장음표시 사용
331쪽
espondeo dicendum, quod quia unumquodque agit initum est ens actu, consequens est quod unumquodque se habet ad esse, ita se habeat ad agere. Quia igiturndum praedicta art. ad 3ὶ speciebus sacramentalibus est divina virtute ut reinaneant in suo esse quod habe- , Substantia panis et vini existente, consequens est quod remaneant in su agere; et ide omnem actionem quam rarit agere, substantia panis et vini existente, possunt agere substantia panis et vini transeunte in corpus et: uinem Christi. Unde non est dubium quod p0ssunt imare exteriora corpora.
primum ergo dicendum, ubd species sacramentales) sint formae sine materia existentes, retinent tamen idem quod habebant prius in materia. Et ideo secundum suum, assimilantur larmis quae sunt in materia. secundum dicendum, quod ita aclio sormae accidentalis ende ab actione larviae substantialis, sicut esse accidentis ende ab esse substantiae. Et ideo sicut divina virtute datur diebus sacramentalibus, ut possint esse sine substantia, datur eis ut possint agere sine forma substantiali, virtute, , quo sicut a primo agente dependet omnis actio formae gubstantialis et accidentalis., tertium dicendum, quod immutatio quae es ad sormam stantialem , non sit a forma substantiali immediaisi, sed liantibus qualitatibus activis et passivis, quae agunt in i formae substantialis. Haec autem virtus instrumentalis Servatur in speciebus sacramentalibus divina virtute, sicut prius erat. Et ideo possunt agere ad sormam substantialem rumentaliter per quem modum aliquid potes agere ultram speciem , non quasi virtute propria, sed virtute princiis agentis.
Utrum specie sacramentates possint corrumpi.
4 quartum sic proceditur. Videtur quod species sacra- diales corrumpi non possint. Corrupti enim accidi per rationem formae a materia. Sed materia pauis nou remauei
332쪽
in hoc ineramento, sicut ex supradictis patet qu. IS ari Ergo iujusmodi species non possunt corrumpi. 2. Praeterea, nulla larma eorrumpitur nisi per acci corrupto subjecto unde formae per se subsistentes, incoiibiles sunt, sicui palat in substantiis spiritualibus. Sed cies sacramentales sunt tormae sine subjecto. Ergo cori
3. Praeterea, si corrumpuntur, aut hoc erit naturaliter miraculos h. Sed non naturaliter, quia non est ibi assis aliquid corruptionis subjectum, quod maneat corruptioni nata; similiter etiam nec miraculosh, quia miracula sunt in huc sacramento, fiunt virtute consecrationis, per
species saeramentales conservantur; non est autem causa c0nservationis et corruptionis. Ergo nullo modo pSacramentales corrumpi possunt.
Sed contra est, qud sensu deprehenditur, hostias erata putrefieri et corrumpi. CONCLusIο - Species sacramentales cum idem qu0d ante consecrationem habebant, retineant; sicut anι et post consecrationem vel per se vel per accidens pocorrumpi )Responde dicendum , qudd corruptio est motus ex mn sse Dictum est autem suprὶ art. 33, quod specie cratia entales retinent idem esse quod prius habebant, stantia panis et vini existente. Et ideo sicut esse horum dentium potera eorrumpi, substantia panis et vini existita etiam potest corrumpi, illa substantia abeunte Potautem hujusmodi accidentia prim corrumpi dupliciter modo per se, alio modo per accidens Per se quidem per asserationem qualitatum, et augmentum vel diminuit,
quantitatis non quidem per modum augmenti vel dimistiis, qui invenitur tu solis corporibus animatis qualia sunt substantia panis e vini); sed per additione vel dinem. Nam sicut dicitur III. Metaph. text. 17ὶ per divisi una dimensio corrumpitur, et uni duae per additionentem De0nverso, ex duabus si una. Et per hunc modum nisest possunt corrumpi huiusmodi accidentia post conssionem; quia et ipsa quantitas dimentiva remanens p
333쪽
isionem et additione suscipere et cum sit in ectu viilitatum sensibilium sicut dictum est , potest etiam esse jectum Ilerationis earum, puta si alteretur color aut saporus avi vini. Alio modo poterani corrumpi per accidens, per sionem subjeeli, et hoc modo possunt eorrumpi etiam eonsecrationem uuamvis enim subjectum non remaneat, lanei tamen esse quod habebant hujusmodi accidentia injecto, quod quidem est proprium et conforme subjecto. ideo hujusmodi esse potest corrumpi a contrario agente, i corrumpebatur substantia panis vel vini, quae etiam eorrumpebatur nisi praecedente alteratione circa accide iistinguendum tamen est inter utrumque modum haruria dictarum corruptionum quia cum corpus christi et in grauecedani in hoc sacramento, substantiae panis et inhiat talis immutatio ex parte accidentium, quae non fulse et ad corruptionem panis e viai, propter talem immut iem, non desinit corpus et sanguis Christi esse sub oeramento, sive stat immutatio ex parte qualitatis, puta, modicum immutatur color aut sapor panis vel ini; sive parte quantitatis, situ enm dividitur panis aut vinum iuis partes, quia adhuc in eis possit salvari natura panis auti. Si ver. at tanta immutatio, quM luisset eorrupia su stlia panis et vini, non remanent corpus et sanguis Christi, hoc sacramento et hoc sive ex parte qualitatam, sicuta ita immutatur color et sapor et aliae qualitates panis et i, quod nullo modo possint compati naturam panis aut vasti; etiam ex parte quantitatis, uia, si pulverigetur panis, vinum in tam minutas partes dividatur, ut iam non rem in species panis vel vini. Ad primum ergo dicendum, qud ad corruptionem per Settinet, quod inserat esse rei; unde in quantum esse alicujus me est in materia, consequens est Θω per corruptionemiaretur forma , materia si ver hujusmodi esse non esset materia, simile tamen ei quod est in materia, posset permiptionem auferri, etiam materia non existente; sicut stet, . in hoc sacramento, ut ex dictis patet.
Ad secundae disendum, quod speties saeramentales litat
334쪽
ilentig, per suam infinitam virtutem consereare potes in aegidens, subtracia substantia, perquam conservabatur in sicut per propriam causam, sicut etiam alios effectus nati lium causarum potest produoere sine naturalibus causis et humanum corpus sormavit in utero Virginis sine virili
Ad primum ergo dicendum, quod nihil prohibet aliquid
ordinatum secundum communem legem naturae, cujus tacontrarium es ordinatum secundiim speciale privilegium tiae, ut patet in resuscitatione mortuorum, et illuminati caecorum, prout etiam in rebus humanis quaedam aliquconceduntur ex Meciali privilegio, praeter legem commus Et ita etiam, licet sit secundum communem natura ordiiIuod accidens sit in subjecto, ex speciali tamen ratione, Pulldum ordinem gratiae, accidentia sunt in hoc sacrami sine subjecto, propter rationes supra inductas. Ad secundum dicendum, quod cum ens non sit genus, ipsum quod est esse non potest esse essentia substantiae accidentis. Non est ergo definitio substantiae, em per se subjecto, nec definitio accidentis, ens in subjecto; sed dilati seu essentiae substantiae competit habere esse nolsubjecto, quidditali autem sive essentiae accidentis comi habere esse in subjecto. In hoc autem sacramento non aecidentibus quod ex vi suae essentiae non sint in subjecto, ex divina virtute sustentante. Et ideo non desinunt esse
dentia, quia nec separatur ab eis Ηfinitio accidentis, est aptitudo ad subjectum, quae semper manet in iis, actualis inhaerentia nec competit eis definitio substantiae. Ad tertium dicendum, quω hujusmodi accidentia acgierunt esse individuum in substantia panis et vini; conversa, in corpus et sanguinem Christi, remanent, vir divina, accidentia in illo esse individuat quod prius bibant unde sunt singularia et sensibilia. Ad quartum dicendum, quod accidentia hujusmodi man substantia panis et vini, non habebant ipsa esse sicut nec accidentia; sed subjecta eorum habent hujusmodi esse per sicut nix est alba per albedinem; sed post eonsecrationem accidentia quae remiseni habent esse. Unde sunt eo s
335쪽
esse et quod est, sieut in I. parti de angelis dictum usu. 51, ari 2 et 3 , e cum hoc habent compositionemrtium quantilativarum.
rum in hoc sacrament quantitas dimensis panis et vini si aliorum accidentium subjectum.
Ad secundum sic proceditur. Videtur quod in hoc sacra-mto quantitas dimentiva panis vel vini non sit aliorum accinatium subjectum Subjectum enim accidentis non est acci-ns nulΙ enim forma potes esse subjectum, cum subjicirtineat ad proprietatem materiae. Sed quantitas dimensiva quoddam accidens. Ergo quantitas dimensiva non potestge subjectum aliorum accidentium. 2. Praeterea, sicut quantitas individuatur ex substantia iii am et alia accidentia. Si ergo quantita dimensiva panis auta remanet individuata secundum esse prius habitum, in quonservatur, pari ratione et alia accidentia remanen indiviata secundum esse quod prius habebant in substantia. Noapo sunt in quantitate dimensiva sicut in subjecio, cum an accidens individuetur per suum subjectum. 3 Praeterea, inter alia accidentia panis et vini quae rema-:nt, deprehenduntur etiam sensu rarum et densum, quae in possunt esse in quantitate dimensiva praeter materiam istente, quia rarum est quod habet parum de materia subagnis dimensionibus, densum autem quod habet multum deateria sub parvis dimensionibus, ut dicitur IV. Physis. ext. 34 . Non ergo videtur quod quantitas dimensiva possit se subjectum aecidentium quae remanent in hoc sacramento. 4. Praeterea, quantitas , subjecto separata videtur esse tantitas mathemattea, quae non est subjectum qualitatum insibilium Ctim ergo accidentia quae remanent in hoc sa- amento sint sensibilia, videtur qubd non possint esse in hoc scramento, sicut in subjecto, in quantitate dimensiva paris vini remanente post consecrationem.
Sed contra est, Fbd qualitates non sunt divisibiles nisi per
336쪽
320 PAR III, U EST. LXXVII, ART. II.
aeculens, scilicet ratione subjecti Dividuntur autem qualii remane utes in hoc saeramento per divisionem quantitatis niensivae, sicut patet ad sensum. Ergo quantitas dimenes subjectum accidentium quae remanent in hoc sacrames CON UNO. -- omnia accidentia praeter quantitatem meu Sivam, quae remanent in sacramento, quamvis in Isi ii substantia sunt tamen in quantitate dimentiva pani vim tanquam in subjecto.)Bespondeo dicendum, qudd necesse est dicere accidentia qua remanent in hoc sacrament0, esse sicut in subjectqiignlitate dimensiva panis vel vini remanente. Prim qui per hoc ub ad sensum apparet aliquid quantum esse coloratum, et aliis accidentibus affectum; nec in talibus sei legi pitur. Secundb, quia prima dispositi materiae estiniti ias dimensiva unde et Plato posuit primas differentiasteriae magnum et parvum. Et quia primum subjectum materia, consequens est qubd omnia alia accidentia reserat ad subjectum mediante quantitate dimensiva sicut et prinsulaeetum 6loris dieitur esse superficies), ratione cujus idam posuerunt dimensiones esse substantias corporem, dicitur in I. Metaphysicae. Et quia subtracto subjecto, reinent accidentia secundum esse quod prius habebant, coiquens est ub omnia accidentia remaneant undata sui litantitatem dimensivam Tertio, quia cum subjectum sit plei pili individualionis accidentium, oportet id quod ponaliquorum accidentium subjectum esse aliquo modo inddualionis principium. Quantitas autem dimensiva est quod individualionis principium. Est enim de ratione individi' sit ab n0 possit in pluribus esse. Quod quidem contingitii plieiter : uno modo, quia non est natum esse in aliquo hic e nota sormae immateriales separatae, per se subsistent sim etiam per seipsas individuae ali modo ex eo, quod lat substantialis vel accidentalis est quidem ala in aliquo es nun tamen in pluribus sicut haec albedo, quae est 40 cpore. Quantum igitur ad primum, materia est Indi villis liciprineipium omnibus ortas inhaeretilibus, quia eum hularmae quantum est de se, Sint natae in liquo SSe , Eli . . Subjecto, ex quo aliqua earum recipitur in materia quae I
337쪽
in alio, ideo ne forma ipsa sic existens potest in alio. Quantum autem ad secundum, dicendum est quod indiationis principium est quantitas dimensiva. Ex hoc enimii est natum esse in uno solo, quod illud est in se indi-m, et divisum ab omnibus aliis divisio autem accidit sub uae ratione quantitatis, ut dicitur in I Physie fieri. 15 . de ipsa quantitas dimensiva est quoddam individuationis eirium in hujusmodi oraeis, in quantum scilice diversaei numero, sunt in diversis partibus materiae. Unde et quantitas dimensiva secundum se habet quamdam indixi ionem; ita quod possumus imaginari plures lineas ejusdem iei, disserentes positione, quae cadit in ratione hujus ititatis convenit enim dimensioni, qud sit quantitas ponem habens. Et ideo potius quantitas dimensiva potest
subjectum aliorum accidentium, quis converso. primum ergo dicendum, quod accidens per se non po- esse subjectum alterius accidentis, quia per se non est. indum vero quod est in alio, unum accidens dicitur esse ectum alterius, in quantum unum accidens recipitur in ecto, alio medianis, sicut superficies dicitur esse subjectum ris Unde quando accidenti datur divinitus ut per se sit, at etiam per se alterius accidentis subjectum esse. secundum dicendum, ubd alia accidentia etiam secus1 quod erant in substantia panis, individuabantur mediante utitate dimensiva, sicut dictum est. Et ideo potius quan- e dimensiva est subjectum aliorum accidentium rem-tium in hoc sacramento, quam h converso. id tertium dicendum, quod rarum et densum sunt quae qualitates consequentes corpora, ex hoc quod habent tum vel parum de materia sub dimensionibus, sicut eligines alia accidentia consequuntur ex principiis substanti B. ideo sicut subtracia substantia, divina virtute conservantur accidentia; ila subtracta materia, divina virtute conse itur qualitates materiam consequentes, sicut rarum el
, quartum dicendum, Obd quantitas mathematica mauisit a materia intelligibili , sed , materia sensibili, ut di-ir III. Netaph. text. 35). Dicitur autem materia sensibilis
338쪽
sa, pos iii, UAEST. LXXVII, ART. VI.gies sacramentales possunt converti in substantiam aliqviquae ex eis generatur. Per eamdem autem rationem possconverti in corpus humanum, per quam possunt converi cineres vel in vermes Det ideo manifestum est quod nutrit
Quod autem quidam dicunt, quod non ver nutriunt, lia corpus humanum convertantur, sed reficiunt et consors quadam sensuum immutatione sicut homo consortatur odore cibi, et inebriatur ex odore vini ad sensum palei salsum Talis enim resectio non diu suffici homini, ei corpus propter continuam deperditionem restauratione indiet tamen homo diu sustentari posset, si hostias et vinum esecratum sumeret in magna quantitate. Similiter etiam potes stare quod quidam dicunt, quod species sacrament nutriunt propter sormam substantialem panis et vini, remanet tum quia non remanet, ut supra habitum est qu. ar tum quia non est aetus formae nutrire, sed mi materiae, quae accipit formam nutriti, recedente sormammenii; unde dicitur in II De anima text. 5 , quod ultimentum in principis es dissimile, in sine autem simili Ad primum ergo dicendum , quod acta consecratione,pliciter potest dici panis in hoc sacrament esse uno ipsae species panis quae relinent nomen prioris substantiae, Gregorius dicit in om Paschali; alio modo potest dici Nipsum corpus Christi, quod est panis mysticus de caelo d cendens Ambr0sius ergo cum dicit, quod si iste panis transit in corpus B accipi panem secundo modo; quia scilc0rpus Christi non c0nvertitur in corpus hominis, sed reli mentem eius; non autem loquitur de pane primo modo diit , Ad secundum dicendum, quod species sacramentales, ii non in ea ex quibus corpus hominis constat, tamen isti eda'eriuntur, sicut dictum est. Ad tertium dicendum, quod species sacramentales, quassi a non sint substantia, habent tamen virtutem substantiae, Si
339쪽
rtim species saeramentales manstantur in hoc sacrame ito.
septimum sic proceditur. Videtur quod species saerantales non frangantur in hoc saeramento. Dicit enim Plau-ophus IV. Meteor. cap. s), quod corpora dicuntur han-4lia propter determinatam dispositionem pororum quod a potest attribui saeramentalibus speciebus. Ergo sacramenes species non possunt frangi. 2. Praeterea fractionem sequitur sonus. Sed species sacra-:ntales non sunt sonabiles dicit enim Philosophus II mima texi. II et 78 , quod a sonabile est corpus durum, bens superstetem lenem v Ergo species sacramentales nonnguntur. 3. Praeterea, ejusdem videtur esse manducari, trans ei istieari. Sed verum corpus Christi est quod manducatur, rundum illud δε-- dui manducat meam carnem bibit meum sanguinem n Ergo corpus Christi est quod motu et mastieatur; unde in consessione Berengarii di-urra a Consentio sanetae Romanae Eeclesiae, et corde et ore Ofiteor panem et vinum, quae in altari ponuntur, post Onerationem verum corpus et sanguinem Christi esse, et inritate manibus sacerdotum tractari, frangi et fidelium deii-m alteri. n Non ergo fractio debet attribui sacramentalibus
Sed contra est, qudd recti sit per divisionem quanti. Sed illum quantum ibi dividitur, nisi species saeramentales, quia que corpus Christi, quod est incorruptibile, neque substantia nis, quae non manet. Ergo species sacramentales stan
Coscissio. - Species saeramentales frangi possunt in s amento, secundum quantitatem dimensivam illarum; non aiem frangitur Christi corpus, sed in quavis particula inierum manet. Respondeo dicendum, qud apud antiquos circa hoc mul-plex sui opinio quidam enim dixerunt quod non erat iu
340쪽
332 PAR III, QUAEST. LXXVII, ART. V I.
hoe sacramento tractio secundum rei veritatem, sed secundum aspectum intuentium. Sed hoc non potest qui in hoc sacramento veritatis sensus non decipitur
ea quorum iudicium ad ipsum perlinet, inter quae est in per quam ex uno fiunt multa, quae quidem sunt senεeommunia, ut patet in lib. De anima lib. II text. 64 . alii dixerunt qud erat quidem ibi vera tractio, sine su existente. Sed hoc etiam sensui contradicit, apparet enih gaeramento aliquid quantum prius unum existens, Iin multa paclitum, quod quidem oportet esse subjectumiionis. Non autem potest dici Obd ipsum corpus Christrum frangatur primo quidem, quia est ineorruptibile es assibile secundo, quia est latum sub qualibet pari supin habitum est qu. 16 art. 3), quod quidem est eratioum ejus quod trangitur. Unde relinquitiae Ῥbd ira sicli in subjecto in quantitate dimensiva panis, sicut eae ei dentia. Et sicut species saeramentales sunt saerameeorporis Christi veri, ita tractio hujuspiodi speeterum ecramentum Dominicae passionis, quae fui in corpore c
Ad primum ergo dicendam, quod sicut in speciebus meri Ristus remanet rarum et densum, ut inpia dictu art. 2 ad 33, ita etiam remanet ibi porositas, et persequens frangibilitas. Ad seramdum dicendum, Obd densitatem sequitur di Et ideo ex quo in speciebus saeramentalibus remanet denconsequens est quod remaneat ibi duritia, et per conso
Ad tertium dicendum, quod illud quod manducatur in
oria specie, ipsum et rangitur et masticatur in sua si Corpus antem Christi non manducatur in sua specie, specie sacramentali; unde et super illud Ioan. VI ano prodest quidquam, o dieit Augustinus Trael. XXIJ n. Hoc est intelligendum secundum illos qui eari intelligebant, carnem quippe sic intellexerunt, quomoeadavere dilaniatur, aut in macello venditur. Et ideo eorpus Christi non rangitur, nisi secundum speciem mentalem. Et hoc modo intelligenda est consessio Beren