Prima principia scientiarum seu philosophia catholica ...

발행: 1873년

분량: 677페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

561쪽

Saepe eSt causaesuriens; qui enim propter semetipsum

Operatur, est simul eausu meiens ot sinis operationis. In P Senti casu, quod Deus os sinis ultimus insertur plim illum osse primum principium Omnium, tum quia est finis, noli officiendus, sed quem imitari et biinere nituntur essecius clum quia institutio rerum in lutum sinum non potest in aliam ausam referri. Aut uim illa ausa est infra ordinem rerum uelarum, et Sic ipsa esset etiam aula propter illum sinum, ei quoerenda esset ejus causa VeliSLeXtra illum Ordinem, et sic non potest esse alia nisi ipsemet ultimus siniS.IIo per se omnino consentaneum est rationi, quia Deus non est finis cui aliqua utilitas consortitur peractionem, sed qui intendit aliis suam bonitalem communicare, et quem Omnia alia aliquo modo consequi et imitari desiderant, ut uel notat D. Thoma S, I p. q. XLIV a P et ideo Deus non est sinis nisi ut prima

tem. Atque hoc etiam modo optimo correspondet et proportionatur sinis principio ; nam ordo agentium Sequitur ordinem sinium, et ideo suprem agenti Supremus etiam finis correspondet: ei ita in praesenti maleria ex o quod omnia ordinentur in Deum seu in prinium ens, ut in sinem ultimum, reel Sequitur ipSum esse primum principium Omnium.

562쪽

THEOLOGI E NATURALIS

40. flens igitur, existere aliquod primum DS, quod Deum dicimus, oportu inquiror quid sit 3 In qua investigalion adhibenda est molliodus remolionis, quia divina substantia omnem eo italionem, quam intellectus noster allingit, sua immensitis te eXcedit. Methodus seu via remolionis bifariam adhiberi

imperseetiones ; et sic deelaratur quid non sit Deus olenim ineffabilis ost Faeilius dicimus quid non sit, quam quid sit Terram cogita. Non est hoc Deus. Mare cogitas Non est hoc Deus. D S. Augit Slin US, in Psalm 85. Sem/ndo, ribuendo De Omne erea lu- rarum perseetiones, at simul ab istis perfectionibus eoaretalionum atque limitem Omnem Vellendo, ita ut eminentissimo modo adseribantur De ; nam ipse est Xtra Omne genus, et omnia quae de ipso et ereaturis praedieantur, ut entitas, unitas, Neritas, ut chritudo bonitas, sapientia, justitia, ere., non UniVOCO, sed analogie tantum prἴ dicantur Vide talolog. n. . . . 41. Unde quemadmodum nostra substantia est potius nihilum quam substantia, Si eum divina sub Stantia, conseratur, ita cognitio quam lumine naturalide Deo comparare valemus, polluc ignorantia Vel

563쪽

umbra cognitioni dicenda st quam proprie diciue ignitio, Si eum eum qui bieci infinitate, ut cum

ipsa scientia quam de se ipso habet Deus, componamus Permulta sunt igitur in Do quae hominis aptum penitus XSuperani, o nusquam nobis sucum sue ilius ingerimus distinguendo sellieo stude non sunt distineta in o tribuendoque Deo OrmaS, UaSillius natura respuit. Propterea non mirum est quod interdum nobis appareat aliqua pugna inter Dei attribula : dis neutias non oritur e natura rei, quae in se clarissima est, sed X nostri infullaetus iniboeillil alH. Igitur si pur in muni habenda est sequens

Augustini ire illa: Non ideo Grendum est quos apertum est sum comprehendi non potest quod obscurum

II per quid natura divina sub ratione naturae et radicis attributorum formaliter c0nstituatur. 4 2. l. PEIHI IR STATUS OU ESTIOMA. Primo, te tomnia quo in uo in vortiuntur, Sint realiter Unum, dummodo non obsto relationis opposilio, allamen suum substantiu Do infinita omnos perseelione eminenter contineat, intelleelus noster, pro sua imbecillitate, Varias in Deo solo 901 Deli nos et altribula distinguere, quae in se non sunt distincla. - i concipiundi modus est quidem imperfectuS, neutiquam nutem sal Sus quia pelagus immensum substantia infinitae revera continui quod Oxhibent mulli et Varii eone op- tu ; nam quo persectiones Dei omnes, ossi in absolutae omnimoda simplieitui condunentur, Sunt tam funda montulitur et virtualiter distinetae ideo unus constuplus initus potest unam sinu lia repra'Sentare, Sed non eo ipso asserit, illam n eo iuris SM Separa

lam, ut ab eis esse realitur distinetam ; sicut quando

564쪽

510 Ν licet i0Ν uiLOSOPHI E CATH0Lic E. abstrahit, non pronuntiat 0bjucium formula abstructionis existuro in natura rerum ab individuis separatum. - uapropior Varii coneoplus quibus auribula Dei distinguimus, sunt ori, quia reapse X isti iii quod unusquisque exhibet; sic Deus est reapse infinitus.

in se haec omnia attribula sint omnino identica eum divina substantia. uia vero illi conceptus sunt velutilolidem mentis nostrae sormae accidentales ab invicem distinctae atque Deum sub distinetis aspectibia repraesentanteS, hinc quoad nos datur formalis distinctio intor attribula divina. 43. Secundo, inter illa varia attribula intellectus humanus neceSSario sincipit aliquem neXum, icujus unum ab alio dimanat, et omnia sunt Ordinatim Onealenala. Sed quia omne altributum supponit aliquod primarium prineipium a quo inluat, inde humanus intellectus debet praeterea constipere aliquid prius in Deo, quod se Voluti altribulorum omnium sontem habeat. Hoc prin0ipium et Ons Vocatur SSen-lia seu natura. Unde solet inquiri quid in Deo se habeat per modum esseniis et naturae, Seu quaeΠ3m sit radix ex qua dimanaro altribula concipiamus 3

Verent quaestionem, theologi in plures et quidem valde dissitas abiere sententias quas tamen ad quatuor praecipua juvat reducere. Primo aliqui eum Petro Corneto Ordinis Carmelitarum, distinguunt inter essentiam et naturam divinam, atque Sentiunt essentiam con Stilui per eonceptum

Onti a Se naturam Vero per conceptum intelleelionis divinae.

Secundo, Seolus, et sere omnes ejus discipuli, naturam et essentiam Dei reponunt in infinitate sive in omplexu perseelionum Omnilim.

565쪽

extis, Capreolus, Ludusina Sylvius, ConlenSOnuS, ut plures alii Thomisi ae eum Molina, Via SqueZ, OUruesy, uic. tui ui ualuram ei quiddilatum Do nobis exhiberi per eone 'pium eniis a se, cujus forma estusellus. Quarto demum alii non pauci pro 'sertim ex Thomistis imponunt essentiam ei naturam Dei, iu- quantum est soli et rig0 alii ibui ,rum in intelliVere divino, Seu ut aiunt, in gradu intellectivo. Quod

quidem dupliciter exponunt: alii intelligunt de intel-ΓVere immolo in radiculi, quatenus illud concipimus ut principium e qui pullula operatio Ita Curiel, Arrubal, Philippus a S. Trinitate et . . Alii vero communius intelligunt de intelisere pro Doctaemuli,

non quidem sub ratione Operationis, sed sub ratione ultimae actualitatis per se subsistentis. Ita Salmali Penses, Joannes a S. Thoma, Suarog, Ginet, illuari, etc. 0uid vero de hisce opinionibus Sentiam, Simulque montem meam aporiam quadruplici hac propositione.

PROPOSITIO I.

In Deo esse hiis et natura non dis 'urentur virtualiter, re proinde ruit fundum itum prima sententiae. 13. Prob. ' Et notione distinctionis Mirtualis Eatantum virtualiter distinguuntur in Deo quae pluribus aequiValent, et e genere Suo propriaque ratione sol mali distinguuntur in rebus realis Sic non datur in Deo intellectus virtualiter multiplex, licet varii Sint gradus intelloeliis in reaturis, quia hi omnes

gradus Sunt in eodem genere. Porro essentia el naturi in rebus realis non realiter distinguuntur, Im quae eonStiluunt Metilium, . . animalila et ali O-

566쪽

nubillius m hominu deque naturum consiliuitui, alque sunt primarium purandi principium. Ergo 2 Ex simplicitate Dei intolluetus lux milia

Dui nitributa, uenon jus naturum et OSSOntiam in absolutam uni latomis omnimodam simplieitatem, Ope ratiocinii, redigi l. Porro, si osso in Deo duplex radix primaria, alii enitialis o altera Oporationis, impossibilo esset omni modum simplieitalem pertingere quia nec natura in eSSonlia, neque e -- lia in natura ultimo radicaretur. Ergo. 3 EX ratione essentiae et naturae. Si daretur distinctio virtualis inter essentiam et naturam diVinam, Una conciperetur per modum subjoeli, et ultera per modum formae seu propriolatis o priore dimanantiS. Atqui hoc repugnat; nam essentia St quid primarium in ente, o natura est primarium peralionis principium quod tamen non esset, Si conciperetur tanquam aliqua formam proprietas esSentiae. Ergo. EX auctoritate Ecclesiae Patres e constitia pro- mi Selle Surpant Voces naturam et essentiam : sic in VI concilio generali, et 3 personae diVinae unius naturae Dei essentiae ; et in eo cilio Laleranensi IV, paulo OS caput Dumnamus, substantia dieitur essentia seu natura. Ergo.

Natura Dei non constituitur formaliter per infinitatem

seu per compleaeum omnium perfectionum.

6. Prob. 1 EX ratione infinitatis. Infinitas Dei a nobis coneipitur tanquam modus illius naturae, Sicut finitas concipitur anquam modus reaturae omnis. Porro modus aliard illam praesupponit, neutiquam Vero constituit. Ergo.

567쪽

2' G utione ut urae hi quod si malifer uas uram divinam constituit, non potes in conceptu singulorum uel ultribulorum si maliter includi. Porro infinitus ineluditur, etc. quis inlinilus exprimit aliquid ommune omnibus o nitributis non enim tantum ut Sapientem, polentum, usi una, elin, sed ut infinite sapientem, insinit justum, insinite polentem, et L, eoncipimus Deum. Ideoque infinitas potius se habui veluti mo lum omni lim Dei nitribulorum, quam Veluti euliare nitributum quippe ei duplus illius, si indupunduntur u ea iuris perseeli0uibus habeatur, nihil dei iniunii Xhibes. Ergo. modo quo comparatur conceptus D finitatis in Jo/3. Si inlinitas Dei constitueret illius naturam, non possim demonstrari per aliquid ipsa prius. Atqui lamen demonstratur infinitas Dei per aliquid prius

insertur enim, Deum esSe insinitum, quia esse ejus non rueretum in aliquo, sed est in Se SubsiSlens. Vide M' p. q. T. a. l.

PROPOSITIO III.

LN processu analytico quom homo debes noeessariosequi in stomparanda ibi seiunii Dei otio naturae Dei est notio sentis a se quod est causa rerum omnium.

D. Prob. t Eae rationibus Dei ea istentiam demonstrantibus. Illa noli habenda est tanquam constitutiva naturae Dei quod prima e paratur certo, ubi investigamus ea quae Dei sunt. Atqui primu ecurrit noli eniis a se videlicet enlis quod existit vi sentiae

568쪽

nequeat jud populi, ut si aliqui turpitur elaeo Dei

ultribuli erraverint, miles tamen Deum uti iis a Se et causam supremam rurum mundauarum cogita

runt.

2 Eae ratione Deum a creaturis discriminante. Illa notio est habenda tanquam naturae divinae eonstituti,n

quae juXla nostrum intelligendi ordinem, primario

Deum a creaturis discriminat. Atqui ex hoe primario Deus a creaturis distinguitur, quod habe QSSe arae, ereaturae Ver Omnes ab alio et per participalionem. Er O. 3 Ex ratione primaria cur Deus habeat omnia attributa. Illud primarium in Deo juxta nostrum intelligendi modum, et vetuli ejus naturae constituli Vum haberi debet, ecquo tanquam o communi sonte Omnia se attribula discluunt. Atqui ex eo quod Deus Sten a Se et causa prima rerum omnium inseruntur caetera omnia attributa Ex hoc quod Deus est ipsum esse per Se SubsiStens, Oportet quod totam persectionem ossendi in Se contineat ii 1 p. q. 4 n. 2, in

eoi P. PROPOSITIO IV.

In processu synthetico, id quod concipimus veluti constituti oram naturae divinae est intellectio actu His Seu radus summus entis spiritualis. 48. Prob. Ex summo radu entis. In proeeSSusynthetico, quando Seilicet jam aequisivimus Varias de Deo notiones, si inter illas Ordinem instituamus. id tanquam primarium et Veluti constitutivum naturaedivitis constipimus, quod est summum in gradibus entium. Porro ille gradus summus est intellectio actualis. Ergo Major palet ex torminis ipsis. Pro -

569쪽

butur nitior : Summus gradus est simul persectissimus et actualis spimus iniquit suetissimus gradus est uultum spiritualium seu inlolligibilium, et actualissimus est ille qui os maxime in actu inia de duo erifieanturiri intellectione adiuuli, nam intelloelio ut poto uelim immaustus ursisti potentiam, i utpote actualis si maxime in actu Ergo. 2 Ea conceptu actus purissimi lil illiod habetur

tanquam constitutivum naturae diviniae, debet concipitanquam actus purissimus Vide niologiam ii. 159 ; si enim aliquid potentialitatis ei admisceretur, nedum

haberi posset lanquam ualui de divinae constitutivum, potius veluti ejus destruelivum esset. Porro conceptuSuetus purissimi implicat intellectionem, seu rectius intelligentiam actualem, num alio substantio Spirituali ex se non excludit potentialitatem, sed innuit actum primum, ad quem Sequi potest actu Secundus. Ergo ut natura divina qua est essentialiter intell0 tualis intinianis sit ab omni polentialitate, necesse essinam ponor in actu perseelissimo et Subsistonio quod nihil aliud os quam dicere, eam esse intelle tionem actualem Ipsum intelligero Dei os ejus essentia non habens principium. p. q. 4s, . t

ad 38'. ET O.

3 G uuturo processionis Verbi. In ordine syntholico, illud concipimus tanquam divinae naturae constitutivum, qu0d Verbum divinum recipit vi suae processionis; siquidem constituitur Filius per id quod rocipit: non potes autem 'onstitui Filius nisi per oeoptionem ualurae. qui Verbum recipit ipsum intelligere purissimum e uel ualissimum nam esse Verbi, quum Sit terminus intelloelionis, nihil aliud est quam ipsum intelli re divinum. Ergo Et illi pato cur Deus dicatur lumen increatum, Filius Ver lumen de lumine,

sicut dieitur Deus de to nam intelliVere si per

570쪽

sime seu actualissime intestiqens. III. Divisi hujusce partis. 49. uia invisibilia Dei, per ea ure fuctu sunt, intellecta conspiciuntur, praecipue per unita rationa bilia, distribu inius o nitribula sueundum ordinem quem in eruaturis deprehendimus; si memoriae et intellectui opitulamur si uia cum non HSSumus cognOScere naturaliter, nisi, Osroetibus oveniendo in ipsum, portet quod nomina, quibus persectionem i9Siu Signamus, diversa sint, sieul e perseeliones in rebus inveniuntur diversae. s uapropter dicemust de altribulis quae juxta nostrum intelligendi modum, ad naturam ipsam pertinent: ' de his quae ad Stalum naturae perlinent do Dei adullatibus M' de jus virtutibuS.

ARTICULUS I.

o i lusinis a Dei hic sumitur, non pro duratione ubSque imito, nee pro praesentia HUS Ubique, neque pro Omnipotentia, Sed pro ejus persectione qua, non Solum creaturarum quae existunt, sed etiam omnium possibilium perseeliones eminentiori modo Deus On- sines.

SEARCH

MENU NAVIGATION