장음표시 사용
541쪽
ialem meam, videlicet me esse plane distinetum ab his cum quibus ei sabulor me abero existentiam et substantiam distinctam lum a mundi, tum a caelerorum hominum substantia me elicere reclines, Ude ad me lio ii ad alios perlinent illas eliones a me di- manare tanquam ab integro et completo principio; me non 8Se modis calionem alterius entis, ele. Sed pantheismus omnia haec evertit. Ergo, etc. 2 Sensus inlimus ostili eatur me esse liberum, Videlicet mo in mullis eligere agere, Vel ab agendo temperare OSse. Sed anitieismus Omnem Xpungit liburialem, utini unum untaxat XiSlut en S, quod necessitate ineluctabili os evolvit modificatque, et Omnia entia quae ingimus ut distinet ab illo illo
unico, Sint lanium illius phaenomen Seu modi sientioneS. Ergo. M Sensus inlimus estis eatur existere in nobis a Delit amoris, Vel SioniS, irae, limori S reVer Illiae, emulationis, grati animi. At, Secundum pantheiSmum, illi assuetus sunt impossibiles ; Supponunt enim e natura Sua aliquem terminum a Subjecto eorumdem an sectuum discretum, imo plures terminos inter se distincto atque diversos, qui Sunt impossibile in pantheismo EI SO.
Pantheismus sensui communi e sensuum testimonio contradicit. 32. Prob. 1 Sensus communis et Xperientia X- terna nobis testificantur dari substantiale discrimen inter objecla exterius sentila et Subjectum Sentiens V. g. inter Die et Solem, inter me et I es. Sed hoc substantiale diserimen tolli pantheismus. Ergo.
542쪽
2 Serisus communis et exporiunt in externa nobis
testiueantur, non tuus una dari essenitale diserimen
inter sub oelum sentiens ei bjecta exturius sensita, sud otium inlor ipsa me objecta Sentila v. s. inter boves et homines, inter boves et aratrum, inter aratrum et terram, inter terram et frumentum. Sed hane substantiatum distines ionum lolli pantheismus.
Pantheismus contradicit rationi. 33. Prob. 1 Pantheismus docet existere unieam Substantiam, quae St neceSSaria, et Omnia complectitur. Sed materia et omnia quae in mundo Onlemplamur, Sunt contingentia, uti constat e Supra labilis is contra alti eos. Ergo. 2 Secundum pantheismum, substantia universaliSet unica est simul corpus et spiritus, XlenSa et ineX- tenSa quod admitti non potest, nisi teneatur illam substantiam esse compositam, Videlistet esse SuppOSitum eoalescens substantia in romptela materiali et subflatilia incompleta spirituali. Sed hujusmodi substan-lias neompletas non admittit pantheismus. 3 Secundum pantheismum, Deus, Xpleti omnibu prostressus eVolutionibus, erit essentialiter immutabilis. Sed illud ropugnat quod enim aequiritur ab
aliquo ente non perlinet ad illius essentiam, Sed est Superadditum essentiae ; ideoque S conlingen et amilli poleSt. Ergo. 4 Secundum pantheismum, Deus est beatus et infeliX, sapiens et Stultus, Sanetus et erimine sim datuS,Sanu et aegrotanS, Vigilans et Omnians, Vivit et mortuus, et: in mundo enim deprehenduntur bea-
543쪽
titudo et calamitas, sapientia et stultilia, sanctitas olerimen ele. Sed haec omnia sunt cumulus absurditatum illa enim denominatione non Sunt XluinSe-cae. Sed intrinSeeae innuuntque qualitate quae non partibus quibusdam suppositi, sed toli et integro supposito inlia Tent; et lamen sunt plane Opp0Silae; ideo, nisi nuntium illas principio contradictionis, lenere non potes eas Simul eamdem Substantiam assicere. Ergo.
5 Substantia unica est primum Veluti insormiS, juxta pantheisias deinde sit magis determinata perfectioneSque aequirit sese Volvendo. At omnis essectus debet contineri in sua causa aut sormaliter, aut eminenter, aut Virtualiter et in doctrina pantheislarum nulla datur causa quae ita conlineat perlaetiones SubSlanliae universalis non enim conlineri OSSunt in SubSlantia uniea, quia ipsa est imperfectior quam quod aequiritur. Ergo in systemate pantheistico datur
6 Substantia universalis, secundum pantheiSlIS, Sese evolvit et perseeliones aequirit Ope negationum, quae illam determinant. Sed negationes non addunt perlaetiones enti potius illas detrahunt; quo plures enim ponuntur negatione Seu limites, eo magi enS sit sinitum seu minus persectum. Ergo.
Pantheislo sibi sis plane contradicunt.
34. Prob. I Docent mundum eSse en neceSSarium, quod ab aeterno progreditur seseque neceSSario er-polui evolutionibus perficit jam igitur mundus hodie perseelus esse debet, Siquidem per infinita evolutiones pertransiit, quum Sint ab aeterno et neceSSariae; I. δύ'
544쪽
Veret; quod Hiciunt pantheisue Ex ullara aulem
parte profitentur puniti uisue mundum non adlluc persectum. Ergo. 2 Si mundus ipso osset en necesSarium PS ab aetern perliciens Suis Volutionibus ejus in esSu in Via perseelionis aequirendae esset hodie infinitus; nam Singulae persectiones aequisitae augent Vim et impetum entis, Sicut Orpus deSurSum Duen Semper inleu-Siu a gravi late premitu et quum illae perseeliones ab aeterno addantur enii necessario, ei vim insinitam Suppeditant. uapropter hodie mundus ad perseelionem, non Olum lumini celeritate promptiori 1100ssu, sed i insinita abriperetur, et singulis diebus, singulis horis persectionem insimilam aequireret. Atqui tamen juXta pantheiStas, non adhuc insimilam perlaetionem habet. Ergo Adverte quod nunc, Si san-lliseisiarum hypothesi landum SSel, mundUS, Oniantum intimilam perseelionem, sed insutilalem insi- nitarum perseetionum haberet quod non lanium in Se abSurdum est, Sed manifeste opponitur Xperientiae, quippe mundu Saepe, nedum progrediatur, Otius retrograditur in Via perseelionis. 3 Juxta pantheislas, mundus Seu Deus es adhuc sinitus elu, sed erit infinitus quando illius volutiones Xplebuntur omneS. Sed hoc in Volvit contradictionem insutilum enim est penitus eXlra milum, nec confici potest acervatione similorum, quae ulcumque numerOSa, Semper Seeum limile important, atque ideo necessario eXeludunt insimiliam. Ergo.
545쪽
E pontheismo se sima defluunt consectaria.
35. Prob. 1 Paulliuismus prior est allieismo hic enim adni illi libertatem humanam quam nec SSIrio tolli panthei Sm HS. 2 Pantheismus omne jus et ossietum adimit ossi Orescunt enim X vinculis dependentiae, libertatemque Supponunt. Sed pantheismus proprio telam dependentium ei libui talum extirpat. ET O.
3 Paniheismus omnum everti Soete talem; nam Ociola coalesei personis sub eadem auctoritate ad bonum commune consillulis. Sed in pantheismo non dantur Superior o inferiores imo neque habentur
' Paulliuismus follit omne diserimen inter Verum et salsum inter ens et non ens, ut palo hegeliano SVS emale, quod hodie lalissime grassatur societatemque peSSumdat . ine Xoritur indisserentia inter Verum et salSum, approbatio omnis doctrina et aequali fas urium pro bono et malo. 5 In praxi autem pantheismus generat egoiSmum, quo quiSque Se adorat, lolisque viribus nititur ut eaeteros homines humanamque foeteialem in Suum commodum et Voluptatem adigat.
Quapropter Concilium Vaticanum, SeSS. 3 cap. 1, ita declara germanum doctrinam contra Pantheislas: auela Calliolida Apostolica Romana eclesia redites e siletur unum esse Deum Verum et ViVUm, Cren-lorem et Dominum coeli et terrae, Omnipotentem, aeter-ΠUm, immenSum, incomprehensibilem intelloelia ac
voluntate Omnique perseelione infinitum, qui eum sit Una SingulariS, Simple omnino et incommutabilis
546쪽
522 rustiTUTIONE PHILOSOPIIII in Hos IcM. substantia spiritualis, praedicandus os re ut esseniis a mundo distinctus, in se et ex se beatissimus, et super Omnia, quae praeter ipsum Sunt et concipi possunt, inussabilis er excelSUS. DE Can. Si quis dixerit, unam eamdemque esse Dei e rerum omnium Substantiam Vel S-
Sentiam, anathema Sit nu Si quis dixurit res sinitas, tum corporea tum Spirituales, aut saltem spirituales e divina substantia
Aut divinam essentiam sui manifestalione aut eVO-lutione fieri omnia; Aut denique Deum esse en universale seu in desinitum, quod Se determinando constitua rerum uni- VerSalitatem, in genera, species et individua distin-
clam anathema Sit DSolvuntur dissicultates.
36. Obj. 1 Substantia Boi ulpolo insinita ineludit
in Se ipsa omnem realitatem. Sed mundus est realitas. Ergo. R. Dist. 6. Ineludit ominenler, concedo sormali ter neys. Deus enim quidquid perseelionis est in reaturis, modo praestantiori possidet, non autem formaliter seu habet quidquid persectionis est. Sed Sine limite. Inst. 1 En infinitum est illud quo majus Xeogitari non potest. Sed Si Deus non habet realitales quae eXiSlunt in mundo, cogitari potest aliquod iis Deo
majUS, nempe ens quod habeat simul omnes realitalos Dei Domnos insuper realitates mundi. Ergo, Si Deus non includit in se realitates mundi, non OS infinituS.
R. Dist. min. Si non habeat eminenter, concedo;
547쪽
cogitari ens hujusmodi quidquid in oppositum 1Iuliverit Sehollingius Boinde si per impossibile Deus posset habere formaliter realilales mundi, nedum X
mentum aleretur, Seu rationem infiniti amitteret; habere enim illas realitates formaliteris habere illas eum limitibus arum; sic vir qui recenta pollet gestare libras, non potest formaliter possidere Vir-lutem infantuli qui lucem lautum libras tollere potest, quin amittat primam formalilalem. Sic etiam qui intuitivo cognoseit, non potest cognoscere diS- clarSive quin a primo persectiori modo cognoscendi
mum argenteum, et lamen si hic illi addatur, valor augetur. Ergo a pari, Si De addantur realitates mundi, major sit. R. Xeys consequens et parit. Nummus argenteus potest addi nummo aureo, quia ambo sunt in eodem genere pecuniae et alori Sed Deus et mundus non Sunt in eodem genere, quum nihil de Deo et aliis rebus, nisi analoqice praedicari possit. Recollige quae eXplanavimus in niologia. Deindo si homini addatur ejus imago, eritne perseelior illo homo Porro
omnia quae a Deo disi inela sunt, sunt ejus eStigia et ad summum quaedam ejus imperfectissimae imagine S, quae prorSu nullam persectionem conserre 90SSunt ii typo Seu Xemplari, sed econtra perse-clionem quam possident, mutuantur omnem a typo. Si Semper prae oeulis habes has notiones, videlicet
tum illius vestigia et repraesentationes, lacile XylO-
548쪽
dus omnes pantheisiarum objectiones ipsi, si ultra progredi confundant, dubent inconcusse demon Strare lias suppositiones quetae in se uni inniti cui
tae repugnare quod curso uiuiuam praestabunt . O . ' Deus ut polo infinitus est oris in dolormi natum, quia determinatum est id quod habui limiles. Sed ons indolorini natum comprehondit Omnia.
R. Nws Q. et ejus prob. Vox deteriminatum inqUantiam Opponitur voci indeterminatum, significat aliquid concretum, non vero limitationem : si quidem
indolei minatum est vagum et abstraetum, et in deis, non autem in rebus Xistit, quia unaquaeque re habet Suam SSentiam, qua a caeleri distincla et Separata est. varo Deus dicitur ens determinaliam, quia peressentiam Suam conStiluitur ens ab aliis omnino disiiuellim.
37. Ex praelibalis conflat entia quae eontemplamur, producta SSe et habere causam improdiaetam; sed non ideo probavimus hanc cauSam S Se unicam
B0num creatum additum bono increato non facit aliquid majus; quia si duo participantia conjungantur, augeri 90test in eis quod participatur; sed si participans addatur ei quod per essentiam est tale, non saei aliquid majus sicut du calida adjuncta ad invicem magis calidum saciunt; sed si esset aliquid quod esset calor per essentiam subsistens e nulliu Scalidi additi0ne intenderetur. Cum ergo Deus sit ipsa SSentiab0nitalis, Innia autem alia b0na per participati0nem, X Ullius b0ni additi0n sit Deus magis bonus quia cujuslibet rei alterius bonitas continetur in pS0. Th0m. De malo,q. 5, a. d.
549쪽
Iuis, omne quidem quod adium est, ab alio laetumdsse, et in hoc progressu sistundum esse in singulis rerum ordinibus in aliquo prine ipio non laeto non lamen in uno ol 00dem, sed in pluribus pro rerum et specierum diversilale, quo modo nonnulli gentium p uerunt diversarum rerum principia, ut unum Deum frumenti, alium vini, se Ech aer esistis etiam quidam
posuerunt unum principium spirituum, o aliud eorporum, et Unum bonarum rerum, o aliud malarum, Iude liminum bonum ei malum appellabant, ut Manielidei, similes. JuXla quem errorem nullum OnS, etiamsi sit ineruatum esset Verus DeuS, Secundum illud, quod per hanc Vocem nos Signis caro iniendimus aliones desumplae X summa Dei perso-elione utique probani Hus unitatem at summa Dei porseelio minus nota os rationi humande quam ejusti nila S quum praeterea quaestio do unilalo uia reliSSime eum Hii S OXistentiae quae Stion Connect31ur, Xplananda os priusquam de summa ui perse-elion agatur. Igitur demonstraro porto dari unicam rerum mundi causam Sed quum alio non doeeat non XiSlere alios mundos praeter eum quom contemplamur, et quum insuperious non pondea uironluris, OSSilque ea non condere, mon ideo OSSumus Oneludere ausam mundi ila SSo unicam, ut Opugno aliud ens improduetum. Unde ultra progrediendum est, utque domonstrare oportet, modo absoluto,
550쪽
326 1ΝsTITUTIONES PHILOSOPHI E CATHOLIC E.
Una tantum est rerum mundi causa. 38. Prob. 1 Ex unitate mundi. mnia entia quae contemplamur, Sunt inter o Ordinata, ita ut in toto mundi Systemate praeclara luscuseat unitas. Sed illa ossessius unitas ausae unitalem requirit. Ergo Major patet ex dictis in primo argumento phySie eXi Slentiae Dei. Minor facile suadetur Vel nim existit una tantum mundi ordinali cauS Vel plures dantur causae aequale et independentes Vel plures dantur au-Sae, qu3rum Una OS independens et aliae sub ejus directione agunt. Sed duae poSteriores hypotheses admitti non possunt. Primo illae ausae aequale ineunt consortium ad eumdem mundum producendum aute impotentia uniusqujusque, aut e liberiale. Si primum ergo Singulae Sunt sinitae et limitatae ergo Omne conglobatim Sumptae non OSSunt constituere virtutem infinitam, quia, ut Saepe jam ineulcavimus, infinitum non potest coales rore nilis acervalis. Sed ad pro luelionem mulidi requiritur Virtus insinii a cum producatur e nihilo vi est Sine maleria praeeXistonio vide infra 113 . Ergo in hac hypothesi ausa
non esset essectu proportionala. Si oeundum dieatur, videlicet si qui teneat esse quidem plura prima principia rerum Uni Vel Si Singula tamen per Se Sufficientia ad lotum producendum et Ordinanuum singit hypothesim omnino gratuitam, quum nihil in universo hanc pluralitatem principiorum Suadeat et in- Super Hia proceSSUS logicae rationique opponilur : Si enim unum principium Sit tam perfectum et polenS, ut pro lueere et ordinare valeat mundum, aetera SVnt penitus inutilia; porro recla ratio ex effectibus ad