Summa theologica

181쪽

Utrum per Baptismum debeant auferri poenalitate prassentia

Ad tertium si proceditur l). Videtur qud per baptismum

debeant auferri poenalitates praesentis vitae. Ut enim Apostolus dicit, Rom. V a Donum Christi potentius est quam peccatum Adae. Sed re per peccatum Adae fui ibide Apostolus dieit

mors in hunc mundum intravit, v et per consequens, omnes

aliae poenalitates praesensis vitae. Ergo muli magis per donum Christi, quod in baptismo percipitur, homo a poenalitatibus

praesentis vitae debet liberari. 2. Praeterea, baptismus aufert et culpam originalem et actualem , sicut supra dictum est ari l). Sic autem aufert actualem culpam, quod liberat ab omni reatu poenae consequente aetualem culpam. Ergo etiam liberat , poenalitatibus praesentis vitae, quae sunt poena originalis peccati. 3. Praeterea, remota causa, removentur effectus sed causa harum poenalitatum est peccatum originale, quod tollitur per baptismum. Ergo non debent hujusmodi poenalitates remanere. Sed contra est, quod super illud Rom. VI a Destruatur corpus peccati, dicit Glossa q): uter baptismum id agitur, ut vetus homo crucifigatur, et corpus peceat destruatur; non ita ut in ipso vivente caruis concupiscentia conspersa et in-neta repent absumatur, et non sit; sed ne obsit mortuo, quae inerat nato. AErgo pari ratione nec aliae poenalitates per baptismum tolluntur. ComLusIO. - anquam baptismus praesentis vitae ps i Bo his etiam II, Mnι. dist. 32 qu. , art. 1; et

dist. 33, qu 1, ari 2 et III, Mαι. dist. 19, qu i art. 3, quaestiunc. 2 et Tu Sens. dist. , qu 2 art. I, quaestiunc. 3 et Conis Genι. lib. IV, cap. 52 in sine , cap. 55, ad O et 26, et cap. 5s et OuodIib., VI, cap. 15. 2 Ex Augustino desumpta, sicut quae infra ponitur, lib. I.

182쪽

rectionem tollit, ut membra christo incorporata capiti suo similia sint, et in spiritali pugna vietoriam reportent, nec ullus propter priesensis, sed suturae potius vitae commoda ad baptismum accedat. Respondeo dicendum, Fbd baptismus habet virtutem auserendi poenalitates praesentis vitae; non tamen eas aufert in praesenti vita, sed ejus virtute inserentur a justicia resurret-tione, quando si moriale huc induet minorialitatem, ut dicitur I. Cor. IV. Et huc rasiostabiliter. Prim quidem, quia per baptismum homo incorporatur Christo et effieiis membrum ejus, ut supra dictum est qu. 68 art. 5ὶ Et ideo conveniens est ut id agatur in membro incorporalo, quod est actum in capite Christus autem a principio suae conceptionis luit plenus gratia et veritata habuit tam corpus passibile, quod post passionem et mortem est ad vitam gloriosam rasu, citatum Vade et inrisitanus in baptismo gratiam consequitur quantum ad animam habe lamen corpus passibile, in quo pro Christo possit pati, sed tantum resuscitabitur ad impassibilem vitam. Unde Apostolus dieii, Rom. VIII a Qui suscitavit Iesum Cbristum , morinis, vivissea, et mortalia eor- para vestra, propter inhabitantem Spiritum ejus in vobis; mei insis eodem a meredes quidem Dei cohaeredes autem Christi; si tamen compatimur, ui et simul eonglorificemur u Secundo hoc est conveniens propter spirituale exercitium, ut videliαι contra eum iacealiam δι alias passibilitates pugnans homo, victoriae coronam acciperei. Uni super illud Bomia VI HΓidastruatur corpus peceati, dicit silossa a Si post baptismum vixerit homo in carne, habet concupiscentia eum quas mei, eamque adjuvant Deo superet. Ia cujus figuram dicitur Iudici, III alae sunt genies quas Dominus dereliquit, ut erudire in eis Israelem, e pocla diseereni filii eorum ee iure eum hostibus et habere consuetudinem praeliandi. Tertis, hoe fui conveniens ne homines ad baptismum crederent propter impassibilitatem praesentis vitae, et non pter do riam vitae aeternae. nde Apostolus didit, I Cor. XV Si in hac vita tantum sperantes sumus in Christo, miserabiliores sumus omnibus hominibus . n

183쪽

- πβ Bus Maeri s. ly Ad prinium ergo dicendum, qub sicut Glossa, Romia VI, super illud 1ὶ urat unis uos serviamus pereato, dicit: a Sieu aliquis rapiens hostem atrocissimum non fiatim in- instet enim, sed patiis eum dedecora et dolor aliquantulara vivere, ita et Christus poenam prius alligavit, in lutum autem

perimet. n

e secundum dicendum, quod sicut ibidem dicit Glossa,

uduplex est poena peccati, gehennalis ei temporalis Gehennalem prorsus delevit Christus, ut eam non sentiani baptizati ei ver poenitentes. Temporalem ver nondum euilus tulit; manet enim fames, sitis et mors, et hujusmodi; sed regnum et dominium ejus defecit, ut scilicet hoc homo non timeat, et tandem in novissimo eamdem penitus exterminabit. Ad tertium di Mndum, qud sicut in II pari dictum est 3, 2 qu. 1, an s), peccatum originale hoc modo processit, quod prim persona iniecit naturam, postmodum verbnatura infecit personam Christus ver converso ordine prius reparat id quod personae est, et postmodum simul in omnibus reparabit id quod naturae est. Et ideo culpam originalis te fati, ei etiam poenam carentiae visionis divinae, quae respiciunt personam 2), siali per baptismum tollit ab homine. Sed paenalitates praesentis vitae sicut mors, ames, sitis, et alia hujusmodi), respiciunt naturam, ex cujus principiis causantur, prout est desiliuia originali justitia. Et ideo isti desectus

non tollentur, nisi in ultima reparatione naturae, per resurreetionis gloriam. ij Ex commentario Petri Lombardi, sicut et sequens, su-

nitur.

2 Non per a ae direct prout est hae pφrsona, sed prout

ad naturam pertinet ab Adamo acceptios i. Unde peee ιυ--ιυσω appellatur, ut loeo hic cl. 2, indicato explicatum

est.

184쪽

mmum perdamismum eo erantur homini grati et virtulas

Ad quartum sic proceditur l). Videtur qub per baptismussi

non conserantur homini gratia et virtutes. Quia, sicut supra dictum est qu. 62, ari. 1 ad 1), u Sacramenta novae legis esssciunt quod figurant. Sed per ablutionem baptismi significatur emundatio anima a culpa, non autem insormatio antaea per gratiam et virtutes. Videtur igitur quod per baptismum non conserantur homini gratia et virtutes. 2. Praeterea, illud quod jam aliquis adeptus est, non ia-diget iterum suscipere. Sed aliqui accedunt ad baptismum jam habentes gratiam et virtutes, sicut Aet. X, legitur Vir quidam erat in Sarea, nomine Cornelius, centurio cohortis quae dicitur Italica, religiosus et timens Deum; qui tamea postea DPetro baptizatus est. Non ergo per baptismum conferuntur gratia et virtutes. 3. Praeterea, virtus est habitus ad cujus ratione in pertineι quod sit si qualitas dissicith mobilis, per quam aliquis tacilitere delectabiliter operetur. Sed post baptismum remanet illhominibus pronitas ad malum, per quod tollitur virtus, et consequitur dissicultatem quis ad b0num, quod est actus vim tutis. Ergo per baptismuri non consequitur homo gratiam ei virtutes. Sed contra est, quod ad Tis. III, dicit Apostolus a Salvos nos fecit per lavacrum regeneralionis id est per baptismum , ei renovationis Spiritus sancti, quem effudit in nos abundδ, id est, u ad remissionem peccatorum et copiam virtutum, ut Glossa ' exponit. Sic ergo in baptismo datur gratia Spiritus sancti et copia virtutum.

1 Be his etiam infra, qu. 71 art. 3, in eorP. et IV, Senι. dist. 3, qu i art i, quaestiunc. 3, in corp. et dist. 4, qu 2 art. 2, quaestiunc. 2 in corp., et qu. 3, art i, quaes uunc. 2 ad 2 et dist. , art. 1, quaestiune. 2 et dist. 18, qu l, ari. 3, quaestiunc. 1. 2 Ambrosio salso tributa sed ex Petro ombardo desumpta, sicut et proxim sequens.

185쪽

conclusio. - ctim per baptismum Christo ineo oremur, non mod gratiam, sed etiam viriuis per ipsius susceptionem homines consequuntur.

Respondeo dicendum, qud sicui Augustinus diei in lib. De baptismo parvulorum l), ad hoc baptismus valet, ut baptirati Christo ineorporentur, ut membra ejus A capite aula Christo in omnia membra ejus gratiae et virtutis pleni- ita derivatur, secundum illud Don. De plenitudinae,us 20s omnes aeceptatis. Unde manifestumes, qud per baptismum aliquis eonsequitur graιiam et virtulas. ad primum ergo dicendum, quod sicut aqua baptismi par suam ablutioi em signino Demundationem culpae, et per suum restigerium significa liberatiosam poena, ita perina,vralem claritatem signifiea splendorem graιia e vinctum. Ad meundum dioenduin quia sicut disium est art. 1, 34 2 , qud remissionem peceatorum aliquis conseqRitur state baptismum, secundum quia habet baptisaeum in voto, vel erplieith vel implicissi et tamen cum realiter sdscipi baptismum, fit plenior remissio, quantum ad liberationem a iuri poena it etiam, ante baptismum, Comelius et alii similes eudsequuntur gratiam et virtutes, per sidem christi et des sterium baptismi implicit vel explieith, postmodum tamen in lanimo morem opiam gratiae e virtutum consequuntur. sane super istud mim. XXII is Super aquas electionis edue vi me dici Glossara a Per augmeatum virtutis et Maa operationis eduoavi ia baptismo. ad tertium disendum, ubd illicultas ad bonum ei prostias ad malum inveniantur in baptizatis, non propter defeeidae habitus virtutum, sed propter coneupissentiam, quae inmolliu in baptismo Sicut iamen per baptismum diminuituraedoepiscentia, ut non dominetur, ita etiam diminuitur utrum' dictorum, ne homo ab his superetur. 1 sive miseeeviorum meruis e remiasion I, 26.

186쪽

ARTICULUS V.

Utrum convenienter attribuanivr baptismo quidam aetas

Ad quintum sic proceditur i). Videtur qubd inconvenienter attribuantur baptismo pro effectibus quidam actus virtutum, scilicet incorporali ad Christum , illuminatio et secundalio. Non enim baptismus datur adulto, nisi fideli, secundum illud Marci, uti Qui crediderit et baptizatus fuerit, salvus erit. Sed per fidem aliquis incorporatur Christo, secundum illud Ephes. III ulabitare christum per fidem in cordibus vestris. Irgo nullus baptigatur nisi jam Christo incorporatus. Non ergo est effectus baptismi incorporari Christo. 2. Praeterea, illuminatio fit per doctrinam, secundiim illud Ephes. III u Mihi omnium sanctorum minimo data es gratia haec illuminare omnes, etc. Sed doctrina praecedit baptismum, in catechismo. 0 ergo est effectus baptismi. 3. Praeterea, secunditas pertinet ad generationem activam. Sed per baptismum aliquis regeneratur spiritualiter. Ergo sedi eunditas non est effectus baptismi. Sed contra est, quod Augustinus dicit in lib. Da baptismo parvulorum 2ὶ, ubdis ad hoc vale baptismus, ut api rati Christo incorporentur. n Dionysius etiam, II cap. Eces hierarch. u illuminationem n attribuit baptismo Et super illud Psalm XXII ' u Super aquam resectionis, o dicii Glossa 33, ub a anima peccatorum ariditate sterilis, χροcundatur per baptismum n coricissIo. - Ctim per baptismum homines Christo ineo

2 sive a seeatorum meriιia e remissione, I, 23, plenius quam hic. 3 cassiodorus , o quo sumitur haec Glossa, Augustinus, Bada et Theodoretus eodein modo interpretantur hune loeum.

187쪽

DE EFFEolnus Metasui. I sporentur, perspicuum est baptigatos a capite suo Christo, et sensum quemdam spiritualem, et motum accipere cillum quidem, dum circa veritatis cognitionem illuminantur hunc verb, eum, per gratia infusionem, bonorum operum saecunditate donantur.)Respondeo dicendum, quod per baptismum aliquis regeneratur in spiritualem vitam, quae est per fide Christi, sicut Aphsiolus dicit, Galat. II: u Quod autem nunc vivo in carne, in de vivo Filii Dei. n ita autem non est nisi membrorum eapii unitorum , quo sensum et motum suscipiunt. Et ideo necesse est quod per baptismum aliquis incorporetur Christo, quasi membrum ipsius. Sicut autem , capite naturali deri- Ietur ad membra sensus et motus, ita a capite spirituali, quod est Christus, derivatur ad membra ejus sensus spiritualis,gii consistit in cogniti0ne veritatis, et motus spiritualis, quies per gratia inlluxum. Unde Ioan . I, dicitur Vidimus eum plenum gratiae et veritatis, et de plenitudine ejus nos omnes accpiemus. AEt ideo consequens est quod baptizati illuminentur x Christo circa cognitionem veritatis, et saecu dentur ab eo secunditate bonorum operum, per gratiae insu-

Ad primum ergo dicendiim, qudit adulti prius credentes in christum, sunt ei incorporati mentaliter; sed postm0dum, Odm baptigantur, incorporantur ei aliquo modo corporaliter, scilicet per visibile sacramentum, sine cujus propositu neessientaliter incorporari potuissent. Ad secundum dicendum, quod doctor flluminat exterius per Risisterium, catechizando; sed Deus illumina interius bainiuatos, praeparans corda eorum ad recipiendam doctrinam raritatis, secundum illud Don. v Est scriptum in Prophetis: runt omnes docibiles Dei. Ad tertium dicendum, quod essectus baptismi ponitur saeculi ius qua aliquis producit bona opera, non autem saecunditas qua aliquis generat alios in Christo, sicut Apostolus dicit, i. in Cor. IV In Christo Jesu per Evangelium ego vos ge

nti. B

188쪽

Uttam veri in baptismo consequantur stratiam e virititia.

Ad sextum sic proceditur lin. Videtur quod pueri in baptismo non consequantur gratiam et virtutes Gratia enim elvirtutes non habentur sine fide et charitate. Sed fides, ut χωgustinus dicit Epist. XCVIII), consistit in credentium Fluntate; similiter etiam charitas consisti in diligentium Fluntate, cujus usum pueri non habent; et sic non habent fidem et chartialem. Ergo pueri in baptismo non recipiunt gratiassi ei virtutes. I. Praeterea, super illud Dan. XIV a Maiora horum laetet, o dicit Augustinus Tract. LXIII in Dan.)D Quod ex impio justus flat, in illo, sed non sine illo Christus operatur a Sed puer, eum non habeat ustim liberi arbitrii, non cooperater Christo ad suam nstificationem im quandoque pro posserenititur. Ergo non iustificatur per gratiam et virtutes. 3. Praeterea Rom. 1V, dicitur 'ara qui non operatur, credenti autem in eum qui justificat impium, reputatur fides ejus ad justitiam, secundum propositum gratiae Dei. Sed puer non est credens in eum qui justistea impium. Ergo non consequitur gratiam justificantem neque virtutes. 4. Praeterea, quod ex carnali intentione agitur, non videtur habere spiritualem effectum. Sed quandoque pueri ad baptismum deseruntur carnali intentione, ut scilicet corporaliter

sanentur. Non ergo consequuntur spiritualem effectum gratiae M virtutum.

Sed contra est, quod Augustinus dicit in Enchirid. cap. 52 a arvuli, renascendo, moriuntur illi peccato quod nascendo coninaxerunt ad per hoc ad illos etiam pertinei quod dicitur ad Rom. VIJ u Consepulti sumus cum illa per i De his etiam in , 2 qu. 47 art. 14, ad a ui ei

189쪽

baptismum a mortem n subdiuu autem quomodo Christas furemit , mortuis per gloria Patris, ita et nos inllovitate vitae ambulemus. Sed novitas vive es per gratiam et virtutes. Ergo pueri in baptismo gratiam et virtute eoa-

sequuntur.

Coscissio. - Cum pueri in baptismo christi membra emeiantur, consequens est eos non modo characterem Christi, verum etiam gratii etvirtutis inlluxuma Christo capite reeipere. Respondeo dicendum, qud quidam antiqui posuerunt quod

pueris in haptismo non dantur gratia et virtutes, sed imprbaelia eis chara eter Christi, cujus virtute, cuin ad persectam aetatem veneriai consequuntur gratiam et virinius. Sed hoc patet esse salsum duplieiter : Primo quidem, quia pueri, sicut et adulti, tu baptismo essitiuntur membra Christi unde necesse est quod Deapite recipiis influxum gratiae ei virtutis. Meundo, quia, secundum hoc, pueri decedentes post baptismum, non pervenirent ad vitas aeternam, quia, ut dicitur R-. M u Gratia Dei est vita aeterna n et ita non eo- scisset eis ad salutam aptigatos inisse. Causa autem erroris scit, quia nescierunt distiuguere inter habitum et actum, etsi videntes pueros in hales ad actu virtutum, crediderunt ed post baptismum nullatenus virtutem habere. Sed istaci potentia operandi non ocidit pueris ex desectu habituum, sed ex impedimento corporali; sicut etiam dormientes, quamvis habeant habitus virtutum, impediuntur tamen ab actibus

p pter somnum.

Ad primum ergo dicendum, qud fides et charitas consistunt in miluntate hamisim it tamen qud habitus harunte aliarum virtutum requirunt potentiam voluntatis, quae est eris, sed aetas virtutum requirunt actu volaniatis, quillae est in pueris. Et ho modo angustinus diei in M. ICHII, qui, a parvulum, etsi nondum illa fides quaeri Menentium voluntato consistit, jam tamen ipsius Mei inaramanium quod scilicet causa habitum fidei), fidelem dicit. Ad secundum dicendum,'ubd, sicut Augustinus dicit in lib.

De rearitate l), si nemo ex aqua et Spiritu sancto renascitur,

190쪽

nisi volens; quod non a parvulis, sed de adultis intelligendum est. Et similiter de adultis intelligendum est, quod homo a Christo sine ipso non justilicabitur. ub autem parvuli baptizandi, proui viribus possunt, eluetantur, non eis imp tatur, quia si tantum nesciunt quod faciunt, ut nec sacere videantur, B ut Augustinus dicit in lib. De pr-entia Dei, ad Dardanum Epist. CCLXXXVII). Ad tertium dicendum, quod sicut Augustinus dieit a parvulis mater Ecclesia aliorum pedes accommodat, ui veniani; aliorum cor, ut credant; aliorum linguam, ut lateantur nat ii pueri credunt, non per actum proprium, sed per fidem Ecclesiae quae eis communicatur. Et hujus sidei virtute eon 'seruntur eis gratia et virtutes. Ad quarium dicendum, qub earnalis intentio delerentinae pueros ad baptismum nihil eis nocet, sicut nec culpa unias nocet alteri, nisi consentiat. Unde Augustinus dicit in Episi. XCVIII ad Bonifaetum v Non illud te moveat, qud quidis non ea fide ad baptismum percipiendum parvulos serunt, a gratia spirituali ad vitam regenerentur aeternam; sed hoc eos putant remedio corporalem retinere vel recipere sanitatem. Non enim propterea illi non regenerantur, quia non ab istis hae intentione offeruntur. M

ARTICULUS VII.

Utrum sectus baptismi sit apertio antias regni coelestis.

Ad septimum sic proceditur S). Videtur qud effectus baptismi non sit apertio annae regni coelestis. Illud enim quod est aperium, non indiget apertione. Sed janua regni caelestis est aperta per passionem Christi; unde ApoeaL, IV dieitar a Post haec vidi ostium magnum apertum in caelo. Non eat ergo effectus baptismi apertio januae regni Ocaleatis.