone corde, ecce ubi ο1 utamur in carne et sanguine An quia praecesserunt, pudet aequi, et non pudet nec saltem aequi Dixi nescio quae talia; et abripuit me ab illo aestus meus, eum taceret adtonitus intuens me. sque enim solita sonabam, Platque loquebantur animum meum frons, genae, culi,
165쪽
eolor, modus oess, quam Verba quae Promebam. Hortulus quidam erat hospitii nostri, quo nos utebamur sicut tota domo; nam hospes ibi non habitabae dominus domus Illuc me abstulerat tumulius peetο-ris, ubi nemo impediret ardentem litem, quam mecum ad easus eram, done exiret, qua tu sciebas, ego nutem non sed tantum insaniebam salubriter, et moriebar vitaliter, gnarus quid mali essem, et igna-- quid boni post paululum futurus ensem Macessi ergo in hortum, et Alypius pede post pedem. Νe- Θ enim secretum meum non aerat, ubi ille aderat. Aut quando me sic adfectum desereret Sedimus, quantum potuimus, remoti ab aedibus: ego fremebam spiritu indignans turbulentissima indignatione, quod non irem in placitum et paetum locum, Deus meus, In quod eundum sae omnia ossa mea clamabant, et In coelum tollebant laudibus, et non illuc ibatur navi hus, ut quadrigis, aut pedibua, quantum saltem de domo in eum Iocum ieram, ubi sedebamus. Nam non solum ire, Verum etiam pervenire illuc, nihil emanliud, quam veΙle ira, sed 'ello fortiter et integre, non se sauciam hae atque hae versare et iactare -- Iuntatem, parte adsurgente eum alia parte cadente Iuctantem. Denique tam multa faciebam corpore in ipsis cunctationis aestibus, quae aliquando volunt homines, et non Hent, si aut ipsa membra non habeant, aut ea vel eolligata vinculis, vel reso1uta languore,ve quoquo modo impedita sint. Si vulsi eapillum, si percusat frontem, si consertis digitis amplexatua sum genu, quia volui, feci. Potui autem velis, et non ει- eere, si mobilitas membrorum non obsequeretur. Tam multa er o feci, ubi non hoe erat velle, quod Posse et non Iaciebam, quod et ineomparabili adfectu amplius mihi placebat, et mox, ut vellem, Possem, quia mox ut vellem, utique vellem. Ibi enim facultas ea, quae voluntas, et ipsum velle, iam facere erat, et tamen non fiebat; faciliusque obtemperabat corpus
166쪽
i tenuissimae voluntati animae, ut ad nutum mentis membra moverentur, quam ipsa sibi anima ad voΙumtatem suam magnam in sola voluntate persciendam-C. IX. Unde hoc monstrum, et quare istud Luceat misericordia tua, et interrogem, si forte mihi respondere possint Iatebrae poenaxum hominum, et tenebrosissimae contritiones viliorun, Adam. Unda hoc monstrum, et quar istud Imperat anim uae Oxpori, et Paretur statim imperat animus sibi, et resistitur. Imperat animus, ut moveatuTmantia, et tanta est facilitas, ut vix a servitio discernatur imperium et animus animus est, manus autem corpus est. Imperat animus, ut velit animus, nec auter est, nec facit tamen. Unde hoc monatrum, et qua
re istud Imperat, inquam, ut velit, qui non imper ret, nisi veIlet Et non fit, quod imperat. Sed non
ex tot vuΙt non ergo ex toto imperat. Nam in tantum imperat, in quantum uit, et in tam tum non fit, quod imperat, in quantum non vult quoniam voluntas imperat, ut sit OIuntas, nec alia, sed ipsa Νο utiquo plena imperat ideo nonem, quod imperat. Νam si plena esset, nec imper ret, ut esset, quia iam esset. on igitur monstrum partim velle, partim nolle sed aegritudo animi est, quia non totus adsurgit veritate sublevatus, consuetudine praegravatus. Et ideo sunt duae voluntates, quia una earum tota non est, et hoc adest alteri, quod deest alteri. C. X. Pereant a facie tua, Deus, sicuti pereunt vaniΙοqui et mentis aestuctores, qui cum duas OIuntates in deliberando animadverterint, duas naturas
duarum mentium esse adseverant, unam bonam, ueram malam. Ipsi vere mali sunt, cum ista mala aentiunt, et iidem ipsi boni erunt, si vera aenserint, Verisque consenserint, ut dicat eis Apostolus tuus: F-atis aliquando tenebrae, nunc autem lua in Domino.
Ephes. I, 8. Isti enim dum volunt essedux non in
167쪽
Domino, sed in se ipsis, putando animae naturam hoc esse quod Deus est, ita facti sunt densiores tenebrae; quoniam longius a te recesserunt horrenda arrogantia, a te, ver lumine illuminante omnem hominem Venientem in hunc mundum. Adtendite, quid dicatis, et erubescite, et accedite ad eum, et iΙΙ-inamini, et vultus vestri non erubescent. Ego eum deliberabam, ut iam servirem Domino Deo meo, sicut diu disposueram, ego eram qui volebam, ego qui nolebam, ego ego erant. Nec plene volebam, nec Plene nolebam. Ideo meeum contendebam, et dissipabar a me ipso. Et ipsa dissipatio me invito quidem
fiebat, nec tamen ostendebat naturam mentis aΙienae, sed Poenam meae. Et ideo non iam ego operabar
illam, sest quod habitabat in me peccatum de supplicio uberioris peccati, quia eram filius Adam. am si
tot sunt contrariae naturae, quot voluntates sibi resistunt, non iam duae, sed plures erunt Si deliberet quisquam, utrum ad conventiculum eorum pergat, an ad th atrum, clamant isti: Ecce dua naturae, uncthona hac ducit, altera mala tuac reducit; nam unde ista cunctatio sibimet adversantium voluntatum Ego autem dico ambas ma1as, et quae ad inos ducit, et quae ad theatrum reducit. Sod non credunt nisi bο- Mam esse, qua itur ad eos. Quid si ergo quisquam nostrum deliberet, et secum altercantibus duabus vo luntatibus fluctuet, utrum ad theatrum pergat, an ad ecflesiam nosti am, nonne et isti, quid respondeant, fluctuabunt Aut enim fatebuntur, quod nolunt, bona Voluntate pergi in ecclosiam nostram, sicut in eam pergunt, qui sacramentis eius imbuti sunt atque detinentur aut duas malas naturas, et duas malas hientes in uno homine confligere putabunt; et non erit Verum, quod sοIene dicere unam bonam, et anoram malam aut convertentur ad verum, et non negabunt eum quisque deliberat animam unam diversia vo untatibun Restuare clam ergo non dicant, cum duas volvi tates
168쪽
in homine uno adversari sibi aenei in duas eoaerari mentes de duabus contrariis substantiis et de duotiua contrariis principiis contendere, unam bonam, M-- Tum malam. am tu, Deu verax, improba eos, eredarguis atque convineis eoa, iam in utraque mari voluntate eum quiaque deliberat, mrm hominem veneno interimat, an ferro utrum fundum alienum tuum, an illum invadat, quando utrumque non potent; utrum ema volt talem luxuria, an peeuniam eruet avaritia ut m ad circum pergat, an ad theatrum, ni
uno die utrumque exhibeatur; addo etiam tertium, an ad furtum de domo aliena, si subest occasio; addo et quartum, an ad committendum adulaerium, Miseinde simia fac.1- aperitur, si omnia Θnourmat in unum artiouium temporis, pariterque cupiantur omnia, quae simul agi nequeunt. Disserpunt enim animum sibimet adversantibus quatuor voluntntibus, ve etiam pluribus in tanta copia rerum quae is tuntur; nec tamen eantam multitudinem diversarum a stantiarum solant dicere ita et in bonis volantatibus. Nam quaero ab eis, ueritin bonum sit desectari Iectione Apostoli, et utriam bonum ait delaetari pavLmο sobrio, et uisum bonum ait Evangelium dias ere. Respondebunt ad singula nonum. Quid si oravi rite des tene omnia timesque uno tempore Nonne diversae voluntates distendunt cor hominis, eum deliberatur, quid potissimum adripiamus Et omnes bonae sunt et certant seeum, donec eligatur unum, quo feratur tota volunta una, quae in plurea dividebatur. Ita etiam cum aeternita delectat averris, et temporalis boni voluptas retentat inferius, eadem anima est, non tota voluntate illa aut hoc volena; et ideo discerpitur gravi molestia, dum illud veritate praeponit, hoc familiaritate non pome.
C. I. Si aegrotabam et excruciabar, ad sava memet ipsum solito acerbius nimia ac volvens et Vedi sana me in vinculo meo, donec abrumperetur totum,
169쪽
quo iam exiguo tenebar; sed tenebar tamen. Et imatabas tu in oceuula meis, Domine, severa miserico dia, stagella ingeminans timoris et pudoria, ne vi susEeaaarem, et nis ah peretur id ipsum exiguum et tenue, uod remanserat; et reviaeae eret iterem, et me robustius adligaret. Dicebam enim apud me intus recce modo fiat, modo fiat. Et eum verbis iam ibam a Placitum. Iam paene faeiebam et non faciebant, rnem Iahebar tamen in pristina, sed de proximo at ham, et respirabam. Et item conabar, et paulo minua ibi eram, et pavi minua iam iamque adtingebam et tenebam; et non ibi eram, ne adtingebam, nee tenebam, haesitan mori morti, et vitae vivere; Phuaque in me valebat deterius inolitum, quam melius i acutum punctumque ipsum temporis, quo aliud futurus eram, quanto propina admovebatur, tanto m-PHoram incutiebat horrorem. Sed non recutiebat Tetro, nec Vertebat; ae suspendebat. Retinebant
nugae nugarum et vanitates vanitatum, antiquae mucae meae, et a cutiebant veriem meam cameam, et a murmurabant dimittisne nos et a momento isto non erimus tecum lara in aeteraum et a momento
isto non tibi licebit ho et illud ultra in aeternum Et quae subgerebant in eo, quod dixi ho et in ,
quae a gerebant, Deus meus Advertat ab anima aerii tui misericordia tua. Qua sordes a gerebant quae dedecora Et audiebam eas iam Ionaee minus, quam damidius, non tamquam libere eontradi-
Eentea eundo in obviam, aestveluti a dorso mussit --a, et discedentem quasi furtim vellicanisa, ut respicerem. Retardabant tamen cunctantem me abripere atque excutere ab eis et tranasilire quo voeabar, eum
dioeret mihi consuetudo violenta putasne, aine istis poteris Sed iam tepidissime hoe die M. Aperie Maur enim ab ea parte, qua intenderam faciem et quo transire trepidabam, onata dignita continentiae, . en et non disοolate hilaris, honeste blandiens ut
170쪽
venirem neque dubitarem, et extendens ad me susci-Piendum et amplectendum pias manus, plenas gregibus bonorum exemplorum ibi tot pueri et pueulae ibi iuventus 'multa, et Omnis aetas, et graves viduae, et virgines anus; et in omnibus ipsa continentia nequaquam sterilia, sed fecunda mater filiorum gaudiorum de marito.te, Domine. Et irridebat me irrisione hortatoria, quasi diceret: Tu non Poteris, quod isti, quod istae An vero isti et istae in semet ipsis possunt, ac non in Domino Deo suo Dominus Deus eorum me dedit eis. Quid in te stas, et non stas troiice te in eum; noli metuere, non se subir liet, ut cadas proiice te securus, excipiet et sanabit te. Et erubescebam nimis, quia illarum nugarunx murmur adhuc audiebam, et cunctabundus pendebam. Et rursus illa, quasi diceret Obaurdeace -- versus immunda illa membra tua nuper terram, ut mortificentur narrant tibi deIectationes, ae non sicut lex Domini Dei tui. Ista controverasia in corde meo, non nisi de me ipso adversus me ipsum. At Α - pius adfixus Iateri meo, inusitati motus mei exitum tacitus opperiebatur. C. XII. Ubi vero a fundo arcano alta consider ei contraxit, et congessit totam miseriam meam in Conspectum cordis mei, oborta est procella ingens ferens ingentem imbrem lacrimarum. Et ut totum effunderem cum vocibus uis, aurrexi ab Alypio. S
Illud mihi ad ne3otium stendi aptior subgerebatur.
Et secessi reniotius, quam ut posset mihi onerosuesse etiam eius praesentia. Sic tunc eram, et ille aeusit nescio quid enim puto dixeram, in quo adPR-rehat sonus vocis meae iam fletu gravidus et sic au rexeram. ansit ergo ille ubi sedebamus nimio at Pens. Ego sub quadam fici arbore atravi mo, nescio quomodo, et dimisi habenas Iacrimis, et proruperunt nuntina oculorum meorum, acceptabile sacrificium