Summa theologica

311쪽

vitiatem dimensivam. Et ideo, quia convenio substantiae is direct terminatur ad substantiam corporis Christi, sedum cujus modum propri et direct est in hoc sacratio corpus Christi, talis distantia paruum est quidem in corpore Christi vero; sed non secundi, hanc distantiam

paratur ad hoc sacramentum, sed secundiu modum gliast;iantiae, sicut dictum est.

tertium dicendum, qud ratio illa procedit de natura

oris quam habet secundiim quantitatem dimensivam. 1 ie est autem quod corpus Christi comparatur ad hoc sacra-itum non ratione quantitatis dimensivae, sed ratione suae stantiae, sicut dictum est.

ARTICULUS IV.

vim tota quantitas dimensis corporis Christi si in his

sacramento.

id quartum si proceditur l). videtur quod non lota quans dimensiva corporis Christi sit in hoc sacramento. Dici sunerum ari. 3ὶ quod totum corpus Christi continetur sub ilibet parte hostiae consecratae. Sed nulla quantitas dimen 1 tota eontinetur in aliquo isto ei in qualibet parte ejus. Io est impossibile quod tota quantitas dimensiva corporis risu contineatur in hoc sacramento. t. Praeterea, impossibile est duas quantitates dimensivas esse tui, etiamsi una sit separata, et alia in corpore naturali, ut et per Philosophum in III. Metaph. text. in . Sed in hoc ramento remanet quantitas dimensiva panis, ut sensu aptet. Non ergo est ibi quantitas dimentiva corporis Christi 3. Praeterea, si duae quantitates diaetasivae inaequales juxta ponantur, major extenditur ultra minorem. Sed quantitas nensiva corporis Christi est mullo major quam quantitas

nensiva hostiae consecratae, secundum omnem dimensionen ii Be his etiam IV Sent. dist. 10, qu i art. 2, quae Sinc. 3 et et dist. 12 qu. 1, ari a quaesiiunc i, eo sti; cinis Genι. lib. IV, eap. 63, 6 et 67; et ouodlib., 1,art. 8.

312쪽

304 PAR III, QUAEST. LXXVI, ART. IV.

Si ergo in hoc saeramento sit quantitas dimentiva corpo Christi, cum quantitate dimensiva hostiae, quantita dimensi mrporis Christi extendetur ultri quantitatem hostiae, quae me non est sine substantia corporis Christi. Ergo substaneorporis Christi erit in hoc sacramento etiam praeter specipanis quod est inconveniens clim substantia corporis Chri non sit in hoc sacramento, nisi per consecrationem avis, dictum est art. 1). Impossibile ergo videtur quod tota quautas dimensiva corporis Christi sit in hoc sacramento. Sed contra est, quod quantitas dimensiva corporis alicujnon separatur secundum esse . substantia ejus. Sed in hsacramento est tota substantia corporis Christi, ut supra halium est lari q). Ergo tota quantitas dimensiva corporis Chries in hoc sacramento. CONCLUsio. - Tota dimensiva corporis Christi quanti est in hoc sacramento, non quidem ex vi sacramenti, sed reali concomitantia. in Resp0ndeo dicendum, quod sicut supra dictum est ari. dupliciter aliquid Christi est in hoc sacrament : uno mo ex vi sacramenti alio modo, ex reali cone0mitantia. Ex quidem sacramenti quantitas dimensiva 0rporis Christi nes in hoc sacramento Ex vi enim sacramenti est in hoc scramento illud in quod direct conversio terminatur. Converi autem quae sit in hoc sacramento, direct terminatur ad sul stantiam corporis Christi, non autem ad dimensiones ejuquod patet ex hoc quod quantitas dimensiva panis remanefacta consecratione, sola substantia panis transeunte stulamen substantia corporis Christi realiter non dividitur x siquantitate dimentiva et ab aliis accidentibus, inde sinus ex vi realis concomitantiae est in hoc sacramento tota qualtilas dimensiva corporis Christi, et omnia accidentia ejus. Ad primum ergo dicendum, qubd modus essendi cujuslibret determinatur secunditae id qn0d est ei per se, non aulai secundum id quod est ei per accidens : sicut corpus est ivisu, secundum quod est album, non autem secundum quo est dulce, licet idem corpus si album e dulce unde ei dulcedo est in visu secundum modum albedinis, non secundus

modum dulcedinis. Quia igitur ex vi hujus sacramenti est i

313쪽

DE OB QUO MUTU Es x Hoc facian ad 5 substantia corporis christi, quantitas autem dimensiva est ibi eoneomitanter et quasi per accidens, ideo quantitas 3nsiva corporis Christi est in hoc sacramento, non secuti in privrium modum ut scilice si tota in toto, et singula res in singulis partibus , sed per modum substantiae, critis ira est tota in toto, et tota in qualibet parte. secundum dicendum, qub duae quantitates dimensivae possunt naturaliter simul esse in eodem, ita quod utraquebi secunditae proprium modum quantitatis dimensivae in autem sacramento, quantitas dimentiva panis est secun- proprium modum, scilice secunditae commensurationemndam non autem quantitas dimensiva corporis Christi, est ibi per modum substantiae, ut dicium est c0 . et l, ad 3). tertium dicendum, quod quanilias dimensiva corpori gisti non est in hoc sacramento secundum modum commentionis, qui est proprius quantitati, ad quem periinei 1 major quantitas extendatur ultra minorem; sed est ibi modum jam dictum.

ARTICULUS V.

um eorpus christi su in hoc sacramento sim in neo..d quinium sic proceditur l). Videtur qub corpus Christi in hoc sacramento sicut in loco Esse enim in aliquo deli- vh vel circumscriptivh est pars ejus quod est esse in loc0.eorpus Christi videtur esse definitiv in hoc sacrament0, ita est ubi sunt species panis vel vini, qudd non est iii loco aliaris. Videtur etiam ibi esse circumseriptivsi, quieti continetur superficie hostiae eonsecratae, Fbd nec excedit, exceditur. Ergo corpus Christi est in hoc sacramento sicut

. Preterea, locus specierum panis non est vacuus naturai Be his etiam IV, SsMι. dist. 10, qu i art. 3, quae S-ie 2 ad 2 et contra Go-ι. lib. IV cap. 64; et oiuid , I art. 22 ad 1.

314쪽

306 PAR III, QUAEST. LXXVI, AM. V.

enim non patitur vacuum' nec est ibi substantia panis supra habitum est qu. 75 art. 2 , sed est ibi solum eo Christi. Ergo corpus Christi replet locum illum. Sed quod re Ille locum aliquem, est in eo localiter. Ergo cochrisii est in hoc sacramento localiter. 3. Praeterea, sicut dictum est art. 3 et 4 in hoc samenta est corpus Christi cum sua quantitate dimensiva, et omnibus suis accidentibus. Sed esse in loco est accidensi totis; unde et ibi connumeratur inter novem genera denuulii. Ergo corpus Christi est in hoc sacramento locat Sed contra est, quod oportet locum ei locatum esse aequut pale per Philosophum in re Phys steti. 30 . Sed iubi est hoc sacramentum est multo minor quam coChristi argo corpus Christi non est in hoc sacramento in l0e0. Nc Lusio. - Ctim Christus sit in hoc sacramento per modum quantitatis dimentivae, sed per modum subslia: non est in eo sicut in loco, sed eo modo quo subsua dimensiovibus continetur.)Resp0ndeo dicendum, quod sicut jam dicium est art.

corpus Christi n0 est in hoc sacramento secundum pr0ν modul quantitatis dimensivae, sed magis secundum mosubstaritiae omne autem corpus locatum est in loco secunmodum quantitalis dimensivae, in quantum scilice maersuratur lora secundum suam quantitatem dimensivam irelinquitur quod corpus Christi non est in hoc sacram sicut ii lom, sed per modum substantiae, eo scilicet mod0, substantia contineiuro dimensionibus succedit enim stantia corporis Christi, in hoc sacramento, substantiae piunde, sim substantia panis non erat sub suis dimensioni0 aliter, sed per modum substantiae, ita nec substantia poris Christi non tamen substantia corporis Christi est jectum illarum dimensionum , sicui erat substantia panis ideo substantia panis ratione suarum dimensionum loci

erat ibi, quia comparabatur ad locum illum mediantibus priis di me usionibus substantia autem eorporis Christi paratur ad lacum illum mediantibus dimensionibus alienis quod e converso dimensiones propriae orporis cinatio

315쪽

ii ad locum illum mediante substantia; quod est mnlr:i iam corporis locati. Unde nullo modo corpus Christi este sacramento localiter. primum ergo dicendum, ub corpus Christi non este sacramento definitivh, quia sic non esse alibi quhm iuiliari uti eonficitur hoc sacramentum; cum tamen sit, et fio, in propria specie, et in multis aliis aliaribus, sub sacramenti. Similiter etiam patet quia non est in holmento circumscriptivsi, quia non est ibi secundlim com nrationem propriae quantitatis, ut dictum est duod autem est extra superficiem sacramenti, nec est in alia partes, non pertinet ad hoc quod sit ibi delinitivh vel circum-iish, sed ad hoc quod incoepit ibi esse per consecratioueninversionem panis et vini, ut supia dictum est F. et 5, ι ε).l secundum dicendum, Fbd loeus ille in quo est corpus 3ti non est vacuus, neque tamen propri est repletus subia corporis Christi, quae non est ibi localiter, sicui dictum

sed si repletus speciebus sacriamentorum, quae habentire locum, vel propter naturam dimensionum, vel salteinculossi, sicut et miraculaia subsistunt per modum sub-

i iertium dicendum, quod accidentia corporis Christi sutilio sacramento, sicut supra dictum est ari. 40, secun realem concomitantiam. Et ideo illa accidentia corporifisi sunt in hoc saeramento quae sunt ei intrinseca risem in loco, ea accidens per eomparauonem ad extrinseculia inens. Et ideo non oportet Fb Christus sit in hoc M-ienis sicut in loco.

316쪽

ARTICULUS I.

Utrum corpus Christi sit mobiliter in hoc saeramen

Ad sextum sic proceditur lin. Videtur qud corpns Ggi mobiliter in hoc sacramento. Dicit enim Philosophus Topici, qubdis motis nisis, moventur ea quae in nobis Miluod quidem est verum etiam de spirituali substantia an Sed Christus est in hoc sacramento, ut supis habitur art. 1 . Ergo movetur ad motum ipsius. 2. Praeterea veritas debet respondere figurae. Sed de paschali, qui erat figura hujus sacramentio non remaquicquam usque mane, M sicui praecipitur Emd. XII. neque etiam si hoc sacramentum reservetur in crastinum ibi corpus Christi. Et ita non est immobiliter in hoc s

inenlo.

3. Praeterea, si corpus Christi remaneat sub hoc sacraretiam in crastino, pari ratione remanebit et per totum sei tempus non enim potest dici quω desinat ibi esse ε ibus speciebus, quia esse corporis Christi non depenspeciebus illis. Non autem remanet sub hoc sacramento ct tus per totum tempus futurum. Videtur ergo ub statierastino, vel post modicum tempus, desinat esse ut Sacramento; et ii videtur quod Christus mobiliter sit hsaeramento.

Sed cimira, impossibile est idem esse motum et quiequia sic contradictoria verificarentur de eodem. Sed Christi in caelo quietum residet. Non ergo est mobiliter illi, saeramento. . - CONCLUSIO. - Cum Christus non sit in hoc sacrano situ in loco, perspicuum est eum immobiliter quidem p

per accidens vero mobiliter in eo esse.) I Respondeo dicendum, quod cum aliquid est unum subi et multiplex secundum esse, nihil prohibet secundum al

317쪽

ono Uo -IATUM M i Hoc Amau auseri, et secundum aliquid immobile permanere; sicut cor- est aliud esse album, et aliud esse magnum unde po- moveri secundum albedinem, et permanere immobile selum magnitudinem Christo autem non est idem essendum se, et esse sub hoc sacramento, quia per hoc qu0dnus ipsum esse sub hoc sacramento, significatur quaeda iniud ejus ad hoc sacramentum Secundum igitur hoc esse movetur Christus per se secundum locum, sed solum perdens, quia Christus non est in hoc sacramenis sicut i, sieu, praedictum est ari. 5 ; quod autem non es in loco movetur per se in loco, sed solum ad motum ejus in quo Similiter autem neque per se movetur Secundum erael habet in hoc sacramento, quacumque alia mutatione; i, quantum ad hoc qudd desinat esse sub h0 sacramento, i illud quod de se habet esse indeficiens, non potest saepiendi principium, sed alio deliciente hoc desinit esse in sicut Deus, cujus esse est indeficiens e immortale, de- esse in aliqua creatura corruptibili, per hoc ub erea corruptibilis desinit esse. Et hoc modo, cum Christus ba- de se esse indeficiens et incorruptibile, non desinit esse hoc sacramento , neque per hoc quod ipsum desinat esse, ue etiam per motum localem sui ut ex dictis patet , sedi per hoc, quod species hujus sacramenti desinunt esse.

te patet qubd Christus, per se loquendo, immobiliter est iii

sacramento.

id primum ergo dicendum, quod ratio illa procedi de nastu

accidens, quo ad motum nostri moventur ea quae in nobi , t aliter tamen ea quae per se possunt esse in loco, stetit pora, ei aliter ea quae per se non possunt esse in Ide , i sormae, et spirituales substantiae. Ad quem modum P0 reduci, quod dicimus Christum moveri per accidens se-idum esse quod habet in hoc sacramento, in quo non esti in loco , secundum dicendum, quod hac ratione moti videntur se quidam, ponentes quod corpus Christi non remaneat hoc sacramento, si in crastinum reservetur. Contra qu0stillus dicit : Insaniunt quidam, dicentes m3sticam bene-ιionem cessare a sanctificatione, si quae ejus reliquiae re-

318쪽

in anserint in diem subsequentem. Non enim mutatur saeras corpus Christi, sed virtus benedictionis ei vivificativa grjugis in eo est. n Sicut etiam omnes aliae consecrationes imihi liter manent, permanentibus rebus consecratis; propter qnon iterantur. Veritas autem licet figurae respondeat, alligura non potest eam adaequare. Ad tertium dicendum, qud corpus Christi remanet tu Sagramento, non sollim in crastino, sed etiam in futtqu0usque species sacramentales manent quibus cessantilesinit esse corpus Christi sub eis, non quia ab eis dependsed quia tollitur habitudo eorporis Christi ad illas species quem modum Deus desinit esse dominus creaturae desinet

ARTICULUS VII.

Dirum eorpus christi, prout est in hoc ueramento, ἔκ videri ab aliqvo oeulo, saltemistori cato.

Ad septimum sic prooeditur 1 in Videturquω eorpus Christon est in sacramento, possit videri ab aliquo oculo, sal gloriscala oculus enim noster impeditur , visione corpChristi in hoc sacramento existentis, propter species a nientales ipsum circumvelantes. Sed oculus glorificatus potest ab aliquo impediri, qui corpora quaelibet videat plSunt. Ergo cuius glorificatus potest videre corpus Chri prout est in hoc sacramento. 2. Praeterea, corpora gloriosa sanctorum, erunt convulcorpori claritatis Christi ut dicitur Philip. III. Sed e Christi videt seipsum prout est in hoc sacramento. rIHri ratione, quilibet alius oculus glorificatus potest pixidere. 3. Praeterea, sancti in resurrectione erunt aequales angi

ut dicitur Luci, XX. Sed angeli vident corpus Christi, pinest in hoc sacramento quia etiam daemones inveniuntur l l De his etiam infra, art. 8; et IV. Sent. dist.

. , art. 2, quaestiune. 2 ad 3, P ort. ι, quaestiunt. per totum.

319쪽

DE MD edo murus Eset in AeaAu allienis reverentiam exhibere, et ipsum timere. Ergo, pari , oeulus glorificatus potest Christum videre, prout est

sacramento.

contra, nihil idem existens, potest simul ab eodem ideritersis speciebus. Sed oculus glorificatus semper videtam prout est in sua specie, secundum illud Isa. XXXIII em in decore suo videbunt. AErgo videtur quod non Christum prout est sub specie hujus sacramenti. NCLusio. - Licet Christus in hoc saeramento per mo-ubstantiae existens, nec oculis orporeis nec intellectus, nisi per fidem, conspici possit, ab intellectu tamen e divinae essentiae visionem videri potest.)pondeo dicendum, quod duplex es oculus scilicet cor propri dictus, et intellectualis, qui per similitudinem'. Α nullo autem oculo corporali corpus Christi potest vi- rout est in hoc sacramento Primo quidem, quia corpus per sua accidentia immutat medium Aecidentia autem is Christi sunt in hoc sacramento mediante substantia, ilicet ob aecidentia corporis Christi non habent im-lam habitudinem, neque ad hoc sacramentum, neque paea quae ipsum circumstant. Et ideo non possunt im- medium, ut si ab aliquo corporali oculo videri pos- Secundo, quia, sicut supra dicium est ari. 1 ad 3), Christi est in hoc sacrament per modum substantiae. alia autem, in quantum hujusmodi, non est visibilis corporali, neque subjacet alicui sensui, nec etiam ima-

mi, sed soli intellectui, cujus objectum est quod quidi dicitur in III. De amima text. 26). Et ideo, proprisi

ido, corpus Christi, secundum modum essendi queui in h0e sacramento, neque sensu, neque imaginatione

tibile est, sed solo intellectu, qui dicitur oculus spiri-Percipitur autem diversimod a diversis intellectibus. 3nim modus essendi quo Christus est in hoc sacramento, uenitus supernaturalis, , supernaturali intellectu, scilicet , secundum se visibilis est, et, per consequens, ab intel- eato, vel angeli, vel hominis, qui secunduae participatam item divini intellectus videt ea quae supernaturalia sunt, istonem divinae essentiae. Ab intellectu autem hominis

320쪽

viatoris, non potest conspici nisi per fidem, simi et e supernaturalia. Sed nec etiam intellectus angelicus semisua naturalia sustici ad hoc intuendum. Unde daemones p0ssunt videre per intellectum Christum in hoc sacram nisi per fidem, cui non voluntari assentiunt, sed ad evidentia signorum convincuntur; prout dicitur M. II,

ut daemones credunt, et ontremiscunt.

Ad primum ergo dicendum, quod oculus noster corpore Species saeramentales impeditura visione eorporis Christris existeniis, non solum per modum tegumenti, sicut illimur videre id quod est velatum quoeumque orporalimine; sed quia eorpus Christi non habet habitudinem a ditim quod circumstat hoc sacramentum, mediantibus I riis accidentibus, sed mediantibus speciebus sacramenta Ad secundum dicendum, qud oculus corporalis Chii det seipsum sub sacramento existentem, non tamen lvidere ipsum modum essendi quo est sub sacramenis;

petitae ad solum intellectum. Ne tamen es simile duculo glorios ; quia etiam ipse senius christi est sub rugi amento, in quo non consormatur ei alius oeulus glorAd tertium dicendum, quod angelus bonus vel malusiotes aliquid videre oculo eorporeo; sed solum oculo init itali Unde non est similis ratio, ut ex dictis patet.

ARTICULUS VIII.

Utrum, quando in Me sacramento apparet miraculaseve puer, si ibi vere Orpus Christi.

Ad octavum sic proeeditur il). Videtur quod quando iis ieramento miraculos apparet caro vel puer, non sit ibi eorpus Christi Corpus enim Christi desinit esse sub hoc imenio, quando desinunt esse species sacramentales, ut des sari. 6ὶ Sed quando appare caro vel puer, desinunt species sacramentales. Ergo non est ibi ver corpus Chri