장음표시 사용
251쪽
Germanice, Placita autorum de NIGELLA.Historia Nigellae ex D L O s, C O R D M libro tertio. N I G V V S si ut ex est, saepe binos palmos excedens. Foli js ut Seonetionis minutis sed multo tenuiorib9. Capitulo in cacumine tenui, ceu Papaueris oblongo,intercursantibus intus membranis. Quibus semen includitur nigrum acre, Odoratum quod panibus inspargitur. I LINIANA Nigellae historia lib. s. cap. s.
Gith pistrinis Anesum, et Anethia culinis Si medicis naseuntur. Gith ex Graecis alii Melanthion, alij Melan spermon uocant. Optimum*eticitatissimi odoris,& i nigerrim Uira. ME, i, ρας, Nigella per Hermolaum Barbarum.
Elanthion quod S Melan spermon,S Melathe interim ab Hippocrate uocal: S a Theophraito,ut Theodorus existiarat Anthemo sitie Anthemion Nigelia interpretatus. Quan*Anthemon Oino alia species est: c, Melanthion, siue Cith siue ut Palladius,Giddi Nam ct melanthemon Chamsmilon est, Meiani5 uero nigra Viola Optimum Gim, Q eκcitatissimi odoris S Q nigerrimu.Culices su situ necat S muscas.Succum eius largius sum ii, Menenu esse, mirari licet rcii semen ipsam inferiorem crustam panis cereali sapore condiaigrarissime.Aliud Oino genus uidetur esse Gith c d in segetibus passim nasci cernit: &Pseudomelanthion uocari potest,&Githago, intris fere M oblogis store purpureo,seinine ac toto frutice maius Q melanthium, nec odoratir At uerum Gith de quo praesens Dioscoridi metio est, solium habet Foetii ut i,Seueri nisue florem certit eum Odor semini iocundus, necubic3 prouenit.Hippo cra tes Cyprium comendat. Alia est herba Melandryum in segete pratis nascens, albo re, odorata,cuius cauliculum iocineri tritum,eta uino uetere probant.
et Marcelli Vergith annotatio in eandem Nigellam.
Ident Maio 8c Iunio melibus in pratis,sepibus, limitibus in omnibus nascenteriiraoia Niget a nihil eo frutice frequetius simul Suilius . Quoiada grato sapore panε Nigellae mea comendabat. Inspergebatur emante metu illi tritum,quemadmodu 8 Papaueris: non aliter Φ ε nos modo dulciarns potius pani Ani summiscemus. Quod in Nigella merito mire tur aliquis sagacis naturae artificiu est,in consormandis eius vaseulis, quibus concipit,maciaratur, S seruat semen,coioremnu,Panici seminis magnitudine. Sunt ea uaseula longe papaue raceis minora, nec inmensura sua ut illa longa. Nulla praeterea habent quale Papauera insummo stella,sed latiorem umbilica: necti intus eode modo discurrentes membranas seminulis sdisses ientes. In Papauere em sulcorit modo intercidente, quasi aggere quodam canales sunt in Nivella per mediii transeuntes,quali parietes, quibus loculamenta illa seminia diuiduntur. Est illud discrimen etia, ctos singula in singillis Papauerit caulibus vascula iit, in Nigella numerosiora: ut trod numero seminu in singulis vasculis deest, vasculorii numero explear. Sola Iaaec vasculi forma secit ut sylvestre Siligi si Papauer a quibusdam Nigella d eretur. Graecia colore seminis Melanthion, ct corum exemplo latini Nigellam nominauerunt
De Nigellae temperamento. Calefacit ut inquit Galenus septirno Simplic.&arefacit iuxta tertium ordinem, uidetur esie Partium tenuium.
252쪽
corum, T Ο Μ v s Primus. asr Vices eius δί iuvamenta ex Dioscoride. ACapitis doloribus illitum Donti subuenit. Discutat recentes oculorum suffusiones, tritum ex Irino, & insusum
naribus. Tollit lepras nentigines duricias,tumores uetustos cum aceto illita. Circum carificatos clauos excutit cum uetere uino impositum. Dentium doloribus decoctium cum aceto &teda prodest. Teretes uentris tineas expellit, perianeto ex aqua umbilico.
Destillatione laborantes adiuuat,tritum in linteo, Sc olfacium. Vrinam &menstrua ciet, multis diebus impium. Et lac extrahit. Dissicultatem spirandi cum uino potum leuat Phalangioru morsibus ex aqua drachmae pondere haustu auxiliatur. Ineense serpentes fugantur.
Tradunt largius epo Pum, enecare, EX PLINIO.
edetur serpentium plagis, & storpionum. Illini ex aceto & melle reperio,incensa serpentes fugari.
Eibitur drachma una contrR ManeoS.
Distillationem mirum discutit iusium in linteolo,&olfaetium.
Idem praestat radix manu tenta. Capitis dolores illitum ex aceto & infusum naribus. BCum Irino, oculorum epiphoras,& tumores. Dentium dolores coetum cum aceto. Dessi cultates spirandi, addito uino Potum. Duricias tumores ueteres, S suppurationes illitum. L .ac mulierum auget, continuis diebus siumptum. Colligitur succus eius, ut Hyoscyami. Similiter largius uenenum est, quod miremur. cum semen gratisii me Panes etiam condiat. Oculos quoin purgat, urinam &menstrua ciet. Quinimo lintheolo alligatis tantu granis. 3 o. secundas trahi reperio. Aiunt 8c clauis in pedibus mederi tritum in urina Culices sumitu necare, item mus S.
Si bovem, aut aliam quavis quadrupedem se pens momorderit, est Ianthi j acetabulum, Sc quod medici uocant Smyrneum, contrito in uini ueteri hemina: id per nares indito, Sc ad ipsum morsum stercus suillum apponito. Et idem hoc. si usus euenerit, homini facito. EX COLUMELLA, lib. de re Rustica,lib. s. cap. 3 R. Interdam dc fastidio ciborum languescit pecus.Eius remediu est, ges X s
253쪽
asin S 1 M P V Μ Pharma C lius seminis, quod Sith appellatur. Cuius duo cyathi tuiti, adiunguntur olei cyathis tribus,&uini festario atm ita inicibus iniunduntur.
Nigella est calidae 8c siccae complexionis in tertio: 8c contrita cum melle, &klle taurino, aloe , S more emplastri sit per umbilico impo sita, lumbricos puerorum interficit.
Semen Nigellae colliginir, & per decem annos seruatur. Est autem subnigrum. & subamarum, Scrotundum, &planificatum: unde uiriuet tem habet diureticam, ex amaritudine, distatuendi, consumendi ex qualitatibus suis. EX AVERRO Equinto Colliget Scaunix. ost Nigella, calida 8c sicca in tertio grada. Et significat hoc. quia est in ultimitate amaritudinis cum subilitate. Et ligata in panno liis Deo ualet odorata ad reum a frigidum. 8c occidit uermes: distatuit inflationem, & eradicat uerrucas, Sc producit cum Pasib menstrua,
facit erigere membrum. D AvTORES Plinius libro. 19. capite. S. libro. 2 o. capite. 17.
triar Cato,capite. III. Columella de re rusti. libro .capite. 3s. Ioannes Vigonius. PlateariuS, Averrois. s. Colliget. Hermolaus Barbarus.
254쪽
255쪽
sim P et Civm Pharma C DE MATRI CARIA PRIMA SPE cie Parthenii. Rhap dia XLV. NOMEN CLATURA
E B v L A s 8ί caliginem nobis Otadit, matricariae nouitium uocabulum ut quae haec esset apuct Dios ridem certo designare nequi remusciaec certum aliquid habemus, nisi quantum ex comentariis Neo tericorum obseruauimus, id est, ex Pandeclario, & Hermolao Barba xo. Vterque tria eius genera facit. Quoim primum quid in Pandectarius Artemisiam uocat. Secundam Tanacet v,uel Athanasiam. Tertium uultigata matricaria Barbari iudicia in Heixine herba posuimus. d schet.
Helisne duμα Dioscoridi Somnino autoribus. Altera Parthenion, altera Cis anili mos ab Hederae foliis uocata. Plinio item duplex, sed aliter. Altera de qua hic agitur Parin iiii Ec Perdicii, siue Perdicia dis cognomine: quoniam perdices hae praecipue uescantur. 1ia tamen ei non mercurialis, ut Dioscorides, sed mi tae familitudinis, Plantagini S mare histribuit, cauliculis densis lanas infici, semina in capitibus lappaceas adhaerescentia uesti graquo Sc Helicinem dictam uolunt. Hanc Aeoliae gentes, & Aegyptii edunt. Crassas, pluri mas habet radices, ut inquit Plinius. Altera idem autor inquit, uerior est Hesrine , cui radixfoliosa ex qua similis malo carduus seminis plenus extuberat. Seminalis Acanus a Theophrasto dicitus, cuius inciso Lummo uertice, lachryma erumpit iocundi saporis, Acanthica mastiche uocata, propterea adulterium ex ea fit, ut diximiis Germinat, at floreretetare folio, S caule, lanugines spinosas habens. Haec Plinius. Nos hanc non Hesxinem, sed lai nem uocari credimus: ut in ChamaeIeonte candido dictum est: quan Φ porro prior Helium Perdicion , &Parthenion dicatur. Aliud tamen intelligo, Plinium secutus, Perdicion,quae a D nostris herba Veceolaris uocatur ah alijs Astericum,solio similis ocimo,nigrior tantum,nascens in tegulis parietinis ob id &Parietaria, ct muralium,S Muralis uulgo dicta et Vin ago: S Parthenion, quoniam a Minerua in somno contra praecipitia lapsusQ monstrata est Pericli Atheniensium principi cum uernula ei arus ex altitudine cecidistet,Splachnoptes appellatus .Turtures, columbae, gallinacei annuum fastidium deducere dicuntur Hetrina pasti, autor est Plinius.Triplex igitur inuenio Parthenium Vnum solio Coriandri qua Amaracusa Galeno Parthenium a Dioscoride nominatur,uulgo mare caria.Alterum solio mercuri lis,utDioscorides hoc loco,irue Plantaginis S marrubij ut Plinius, qus dicitur Hel xine ac de ipsa hi agitur.Tertium solio Orimi, quae Parietaria,& muralis uocetur: de qua missi est taciscoridem nihil praeripere,quod sciam.Nisi quis eum dicat sub Helxine hanc quo acca pisse: quoniam hirsutulas S adhaerescat Defiibus, nee a Mercurialis herbaelaliis omnino multum distet praeter*-Μercuriali serrata leuiterea sunt, Parierariae nonsant. Sunt qui ct mercuri lem ipsam Parthenion quo dicant Helκinem, ut Dioscorides in myo tide scriptu reliquis. Etiam AIsine dicta est. quan4 corrupte in Theophrasto legitur Asine, ubi Theodorus Volu- mim interpretatur arbores amplexu Hederae modo strangulantem
Textus DIOS COR ID Is de Parthenio lib. . Parthenium aliqui Amaracon uocant, ain Anthemida, alii Leucanthemon, M' Chama meton. atri Chrysis lin. at 3 Melabathron, nonstnulli campestrem florem . Romani Solis seculum aliqui Mille solium, Et hisci Caulam. Aphri Thamath. Foliis est Coriandri, tenuibus,
scire per ambitum albo, intus melino, Odore graui, sapore amaro. Sic Catum cum aceto multa, aut sale potum , non secus atque Epithimum,
Sc bilem ,&pituitam detrahit Suspiriosis prodest, & melancholicis. Herba sine flore a calculosis,& anhelatoribus magna utilitate bibitur.
256쪽
valet decoetum ad insidendum in duricia uuluarum Sc inflammatioistius. Illinitur sacro igni colleictionibus cum flore.
hari, super eodem Parthenio, quod similiter nos strae matricariae adstipulariir.
Parthenti flos odorem habet Hali.Nascitur in sepibus: matricariam dici eam mi illi putant. Sunt qui Gotulam appellent. Nam re ipse Dioscorides testatur ab Ethniscis uocari Cautam, unde Uautula deducitur,ac deinde Cotula. Sed &Leueanthen et Tam nacum Plinius hanc appellat. Nisi librariorum menda sit, Tamnaeum pro Amaraco scribentium . Nam re Amara cus a Dioscoride uocatur nec aliter a Galerio arm Paulo.Celsus apud nos Pallectum, &muralium appellat. ut Plinius intelligit. Ego Celsum de alia Parthenio muralium diκisse autumo: quae non insepibus,sed in muris,parietibus nascitur: ob id & Parietaria uulgo nominata, ut in Helκine docuimus . Est & Parthenis pro Artemisia: quan* sunt qui Artemin legant , non Parthenia, castigandorrotinus errore medicorum: qui Parthenion, de qua modo loquimur, Artemisiam esse uoluerunt. Apua Hippocratem qua sit herba Parthenion cogno mento microphyllon, hoc est, Paruifolia, dubitatur a Galeno: qui Dioscoridem pro Hel U-ne, aure clam Mercuriali capiendum existimasse scribit. Sed quid si eam pro Artemisiae securi do genere Hippocrates intelligit, cuius minura folia traduntur caut etiam pro matricaria, de qua hic agitur, quae latris Goriandri deseribitur c
m. VERGILIVS de disserentia Parthenii a Pera
Alia hoste Parthenson est ab ea quam Celsus lib. a. Percticionuocari etiam tradit, reprime re simul,&jefrigerare Illa He κine muralis,& Perdiciora dicta: haec pluribus ab Anthemide inuentis appellationibus, similis,congenerq; illi credenda est. Illa a Nicandro in Theriacis uenenatiis mederi prodita: haec sanandis suspiriis, atra bili, calculosis , inflammatis, duratis muliebribus locis apta. Haec Chamaemalo similis , flore per ambitum candido, in medio luteo, illa Mercurialis herbae foliis descripta: &ne longiores simus, noris omnibus inrer sedi uersae, solo eodem nomine legentes fallunt. Fallit autem non nomine, sed re Parthenion, tam similis Chamaemalo, ut pro ea saepius ab imperitis carpatur. Habet enim illi similem paulo minus Φ in cunctis florem. Differt magnitudine,quo in Parthenio amplior undi est. Di fert & figura: in coloribus in utrium flore paribus Chamaemali flos in medio tumet, &in aliatum emittar: solia uero ad terram innexa descendunt, in Parthenio solia medio exaequata per ambitum stant Nobis ex his quae diu obseruauimus, inclinar animus, Chamgemalo congenerem esse: S ut in plaeris alus fit, nota aliqua priuatim ab aliis dispesci, quae in Parthenio hac uirosus odor est. Quemadmodum in Bouis oculo, quae mox dicenda erit, sola magnitu do, qua a Parthenio hac illa distinguitur
Verum & haec sententia Barbari repugnatores habet suos, & sunt qui falsum existimet ex similitudine floris. quae est Matricaris cum Chamarmilo. Nam Serapion m qui ut, priorem pro Chamomilla speciem recipit, hoc est, Anthemida. Et qua cuin in capite de Chamomilla ex Dinoscoride adfert, ea sunt apud Dioscoridem de Anthemide dicta: quam αΦ ambarum herbarum desicriptio indicet, eas omnino esse unius spe ciet,& qualitatis. Nam odorem pomi spirare ipsas, nomen indicat Clim
ingemiton, hoc est .agreste pomu, flores in ambitu albos,intus aureos harabentes. Quare sue Matricariam pro aItera specie capiamus, hoc est, pro parthenio ut Hermolaus credidit, siue aliam herbam quamcum similem Chamomillae, certe eas esse consimilis prope effecitus,necesse est.
niceni,& P. Collinuth de Partheniis.
Leqnicentis lib.de Erroribus medicorum Parthenium inquito scribit Plinius lib.,,.apud Celsum uocari Perdicium&muralium. Deinde Lubiungiteasdem Parthenio,quod mul alium
Sententia cuiusdaria docti uiri.
257쪽
Leueanthis. Thamnacias muralium. Peleonu P. Geniamin
appellatur uires, quas Dioscorides alteri Parthenio adscribit, quod ChamaemiIori alio nomiane dicitur quoniam parum sol ijs ct flore, ab herba Chan milo differt. Hanc autem Partheianion , Chamaemito limitem hei ham, nonnulli ex recentioribus medicis Coritiam appellant. Sed his lini tlaenium non uocatur a Celso Perdicium amr muralium, sed altera potius quae Hel xine,& simili Perdicii tira ac mitheiarum quoin nuncupatur, a latinis autem Parietaria, Smuralium dicitur: quia passim in parietibus, seu muris nascatur. Nostro quo αυο uulgo i nalitera dempta, pro Parietaria, Paritariam uocant. Hanc eandem herbam, satiemuralium,siue Parietaria dicatur, commemorat Celsus, si io de medicina tertio, litterea quae uim habent reprimendi, simul ac re gerandi. Quae sane fac utras ei Parthenio, quae Perdicum, S Parietaria appellatur, non autem alteri quae etiam Chamaemi londicitur, ab Omnibus se remedicinae a toribus adscribitur Haec enim sunt de eadem Dioscor id suerba Habet solia astringendiat refrigerandi facultatem. Nec de ea aliter Paulus atqGalenus tradiderunt. Ipse pariter Pliniusti tiro. xx. eandem S Parthenium, & Perdicum quoq; nominari confirmati
DANDVLPHUS COLLI NVTIV s. In explicandis Plinii de Parthenio ut ipse putat emolibus, in magnos Leonicenus errores incidit ut herbarum ipsarum descriptionibus, differentias cognoscere licet: quas intellexisse diutinxissem Plinium, Leonicen him uero conscidisse, per illarum ignorationem intelligomus. De hs igitur sic agemus. Tres herbas Parthenn nomine nunctipatas. D. S. L 1. Uollimine scribit Plinius sitam de quarta quae mercurialis est, se mo nunc nobis non est Naisci: Omnibu suas quibus pollerent uires adscripsit. Ex eorum Ut est uidere sententia, quaS tam multos e numerat, prima quae Parthenium, Leucanthis , Thamnacus cp a Graecis, a nostris, & Celta Pelecynum, muralium uocetur, in hortorum sepibus nascens,flore albo, odore mali, sapo re amaro. Alteram quae Hel Nine, S Siderates,& Perdicium, aba uecognominatur folia ha hens mixtae similitudinis Plantagini & Marrubio cauliculos densos, leuiter rubentes, semina in capitibus lapaceis, adhaerentia uestibus, unde HesNinem dictam uolunt. Tertiam quae itidem S Perdicum,&Astericium, a nostris uelo herba Vrceolarum dicitur, solio similis Orsemo, nigrior im, in tegulis, parietinis a nascens. Has Parthenii differentias fi Leonicenus cognouisset, simul &diligentius Celsum, & dilucide ista scribentem Plinium, S suum illum Dio
scoridem inspexisset, non temere adeo obstrepuisset. Quod ut plene intelligere possint studiosi, ego eas quae sint aperiΣ, disceptando propona, iis locum faciens qui ueriora contulerint. Prima quidem a floris candore Leucanthis, S a fruticis, cespicis densitare Thamnacus nomen accepit. Eadem a Celso in his forte libris, quos de agri cultiira scripsisse illum constat sue ab odoris suauitate, siue inrodunguentis fios aptissime conueniret, muralium dieta est,
quasi myralium, psylonin,ia, nostrum uerse, quod ueteres ut murrha, murena de mure frequentissime usurparunr, Ssamiliare esse Iatinis scribit Cicero. Pelecynum idem ex eo cognomii. asse uidetur quod frutex ipse odoris suauitate, ad sepelliciat. Sitie, quod, ut Pele nusquom herba, quae in segetibus nascitur, adminiculo indigens hortorum sepibus subrepam quod nostro quo aevo fieri hominum videmus industria. Hanc nos uulgo Genseminum uocamus, flore albo, odore mali sapore amaro Hsc est illa Parthenium, quam rectius fortasse Aramaracum dixere quidam quae sub ipsa quiescente Ascanium, floribus, ct dulci asparans complectitur umbra . Vnde laudatum illud Co insula quondam consectum unguentum, quod Amaracinum, Samsuchinum cardicebatur. Vnde sorte in Gensemini uocabuliim uulgus deflexit ut non aliud fruticis uel herbae genus intellexisse illos apud Dioscoridem putem, qui Par thenium Amanarum dixerunt. Alioqui si ea Dioscoridi parthenium est, quam Cauram uocare Etruscis tradit, quo pacto tam breuis herbae umbra complexu puerum, dulci scripsisset in lanis uates Cum Cautam ipsam nec umbrae ob etiitatem idoneam, nec Cctoris unguentiue oblectamento ob fiorum graveolentiam esse plane omnes intelligant. Melius uero, eodem Dios coride autore S Chamae milum,3 Anthemida quosdam uocasse illam, qui x Cauta dicitur, fortasse quis putet: cum inter Charaxm1DP specios, quas esset res prodidit, collocetur. Duas etenim quae nunc etiam Caut uulgo Cotae dicantur herbas, una qirae fana cognominetur, S a quibus dammillefolium, non reet dicatur, nos Leucanthemori minio dictum xi uolumine credimus, Abrotono odore similem &flore albo , soliosam, sit spiriosis utilem. Alteram Chamaemiso similiorem, quae ab odoris foeditare putidae cognomerum serat. Potuis&Dioscoridis Parthenium Mille folium hoc esse, R non illi Coriandri folia ad se, ipsisset. At se cunda Parthenium hia em quibus a Iminio pingitur signis, plurima inspicitur in aruis, stipulis nascens, s Iris fere mea curialis : cuius semen asperum, nigrum in perdices appetant. Eam quando semina inambulatium uestibus haereati Murgraecorum quidam Hel xinem dic tam uoluerunt, Romani lierbam Lapariam. Si uulgus quocat per l,sc tempora Grapellam nuncupar,
258쪽
qualia rapiendo Rapellam dicas. Terna uero est ea,quam ex eo quod solia caudiculis stellaemia Astar circumherentia habeat, Astericiim dicitur 5 quoa ipsa rapaci quadam lanugine haerere uestibus possit a Dioscoride dicta Helxime uidetur Quoa uero tergendis urceolis, vitreisluasis experimento sitellicax, a Plinio Vrceolaris,a nobis uulgo quo Vitriolum dicitur.Quod uero muris, parietibus in nascatur, a Celso muralis.L. de medicina libro, a nostri temporis medita cis recte Parietaria dicitur. Minci uae sacra, at ideo Par lieitium dicta, quod eam dea somno
Vides, ut m nullo deceptus Plinius si qui illu legant intelligat ab errore uindicet Vides iam conuoluuli huius nostri manifesta calumnia : ut sese suo cum Dioscoride uelut in Pampino contorqueat: Qui siua Par thenium 8L Chamaenaelum uocet. 8c Sol sequium 8ὶ Mille lium uocaria Romanis affirmet:quibus quidem appellationibus absurdius nihil dici potest, apud eos etiam qui uel mediocriter harrbariam attigerunt: qui&propria illa esse diuersissimarum prorsus a Parthenio harrbarum no omina non ignorant. Et Leonicenus in primo quidem Partheia' genere, pro Pelecyno, quod ueteres 8c impressi habent codices, Perdicium scri shit. In tertio pro murali, Muralia ponit. Et quod de Murali in. z. de me dieitia libro Celsuς scribit, hic de muralio 1 n. 3. scribere illum impudeterassirmat. Tum pro Leucanthe candidi floris harrba, unde S nomen, Cotam nes loquam, Cautam ut arbitror Dioscoridis uertens, autumat: n5
albo flore,sed luteo, candidis soliusculis coronam: non odore mali, sea Abrotant,ut P LIN LV S, uel insuaui ac tristi: si eam quae Putidam gnominatur intelligit. Et iam quod Plinio primus obiecerat in Nicolauipiam,vehementius aliquanto retorqueri possit qui non hominu mos do,&rerum similitudine sed graece quo P eruditiois opinione decepis, BPlurima intemperariter estudit. Hactenus Collinutius. Sunt qui Febrifugam appellant, alio nomine&Centauream maiore: quod an ita habeat disputatum tantum proponimus, ut ansam prio mus doctioribus plura de ea herba disquirendi
Matricaria herba Absinthii 8c Centaureae uires habet, Si uel Comesta,
uel uentri cataplasmata,ventris tormina discutit. Ante accessionem in uino coeta, S comesta, sebrem depellit Pellit menstrua, uermes S urina. A v T O R E S.
D. Vergilius. Nicolaus Leonicenus. Parid. Collinutius. Pandectarius.
260쪽
eoriam, T O M v s Primus. asDe Tanacem Secunda specie Matrieariae & Parthes A
AN ACETUM herbam uulgarem, posteriores Medicio φmnes Apium rusticum, Matricariam mediam, Artemisiam do methicam, S Herbam S. Mariae appellant, Gormanicae
. Daureiaepis. Non esse illa. quam ipsi ex Dioscoride Atri
brosiam 8c Athanasiam demonstrat, M. Vergilius facit. ut credam:cuoius haec in Ambrosiam est annotatio.
Non inter herbas aliquas fluctuans S uagum nomε tantum quondam Ambrosiae suit,sed quodcunm odoris, aut cibi suavitate placeret in poetis scriptoribus ines is, eodem hoc nomine ab antiquis dicebatur,&quasi immortalitatem utentibus facere sic appellata illis fuit. Fre quens Ac notum ubicν nomen, gnota tamen res,3 inter herbas non facilis inventu: aliis aliter eam ostendentibus,&cum Artemisia miscentibus fere cuneris.Audent tame nostrae aetatis herharii eam ostendere, trium dodrantum altitudine,& altiorem aliquando herbam, ut hic ait,ra mosiam,semine per totum caulem racemoso,sed longe maioribus Φ Rutae folns: & quod hie ait nun* florentibus racemis,lanuginosis , papposis , nullo nec uini, nec alterius rei odore. Quo fit,ut in peregrina Italiae, ut nos credimus, herba nihil pro comperto constituere audea mus Plinius.x uolumine, Pite 4. integrum scriptoris huius caput commentationibus suis inseruit: cum tamen non multo antea libro M. capite septimo de Artemisia agens , dixisset Sunt qui in mediterraneis eodem Artemisiae nomine uocant simplici caule,minimis soliis, o dore noninio undo, quam quidam do ri,at 3 Ambrosiam uocant. Ex quo manifeste Heprehenditur,quod paulo ante diximus, uagum permulta Ambrosiae nomen esse:plantas, cibos, ct pocula, eous , ut Athenienses hoc nomine omnigenas fruges,oleum,uinum,iaticesci: a uos, quos Dqs in ara offerrent, Ambrosia nominarent.Nobis inclinat animus,ut peregrinam nostro orbi, peculiare Cappadociae herbam existimemus: nam quae a notiris herba s hoc nomine ostenditur, vulgaris,& ubi nascens,inuentu facillima est, praeseri; nil ex capitulo rum racemis,quos habetpappis plenos,riun* a nobis florere uisos.
Pandectarius de T AN ACETO. Pandeetarius de Tanaceto sic habet. Altera Artemisia Tagetes nomis DNat,quae tenera est semen habens minutum. & una hastam folns plena . Nascit in locis mediterraneis & altioribus. Flore mellinu at tenuem, tiucundiorem . Comparatione alterius Artemisiae. Haec a grecis uocat TRetes uel Tanacetu,&nos in linguae latina vocamus ea Thamasiam, uel male Iasine. Athanasiam. VIRES eius & Iuuamenta ex eodem Pande fimo. Artemisia quae Tagetes appellatur, facit ad uesicae dolorem, Sc stran oguriam, iureo dato ex uino drach. q. Febricitantibus ex aqua calida cyathis. q. datur. Tosta cum mugia & aceto, coxarum dolori medicatu ligata uso ad tertium diem.
Vt infantem hilariorem facias, Rum a Tanacetum, S omnes simul
Nemorum dolorem Sc tumore pessi tritum cum oleo,mirifice senat. Idem prss at in dolore pedum,si in potione sumatur EX HIERONYMO Herbario. Tanacetum calores extinguit si epithimetur. Vermes interficit.& potum,& comestum semen.