장음표시 사용
551쪽
gratia autem consequantur omnes Virtutes gratuitae, consequens est omnes virtutes per eam homini restitui. in Respondeo dicendum, quod per poenitentiam remittuntur peccata, ut dictum est qu. 86, an l). Remissio autem peccatorum non potest esse nisi per insusionem gratiae; vade relinquitur quod per paenitentiam homini gratia inlaudatur. Ex gratia antem consequuntur omnes virtutes gratuitae sient ex essentia animae linunt omnes polentiae animae, ut in II pari. habitum est. Unde relinquitur ab per paenitentiam omnes virtutes restituantur. Ad primum emo dieendum, quod eodem modo paenitentia restituit virtutes, per quem modum est eausa gratiae, ut jana dictum est. Est autem eam grauest, in quantum est sacramentum; nam in quantum est virtus est magis gratiae esse tus et ideo non oportet ob paeniteatia, saeundum quod est virtus, sit causa omnium aliarum virtutum, sed quod habitus poenitentiae simul eum habitibus aliarum virtutum per
Ad semidum diuendum, quod in aeramento paenitentiae actua humani se habent materialiter; sed formalis vis hujus saeramenti dependet ex virtute clavium Det ideo virtus clarium effectiv causa gratiam et virtutes, instrumentaliter tamen; sed actus primus paenitentis se habet ut ultima dispositio ad gratiam consequendam, sciliee eontritio alii ver sequentes aetus poenitentust procedunt jam ex gratia et virtutibus. Ad tertium direndum, quod sim supta dictum est), quandoque post primum actum paenitentiae, qui est contritio, remanent quaedam reliquiae peceatorum, scilicet dispositiones ex prioribus aulibus Mecatorum causalae, ex quibus praestatur difficultas quaedam paenitenti ad operandum opera virtutum. Sed quantum est ex ipsa inelinatione charitatis et aliarem virtutum, poenitens opera virtutum delectabiliter et sine didicultate operatur; sicut si virtuosus per accidens difficultatem pateretur in executione acius virtutis propter somnum aut albquam eorporis indispositionem.
552쪽
Utri pos poenitentiam resumat homo in arguati virtute.
Ad secundum sic proceditur 1 . Videtur quod post paenitentiam resurgat homo in aequali virtute Dicit enim Apostolas. id Rom. VIII Diligentibus Deum omnia cooperantur in bonum o ubi dicit Glossa Augustini, qubd adio adeo verum est, ut si qui horum devient et exorbitent, etiam hoc ipsum eis Dens laciat in bonum proficere. Sed hoc non esset, si homo resurgeret in minori virtute. Ergo videtur qub poeni tens nunquam resurgat in minori virtute. 2. Prieterea Ambrosius 2ὶ dicit qubdis paenitentia res o
lima est, quae omnes desectus revoret ad perlaetum n Sed hoc non esset, nisi virtutes in aequali quantitato recuperentur. Ergo per paenitentiam semper recuperatur aequalis virtus. 3. Praeterea, super illud Genes. I a Factum est vespero
et mane dies unus, diei Glossa a Vespertina vix est, hqua quis cecidit, matutina, in qua resurgit. Sed lux matutina est mador quhm vespertina Ergo aliquis resurgit in majori gratia vel charitate, quam prius habuerit; quod et in videtur per id quod Apostolus dixit, Rom. V: Ubi abundavit tali tam superabundavit et gratia. v Sed contra charitas progeiens vel perseeta est major quin charitas incipiens. Sed quandoque aliquis adit , charitato proficiente, resurgit autem in charitate incipiente. Ergo semper resurgit homo i minori virtute. conchusio. - cum motus liberi arbitrii, qui est ultima di posui ad gratiam, quandoque intensior, quandoque remissior si in poenitentia, quam antea fuerat, contingit paenitentem in majori vel minori, vel etiam aequali gratia atque virtuta
resurgere. in i De his etiam intra art. 5 ad 3 ut et III Se M. Mat. al,
2 Sive potius auctor Hypognosιiei, apud Augustinum, lib. III, cap. s, ubi deμοιοι legiι, id est eo eui desaeeruaι.
553쪽
Respondeo dicendum, qud sim dicium est qu. 85 art. 6, ad 3 , motus liberi arbitrii, qui est in justificatione impii, est ultima dispositio ad gratiam unde in eodem instanti est grauae inlusio cum praedicis motu liberi arbitrii, ut in II pari ha bitum est a 2 qu. lle , ari. 5 et 7 , in quo quidem motu .
comprehenditur actus paenitentiae ut supra dictum est Mavi sestum est autem quδd sormae quae possunt recipere magis et mentis, intenduntur et remittuntur secundum diversam dispositionem subjecit, ut in Ilpare habitum est qu. 52, an et , et qu. 66 art. 1ὶ et inde est quod ineunditui quod motus liberi arbitrii in paenitentia est intensior vel remissior, secundum hoc paenitens consequitur maj0rem vel minorem gratiam Contingit autem intensionem molas paenitentis quandoque proportionatam esse majori gratiae, quam fuerit ill: ii qua ceciderat per peccatum, quandoque autem aequali, quandoque vera minorici et ideo poenitens quandoque resurgit in maior gratia qu, prius habuerat, quand0que autem inaequali, quandoque etiam in minori. Et eadem ratio est de virtutibus, quae ex gratia consequuntur. Ad primum ergo dicendum, quod non omnibus diligentibus Deum cooperatur in bonum, boc ipsum quod per peccatum hDei amore eadunt, quod patet in his qui cadunt et nunquam resurgunt, vel qui resurgunt iterum casuri sed his tantum qui a secundum propositum vocati sunt sancti, id est prae destinatis, qui quotiescumque cadunt, finaliter tamen resurgunt. Cedit ergo eis tu bouum boo ubd cadunt, non quia semper in majori gratia resurgant, sed quia resurgunt iupermanentiori gratia; non quidem ex parte ipsius gratiae quia quant gratia est major, tanto de se est permanentior), sed ex parte hominis, qui tant stabilius in gratia permanet, quanto est cantior et humilior; ude et Glossa ibidem subdit, qubdu ideo proficit eis in bonum gubd cadunt, qui humiliores redeunt atque doctiores. M seeundum dicendum, qubd paenitentia quavium est dom, habet virtutem reparandi omnes desecius ad persectum, et etiam promovendi in ulteriorem statum; sed huc quandoque impeditur ex parte hominis, qui remissius movetur in Beum et in delestationem peccati sicut etiam in baptisius
554쪽
aliqui adalti consequuntur majorem et minorem gratiam, se- eundum quod diversiaeod si disponunt. Ad tertium direndum, quod assimilatio illa utriusque gratiae ad lueem vespertinam et matutinam, fit propter similitudinem ordinis, quia post lucem vespertinam sequuntur tenebrae noctis, post lucem autem matutinam sequitur lux diei non autem propter similitudinem majoris vel minoris quantitatis madetiam verbum Apostoli intelligitur de gratia christi, quae superat omnem abundantiam humanorum peccatorum. Non autem
est verum in omnibus, ubd quanto abundantius peceant, tant abundantiorem gratiam eonsequantur, pensata quantitate habitualis gratiae est tamen superabundans gratia qua tum ad ipsam gratia, rationem, quia magis gratis benesteiam remissionis magis peceatori consertur. Quamvis quandoque abundanter peccantes abundantius doleant et aio abundantiore habitum gratiae et inutam eonsequuntur, sim patet is
Ad id ver quod in eontrarium objicitur direndum, quod
una et eadem gratia maior est proficiens quam incipiens; sed in diversis hoc non est necesse, unus enim incipitis majori gratia, quam alius habeat in statu prosectilis, simi Gregorias dicit in II Dialis. eap. 1 a Quatenus et praefantes et
secuturi omnes agnoscerent, benedictus puer eonversatiocis g aiiam a quanta persectione ecepisset. B
Utrum per poenitentiam restiιuatur homo in priatinam dionitatem.
Ad tertium si proceditur. Videtur quod per i nitentiam non restituatur homo in pristinam dignitatem. Quia super illes Amos, Vci a Virgo Israel cecidit, dicit Glossa Nou negat posse resurgere, sed non resurget virgo Israel, quia se laberrans ovis, etsi reportetur humeris pastoris, non habet tantam gloriam quantam quae nunquam erravit nam per paenitentiam non recuperat homo pristinam dignitatem. si Praeterea , Hieroavinus dicit is Quicumque dignitateu
555쪽
divini gradus non ustodiunt, contenti gant animam salvare, reverti enim in pristinum gradum disicile est nat Ianoean tius Papa dieit, quod uapud Nieaeam constituti eanones, paenitentes etiam ab infimis olliciis clericorum excludunt a Noli ergo per paenitentiam homo recuperat pristinam dignitatem. 3. Praeterea, ante peccatum potest aliquis ad majorem gradum ascendere, non autem hoc post precatum conceditur poenitenti dicitur enim Egreh. XLI a Levitae qui recesserunt hme, nunquam appropinquabuat mihi, ni sacerdotio fungantur nat sicut habetur in meretis, dist. L, in Biler- densi Concilio legitur is Hi qui saneto altari deserviunt, si subit in fluenda earnis fragilitate corruerint, et Domino re piciente dign paenituerint, ossiciorum suorum si loca reeipiant, ne possint ad altiora officia ulterius promoveri. Maergo paenitentia restituit hominem in pristinam dignitatem. Sed conira est, quod sicut in eadem dist. cap. Quia sanctitas , legitur Gregorius scribens Meandino diei Post dignam satisfactionem credimus hominem posse redire ad suum honorem orat in concilio Agalbensi cap. Contumaces . legitur a contumaces elerici, prout dignitatis ordo permiserit, ab episcopis eorrigantur; ita ut cum eos paenitentia eorrexerit, gradum suum dignitatemque recipiant. B Concissio. - Potest homo per paenitentiam ad prinei- palem dignitatem, quam peceando amisit, ut Dei videliset filius esset, redire innocentiam autem amissam Muperare non potest ecclesiaineam vero dignitatem Merator recuperare prohibetur, vel quia eum non paenitet, vel negligenter
paenitentiam latit, vel propter irregularitatem se scandalam pommissi criminis.)Respondeo dicendum, Fbd homo per eooatum duplicem dignitatem amittit : unam quantum ad Deum, aliam verbquanium ad Ecclesiam quantum autem ad Deum amitti d plicem dignitatem unam principalem, qua scilicet eomputatus erat inter filios Dei per gratiam; et hane dignitatem recuperat per paenitentiam, quod signincatur Me. XV, initio prodigo, cui paenitenti pater jussit restitui, stolam primam et annulum et calceamenta n Aliam vero dignitatem amittit seeundariam, sciliret innocentiam, de Passieut ibidem legitur,
556쪽
mahatur filius senior dietas QEcce tot annis servio mi, et nunquam mandatum tuum praeterivi s et hanc dignitatem paenitens recuperare non potest recuperat tamen quandoquo aliquid majus, quia, ut Gregorius dicit in Homit. De centum ovibus vel Hom. XXXIV in Evang.), si qui errasse 1 Deo sa Gnsiderant, damna praecedentia lucris sequentibus recom sensant majus ergo gaudium de eis sit in caelo, quia et dux in praelio plus eum militem diligi qui post fugam reversus hostem sortiter premit, quam illum qui nunquam terga praebuit, et nunquam aliquid sortiter fecit. Dignitatem alam eclesiasticam homo per peceatum perdit, quia indignum se reddit ad ea quae competunt dignitati
ecclesiasticae exercenda, quam quidem recuperare prohibetur. Uno modo, quia non paenitet unde Isidorus ad Massianum Episeopum scribit sicut in eadem dist. legitur, eap. ο-mino eis Illos ad pristinos gradus redire canones pra ipiunt, quos paenitentiae praecessit satisfactio vel condigna peccatorem consessio at contra hi qui neque Duilio corruptionis me dantur, nec gradum honoris, nec gratiam recipiunt communionis. Secundu quia poenitentiam vegligenter tacit unde in eadem dist. cap. Si quis diaconus dicitur : a Cum in aliquibus ne compunctio humilitatis, nec instantia orandi appareat, ne jejuniis vel lectionibus eos vaeare videamus, possumus agnoscere si ad pristinos honores redirent, eum quanta negligenii permanerent a Tertio, si commisit aliquod pereatum quod habet irregularitatem annexam; unde in eadem dist. cap. Si quis uiduam , ex concilio Martini Papae, dicitur a Si quis viduam, aut ab alio relictam duxerit, hon admittatur ad elerum quod si irrepserit, dejiciatur; similiter si homicidii aut laeto, aut praecepto, aut consilio, aut defensione post baptismum conscius fuerit; sed hoc non est ratione peccati, sed ratione irregularitatis. Quarto, propter scandalum unde et in eadem dist. legitur, cap. De his vero, Rabanus dicit: Si qui deprehensi vel capti fuerint publiei in periurio luris atque fornicatione ei caeteris hujusmodieriminibus, secundum canonum sacrorum instituta a proprio gradu deditant, quia scandalii est populo Dei tales personas supra se positas habere. Qui autem de praedictis pereatis
557쪽
abscons h se commissis, occuli sacerdoti conflientur, si se per jejunia et eleemosrnas, vigiliasque et sacras operationes purgare curaverint, his etiam gradu proprio servato spes venia de miserieordia Dei promittenda est , Ε h. est quod dicitur Extra cie qualitate ordinandorum, cap. Quoesitum ex Gregorio IX u Si proposita crimina ordine iudiciari comprobata, vel alias notoria non fuerint praeter reos homicidii), post poenitentiam in jam susceptis vel suscipiendis ordinibus impediri non possunt. BAd primum ergo dicendum, quod eadem ratio est de rec peratione virginitatis et de recuperatione innocentiae, quae pertinet ad secundariam dignitatem quoad Deum. Ad secundum dicendum, qudd Hieronrmus vel alius quicumque auctor in verbis illis non dicit esse impossibile, sed esse disseile hominem post peccatum recuperare pristinum gradum, quia hoc non conceditur nisi persecth paenitenti, ut dictum est. Ad statuta autem ean0num quae hoc prohibere videntur, respondet Augustinus Bonifacio scribens Epist. L): a Ut constitueretur in Ecclesia, ne quisquam post alicujus, eriminis paenitentiam, clericatum accipiat, vel ad clericatum redeat, vel in clericatu maneat, non desperatione indulgentiae, sed rigore actum est disciplinae alioquin contra claves Ecclesia, datas disputabitur, de quibus dictum est Quaecumque solveritis super terram, soluta erunt et in caelo. Et postea subdit u Nam et sanctus David de criminibus mortiferis egit paenitentiam, et tamen in honore suo perstitit et beatum Petrum quando amarissimas lacrimas fudit, utique Dominum negasse paenituit, et tamen apostolus permansit. Sed non ideo putanda est supervacua posteriorum doctorum diligentia, qui ubi saluit nihil detrahebatur, humilitati aliq0id addiderunt, experti, ut credo, aliquorum fictas paenitentias per assectatas
bonorum potentias. BAd tertium dicendum, quod illud statutum intelligitur de
illis qui publicam paenitentiam agunt, qui postmodum n0n possunt ad majorem provehi gradum. Nam et Petrus post negationem pastor ovium Christi constitutus est, ut patet Ioan . ult. bi etiam Chusostomus Bomil. VIl in Ioan . , dicit qubdis Petrus postis salioneae et paeuiteuliam ostqvdiι
558쪽
s hahere maiorem siduciam ad Christum; qui enim in eoena non audebat interrogare, sed Joanni interrogalionem conamisit huic postea et praepositura statrum credita est; et non solum non commitii alteri interrogare quae ad ipsum pertinense de reliquo ipsa pro Ioanne magistrum interrogat. MARTICULUS IV.
Ad quartum sic proceditur. Videtur quod opera virtutum in charitate laeta, mortificari non possint. Quod enim non est,iminutari non potest. Sed morulicatio est quaedam mutatio de ita in mortem. Cum ergo opera virtutum, postquam laeta sunt, Jam non sint, videtur quod ulterius mortificari nova Praeterea, per opera virtutum in charitate saeia, homo meretur vitam aeternam. Sed subtrahere mercedem merenti, si injustitia quae non cadit in Deum. Ergo non potest esse quia opera virtutum in charitate lacta, per peccatum sequeas mortificentur.
3. Praeterea sortius non corrumpitur,debiliori. Sed opera charitalis sunt sortiora quibRslibet peccatis, quia, ut scitur
Provθrb. X, universa delicta operit charitas. Ergo videtur quod opera in charitate facta, per sequens mortale petanasii mortificari non possunt.
Sed contra est, quod dicitur Eareh. XVIII a Si averteruse justus a iustitia sua , omnes justitiae eius quas serena Marecordabuntur.
Cmc sto. -- opera in charitate facta morincari per viam tale peccatum dicuntur, in quantum retardatur vel impeditaredictus virtuosarum operationum. 'Respondeo dicendum, quod res viva per mortem perdit ope rationem vitae unde per quamdam similitudinem dicanturres monilicari, quando impediuntur , suo proprio effectu vel operatione. Effectus autem operum virtuosorum, quae in charitate fiunt, est perdueere ad vitam a lernam; quod quidetuimpeditur per peccatum moriale sequens, Mod gratiam tolli
559쪽
. saeuadem ho opera in charitate saeta morulleari dicantur DBr sequens peccatam mortua. Ad primum ergo dioemium, quod sim opera pereatorum transeunt et et maneat reatu, ita opera luctaritate lacia, Postquam transeunt actu, manent merito in Bel aereptatione; Et secundae ho mortisseantur, in quantuincia peditur homone consequata suam mercedem.
Ad ineundum dioendum, quω sine injustitia potest meroes an trahi marenti, quando ipse reddidit se indignum eroedem culpam sequentem; nam et ea quae homo iam Moepit, quandoque just propter culpam perdit. Ad tertium dioendum, qub no est propter sortitudinem operum Meati, quod mortificantur opera ritis in haritate laeta; sed est propter libertatem voluntatis, quae potes, bono in malam destreti.
Utrum opera morii aeta per me reum, per poeniamulam reviviscant.
Ad quintum si proreditur. Videtur gub opera morulleata
per pereatum, per paenitentiam non reviviseant. Sient enim per paenitentiam subsequentem remittuntur peceat praeterita, ita etiam per peccatum sequens mortineantur opera prius in Garitata laeta. Sed peceat dimissa per paenitentiam non redeunt, ut supra dictum est qu. 58 art. l . Ergo videtur qud etiam opera mortificata per haritatem non reviviseant. 2. Praeterea, opera dieantur mortificari, ad similitudinem animalium, quae moriuntur, ut dictum est art. ε . Sed animal mortuum non potest iterum vivificari. Ergo nec opera monilleata possunt iterum per paenitentiam reviviseere. s. Praeterea, opera in charitate saeta merentur gloriam sa- eundiae quantitatem gratiae vel inaritatis. Sed quandoque per paenitentiam homo resurgit in minori gratia vel charitate. Ergo non onsequitur gloriam secundum meritum priorum aperum; et ita videtur qub opera per peccatum mortificatam reviviscant.
Sed eontra est, quod super illud Del. II a Boddam vobis
560쪽
Utrum ma poenitentiam resumat homo in in ali virerete.
Ad secundum sic proceditur l). Videtur quod postumuiteu-tiam resurgat homo in aequali virtute Dicit enim Apostolus. ad Rom. VIII Diligentibus Deum omnia cooperantur in bonum o ubi dicit Glossa Augustini, qub aloe adeo verum est, ut si qui horum devient et exorbitent, etiam hoc ipsum eis Deus laeta in bonum proficere. Sed hoc non esset si homo resurgeret in minori virtute. Ergo videtur qub paenitens nunquam resurgat in minori virtute. 2. Praeterea Ambrosius 2ὶ dicit quod, paenitentia res o
iima est, quae omnes deseeius revorat ad persectum. . Sed hoc non esset, nisi virtutes in aequali quantitate et erentur. Ergo per paenitentiam semper recuperatur aequalis virtus. 3. Praeterea, super illud Genes. I a Factum est vespero
et mane dies unus, diei Glossa a Vespertina lux est, hqua quis cecidit, matutina, in qua resurgit. Sed lux matutina est mnor qu,m vespertina Ergo aliquis resum in majori gratia vel charitate, qui prius habuerit; quod etiam videlinper id quod Apostolus dixit, Rom. V a ubi abundavi eali tam superabundavit et gratia. DSed contra charitas progeiens vel perlaeta est major quiunctaritas incipiens. Sed quandoque aliquis adito charitate proficiente, resurgit autem in charitate incipiente. Ergo se per resurgit boaeo in minori virtute. Conctiusio. -- cum motus liberi arbitrii, qui est ultina di positio ad gratiam, quandoque intensior, quandoque remissior sit in poenitentia, quiae antea suerat, eontingit paeniteat in majori vel minori, vel etiam aequali gratia atque vinato
resurgere.) i Boiis etiam infra art. 1 ad 3 ut et mae M. etsi a ,
2 Sive potius auctor I posnοιιiei, apud Augustinum, lib. III., eap. s, ubi defeοιο iesiι, id est eos qui defeeerunι.