장음표시 사용
601쪽
Beinde considerandum est de effectu contritionis. circa quod quaeruntur tria o Uuum peccati reaeissio sit contritionis effectus 2 Utrum contritio possit totaliter tollere reatum poenae 3 Utrum parva conuitio funiciat ad deleti
Ad primum si proreditur. Videtur quod peccati remissionis sit contritionis effectus. Solus enim Deus peceat remittit. Sed contritionis nos sumus aliqualiter causa, quia actus nosterest. Ergo contritio non est causa remissionis eulpae. 2. Praeterea, contritio est actus virtutis. Sed virtus sequitur peccati remissionem, quia virius et culpa non sunt simul iaanima. Ergo eontritio non est causa remissionis culpae. 3. Prieterea, nihil impedit a perception Eucharistiae, nisi culpa Sed eontritus ante consessionem non debet accedere ad eueharistiam. Ergo nondum est conseeutus remissionem
Sed eontra est, quod in Glossa super illud sal ta a Sa- erificium Deo spiritus contribulatus, etc., dieitur Daco tritio eordis est sacrifieium, in quo peccata solvuntur. Praeterea, virtus et vitium eisdem causis corrumpuntur et generantur, ut dicitur incit Ethie. eap. 1 . Sed per inordinatum amorem cordis, peceatum committitur. Ergo perta l0rem ex amore charitatis ordinato causatum solvitur e sto contritio pereatum delet. Concissio. - contritio virtutis est actus, dispositiv ut autem pars sacramenti effectish, instrumentaliter, remissionem peccatorum eausat.
602쪽
Respondeo direndum, qud contritio potest dulcioiter eo
siderari: vel in quantum est pars sacramenti, vel in quantum est actus virtutis, et utroque modo est causa remissionis e cati, sed diversimodh; quia in quantum est pars sacramenti. primo operatur ad remissionem peccati instrumentaliter sient et de aliis sacramentis in I dist. Sent. IV. patet in quantum autem est acius virtutis, si est quasi causa materialis remi sionis peccati, eo quod dispositio est quasi neemsitas ad justissenionem dispositio autem reducitur ad causam materialem, si accipiatur dispositio quae disponit materiam ad ro. cipiendum; secus autem est de dispositione agentis ad age dum, quia illa reducitur ad genus causae essicientis. Ad primum ergo dicendum, quod solus Deus est causa viruciens principalis remissionis peccati; sed causa dispositiva potest etiam esse ex nobis. Et similiter etiam causa saer mentalis, quia formae sacramentorum verba sunt . nobis prolata, quae habent virtutem instrumentalem indueeadi grati qua peemia remittuntur. Ad Meundum dicendum γω pereati remissio uno modo praecedit virtutem et gratiae inlusionem, et alio modo sequitur; et secundum boo quod sequitur, actus a virtute elicitas potest esse causa aliqua remissionis pereati. Ad tertium diuendum, quod dispensatis eueharistiae pertinet ad ministros Ecclesiae; et ideo ante remissionem peccati per ministros Ecclesiae, non debet aliquis ad Euebaristiam Meedere, quamvis sit sibi eulpa quoad eam remissa.
Ad secundum sic proeeditur. Videtur quod matritio Eoa possit totaliter tollere reatum pheme, quia satisfactio et eo sessio ordinantur ad liberationem reatu poenae. Sed nullus ita persecth conteritur, qui oporteat eum eonfiteri et satiarucere. Ergo contritio nunquam est tanta, quod deleat totam
2. Praeterea, in paenitentia oportet esse quaedam recompe
603쪽
satio poenae ad culpam. Sed aliqua vi ter membra eorpuris exercetur. Ergo cum oporteat ad debitam plenae reuompens iionem, ut a per quae pereat quis, per haec et torqueatur, v videtur quod nunquam possit paea totalis peccati per contristionem exolvi. 3. Praeterea, dolor contritionis est finitus. Sed pro aliquo peecato, scilieet mortali debetur poena infinita. Ergo nullo modo potest esse tanta contritio, quod totam poenam deleat. Sed contra est, quod Deus plus affectum Grais acceptat, Fam exteriorem actum. Sed per exteriores actus absolvitur homo hisen et culpa Ergo et similiter per ordis afleetum, qui est contritis. Praeterea examplum hujus de Latrone habetur, cui dieium est a Bodie meeum eris in paradiso, propter unicum paenitentiae actum . Utrum autem totus reatus per contritionem semper tollatur, II Sent . dist. 14 u et a pari. m. 86,ari. εὶ quaesitum est, ubi hoc ipsum de paenitentia quaerebatur. concissio. - contritio, sive ex parte charitatis, sive ex parte doloris sensibilis consideretur, tanta esse potest, ut ad plenam culpae et poenae deletionem sussiciat. 3Respondeo dicendum, quω intensio contritionis potest attendi dupliciter. Uno modo ex parte charitatis, qum displi-eenlisae causat et sic eontingit tantum intendi obaritatem in actu, quod contritio inde sequens merebitur non solum culpae amotionem, sed etiam absolutionem ab omni poena. Alio modo ex parte doloris sensibilis, quem voluntas in conuitione excitat; et quia ille etiam poena quaedam est, tantum potest i landi, quod sufficiet ad deletionem culpae et poenae. Ad primum ergo dicendum, quod aliquis non potest esse eertus quod contritio sua sit sussiciens ad deletionem poena, et culpae; et ideo tenetur eonfiteri et satisfacere, maximi cum matritio vera non fuerit, nisi proposiluin eointendi habuisset annexum, quod debet ad tactum adduci, etiam propter praeceptum, quod est de confessione datum. Ad secundum dicendum, quod sidia gaudium interius redundat etiam ad exteriores eorporis partes, ita etiam dolor interior ad exteriora membra derivatur. Unde dieitur Proverbis 1 nsu Spiritus tristis exsiccat ossa. ο
604쪽
Ad tertiam diuendum, qud dolor contrisionis quamvis stinnitus quantum ad intensionem, sim etiam et poena peccato mortali debita finita est, habet tamen inlinitam virtutem exeliaritate, qua insormatur; et secandum hoc potest valere ad deletionem culpae et poenae.
Utrum parva eontritio a ciat ad delationem magnorum
Ad tertium sie proceditur. Videtur quod contritio parara mammeiat ad deletionem magnorum peccatorum euia contrita est medicina peccati. Sed corporalis medicina, quae anateorporalem morbum minorem, non sussicit ad sanandum via. iorem. Ergo miniae eontrisio non sussicit ad delendum maxima
a. Praeterea, supra dictum est D. , an a , quod oporte de madoribus peccatis magis conteri. Sed contriuo Madelet peccatum, nisi sit secundi, quod oportet. Ergo minimeontritio non delet omnia peccata. Sed contra, quaelibet gratia gratam faciens, delet omnem culpam mortalem, quia simul cum ea stare non potest. Sed quaelibet contritio est gratia gratum faciente informata. Ereto
quantumcumque sit parva, delet omnem culpam. Coscissio. - Bolor quantumcumque sit pararus, da modo ad contritionis rationem sudiciat, omnem ulpam delet. Respondeo disendum, quod contritio ut saeph dicium est ,
habet duplicem dolorem. Unum alionis, qui est displictatis pereali ommissici et hi potest esse adeo parvus, quod Masadiciet ad rationem contritionis, ut si minus displiceret ei MN eatum, quam debeat displicere separatio hine sicut etiam amor potest esse ita remissus, quod non indicit ad rationem invitatis. Alium dolorem habet in sensu, et parvitas hujus non impedit rationem contritionis; quia non se habet per saad contritionem, sed quasi ex aecedenti ei adjungitur, et it rum non est in potestate nostra. Si ergo disendum, quod
605쪽
quantumcumque parvus sit dolor, dummodo ad contritionis rationem niueiat, omnem ulpam delet. Ad primum ergo dicendum, quod medicinae spirituales h beat efficaciam infinitam ex virtute infinita Φ- in eis operatur; et ideo illa medicina, quae sufficit ad curationem parvi pereati, sumes etiam ad eurationem magni, sicut patet dabaptismo, quo et magna et parva solvuntur; et simile est daeontritione, dummodo ad rationem eontritionis pertingat. Ad secundum dicendum, quod hoc sequitur ex necessitate, quod unus homo plus doleat de majori peccato quam da misnori, secundum quod magis repugnat amori, qui dolorem ea sat Sed si unus alius haberet tantum de dolore pro majori, quantam ius habet pro minori, sussiceret ad remissionem ent .
Deinde eonsiderandum est de confessione, de qua sex sunt eoasideranda. Primo, do onsessionis necessitate; secundo, de eius quidditate tertib, de ipsius ministro; quarib, de qualitate eius; quinto, de eius effectu; sexto, de ejus sigillo. Cire primum quaeruntur se lirhm eonfessio sit necessaria ad salutem. 2' Utrum consessio sit de jure naturali. 3 dirum omnes ad onsessionem teneantur. 4. Utrum aliquis licit possit eonfiteri peccatum quod non habet. 5 Utrum Malim teneatur quis onfiteri. 6 utrum possit eum aliquo dispensari homini ne eonfiteatur.
Ad priaenae si praeeditur. Iidetur quod onsessio non sit Reeessaria ad salutem, saeramentum enim paenitentiae urooter
606쪽
remissionem ut 1 ordinatum est. Sed culpa per gratia infusionem sulficienter remittitur. Ergo ad paenitentiam deprecato agendam non est neeessaria consessio. s. Praeterea, pereatum quod ex alio contractum est, ex alio debet habere medicillam: ergo peccarum actuale quod ex proprio motu quilibet eoaemisit, oportet ex seipso tantum hahere medicinam. Sed contra tale peccatum ordinatur paenitealia. Ergo consessio non est de Gessitate poenitentiae s. Praeterea, aliquibus est peccatum remissum sine hoc
quod eonfessi legantur, sicut patet de Petro et Magdalena et de Paulo. Sed non est minoris efficaciae gratia remittens νγ caium nunc, quam tunc fuerit. Ergo nee nunc de necessitalasabitis est, quod homo confiteatur. 4. Praeterea, eonsessio ad hoc exigitur in iudicio, ut secundum quantitatem culpae poena inlligatur. Sed homo potest poenam sibi ipsi infligere majorem, quam etiam ab alio sibi instigatur. Ergo videtur quod consessio non sit de necessitate
Sed eontra, Boetius lib. De Consol. Prosa IV γα Si opeae
medicantis expectas, oportet quod morbum detegas. . Sed de necessitate salutis est, quod homo de peccatis medicinati accipiat. Ergo et de necessitate salutis est quod morbum per consessionem detegat. 2. Praeterea, in judicio seculari non est idem iudex et reus. Sed iudicium spirituale est ordinatius. Ergo peeeator qui est reus, non debet esse sui ipsius iudex, sed ab alio iudieari debet, et ita oportet quod ei confiteatur. scoNcinsio. - cum non possit paenitentia saeramentani alicui in remedium adhiberi, nisi peccatum eognostatur, eo quod incognitum curari non possit, sacramentalis consessio de necessitate salutis ejus est, qui in peccatum actualamo tale edidit.)Respondeo dicendum, quod passio Christi, sine cujus vidi tute ne originale, ne actuale peccatum dimittitur, in nobis operatur per sacramentorum susceptionem, quae ex ipsa es caesam habent. Ideo ad culpae remissionem et actualis et originalis, requiritur sacramentum Melesiae, vel actu susceptum, vel salinae voto, quando aniculus neuessitatis, non contemptus
607쪽
saeramentum excludit; et per consequens illa sacramenta quae ordinantur contra culpam, eam qua salus esse non potest, sunt da necessitate salutis; et ideo sicut baptismus, quo deletur originale peccatum, est de necessitate salutis, ita et paenitenti sacramentum Sicut autem aliquis perio quod baptismum petit, se ministris Εeclesiae subjicit, ad quos pertinet dispensatio saeramenti ita etiam per hoc, quod confitetur peccatum suum, se ministro Ecclesiae subjicit, ut per sacramentum paenitentiae ab eo dispensatum remissionem consequatur, qui congruum remedium adhibere non potest, nisi pereatum cognoscat, quod fit per consessionem peetantis rideo consessio est de Messitate salutis ejus, qui in peccatum actutis moriato cecidit. Ad .primum ergo dicendum, quod gratiae infusio sufficit ad talpae remissionem, sed post eulpam remissam adhiae peceator est debitor poenae temporalis. Sed ad gratiae insationem eo sequendam ordinata sunt gratiae sacramenta, ante quorum MDeeptionem vel actu vel proposito aliquis gratiam non consequitur, sicut in baptismo patet. Et simile est de consessione; et ulteritis per consessionis erubeseentiam et vim elarium, quibus se eonstiens subjicit, et satissaetionem iniunctam, quam sacerdos moderatur secundum qualitatem crimidum sibi per eonsessionem innotescentium, cena temporalis expiatur. Seditamen confessio, ex hoc'ubd operatur ad poenae remissionem,s non habet quod sit de necessitate salutis; quia poena ista est temporalis, ad quam post culpae remissionem aliquis remanet ligatus. Unde sine hoc quod in praesenti vita expiaretur, esset 'ia salutis. Sed habet qud sit de Meessitate salutis ex hoc quod ad remissionem culpae modo praedicto operatur. Miserandum dioendum, qud pereatum quod ex altero e tractum est, sellicet originale, potest omnino ab extrin-Meo remedium habere, ut in parvulis patet; sed pereatum actuale, quod ex seipso quisque commisit, non potest expiari, vis aliquid eooperetur ille qui peccavit; sta tamen non sus- uel ad peccatum expiandum ex seipso, sicut sumcienter peceatum eommisit; e quod peccatum ex parte conversionis est sanum, ex qua parte peecator in ipsum reducitur; sed ex parte aversionis habet infinitatem, ex qua parte oportet quod
608쪽
pereati remissio ab alio incipiat; quia laesis est viti-m in generatione, est primum in resolutione, ut dicitur laesu Ethie. cap. 5 graeeolauno, vel 8ὶ, et ideo oportet γω etiam
peccatum actuale ex alio medicinam habeat. Ad tertium dieendum, quod etsi non legatur eorum e --sio, potuit tamen steri. Multa enim saeta sunt, quae non aurit scripta n praeterea christus habet potestatem exeellentiae in sacramentis, unde sine his, quae ad saeramearum pertinent. potuit rem saeramenti conserre. Ad quartum dicendum γω satiaretio non sum re ad expiandum poenam peccati ex quantitata poenae, situ in satis- lactione imponitur, sed indicit in quantum ea para me menti, virtutem sacramentalem habens, et ideo oporte quod per dispensatores sacramentorum imponatur, et ideo Me saria est eonsessio.
Utrum eonfessis si Iure naturalia
Ad secundum sic proceditur videtur quod Galamo ait de jura naturali. Adam enim et Cain non tenebantur, nisi ad praerepta legis naturae. Sed reprebenduntur de hoe quod pedicatum suum non sunt confessi Em consessio pereati ea de jure naturali.
2. Praeterea, praecepta illa quae manent in veteri lege et nox sunt de iure naturali. Sed consessio fuit in veteri lege, ut dicitur Da. XLIIl a Narra si quid habes. ut iustificem p. vel seeunddae Septuaginta Dulic tu prior iniquitates tuas, et J. Ergo est de jure naturali. 3. Praeterea, ob non erat subjectus nisi legi naturali sed ipse peccata confitebatur, quod patet per hoc quod dicit Iob. XIlIci QSi abscondi ut homo pereatum meum. Ergo est de iure naturali. Sed contra, Isidorus dicit, quM a ius naturalis eat idem
apud omnes. Sed consesno non est eodem modo apud orines. Ergo non est de iure naturali. Praeterea, consessio fit ei qui habet claves. Sed claves Ees si non sunt de jure naturali instituis. Ergo ne malassio.
609쪽
Coia caro. -- cum aeramenta naturalis rationis vires exoedant sacramentalem consessionem, non naturalis, sed
divini juris esse, perspicuum est. Respondeo diuendum, quod saeramenta sunt quaedam fidei protestationes, unda oportet ea fidei esse proportionata; fides autem est supra eognitionem rationis naturalis; unde et saeramenta sunt supra rationis naturalis dictamen. Et quia jus naturale est et quod non opinio genuit, sed innata quaedam vis inseruit, ut Tullius dicit, ideo sacramenta non sunt datare naturali, sed de jure divino, quod est supra naturale; quod quandoque etiam naturale dicitur, secundum quod cublibet rei illud est naturata, quod ei h suo creatore imponitur. Tamen propri dicuntur naturalia, quae ex prineipiis naturaeeausantur, supra autem naturam illa, quae ipse Deus sibi reseritat sis naturae ministeri operanda sive in operationibus miraculorum, sive in revelationibus mysteriorum, sive in institutionibus saeramentorum. Et si consessio, quae necessitatem sacramentalem habet, non est de jure naturali, sed divino.
Ad primum ergo dicendum, quod Adam vituperatur ex hoe quod pereatum suum coram Deo non recognovit : consessio enim quae sit Deo per recognitionem peceat est de iure naturali mine autem loquimur de confessione quae sit homini. Vel dieandum, qab confiteri pereatum, in eas est de jure naturali, scilicet cum quis in judicio constitutus ii judice interrogatur tuno enim non debet mentiri peccatum suum exensando vel negando, de quo Adam et tan vituperantur. Sed malassio quaerat homini sponte, ad remissionem peccatorum consequendam a Deo, non est de iure naturali. Ad seeundum dioendum, qub praecepta legis naturae manent eodem modo in lege Moysi, et in nova lege; sed consessio quamvis siliqualiter esset in lege Musi, non tamen eodem modo, sicut in lege nova, nec sicut in lege naturae. In lege enim naturae sufficiebat recognitio peccati interior apud Deum; sed in lege Moysi oportebat aliquo signo exteriori peceatum protestari, Meut per oblationem hostiae pro peccato, ex quo etiam homini innotescere poterat eum Measse Bouautem oportebat ut speciale precatum se commissurum
610쪽
nifestaret, aut peccati laeuaestantias, si eat in nova lare oportet. Ad tertium dicendum, quM Job loquitur de illa alaeonaisae pereati, quam facit deprehensus, pereatum negando, at exensando, ut ex Glossa ibidem haberi potest l).
Utrum omnes ad confessionem teneantur.
Ad tertium si proceditur. Videtur quod non omnes ad eo sessionem teneantur. Quia, sicut dicit Hieronymus . . mea, tentia est secunda tabula post naufragium. Sed aliqui post baptismum naufragium non sunt passi. Ergo nec eis competit paenitentia, et sic nec consessio, quae est paenitentiae pars 2. Praeterea, consessio facienda est judici in quolibet lare. Sed aliqui sunt qui non habent hominem judieem supra M. Ergo nec tenentur ad consessionem. 3. Praeterea, aliquis est qui non habet peccata nisi venialia. Sed de illis non tenetur homo constrari. Ergo non quilibet
tenetur ad consessionem. Sed eontra est, qud eonsessio contra satisfactionem et eo, tritionem dividitur. Sed omnes tenentur ad ontritionem et satisdietionem. Ergo et omnes tenentur ad ossessionem. Praeterea, hoc patet ex meret de pom. t remissione NIubi dicitur, quod a omnes utriusque sexus, eum ad annos discretionis pervenerint, tenentur peccata milieri. n CONCLusIO. --Quanquam peccatores tantum, ex divino jure ad consessionem teneantur ex vi tamen positivi juris, omnes christi fideles ad eam, semel saltem in anno, tene tur. Respondeo Meendum, Obd ad mesessionem dupliciter oui. 1 In lib. XXII Moralium S. Gregor. cap. Eouatum