Prima principia scientiarum seu philosophia catholica ...

발행: 1873년

분량: 677페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

261쪽

quoad rem de duo inter se converti, X ira Omne dubium ponit Reapso otium quodlibet in Suo conduplia ueludi intrinsede persectionem atqui non potest concipi vera perseelio sinu ni italu nam id quod nullatenus habes tali latum est nihil : ergo Praeterea nihil eonvenit alteri nisi in ordino ad xistentiam; quod aulem eXistit, Vel XiSlere oleSt, St en ergo. 0uare 1 Si interdum privationes dieantur bona, i Ol SUS

non inquauium sunt pria aliones Sed inquantum concipiuntur per modum uniis, et uel die utitur umbi deoniis ut tales OSSunt appellium OVero. Unde non agere malum non Si virtus aut bonum proprio die-lum, nisi ineludat positivam voluntatem non agendi

malum.

2 finitio ae eidens est bonum, ieet malum sit respectu alicujuS; quia omne accidens diei habitudinemo aptitudinem ad aliquod Sub oelum quod bono et OnVenienter assiciat. 3 Falsum judietum, ut eius poSitivus, Si bonum; Sod est malum inquantum desiuit a conii mi- se. Idem die oro portet do elibus Voluuialis, qui mali sunt solummodo inquantum Sua sorma seu dubito

lino carent.

4 Deus est summum bonum maxime OBVenien Screaturis, non quod Sit Orma et inliderens, neque per Solam denominationem extrinsecum, quia creatur3J

262쪽

ipsum ut 0nsenianua us bibulius si iunii aeque; sic enim coulos dicimus pus Duo dignum, siqui dicimus imaginum graphice depletam esse pus tuli artisse conveniens. 5 Maloria prima Simpliciter sumpta nec bona neque mala eSt, quia non habet enlilalom sibi pr0priam habu esse solum per modum polentia receptivae, ideo est bona in polentia tantummodo.

6. Bonum est ' verum aut Vparens, prout existi linuo, sicut existimat facultas cognoscillisa vel foeus; 2 os absolutum aut elutivum, prout appetitur propter seipsum, Vel propter aliud Sic anila respectueorporis, boniim abSol illum, et medistina bonum relativum diei pol est 3 est sensile Vel rationale, prout sensilis vel rationali appetitu terminus est, teibus os seiunita; 4' Si physicum iit morale, prout physie vel moraliter orsicit ens, ut ita et Virtus. Sod pretae dipue dividitur in honestum, utile o delectabile soli jucuridum IIaec di Visio proprie Videtur esse boni humani si lamen alliu et communius rationem boni eonsideremuS, competit etiam bono generatini sumpto sonum S aliquid spetibile ut tu terminus molus appulitivi quod illustrari potest X considera

mollis corpori naturali Simplieiter quidem ad ulli naum secundum quid illum etiam ad medium, purquod itur ad ultimum quod torminal motum se diei fur aliquid ei minus motus, inquantum aliquam parsum motus terminat. Id autem quod est ultimus 101

minus motus, p0lest accipi diapliciter : Vel ipsa rus in

263쪽

i Iliam tenditur, Vel quies in re illa Sic ergo in motu appetitus, id quod est appetibile terminans motum appetitus secundum quid, ut medium per quod tenditur in aliud, 0eatur utile id autem quod appulitur

ut ultimum terminans totaliter motum appetitus, Sicut quaedam res in quam per Se appellius tendit, VOeatur honestum; quia honeSltim dicitur quod per se desideratur id autem quod terminat Olum appe- litus, ut quies in re desiderata est delectabile. Allamen uinae divisi non St per OppOSila res, sed per Opposita ratione : dicuntur enim illa proprio deludiabilia, qui e nullam habent aliam rationem appetibilitatis nisi delectationem cum aliquando sint noxia se inhonesta. Utilia Vero di euntur quae non habunt in se unde desiderentur, Sed deSiderantur solum ut sunt dueeniri in alterum siqui sumptio medistinoui arae. Honesta Vero dicuntur quae in seipsis absentunde usiderentur . , Undo ut e tria conlinentur ratione boni, et aliquo modo inter Se distinguuntur, nempe ratione sormali Seu habitudine, non autem re, quia eadem re potest SSe utilis, deluetabilis ut ho-u in ut devolio erga Deum. Igitur bonum honestum triete sumitur, praeciSa utilitate et jueunditate, ii uanium e Se conVenit naturae rationali, quae suas ,perationes recla ratione dirigit ac detreo dare eluemosynam e S li 0Mum, quia eStier Se consentaneum uolui de rationali, etiamsi per impossibile homo sie0perans mullum inde commodum caperet praeter ipsum recte peruri Sic etiam De eonveniens est et honestum ui benesaeiat et misereatur, non quod inde 0blinea ipse utilitatem, Sed quia S per Se delen ac

ejus b0uituli proportionatum.

I. 15

264쪽

47. Omnes saneti Ecelesiae Patres et Doetores Oeent, malum formaliter sumptum non osse aliquid positivi, neque meram negationem, sed privationem perseeli O-nis dubia, in ipso esse alicujus rei. Nec malum EXiSli- mari debet ens, eo quod non habet 0Xeellentiorem persectionem; sed ens Xistimari debet malum, Ualenus est ei a persectione quam sua requirit natura. Si homo non dicitur malus ex eo quod non habet alas sicut aquila bene Ver diceretur malu S, Si Cruribu S, brachiis oeulis et . expoliaretur. Si res aliter USSet, Omnia, praeter Deum, SSent mala, et nihilum

sol et summum Ilum.

Sed ne deeipiamur, sedulo oportet distinguere malum proprie dictun a malo per aecidenS; priu tantum in privatione eonsisti essentialiter, dum OSlerius potest etiam in aliquo poSitivo consiSlere. onenim sola priValio, sed et forma posiliva potest aliqui Sub oelo disconvenire : Si Deus, licet in Se Summe bonuS, Summe malus S reSpectu damnatorum, quia Summo eis disconvenit, et ideo illum inordinala voluntas eorum odio habel; at haec denominatio est Solum Xtrinseca; Si cibus etiam exquisitissimus dicitur malus respuetu illiu quem morbus infestit. Tamen id quod est positivum in malo relativo, Onos aliquid formalo, sod materiale lantum. His prae

265쪽

Malum non reliquo natura ut aliquid positivum, sed consisti infricatione seu in defectu illius quod

requiris uot ro entis cui inest. Prob. 1 Eae nutura boni. 0mne bonum est en et aliqua natura num ens et bonum convertuntur. Ergo malum nee Si iis, neque aliqua natura. Qi000dens Fului ex modi delibatis. Sequula consilii, quia malum si boni contrarium, sicui tenebrae inui contrarium luei ergo non potest consistere in eo quod e siliuit bonum. Ergo nec si iis, neque aliqua

2 roprietate boni. Bonum habet rationem appetibilis, ita ut omne appetibile si bonum. Atqui omne essem omni natura est appetibilis, saltem ab eo oujus es esse et natura, in hoc enim appetitu radicatur appetitus persectionis e selieitatis. Ergo id omne quod

habet esse et naturam, ut ale est bonum. Ergo malum uec esse, neque ualuram habere potest. 3 Giuctore totius esse et nutura . 0uidquid est abeo, boniani Si sint omne esse ei omni natura ostv 000. Ergo Major ila per Se pales, ut Manichaei ipsistonsileantur, malum non OSSe a Deo optimo eaturire; lini AES limus, Sapienti SSimu et mutpotens, ideoque, nec malum neque ullus desuetus esse potest in ipsius opere. Minor eonfiat, quia omnia enii quae habent e ebur partieipationem, non possunt illud necipere nisi ab ense quod X Ssenlia Sua habet esse Sed solus sidus piimus habes esse per essentiam. P i. inde

Manichaei invexerunt principium mulum principio bono eoaeternum i l equule quod signi rufum omnino

266쪽

Ioan Omnia per semin foctu sunt, e sine ipso factum est nihil quod uotum est. Ei nom.

quo omnia, per quem Omnia, et quo omnis, Si yloria in saecula. consensu su lentum. Ex onStanti et On- sunt totile, ait Polavius, Patrum de mali ac peccati nimi ura sontentia leo eon ludor quam longo sit ab usus 'holarum a Thoologiae sinibus arcenda proseribendaque opinio illa quorumdam, qui malum, etiam quamnium Si rem esse aliquam o positivum quiddain Sentiunt scorollarium.

9. Malum pro subjoelo habet bonum, quin illud

omnino destrualci malum enim, quia SSentiam non habet, non potes in se subsistere. Reapse aliquid dicitur malum, quia noeel; porro nonni Si bono Oeere poteSt quum nocere malo bonum sit. Sed malum non potest formaliter nocere bono, quin ipsi inhaereat Slomaeeila homini nocet, inquaulum in ipso si si autum lotaliter destruere bonum, jam non haberes

In ordine naturali et physico destrueli boni pormabim non potest in intimitum 1 Oeodere, quia formae et virtus o naturales habent limilem quem praei Lib. I si Deo, cap. v. - Vilium non est nisi virtutis desertio S. Basil. Privatio nim boni est malum S. . Damasu. - Nihil est malum, nisi boni privatio, sicut tenebrae luminis. Muli nulla natura est, sed amissio boni, mali nomen aecipit S. August. - Non est creatura iam parva et vilis, quae Dei bonitalem non repraesentet. Imu Christi, lib. II cap. IV .

267쪽

lergredi nequeunt in dine autem morali alio tvoluntas, utpote si in nubentes limitem objectivo, o sunt in infinitum 'rocedure qui nim vult turium commili 0, polus iterum velle ui aliud committere, es sic deinceps, quin ullus occurrat limeS. Guanto autem, nil li Thomas, votivitas magis in sine indu-bilos tendit, tanto dissicilius redis ad proprium et doli ilum mem, ut palei in quibus peccandi consuetudine habitus viliorum jam induetus si Indesinit igitur

apiitudinum naturalem ad lionum minuere potest malum morale, quin unquam penitus bonum natural extinguatur. ηSolvuntur difficultates.

30. Obj. 1 Umnis disserentia eonstitutiva alicujus speciei est natura satis dum Malum aulem est disseren-liu 0nstitutiva in moralibus dissertinim speei malus habitus a bono. Ergo malum signis eat naturam quam

Resp. Dis V. Min Mulum i differentia puelliea, si sumatur absoluto ol indep ndenter sinet Ono Hesto Si respectu sinis boni sumatur, subdist.: si disserentia Si issea, improprie, couce o proprie, u*0. Volunturium solum consiliuit morale gentisci porro Voluntatis illaecium ei finis est bonum ergo a sine possiem moralia sortiuntur, sicut o naturales aettones a forma priueipii uetivi. uare eum bonum morale sit ordo innuem, ei malum sit injus ordinis privalio, ambo Sunt primost disseruuli 0 in moruli sed omne onus diStinetum debet unieam et primum mensuram Seum mambubere torro ordiuis moralis norma os ratio praefica Sol le naturalis ergo sueundum inuino ratione praefixum quoddam appuli iniuriona ui sud dum appellan tur mola Inde in m0ralibus id quod sortitur pectuin

268쪽

stud, qui si deundum rationem, dicitur b0num

800undum poeium suum quod vero si uiui speciem suam a sinu eontrario sint rationis, dieitur malum sucundum speciem suam sinis uulum hie uisio illus sinum rationis, si tamen aliquid bonum, sicui delue fabile sueundum sensum uoue iumen rumiesio debilismis eoiissiluit speciem in moralibus, nisi ineundum quod adjungitur fini indubito si eut 0qui in naturalibus invenitur privatio sorma Substantialis, nisi adjundia allori sormae. Si igitur malum quod est disserenita constituti in moralibus, os quoddam bonum adjunctum privationi ulterius boni stetit sinis

intemperali os non quidem carere bono alionis. sed eleelubilo sensus absque ordine rationis. Unde malum, inquantum malum, non es disseretilia constitutiva sed ratione boni adjuncti'. DO0 2 0uod non est, non agit. Sed malum agit, quia

corrumpit bonum. Ergo malum es quoddam enS. DRev. u liquid ager dieitur riplieitor uno modo formaliter eo modo loquendi quo dieitur albedo sueuro album et sic malum, ollam ratione ipsius priValioniS, dicitur corrumpere bonum quia est ipsa corruptio vel privatio boni alio modo dieitur aliquid agere effecti re siqui pictor sacer album parielem tertio modo per modum causae sinalis sient sinis dieitur ossidere movendo emicientem. His autem duobus modis malum non agit aliquid per se id est, Seeundum quod Sipri Vallo quaedam, sed Seeunctum quod ei bonum adjungitur nam omnis elio est ab aliqua forma mi Omne quod clesideratur ut sinis est perseelio aliqua .

269쪽

O . 'od perlaetionem universitatis rerum non p0rlinet nisi quod si iis ei naturi quaedam Sud malum pertinet diei laetionem universitatis rerum dicis uini August. in En his cap. X et XI, quod in omnibus consistit unis sitatis admirabilispulchritudo, in quo etiam illud quod malum ii itur, bene ordiniam

tum et suo loco positum, eminentius commenda bona. Ergo malum si natura quaedam. Resp. si Paries universi habent ordinem ad invidum secundum quod una agit in alteram, et est simis allorius, et Xemplar. Haec autem non OsSunt convenire malo, nisi ratione boni adjuncti. Unde malum neque ad perseelionem universi pertinet, neque sub ordine universi coneluditur, nisi per accidens, id est, ratione boni adjuncti . Obj i Ubi invenitur plus et minus, Xistunt res inter Se dispositae, quia negatio et privati nequeunt suscipere magi et minus. Porro inter mala unum altero prius est. Ergo malum eS res aliqua. Resp. Xey maj. liquid enim dicitur magis volminus malum quam alterum, pro Suo reeeSSU a bono. Magi malum vocamus quod magis distat a bono, seu quod magis bonum tollit itio modo inter se compar iniur privation S.

DE MALI SPECIEBUS.

51. uia malum opponitur bono, lolia ple est quo luplex bonum hine dividitur in verum et appa-ς 2 in absolutum ei relativum, prout in Se pri-

270쪽

vufionem includii vivi amoxii insede tantum respectuali frius significum ' in sensileus intellect uiae, imus dol gunicas, o error inius clivus insidii suculi alas 4 in turpe, nocivum ut dolor um, proui honesto,

utili ut deludiabili sponitur a in physicum seu

naturale et morale.

Malum naturale, quod interdum ranseendentaledicitur, os privatio debitae ontilatis, ut si Oeulus, volpos dosit hominici vel si ei addatur aliquid milli arium

formae et sigurae dubitos, hoc malo laborant monstra. Malum morale stricte sumplum consistit in deformitato eum regulis morum, ut si homo rapiat aliena haec aelio dis orda tum a divina, tum ab humanareela ratione Malum morale dividitur in malum uJ-pae et in malum poenae hoste celebris divisio quam tradit D. Thomas, i p. q. XLVIII, 3. O li, reSpicit tantum libertatem contrariolatis et praeclarus ocior ratiocinatur juxta divinae Revolationis institula, quη docet omnia mala esse flectus decali tum Originalis,lum uel ualis. Si homo permans isse injustitia Originalis, virtute illius doni non suisset obnoxius errori, doloribuS, morti, et unde recte inserendum est omnia mala hominis, si allendamus ad evolationum de laeto distribui in mala ulpae et in mala pinnae. Unde quae Silo Sic coarctanda est, ut malum culpae diealii inordinalio in aetione vel omissione libura, seu carentia perseelionis debita s0eundum liberam aetionem malum autem poenae dicatur quaelibo alia carentia boni debilieontracta seu in tela ob culpam. Nota. 0ibnitius dividit malum in metaphySicum, physicum et morale malum metaphysistum Oeatearentiam perseelionis etiam non debito , ita ut lapis dicatur malus, quia non videt, neque intelligit. Sed haec otio mali prorsus inepta eSt, quia si malum Si privatio boni, et non pura ejus negatio : non omniS

SEARCH

MENU NAVIGATION