Promptvarii execvialis pars prior, continens centvrias III. dispositionvm, qvibus themata funebria siue Scripturae dicta varia

발행: 1610년

분량: 955페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

531쪽

3. Hanc autem potissimum ob causam vitam hominis vento comparat scriptura, quana ipse Psalmus 78.verc39. addit ventus transiens non reuertens. Nam sicut ventus auditur quidem, sentitur,4 videtur interdum omnia suo impetu velle prosternere tamen mox transit, ut nemo sciat unde veniat riuo vadat Ioan s. v. 8. Italicet homines interdum in vita sua cum pompa inuasi cum impetu quodam res magnas videantur moliri Ag

vno quasi momento transeunt in locum suum, unde non Teuertuntur, Iob. IO. vers I. in hoc mundo scilicet Sicut tenuis aura imo evanescunt. Ideo Iob. T. V. T. Non reuertetur c. Exigui enim temporis spatio ita computrescunt&in nihilum rediguntur, ut nemo ampliuS gnoscere possit ipsorum vestigia.

. Huc pertinet illud etiam quod sicut ventus transiens detineri aut comprehendi sisti non potest iuxta id Prou. 27. V. Is Syr.3 . v. a. ita vita hominis nulla vi, aue arte humana potest prorogari aut det tueri, culic ventus

transit ad sepulchrum. Idem quoq; supra praec Dispos in similitudine devmbra tractauimus. Eadem hq est ratio. II Pars. Locus I. Semper in his similitudinibus omnibus rea

currit idem locus, qui iam est supra annotatuS, quod videlicet nullum nobis sit firmum contra mortem praesidium Sed inopinata illa saepe abripiat obuium quemque

Nec possit honio resistere aut moraS nectere. I. Ideoque seni per inueniamur parati. . nec procrastinemus poenitentiata l. 3. nec diuturna: nobis ipsis polliceamur vitam . . nec vanis cogitationibus d propositis

nosmetipsos decipiamus, Quia cum exit spiritus vanae sunt omnes cogitationes hominum Psal. 146. veri .. Nec

532쪽

Nec existimemus aut nobis persuadeamus nos simile vento cum' a ploste menti, Syr. 22. v. 2I. hoc es , non inso-ienter , temere aut arroganter iniuste quicquam agamus: quia tantum sumus spiritus aut leuis aura, transiens &non reuertenS. II. tria sumus nunquam reuersuri in has terras, iuxta id Iob. 7. v. T. Plal. 78. v. 39. Primo omnium simus soliciti, ut cuncta exsequamur perficiamus, quae ad salutem no 1tram pertinent, antequam hinc transeamus. Cogita, non reuertenui rhuc, Iob. I 6. V. 22. Ergo,&c. Sed&domui nostrae in tempore praecipiendum, Esa. 8. V. I. antequam ventus transeat. III. Calamitates non aegre feramus, quia Ventu v-xit Ier. .F. H.&siccat, Osc. I 3. V. I 6.&dissipat, Sap. S. V. 2 . Si Congelat aquas, Syr. 3. v. 22. mouentur lignasyluarum a facie venti, Esa. 7. semperque inconstans est. Ita omnis

vita nostra talis est. Cogita, mini thiit hin nitander il&in hoc sit tibi solatium, qui cum aduenerit, faciet ut

custodiatur unusquisq; sicut a vento. Esa. 32. v. 2.in colli get electos a Quatuor VentiS, Matth. 2 . V. 3Ι.

Quas cadauerputrefactum confiumen Ssm. Quasi vestimentum quod comeditur tinea.

Quia duae similitudines una sententiola compreheniluntur, una etiam Dispositione, sic tamen absolvemus rvt qui voluerit, in duas conciunculas possit partui desino uia similia singulariter tractare quod& insequen

533쪽

Absurdum forsitan turpe videbitur nonnullis, coinram auditoribus honestis in Ecclesia sermonem instituere, de re parum alioquin naribus oculis grata cadauere scilicet putrefacto, cuius obtutum foetorem vix ferre possumus. Atqui apud vos auditores charissimi, metus esse non debet, ne vel aspectus vel odor huius, de quo dicturi sumus, cadaueris, nares vestras aut oculoso menda tr quin imo si attentis auribus haec audiueritis, gratum inde odorem Doctrinae, admonitionis consolationis cape . rere poteriti S. Nos primum verba Hiobis examinabimus. Deinde locum unum alterum addemuS.

I. Similitudo. Expositio Textus.

De se corpore suo dicit Hiobus, quod sicut cadauer

putrefactum consi matur,&in nihilum redigatur. Notatu digna est haec Hiobis querela, non minus vera quam

miserabilis. Etenim qui vivus vel ipso aspectu potuit exhilarare faciem nostram, ut fit in elegantibus puerulis aut puellis lis ubi animam exhalavit exigui tena poris interuallo ita

stetere incipit, ut nare offendat foetor, ut oculos auerta Inus, nec ultra possimus aspicere, c. In terram defossus intra quatriduum ita foetet, ut charissimi fratris Laetari foetorem nolit ferre soror, Ioan. II.

Nec est Augustino teste quisquam hominum, qui vel

unanocte insepulchro accubare velit huic, quem oculis chariorem habuit vivum, siue coniunx, si filiolus, siue frater fuerit olim iucundissimus. Vbi vero a vermibus corroditur, Omnis caro consuarnitur, quam triste exhibet spectaculum, ut agnoscitam plius non possit forma. Ossibus tandem quoque consumptis, in terram, 'moin nihilum ita redigitur, ut ne vestigium ullum hianiani εorporis appargat,

Quin

534쪽

si APPEND. GLAS. VI. Quin ipse testatur Augustinus se vidisse serpentes Ecorpore humano natoS.

Atq; quod est omnium maxime miserabile, ratione corruptionis, inter cadauer hominis testice nullum est discrimen.Vtrumque sic corrumpitur&in nil illum tandem redigitur.

Non fuerit haec meditatio apud Christianos vana,&

inanis, sed plurimum afferet utilitatis, si velint attendere. Ι. Docet haec meditatio corruptioni nostrae, in Uestigare causam illius, quare adeo limus post mortem etiam miseri, ratione corporis. Causa est peccatum, quod sicut mortem, ita etiam corruptionem inuexit.Agnosse

mus itaque detestemur peccatum, cuiu causa,fandi uSHiobus capiteI7.v. I .corruptionena vocat patre ILI,&vermes fratres atque sorores. Vide etiam Hio,. . V. 13. I9.

II. Iuxta tamen hanc etiam consolationem addamus, quod haec corruptio non posti nocere piis, qui sic in puluere terrae consumpti dormiunt Dan. 12. v. 2 sed quod sequutura sit innovatio per eum, qui non vidit corruptionem Psalm. s. V. IO Act. 2. v. 27. sed sepulchra sanctificauit &corpora putrefacto a renovabit, glosioso corpori suo conformia reddet Phil. 3.V.2Ι.itaque propter illam corruptionem, mortem sepulchrum non exhorrescamus. Semen non vivificatur nisi prius moriatur. Et quod seminatur in φθαρῆ, resurget in imp ρMo: Vide I. Corrinth. IS. v. 36.&43.

III. Quid superbit cadauer putrescensi Quid serico&holoserico contegis cadauer foetidum Cogita quis sis futurus ZEt depone supercilium Syr. Io. Quid superbis

terrain cinis, imo cadauer putridum' Et haec communis est sors Regum pauperum mendicorum. Hiob. 2I.v. 26. Simul dormient.&c.

IV. Non tam delicate tractanda caro, quifutura es esca vermisi. Quorsum enim opus tantis delitiis pascere.

535쪽

vermes Θ Carnis curam agere licet Rom. Ι3. V. Ι . Sed non ad concupiscentiam Deus non sit venter Phil. 3. Vers. U. Natura paucis contenta est.

II. Similitudo. Expositio textus.

vestis a tineis consumpta alioquin abiicitur extra ciuitatis moenia in locum foedum deportatur. At Iobus in conspectum nostrum producit vestem illam laceram&a tineis consiumendam, suum videlicet corpus morta- D. Illud enim comparat vesti consumptae'. Nec incommode, ex his rationibus. i. Sicut vestis noua, belle confecta, suam habet non tantum elegantiam sed rutilitatem, ut tegat nuditatem nostram,in corpus contra frigus aestum defendat. c. at progressit temporis fit lacera a tineis ita consumitur, ut nec tegere amplius, nec ornare possit corpus Ita homo aliquantisper videtur&utilis&iucundus aliis at cum crescentibus annis marcescit atque tandem moritur, plane inutilis lit a vermibus corrumpitur. a. Sicut vestis dum recens est confecta, gestatur in

corpore mali prangi init ubi vero a tineis consumpta est, abiicitur: Ita hominem dum vitam habet magnifacimus at ubi anima hominis a coipore separata est vermes illum arrodunt, propterea mox ille in terram defossus absconditurin e conspectu hominum subducitur.3. Sicut autem alia vestis citius a tineis arroditur, alia targius: ita hominum alii citius, alii tardius pernio tem abripiuntur. . Tandem vero vestis quaecunque consumitur nec tineae parcunt magis vesti principis quam rustici. Imo contrarium saepius euenit. Ita mors nemini parcit. Via

Omnis carniS. I. Reg. a. Ios 13.

I Fragilitatis nostrae nos admonet hic locus, dum, homo non comparatur ferreo thoraci, quem siclopetos angere perfodere necesse sit sed vesti facilime conis ii sumen

536쪽

sai mendae vela tinea. Hoc ideo sit, ne promittamus nobis multos annos, nec securi simus procrastinatores.

2 sir sitit ut hi stahi Diadiis eii. Quoties vestem induis,

cogita te sic ess e aliquando consumendum. Memento mori: caue a peccatis, Syr. T. V. O. IL In vestitu non superbiendum. Quia quod tegit Sornat atque quod tegitur ornatur, consumitur, Syr. IO Ne extollaris in vestibus. Vide etiam Esa. 3. v. I 6. seqq. vestes sunt tigna peccati,&inopiae, Gen. 3. V. T.&LI. III. De tinea, quae nos omnia nostra aliquando corrosura eli, saepe cogitandum a de morte vermibus, Iob. . v. I9.&IT .v. 14. Esa. I .V. II.&JO. V.9. J I. V. 8. Itaque non superbiamus, sed quaeramus quod in ea non cororrumpit, Luc. I 2. V. s.

Hiobus noster, cum a Satana, permittente Deo, vicere maligno, a planta pedis usque ad verticem capitis, per cussus,in sua quidem opinione morti vicinus esset, saepe multumq; in omnibus fere capitibus, quibus ipse loqGitur, querelas grauissimas effundit, quibus breuitatem fugacitatem vitς transact ae deplorat. Et solet plerumque variis similitudinibus uti, quibus rem istam quasi depingit. Qualis est illa de umbra evanescente, cap. 8 de ead uere putrescente, cap. 13. de vestimentis a tinea consumpti sabid. De cursoribus, nauibus aquila Volante, cap.9.&c Talis est etiam praesens illa de nauicula textoris.

Qilia autem tales similitudines plarumque singuli

537쪽

yem aliquam habent Emphasin nos haec verba Hiobis excutiemus, 'uid nos moneant paucis ostendemus.

Paraphrasis Textus.

Velociter, inquit Hiobus, transierunt dies mei, scilicet annis praeteritis, quibus sensit diuinam benedictioianem, circumuallata fuit domus ipsius, ut Satan refert,&aegre fert Iob. I. V. ΙΟ. Fuit enim felicissimus, diues, cin authoritate constitutuS, quod patet e X cap. 29. , ut plerique iantiunt, Rex aut persona illustris.

Repetit idem Coinsumpti vel absumpti sunt dies vi tae anteacta sine mora. 2sch imi 1sefchivino jgdi belli ery

Idem simili illustrat. Quemadmodum qui textori atri. exercent, radium quo suo tegis en stamini mamittunt, velocisti me ab una extremitate ad alteram agitare solent, idque sine mora, ut volare quasi videatur iste radius textorius, de manu dextra ad sim stram, de vic111im: ita dies mei transierunt, ut uola si videantur: sicut Psalm 9 O. vers IO. legitur. His hias etiam delectatur similitudine et extrina mutuata Sicut illum a texente, sic abrum

po vitam meam. Esta 3 8. V. I 2.

Sed Maliam huius comparationis rationem habet Lyra, sic super hunc locum scribens Comparatur vitali

mana telae.

1. Quia sicut texitur addendo fila silis se humana vita deducitur addendo dies diebus. r. Et sicut perfecta tela succiditur a texente, sic hu- havita a Deo, de vita praesenti Hactenus isse. Qui delectatur hisce similitudinibus, potest pluribus hanqxelam pertexere, plure rationes comparationis inue- tare. Haec iam sufficiant.

538쪽

buntiar tempora clusii Volare Psalm. 9 o. videntur anni quibus datur suauiter vivere. Contra ver ubi variis premimur aduersitatibus, ibi unus mensis videtur quare aut superare spacium integri anni Vide Iob. 7. habui menses vacuos multas noctes

laboriosas. Die isti te .ueeit udauges Dor u furi .

Iacobus Patriarcha septem annos pro septem diebus habet , quia iucundam transigi vitam, dum impens C

amat Rachelem. Gen. 29. v. 2 O.

At ubi socerum inimicum habet, nsfines ipsum od Tunt, tum nuSannuS septem annorum priorum spatium superare videtur. Et sic semper habet homo de quo conqueri possit. Vel nimis cito abeunt anni felices: vel nimis diu durant anni assiictionis. Quid faciendum igiturὶ Hiobis cons1lium cap. 1. vers Io erit optimum, cui si obtemperauerimus, dicemus, 1 bona suscepimus, mala cur no sustineamus Z.20 ianuinust

Et ne quid nobis praeter exspectationem eueniret, de hoc dudum monuit Salomon Ecclesiast. T. V. II. Ne dicas, Quare priora tempora fuerunt meliora praesentibus Θ Insipienter hoc quaeris. Et cap. eod. v. IJ eleganter admodum ait: In die bona fruere bonis,&mala quoque diem sustine, sicut enim hanc, sic Sc illam fecit Dominus. Item Syr. 18. v. S. Memento paupertatis in tempore abundantiae. c. Et vicissim cogita Nube ibi et pulsa candidus ire dies. Sic fiet ut rebus secundis non simus insolentes: In aduersis non abiiciamus animum. Et no verbo Timor Domini in prosperis,spes in aduersis, nos nunquam a pietatis tramite patietur aberraIC. II. Locus de fugacitate ire uitate vitae humanae iam saepius est annotatus, qui hic recurrit

III. Si

539쪽

THEM XVI. XVII. IVIII. ueor III. Si quis forte hanc Iobis sententiolam in funere

alicuius extoris velit explicare, posset non incommode tradi are hunc locum, Quod Deo etiam placeant istae operae manuariae. Probatur EX EXOd. J.V.3J. c.

Hiob. 9 Vers 23. 26.1. Dies mei velociores fuerunt cumre: fugerlinter non viderunt bonum. a. ιrtransierunt quasi naues desiderabiles, relici

Sicut Hlobus noster sapra cap. 7. conquestus est, quod rinultas numerauerit noctes laboriosas, menses habuerit molestos plurimos, eo scilicet tempore, quo Satana fuit sage flatus repletus doloribus, ut habet textus: ita vicissim dum recordatur dierum praeteritorum, quibus in macria a felicitate vixit, rursus conqueritur de breuitate

s obeunt Iandri ordeia. Et sicut in descriptione temporis calamitosissimi usus est variis similitudinibus, de militia, mercenariis, c. ita in descriptione velocissimi decursu, prosperitatis suae, similitudinibus variis utitur passim. Et hoc quidem loco tribus similitudinibus hanc rem proponit. Nos singulas ordine tractabimus.

I De cursore.

Dies mei velociores fuerunt cursore Loquitur de vita anteacta, quam in magna felicitate transegit, cumulatus a Deo variis bonis.

540쪽

tam cito praeterierint, ut vix uno momento duras e videantu Sortili hoc illustrat. Si at curlbr, hemerodromus,&c. cito festinat ad ciuitatem, ad uuam missus est, ita cito pede labitur tempus prosperiam, sesimamus ad mortem, ad quam contendimus sine sabsistentia, ut etia si aliquid boni occurreret, IIIo vacaret id recte intueri vel salutare sed mox trans Ieundum est sine mora.

een Et tam velociter abierunt, ut non videar quicquam vidisse boni properarunt dies mei, ad laoc malum, quoddam sentio. Loci Varia docere potest liaec decursore simili redo. L Quia haec vita nillil est aliud, nisi ad metam mortis properaaetissima seisinatio, ideo nec rebus secundis effe-aeamur animo, nec aduersis desperemus. Quia qualescunque sint dies nostri, citd transibunt. De his vide supra Dis .pos praeced. Locum Salomonis Eccles T.&Syr. 18. II. Sicut cursor non patitur se detineri dum est in itinere, nec implicat se quorumcunque aliorum negotiis, sed strenue pergit ad locum praefinitum cita non nimium simus de his soliciti, quae sunt huius mundi, sed pergamus

ad patriam. De his Phili. 3.v.I3.&Ι .Hebr. II.&I . . Ι . IIL Cursor varias cogitur experiri tempestates, sed tamen pergit ut exsequatur quod in inandatis habet, c. Ita nos nihil moueamur his calamitatibus terrenis, sed strenue pergamus,& patienter exspectemusillam libera. tionem de qua Rom. 8. v. 21. De hoc cursu Paulus a. Tim. . Cursum consummaui, idem seruaui, c.

Reposita est milhi corona. Eii qui do taenio hi foss

II. Denam bis transeuntibin. pertransierunt dies mei sicut naves celoces ag si his yel sicut naves appoitantes Ie pretiosas. Alia

SEARCH

MENU NAVIGATION