장음표시 사용
741쪽
DE EX ENUNICATIONI DEFINITIORA, ET: Iss - -terea, excommunieatio minor quaedam exeomaeum
catio est. Sed per eam homo non perdit suffragia Εeelesiae. Ergo desinitio non est conveniens. CONCLusio. - Cum hic agatur de excommunicatione major , bona est haec destatuo: communicatio est separati α communione, quoad xueιum et uoragia M'-ralia hic enim continetur et communionis fidelium et ineramentorum interdictio. Respondeo dicendum, quod ille qui per baptismum in Ecelesia ponitur, ad duo adscribitur, scilicet ad coetum fidelium, et ad Participationem sacramentorum; et hoc secundum praesup- Ponit primum, quia in sacramentis participandis etiam fideles communicant. Et ideo aliquis potest extra Ecclesiam sieri par excommunicationem dupliciter uno modo, ita quod separetur tantum k participalione sacramentorum e haec est eae m- municatio minor alio modo, ita quod excludatur ab utroque, et sic erit eaecommunicatio major, quae te definitur. Noa autem potes esse tertium, scilice quod excludatur a comm nione fidelium, et non a participatione sacramentorum , ratione jam dicia, quia sellicet fideles in sacramentis communicant. Sed communicatio fidelium est duplex quaedam tu spiritualibus, sicut sunt mutuae orationes, et conventus ad fama percipienda quaedam in corporalibus actibus legitimis uuae ubdem cominunicationes bis versibus continentur
Si pro delictis anathema quis esiciatur,
O , orare, ale, communio, me a negatur.
os scilicet ne osculum detur; orare, ne cum excommunicatis oremus; vale, ne salutentur; communio, ne scilicet in saeramentis cum ipsis aliquis communicet mensa negatur, ne
aliquis cum eis in mensa comedat. Praemissa ergo definitio importa separationem a sacramentis, in hoc quod dicit, quoad Iruetum et a communione fidelium quantum ad spiritualia, in de quod dicit, et sumagia Ecclesiae communia. Alia autem desinitio invenitur, quae datur secundum separationem ab utrisque actibus, quae talis est Eaecommunicatio est uqualibet licita communione delium separatio.
Ad primum ergo dicendum, quod pro infidelibus oratur,
742쪽
tia, divinum judicium imitatur. In quantum enim aliquem ammmunione fidelium separat ut erubescat, imitatur divinum judicium, quo per flagella castigat; in quantum autem , sint giis ei aliis spiritualibus separat, imitatur divinum judicium, quo hominem sibi relinquit, ut per humilitatem, seipsum eo-gnoscens, ad Deum redeat.
Ad primum ergo dicendum, quod maledictio potest eam da-pliciter. Uno modo, ita quod in malo quod irrogat, vel dicit, per intentionem sistat et sic maledictio omnibu modis est probibita. Alio modo, ita qdod malum quod Piis maledi avis precatur, ad bonum illius ordinet, qui maledicitur; et siemaledicti quandoque est licita et salutifera, sicut etiam, dicus aliquod nocumentum infert infirmo, ut Sectionem, per quam ab infirmitate liberetar. Ad secundum dicendum quod diabolus incorrigibilis est; si ideo non est susceptibilis alicujus boni per excommunis
Ad tertium dicendum, quod ex hoc ipso qub aliquis instragiis Ecclesiae privatur, triste incommodum incurrit per tria quae quis ex suffragiis Ecdesiae consequitur. Valent enim aiaugmentum gratiae eis qui eam habent, vel ad merendum eis qui non habent ei quantim ad bo Magister Sententianis dicit, quod, gratia Dei per excommunicationem subtrahitur sValent etiam ad custodiam triuiis; et quantum ad hoe disii Obd si proiectio subtrahitir, v non quod omnino h Dei p- videntia excludatur excomnunieatus, sed ab illa protectione, qua filios Ecclesiae specialitri modo usiudit. Valent etiam ad defensionem ab hoste, et uantum ad hoc dicit, quod, di, holo major potestas saevieri in ipsum datur e spiritualiter et corporaliter. Unde in imiuva Ecclesia, quando oportebat per signa homines ad fidei invitare, sicut Spiritus sancti e num visibili signo manifestabatur, ita ei excommunicatio eo porali qxatione a diabolo unotescebat. Nec est inconveniens, at ille qui non est despeptus, hosti detur, quia non adirquasi damnandus, o quis eorrigendus eum in potestate clesiae sit, ex ejus malu ipsum, cum Voluerit, eripere.
743쪽
Ad tertiim sic proceditur. Videtur quod nullus pro aliquo temporali damno debeat excommunicari uuia paea non debet excedere culpam. Sed poena exeommunicationis est privalis alicujus boni spiritualis, quod omnibus bonis temporalibus prae- eminet. Ergo pro temporalibus nullus est excommunieandus. 2. Praeterea, nulli malum pro malo reddere debemus, secundum Apostoli praeceptum Rom. XII, en ad me ac V. Sed hoc esse a malum pro malo reddere, is si pro tali damno quis excommunicaretur. Ergo nullo modo hoc debet tari. Sed contra est, quod Petrus Ananiam et Sapphiram, pro defraudatione pretii agri, sententia inurus ainnavit actis M. Ergo ei Ecclesia licet pro temporalibus damnis excommuni
CoNcLUSio. - Citae per peccatum mortale reddatur homo regno indignus, potest quis morialiter peccans damnum temporale inserendo, pro illo praesertim si contumax sit ab Ecclesia excommunicari. Respondeo dicendum, quod per excommunicationem Mex Ecclesiasticus excommunicatos excludi quodammodo a regno: unde cum non debea a regno excludere nisi indignos ut ex desiuisione elavis patuit), ne aliquis reddatur indignus, nisi per peccatum moriale charitatem amiserit, quae est via ducens ad regnum ideo nullus excommunieari debet nisi pro peceatomortali. Et quia i damniacando aliquem corporaliter, vel in rebus temporalibus, aliquis morialiter peccat, et contra a ritatem faciι ideo pro damno temporali illato, Ecelesia aliquem excommunicare potest. Sed quia excommunieatio ea gravissima poenarum, poenae autem medicinae sunt secundam
Diloaopbum 1 in II Eth. cap. 2, vel 3ὶ sapientis aut i
744쪽
macte es h levioribus incipere medicinis, et miniis perie latis; ideo exeommmicatio instigi non debet etiam pro pedieato mortali, nisi contumax fuerit, vel non veniendo ad jud, eram,oci ante terminationem judicii sine licentia Medendo, vel dete inationi non parendo. Tunc enim postquam monitas luerit, si obedire contempserit, contumax reputatur; et exedimmunieari debet haudie jam non habente quid contra ipsaea laeta amplius ut videre est in Beeretis, Causa 2 qu. 6, tap. isquis, rursus causari , qu. . cap. Si quis. Ad primum ergo dicendum, qud culpae quantita non mea-saretur ex nocumenio quod quis facit, sed ex voluntate qua iacit, contra charitatem agens. Et ideo, quam is poena exedidi municationis exredat nocumentum, non iamen Medit qua titatem culpae. Ad ineundum dicendum, quod eum aliquis per poenam ab quam corrigitur, non redditur ei malum, sed honum, quia a poenae medicinae sunt, ut dictum est.
Utrum exeommunieatio in usu ista aliquem emerum habeat.
Ad quartum si pro ditur. Videtur quod excomm meatis injust lata nullo modo effectum habeat. Quia per excomae nieationem protectio et gratia Dei subirabitur, quae non potest injusti subtrahi. Ergo exeommunieatio iniust lata non habet
s. Praeterea, Hieronymus dicit l) γω, est de supercilio Pharisaeorum aestimare esse ligatum vel solutum, qui ligatarve solvitur injusth. sed eorum supercilium erat superima et erroneum. Ergo excommunicatio injusta nullum habet emetum. Sed eontra, serandiim Gregorium,s sententia pastoris, sive luata, sive injusta, timenda est. n Non autem esset umeria, nisi aliquid noceret etiam injusta. Ergo est. si μνεν uisa Masinin XVI, is daδο ι-εε.
745쪽
Concisalo. si excommunicatio injust lata sit ex parto exeommunicantis, scilicet vel ex ira aut ex odio, nihilominus essectum sortitur; at si ex parto exeommunicationis, ita ut error ille irritam faciat sententiam, nullus est effectus. in Respondeo dicendum, qud excommunieatio potest diei injusta duplieiter. Uno modo, ex parte excommunicantis, sicut citi ex odio vel ira aliquis excommunicat, et tunc excommu- miratio nihilominus habet effectum suum, quamvis ille qui excommunicat, peccet, quia iste usi patitur, quamvis illa iniust faciat. Alio modo, ex parte ipsius exeommunicationis, vel quia causa excommunicationis est indebita, vel quia sertur sententia juris ordine praetermisso et tunc si sit talis error ex Parte sententiae, qui sententiam nullam esse saeiat, non habet effectum, quia non est excommunicatio. Si autem talis errormo anninet sententiam, habet effectum suum; et debet e communieatus humiliter obedire et erit ei ad meritum , et vel absolutionem petere ab excommunicante, vel ad superi Tem judicem recurrere. Si autem eontemneret, eo ipso mort liter peccaret contingit autem quandoque quod sit debita causa ex parte excommunicantis, quae non est debita ex parte excommunicati, leui cum aliquis pro salso crimine in iudiei prohato excommunicatur; et tune si humiliter sustinet, humiliatatis meritum recompensat excommunicationis damnum. Ad primum ergo dicendum, quod quamvis homo gratiam Dei injust amittere non possit, potest tamen amittere illari just quae ex parte nostra sunt, quae ad gratiam Dei disponunt, sicut palat, si subtrahatur alicui doctrinae verbum quod ei debetur; et hoc modo excommunicatio gratiam Dei subtrahere dicitur, ut ex praedictis patet. Ad secundum dicendum, qud Hieronymus loquitur quanium ad culpam, et non quantum ad senas quae possunt
etiam injust infligi a rectoribus Melesiarum.
746쪽
Deinde Mnsiderandum esι de his qui possunt excommunicare et excommunicari. circa quod quaeruntur se Utrum quilibet ater possit excommunicare. 2 Utriim non sacerdos excommunicare possit. 3 Utrum excommunicatus vel suspensus possit aliari excommunicare. . Utrum aliquis seipsum, Via aequalem, insuperiorem possit excommunicare. N Uirtim aliquarumversitas excommunicari possit. 6 Utrum semel excommunicatus e eommunicari possit ulterius.
Ad primum sic proceditur. Videtur qub quilibet sacerdos
possit excommunicare Εxcommunicatio enim est actus clavium. Sed quilibet sacerdos habe claves. Ergo quilibet a
2. Praeterea, majus es absolvere e ligare in foro poenitentiae ulim in soro judicii. Sed quilibet sacerdos potest si subditos in foro paenitentiali absolvere ei ligare. Ergo etiam potes sibi subditos quilibet sacerdos excommunieare. Sed contrari ea in quibus imminet periculum, sunt majori, reservanda. Sed poena excommunicatiouis est valdh periculam, nisi cum moderamine fiat. Ergo nou debet cuilibet sacerdoti committi. Concinsio. - Soli episcopi et majores praelati exconmi nicare possunt, qui habent iurisdictionem in soro judiciali. ad quod spectat causa quae obligat hominem in comparatio ad alios homines.)Respondeo dicendum, Fbd in foro eo cientiae causa agitur
747쪽
inter hominem et Deum; in foro autem exterioris judicii causa agitur hominis ad hominem. Et ideo absolutio vel ligatio quae unum hominem obligat quoad Deum tantum, pertinet ad sorum paenitentiae; sed illa quae hominem obligat in comparatione ad alios homines, ad larum publicum exierioris judicii pertinet. Et quia homo per excommunicationem k communione Melium separatur, ideo excommunieatio ad sorum exterius pertinet; et ideo illi soli possunt excommunieare, qui habent
iurisdictiouem in dro iudiciali et propter hoc soli episcopi
propria auctoritate, et masores praelati secundum communiorem opinionem possunt excommunicare. Sed prestrieri par chiales non nisi ex commissione eis lacta, vel in certis casibus,
sicut in furio et rapina, et hujusmodi, in quibus est eis k jurae cessum quod excommunicare possint. Alii autem dixeruntqMd etiam sacerdotes parochiales possunt excommuiticare; sed praedicta opinio est rationabilior. Ad primum ergo dicendum, quod excommunieatio non est actus elavis directh, sed magis respectu exterioris judicii. Sed sententia excommunicationis, quamvis in exteriori iudieio promulgetur, quia tamen aliquo modo pertinet ad aditum regni secundum qub Ecclesia militans est via ad triumphantem, ideo etiam talis jurisdietio per quam homo excommunicare potest, elavis potest dici et secundum hoc a quibusdam distinguitur quod est elanis ordinis, quam omnes sacerdotes habent, et elavis jurisdictionis in soro judiciali, quam habent soli iudices exterioris fori. Utramque tamen Deus retro emtulit Matth. XVI, et ab ipso in alios deseendit, qui utramvis habent. Ad secundum dicendum, qub sacerdotes par hiales h hent quidem jurisdictionem in subditos suos quantum ad forum conscientiae, sed non quantum ad forum iudietate, quia non possunt conveniri oram eis in causis ontentiosis et ideo exeommunieare non possunt, sed absolvere possunt in foro paenitentiali Et quamvis forum paenitentiale si dignius, tamen in soro judiciali major solemnitas requiritur, quia in eo oportet Fb non solum Deo, sed etiam homini satisfiat.
748쪽
Ad secundum sic proceditur. Videtur quod non sacerdotes excommunicare non possint uuia exeommunicatio est aetas clavium, ut in IV. Sentent dicitur. Sed non sacerdotes Mahabent claves. Ergo excommunicare non possunt. 2. Praeterea, plus requiritur ad excommunicationem, gyam ad absolutionem in foro paenitentiae. Sed non sacerdos in toto paenitentiae absolvere non potest. Ergo nec excommunieationem interre. Sed contra est, qud arctidiaconi legati et electi exeo munieani qui quandoque non sunt sacerdotes, ut dictum ea supia qu. is, art. ). Ergo non solum sacerdotes excomam.
ConcLusio. Cum excommunicatio non direct respicia gratiam, etiam non sacerdotes, mod jurisdictionem in teso eontentios habeant, excommunicare possunt. Respondeo dicendum, quod sacramenta, in qui a grauaeonsertur, dispensare ad solos sacerdotes pertinet; et ideo da soli possunt absolvere et ligare in soro paenitentiali. Sed e eommunicatio non direct respicit gratiam sed ex consequenti, in quantum homo suffragiis Ecclesiae privatur, quae ad n uam disponunt, vel in gratia conservant, ut ex IV. Sensensis dist. 13, jam notatum est. Et ideo etiam non sacerdotes, dummodo jurisdictionem habeant in foro contentioso, possunt
Ad primum ergo dicendum, quod quamvis non habeant clavem ordinis, habent tamen clavem jurisdictionis. Ad secundum dicendum, qub ista duo se habent sicut excedentia ei excessa et ideo alicui competi unum, cui macompetit aliud.
749쪽
Ad tertium sic proceditur. Videtur quod excommimicatus vel suspensus possit alium excommunicare. Ille enim qui est excommunieatus vel suspensus, neque ordinem neque jurisdietionem amittit, quia neque reordinatur cum absolvitur, neque cura iterum ei committitur. Sed excommunicatio non requirit nisi ordinem vel iurisdictionem. Ergo etiam excommunicatus vel suspensus excommunicare potest.2. Praeterea, mous est coniicere corpus Christi, quam excommunicare. Sed tales conficere possunt, ut dioinae est III pari. qu. 82 ari. 7ὶ Ergo et excommunicare. Sed contra ligatus corporaliter non potest alium ligare. Sed vinculum spirituale est sortius quam corporale. Noexcommunicatus non potest alium excommunicare, cum exeommunicare sit vinculum spirituale. CONCLUsIo. - Cum excommunicaius a communione fidωsium separetur, et usu iurisdictionis privetur, et suspensus a iurisdictione non possit ea quae iurisdictionis sunt exequi, neuter excommunicve potest.)Respondeo dicendum, qud usus iurisdictionis est in omparatione ad alium hominem; et ideo hae omnis excommunia catus' communione fidelium separetur, quilibet excomm nicatus usu urisdictionis privatur. Ei quia excommunicatio est iurisdictionis, ideo excommunicatus excommunicare non potest; et eadem ratio est de suspenso k jurisdictione. Si enim sit suspensus ab ordiae tantum, tunc non potest ea quae sunt ordinis, sed potes ea quae sunt jurisdictionis; et si contra si sit suspensus a iurisdietione, et non ab ordine, non potest ea quae sunt jurisdictionis, sed potes ea quae sunt ordinis; si autem ab utroque, tunc neutrum potest. Ad primum ergo dicendum, qubd quamvis excommunicatus vel suspensus non amittat jurisdictionem, amittit tamen juri
750쪽
Ad seeundum dicendum, quod e mere consequiua y testatem characteris, qui indelebilis est; et ideo homo ex vinctaracterem ordinis habet, semper potest onMere lichi Masemper ei liceat. Secus autem de excommunicatione, quae jurisdictionem sequitur, quae auferri potest et ligari.
Utrum aliquia possit seipsum, et squalam, vel superiorem
Ad quartum sic proeeditur. Videtur qud aliquis possit seipsum, vel aequalem, vel superiorem excommunicare. Quia a, geliis Dei major erat Paulo, Matth. XI Qui minor est in regno selorum, major est illo, n quo a nemo inter natae mulierum major Sed Paulus excommunicavit angeIum de eo , ut patet Mat. I. Ergo homo potest superiorem
s. Praeterea, sacerdos aliquando excommunicat in generali pro surio, vel pro aliquo hujusmodi Sed potest contingerequb ipsemet secit, vel superior, aut aequalis. Ergo a Fis potest se, vel aequalem', vel superiorem excommunieare. s. Praeterea, aliquis potest superiorem absolvere in ora paenitentiali, vel aequalem, sicut tim episcopi sui subditis confitentur, et cum unus sacerdos alteri venialia confitetur. Ergo videtur ubd etiam excommunicare aliquis superiorem vel aequalem possit. sed contra exeommunicatio est actus iurisdictionis. Sed aliquis non habet in se iurisdictionem, quia in eadem ausa non potest quis esse iudex et reus; nec iterum in superiorem aut aequalem. Ergo non potest aliquis superiorem, vel aequalem, aut se excommunicare. scωα miο - Chm per jurisdictionem , cuius actus si excommunieatio, eo quisque superior fiat in quem illam exercet, nullus potes seipsum, vel aequalem, vel superiorem excommunieare.)Respondeo dicendum, quod eum per jurisdictionem aliquis constituatur in gradu superioritatis respectu ejus in quem