장음표시 사용
361쪽
rosor Aristoteles I Physicorum, supponunt causas
naiurulus aliquid es sidere Plato causa naturale Vocat instrumentum i i quia liabunt virtutem agendi ab ipso derivatam Augustitius imitans Vesere lum Grἴ cipi', tum Egypti philosophos diei si indidisse Deum lo- montis ei aliis causis crualis Seminales rerum aliones, i id Si principia eliVa et aSSiVa. Sed, ut quid philosophorum testimonia neerVemUS, quum Seriptura saera et Ecclesia catholica aperte aere ro hane doctrinam doeuant Germinet terra herbam irent ... prodiaca terra Himam Deutem,
etc. Gen. Berie icit Domino omnes virtutes ejus ministri jus qui facitis voluntatem ejus PSalm. Π .synis, rundo, uti, lacies, spirisus procellarum, quae
faciunt verbum ejus ps CXLVIII . COnc. I id. OSS. 6 can. 4, anathematigat eos qui dicunt, liberum arbitrium struaturae nihil omnino Vere mereque passise se habere. 0 mirum est quod Ecclesia iam aulo hoc dogma defenderit: tenim Oeensionalismus adit Deum peccati auctorem, ut ad Panthoismum vergit nam si Deus tantum agii, et ipse Sol US XiStit, quumaelio pullulet ab existentiam esse ideo reaturae Ponsun nisi quaedam phaenomena et apparentiae.
12 l. 99 1 Essentia agentis est ut non pendent ab
alio. Ali sui creatura omnis pendet a Deo. Ergo. Resp. Nw0 vj. On magis repugnat agere dependenter ab alio, quam existere dependenter ab alio. Inst. ninis vera elio producit aliquid. Porro pro- duello roquirit vim insinitam, qua 1 OPSUS earet reu-
362쪽
Resse. Dist. min. Produelio lotinis substantiost, sine aliqua materia aut sub udio prouexis utile, requiris vim
infinitam, concedo productio rei e mularis uiis subjecto praeeXi Stente, Ulci, w0. Obj. 2 Deus omnia operatur. Ergo erentura nihil
Rev. Dist. ant Deus omnia operatur tanquam cauSa prima et rineipalis, ita ul Omne enucius, quoad persectionem suam, primario ot principaliter ipsi tribuondi sint, concedo omnia perni r nn
Inst. Non sunt multiplicandae nussu Sine aliqua ratione. Porro quum oti possit operari per Se Omnia quae tribuuntur creaturis non est alio ingendi reatura tanquam causa efficient S. Rem Sesto nia Listet Deus absolute possit operari serrae Omnia quae agunt erepturae, ortum S lamen id non OSSo relatiae, scilicet inspecta Sila Sapientia et providontia Deus causalitatem creaturis communicaVit, non propter aliquom o parte sui desectum, sed propter bonitatem suam ipsis communieandBm, ut nimirum dignitatem ausae participarent. Obj. 3 Saltem eorpora non sunt ausae ossiciente ;nani sunt insertia. Sed iis iners nullum elivitatiSprine ipium habet. Ergo.
Resp. Dist. f. Corpora Viventia Sunt inertia, Heys corpora non Vivontia, contra distiny. Sunt inertia in eo sensu quod o loco in loeum per Se ran-Sire non OSSunt, concedo eo SenSu quod omni ueli- Vitale Orbentur, esto. Ut cuicumque OnSlat, nullum datur Orpii quod non polleat aut vi resistentiae, aut attractionis, aut repulsionis, etc. Operatis sequitur esse ideo corpora sunt agentia, prout Sunt enlia.
Obi. 4' gens dubet osse intimo praesens objecto
363쪽
ONTOLOGIA. 339aeeipienti elionem. Porro corpora non possunt RaeSSe praeSentia, quia quanilius impudii illum inlimum illapsum unius corporis in aliud. Ergo. Resp. Ney min. ' Ut corpus agat in aliud, non noeesse est ut illud penetret, et utrumque eumdem locunim 'cupesci salis est quod Sit propinquum. 2' uanidas, liqui adire non sit, non lamen reSpilituetivitatum, sicui materia non respuit formam quantitas siti, modo ad elionem consuri suStentando Sei- Iidos prindipium clivitatis. O . 5 Corpus, ut polo inlima substantia, non habet inferiorum substantiam in quam poSSit agere. Ergo non si num ossiciens. Res i. mo anteced. Prima materia per o Xistentiam non habet, nee proinde uelivitatem in materia Secunda, Seu Orsu habet sormam vi cujus polost agere in materiam alterius corporis. Vide III Cont.
Obj. 6 Augustinus V de Civit. X, expresse dicit
corporale eau Sa non esse inter causas ossieientes numerandIS. D uare clione qua corpora Videnturpi 0ducere oportet Spirilibu adscribero. Resp. Augustinus ibi loquitur do causis Isidientibus ude habent dominium suarum actionum; et in hoc sensu libenter ultroque atomur corpora non eSSecausas ossicientes.
DE PRINCIPIO PER QUOD BEΛTURAM GUNT.
l22. uidam paueissimi ontundunt sola aecidentia in eruaturis esse rineipia agendi alii eum Seolo l0nent contra in reaturis sormam substantiatum laeSSe principium agendi, ut per e, absque ullo altero
364쪽
principio u stipso divineio, aliquid immediuiu producat. Sud communitur tunens alii philosophi totum substantiale esse quidum primum agundi priueipium,
sed agere per principia Secunda, quae oliam nuncupantur immediata. Cum quibus utramque purium seorsim sulciemus Sod in antecessum neeeSSO S umbilire sequentem propOSilionem.
In omni creatura actio est realiter distincta ab ejus
Prob. 1' Impossibilo est quod acti cujuSeumque creaturae Sit ejus substantia : aelio enim est proprieael ualitas virtutis; siqui esse est uelualitas substantiae Vel eSsentiae Impossibile est autem quod aliquid quod non Si purus elus, Sed aliquid habet de poloulia
admiXlum, Sit sua elualitas; quia actualitas Olentialitati repugnat. Solus autem DeuS S aeluS UTUS. Uncto in solo Deo sua substantia est Suum esse et Suum Gyeret 2 Si quaelibet creatura esset Sua Operatio, non darentur gradus in agendo perseellus et minit perseele, cum ho conlingat propter diverSam participationem ipsius stere et Sic ereaturae perali eSSetoliam quid subsistens Sicut et operatio Dei, ne proinde creatura non esse realiter et essentialiter distinela a Deo. Atqui haec absona Sunt. Ergo. 3 0mnis elio creaturί' Si Vel immanenS, Ut m- telisere et velle, Vel St transiens, Ut Secare et rere. Posteriorem esse distinelam realiter ab osse agentis patet, Si quidem est silia Xus ab agente in paSSum; esse autem agentis non transit Priorem actionem eSSe
365쪽
OΝΤOLOGIΛ. 31squoque divineiam ualitur ab esse aguntis ereali putes etiam N eo quod esse innis ei ualui de S deferminatum, ideo olium dei fi minatur jus nec diei polus universale nisi potentialiter, inquantum scilicet extenditur ad ulla pur multiplicationem operationunt xl si agere non osso quid distinetum ab esse, esse hoe non foret dolui minatum, Sallem in naturis iniusseditialibus : intelliVere enim et velle, quantum est de se, se a boni ad Omnia, et non QStringUntUΓ, nisi sint in sub uel a seipsis distineto. In reaturis multiplieantur operatione quin multiplicentur essentia et substantia in iisdem Ergo.
DE PRIMARIO OPERATIONUM PRINCIPIO.
l23. Certum est, tolum substantiale SSe primarium operationis prine ipium ejus enim est operari primario, cujus est primario esse atqui substantia fotulis, Seu totum ompositum habet esse primari ; go. Re 19S Sive per musicam eant et SiV per Charilalem diligat, sive per robur vincat homo non dicimu musicam canere, charitalem amare, robur incere. Sed quia plures sunt forma in eodem Supposito eruulo, videlicet substantialis et accidentalis, oportet determinare quaenam ex illis haberi debeat tanquam primarium operationis principium.
Horma accidentalis potest esse virtus principalis quo producitur relici forma accidentalis. Prob. 1 a priori. Una forma aecidentalis est lam
366쪽
nobilis quam alia Atqui si rem sumamus absolute,
nihil pr0hibui quin hujusmodi forma possit alium
producor principaliter, quia os in muturo ageniis quod tendat ad producendum simile Sibi. Ergo.
2 I posteriori. Culor produeit calorem Suh-jectum omne in tantum ales astore OloSt, in quantum habet calorem Idum uelle Oxperiaris pro alia rum accidentalium formarum productione. Ergo.
Sola forma substantialis est rincipium et virtus principalis qua producitur alia forma substantialis.
Sudulo oportet distinguere alteriationem, Un Γο-dueitur aestiden S, et Venerationem, qua producitur forma substantialis si ad altorulionem Sufficiunt sormae necidentales, Sed sorma substantialis generantis
est principium introducendi formam substantialem geniti. imi praemissis probatur propOSilio. 1 Repugnat quod adlus perseelior destiluatur ne-lion quam habet actus imperseelior Atqui Orma ae-eidentalis polos aliam formam aeeidonialem producere. Ergo et Substantialis substantialem. 2 Idum est principium xistendi et agendi, nam Operari On Sequitur esse, Sicut radius e Sole, riVulus a sonio eaturit unde D. Thomas saepe dieit u In tantum aliquid agis, in quantum S in elu, n quia aelio est quaedam diffusio et communicatio ipsius actus. Porro forma substantialis est principium exiS-lendi. Ergo est principium agendi. 3 Forma accidentalis, ut pol ii 'ersectior, non ΡΟ-los formam substantialem producere. Atqui, rδdlersormas aestidentales, non datur cauSa rincipalis, Disi
367쪽
forma substantialis. Ergo orandi substantiales pr0ducuntur a forma substantiali.
I, ΡΠ IM SEU IMMEDIATO PERATIONUM PRINCIPIO.l2i bus est principium agendi, selli eo proXLmum seu immediatum, quod aetionum lieit, et remotum, quod est radi principii immediati, Seu saeuitatis per quam elio licitur, eodem sere paulo quo rudi non est id quod si velum prosert, Sed est principium ramorum, a quibu profertur fructus. Seolus et ejus asseelatores contendunt, substantiam creatam ess Simul principium remolum et pro Ximum, necidentia vero concurrere duntaXat ad praeparandam maturiam in produelisue substantiarum Sicut calor disponit lignum ad formam ignis. In aetionibus autemini inanentibus, dicunt, ipSam Substantiam animae SSecarum immediatum prine ipium. Inde inserunt, intellustium ut voluntatem non esse saeuitales ab animaruulii Misi inelas, sed esse ipsam animae SubStantiam, quae, qualenus intelligit, Vocatur intellectus, et quatenus vult, vocatur voluntas. contra D. Thomas docet, ad solam Dei substantiam perlinor immediato operari, quia apud Deum Solum aelio et esse non distinguuntur realiter sed SubSlanlias creatas Omnes egere aliquo Superaddit ad operandum, ipsa nimirum saeuuale operatri te, quae est immediatum actionis principium Unde anima nostra, lieo sit primarium
ei rudieal priueipium sentiendi, inlolligendi et Olendi, non lamen Sentit, intelligit et vult per seipsam
immediato, Sed per SonSum, intellectum et Voluntatem, quae Sunt lacullate reales, et ab ipsa realiter distinclae.
368쪽
Nulla substantia creala potest esse immediatum et
In homino intolluetus o sensibilitas sunt saeuli ales ab invi eum realiter distinctae . Atqui hoste distinelio realis os impossibilis in sententia Seoli tenore ipso debet, o Sentire per intellectum, intelligere per sensibilitatem, velle per sensum et intellectum Gucullates enim illae non vere et realiter distinguuntur ab anima, Sed cum ea convertuntur. uare influui possunt istae aequaliones In se intelleelus adaequat animam : in e sensibilitas adaequat animam. Ergo in socius elloetus adaequa Sensibilitatem. Ergo Sensibilitas ab intellectu dissert, non re, Sed ratione lan
2 In homino, intonsilas unius operationis remittit, imo interdum prohibet aliam oporationem. Atqui hoc supponit esse in homine saeuitates realiter distinelas,
quae Suam Virtutem undamentaliter mutuantur ab anima. Ergo.
3 Substantiae creatae agunt in ollaeel a Se diSlan-lia Atqui uelio in distans os impossibilis. Ergo attingunt osseelum per aesti densia . Sic sol, licet maXim a terra disiet, nihilominus in animalia, plani3S, etc. agit ac proinde agit per aliquid a sua Sub Slan-lia distinetum tiempe per calorem et alia qualitates. Imo interdum, Semola substantia, virlules aestidentales 90SSunt essectu producere V. g. in SaneliSSim EU-
Accidens hic sumitur non pro ultim e quinque niVersalibus, sed pro ente reali quod substantiae opp0nitur.
369쪽
agi nisi inudiis addidentibus, vulus sude sueneide inibuisti is et ideo si mo substantialis non usi immedium tum purandi principium, sed undamentale et re
Rulioues friori quas raditi Thomas, i 00ntra Seotum acerrime dus undis a uianus, non Sunt, juXla Suar tum in sua Metaphysi ea penitus conVineuntes, quia non constat substantium sinitam non possum ero per seipsam immodiatu, id est, absque acciduntibus,lieus ili laeto substantiae nil de Xisiunius gunt Omnes pur aliquid substantiae sup0radditum Sod in libro de Potentiis animo , cap. 1 Si habet idem Suaresius u Et hoste suntoni in l). Thoma) consona sidui, stududo et elus ini0lluetus ut voluntatis, ompo sidui teliaritalis, i arum habitus esse divorsos orgo ipsiae poluus ipse sunt distinclo' inlur so . Unde conuul SUS, quum pro bus Deus inlullustini, distinetus est ab illoquum pro bui voluntati urgo. adii uitam illud Luccio X Di Ves Dominum Deum tuum ei mira an Q HV, et ei omnibus viribus, cie. Ubi polon in unimiae vocat
virus illius, ut numerat illas, ut distincti Sabanima. . . Tandem ordo naturo' i artis allusian fur hiato oritalici r enim ad divorsas eliones divorsa adiuvonit in Sirumenta, o natura ad diversus operatione naturales, di VPrs sir inbut Viritales, ut Xpori ni in oeui. si liniorum D. Thomost probationes viduntur pollure modo absoluto, Suanti luo vim profunduro quoad omnem creaturam, os quum . odior nihil moliatur nuptu, uas validiores ibuntur autumamus. uosdam artim aecipe:
370쪽
lila. Ergo uc essentia seu substantiu ei uniuriae dumos ac p0luialia operaiiVa. Probatur consequens diversi acius diversus re subrunt p0lunitus atqui esse ui operari sunt diversi ae-lUS, quorum unus ordinem dicit ad essentiam, et ulier
ad poloni iam : ergo in creatura essenii Seu Si Stan-lia non idem S a potentia peraliVa. - Deinde QS- Sentia creaturae disseri ab ipsius esse ; ergo a si si idissertis polentia operativa, nam Ssentia magi ab
ipsa quam ab esse distat. Vide I p. q. 54, a. et q. 59, 9 2 II Coni Gent. 52, et S. Dionysium, de Eccles Dierarchia, cap. 11 S. August. VII, do
Trinit. 39. 1.2 Polentia et Hus elio seu perali ad idem e uia pertinent; nam polentia Ordinatur ad aelum Se cundum Seu Bellonem : Sed perali ereaturae non pertinet a d genu Substantiae, quum Sit neci lens, atque in solo Deo operatio est idem ac Substantia ergo ne ereaturae polentiae perlinent ad genus substantip . Ergo non sunt flem eum Sub Stantia crea
Confirmatur. Si creaturae Substantia Sset immediatum pri Deipium uariam Operationum, id eSi, Si non agore medii polentiis a Seipsa realiter distinetis, eo ipso quoci haberetur elu substantia, et jugiter haberentur illius naturale operatione SN V. R., qui ha- hero actu animam alionalem, indeSinenter actu etilii ut intelligeret Vellesque. Atqui X perientia Oppositum plane leslisi eatur. Ergo Probatur major
Anima rationalis Secundum Suam Ssenliam S aelus ergo si ipsa HriSSentiam Suam immodiale peresur, illo qui haberet animum, Semper elu pera Vitae haberet, quemadmodum Semper ViVUS ESSel. Ergo, Si