Promptvarii execvialis pars prior, continens centvrias III. dispositionvm, qvibus themata funebria siue Scripturae dicta varia

발행: 1610년

분량: 955페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

551쪽

ose. 13.v. 3 sicut fumus dissipabuntur. Nahiim. 2. v. I 3. succendam usque ad fumum. Internecionem exitium significat. At, quod horribilissimum est, tandem proiicientur in eum locum, ubi fumus tormenti eorum ascenis dit in secula seculorum, Apoc.9. ΙΑ.&a'.

Vix quicquam est, quod scriptura frequentius inculiscat, quam breuitatem vitae humanae: idq; non verbis tantum vulgaribus, sed plurimis etiam appositissimis similitudinibus facit. Quia scit Spiritus sanctus, tantam esse corruptionem ingeni humani, ut ad ea etiam quae lucem 115 fugere possunt, claudat oculos. Iuxta quoq; intelligit quam pernitiosa sit illa hominum securitas, ideoq; nihil intentatum reliquit, ut quibuscynque possit rationibus miseriam&instabilitatem huius vitae ob oculos statuat. Idq; etiam pxaesens locus docet,ubi vita nostra comparatur vapori Ratio etiam coparationis ab ipso Apostoloanne es itur,ut facilior sit explicatio Verba itaq; Apostoli primum excutiemus. Deinde quid isthaec nos moneant,

Textus explicatio.

Quid est vita vestra Singularem vim habet interrogatio, ubi Apostolus prouocat ad conscientiam dudicium auditorum xsermonem dirigit ad homines superbos praestimptuosos, qui sibi mire placent,&varia consilia agitant de rebus futuris. Respondet 'utem Apostolus ad interrogationem: Vapor est,&nihil praeterea. Est autem vaps qui vel ex aquis materia humenti.

552쪽

vel ex caliditate humiditate in terra, vel ex leui flamma Oritur, 3 extollitur. Licet autem videatur aliquid esse, reuera tamen riihil est, nihilq; habet soliditatis, sed inanis ad raest, vel calidus, vel humidus. Quare autem vapori comparet vitam nostram, ipse ostendit: Quia sicut vapor ad exiguum tempu apparet, deinde prorsus euanescit, ita etiam vita nostra post exi

guum tempus evanescit. Et sicut nemo tenere aut affigere vaporem potest, ne evanescat ita vitam hominis ne

mo potest sustentare, ubi Spiritus Domini illum vaporem dispulerit.

L Docet Iacobus, insolentis&superbi animi indicia uni esse, si homines mortales lauani di sibi ipsis vitam

longiorem&diuturnam polliceantur,s multa post alia quot annos conficienda proponant: cum nesciant quid illa futurum sit de ipsis vespera. Itaque Operae pretium est, saepe multumq; cogitare, quod vita nostra nihil sit nisi vapor inanis Mevanescens. Nemo sibi crastinum potest promittere. Et praesens certam vix habet hora fidena. Hoc negligunt securi propterea deprehenduntur minus rarati, magno cum suo malo. Quia sic iudicabuntur, ut fuerint inuenti, tu clata Eccles II. vers 3. Ideoq; precatur Psaltes,Domine docenΟS,Psas. 39.V. c.&9O. V.I 2. vi ambulemuScorde sapienti, Ibid. Qua quidem in parte Dominus ossicium facit sedulo, admonens inscripturis per varias similitudines, fumi, Psalm. IO et somnij, Psal. 'O.V.F. herbarum, Psal. 37.V. 2. 9O.V. J. IO . V. IS. Esa. O. I.Pet. I.v. 24. Et infinita alia. Idem etiam docent, quae Psal. 39. v. g. de imagine& simulachro,&Psal.9.v.'. habentur. Pauci haec meditantur

digne Signum id est corruptionis nostrae. II. Peccant, qui tantopere diligunt vaporationem fere nunquam alias gratam, id est, vitam caducam miserant, ut Deo potius valedicere, quam mundum hunc reli

553쪽

linquere velint. Quales multi sunt, similes diuiti, Luc.Iχι qui tantum de hac vita solicitus, de altera minime. Di

homines nesciunt, hanc vitam tantum esse vaporem.

III. , Peccant, qui timent homines vaporem euanidum)magis quam Deum, qui est ignis consumens,Exod

Saluator noster Christus Matth. 6.mandar,ut conta remus gramenin flores agri: sic quidem illa nos vult intueri,ut ab iis erudiamur. Dum itaq; Psalmus hic nobis gramen fores agri proponit, certe erudire nos vult de xe omnium maxime necessaria scitu vitae scilic humanae miseria fugacitate. Ideoq; has similitudines excutero diligentius operae erit pretium. Dicemus autenia de gramine. 2. Deinde etiam defloribus. I. De gramine. 1. Primum constat, gramen non iucunditatem tantum afferre oculis, dum virent campi, sed & singulare es se Dei donum, ab ipso singulari prouidentia produci. Patet id ex multis scripturae locis. Deut. II.V.IJ. Psalm. IO . v. Ιε psal. Ι 7. v. 8. ideoque colligi gramen vult Salomon,i'rou. 27. Et inter poenas numeratur graminis laesio. Psal. ad J.V. I. Ap . 8.&9.

ta hominis procivatio,&quod vitam habet,singulare

554쪽

APPEND. CL AS. II.

aest&plane diuinum opus. Iob. IO.Ι2. Psal. 139. Nec miraculo caret. Psal. eod. v I . Et iucunditatem magnam ha bent pueri tenelli, qui sicut grame in campo florent atq; vigent. Hinc illud In plateis ludent pueruli. Zach. 8. V. s. 2. At sicut gramen dum maxime viret, a mestare succisum flaccescit marcescit: ita homo interdum in floriae talis, linterdum in herba, id est, cum nondum adiustam peruenit aetatem, succiditura morte, Vt uno momento quasi arescat Sicut hoc Psalm.1o3.Esa. O.Iacob. IV IO describitur.

Estque vel morbus aliquis grauior, vel etiam tristicia,

aestus adurensin exsiccanS. Psal. ΙO2.V.F. 3. Quamuis autem communissiit sors piorum impiorum quo ad haec, de quibus diximus tamen in hoc differunt, quod pi sunt gramen quod colligitur 4eponitur in horreo, in pretio habetur propter utilitatem: impi vero sunt illud gramen in tectis foenum tectorum Psalmus I 19 vocat quod ira Dei succiditur, ut

&Iob. 8. v. 12 patet. Atque illud est in clibanum abiiciendum. Matth. 6. Luc. I L. f. Locus. Quotiescunque vel in campum virentem egredimur, vel in gramine recubamus sicut illi quia Christo cibatitur. Matth. I . Mar. 6. Iohan. s.)de Vitae nostrae miseria Minstabilitate cogit mus. De his saepius ha

II. Aia vero impij etiam interdum sicut gramenes

florescuigit, Psal. 92. v. . non superbiant propter illam se- Iicitatem: quia mox succidet illos ira Domini. Psal, 37. v. a. Pij vero ipsorum felicitate nihil moueantur. Ibi d. V. I. T. sed dent operam ut ipsi ferant Sonum Deo gratum fructum&colligaturiti horreum Domini. Matth. I 3. vers O. efflorescant denuo. I. Cor. IJ.v. 36. in magna gloria V. 43. Vide Esa. 26.v. 19. Ros campi Irentis. Plura vide supra De Gramine ex Psal. 9α In Dispositi

Thematis X XL in hac appendice L classi .

555쪽

Iloribus comparatur hominis vita non incommode. i. Quid enim floribus agri iucundius, quippe a Deo

sic vestitis plus quam Salomon. Mat. 6. v. 29. AsyectuSiucundissimus Syr. o.v. 8. Odor suauissimuS Syr. O. v. 18. ut reficiat homine. Cant. 2.V. S. In vere si cessio rescit. Cant. 2. v. 12.Hinc serta conficiuntur capiti imponuntur Sa r.

Ita quid iucundius homine, qui in flore aetatis sic viget, sic viret, ut bona de ipso spes sit, quod gratus, quod charus, quod utilis Ecclesiae, vel Reipublicae sit futurus. Et sicut flos in delitiis habetur.

1. At ubi flosculus vel a messore succiditur,vel dece pitur,&manibus teritur, vel vento urente percutitur,vno quasi momento omnem Giucunditatem tua uitatem amittit,& mox abiicitur.Ita homo leui correptus morbo marcescit,in interdum no momento concidit, mox ita foetet, ut ex oculis atque aspectu hominum remouendus, in terram abiiciendus sit. Neque tam gratus atq; suauis est matri puer tenellus, ut postquam mortuus est, vel una post nocte cum illo dormire optet. I. Locus. Vide miseriam tuam, O homo, tui iam videris tibi flosculus gratissimus omnibus. Nec potes tibi crastinum promittere. Quia nascentes morimur finisq; ab origine pendet. Qiuid igitur superbis, vel in forma corporis, vel ingeni dotibus: Cras forsitan ita foetebis, ut omnes te sint abominaturi, auersuri oculos ova

II. Tu vero quisquis es qui in homine confidis, cogita quam stultumst confidere in flosculo perituro. Ita que consideranda quae Psal. I 6. vero . II 8. V. 8.&Ier. a 7. vers S. X tant.

III. Stultum etiam est in terris sibi promittere viis tam perpetuam vel diuturnam. Flos agri facile perit. Cogita ergo de hoc, quoties flosculum inspicis. Si hoc fieret multi non essent adeo securi Syr. 7. Memorare nouissima.

556쪽

THEMA XXVII. XXVIII.

Nemini debet esse dubium, quin haec quae ex Esaias :1egimus verba, singularem contineant doctrinam 4dmonitionem, cum peculiariter ad hanc praedicationem instructus fuerit Esaias coelitus Ideoq; etiam haec verba a Petro repetita sunt. Nota Si quis ex Petro velit praelegere haec eadem verba, Exordium sic tartari poterit, ut ostendatur, Petrum haec verba mutuatum ab Esaia. Quia ipso teste Σ.Petr.

Spiritu sancto impulsi loquuti sunt sancti Dei homines. Quia igitur a Deo Esaiae dictata mi haec concio, operae pretium erit illi diligenter attendere. Duo autem principaliter tractat haec Spiritus sancti

conciuncula.

Primum ostendit fragilitatem instabilitatem omnis: carnis sumpta similitudine a gramine & floribus ar scentibuS. Deinde, e contrariosternitatem durabilitatem vertabi Diuini nobis commendat utrumq; nos tractabimuς breuiter. I. PartIussus Propheta Esaias palam edice te omnib. quid sint omnes homines, in haec diuinitus inspirata erupit verba et Omnis caro foenum,&c. Singula verba Emphasin babet. I. Primum de carne loquitur, intelligit homines, qui carnem sanguinem habent. Estque haec usitata loquutio ipsius Dei, Gen. 6. v. 12. Omnis caro corruperat iam ibid V.3. Sunt caro. Erioan. 3. Quicquid ex carne natu Mest Maro est. . DQ

557쪽

THEM XXVII. XXVIII sis

i. De carne autem pronunciat, quod sit foenum: vel gramen arescens. Sicut enim gramen ipso aspectu iucundum est in campo virenti, ita homo est praestertim insore aetatis creatura Dei elegans, ornata variiS donis, compotis&animi. Alius formosius, robustus, eloquens, prudens,&c. Vt Absalom, Samson, Apollo, Salomon. At ubi falx messoria absumit granien ibi tum breui

temporis interuallo arescit amittit omnem venusta- m, colorem, odorem, saporem, c. sic cum homo inorbo. corripiturin moritur, uno quasi momentope cunt omnes animi corporis dotes. . Notandum autem, quod hoc pronunciat de omni carne,iam Regum quamRusticorum, tam diuitum quam pauperum. Est enim mors via omni caIni S. Ios 23. I.

Reg. 2.

At inquis, est tamen forsitan in viris magnis&iu Iustribus aliquid excellentius sublimius atque durabilius Nihil plane inquit. Nam gloria omnis carnis est sicut flos agri Sunt quidem in hoc mundo nonnulli propter dotes conspicui, tanqua flos inter gramen. At sc- ut sos cum gramine succiditur, ita quicquid vel si iblime vel excellens est in mundo simul perit. s. Quare autem tam Acili momento omnia pereunt Spiritus Domini sumauit in ea. Ira Domini omnia prosternitin in terram deiicit. Quia caro sunt peccato infecti. Psal 9O. vers T.&9. Et nemo potest illi resistere. s. Et ne videantur haec temere prolata, denuo repetit. Populus foenum Emarcuit flos, c. Loci plerique in Disposit praeced. XXI sunt tractati; ideoque hic tantum paucis attingendi. I. Quia omnis caro foenum iuthim priuilegium magnatum, non debent illi despicere inferiores. Cum v-na omnium fortuna. Hiob. 21.v.L . Omnis i orum gloria fout flos Exempla Samson Baliaeter Alexander Magnus. Iulius Caesar Salomon. Transierunt sicut flos, nec

558쪽

sio APPEND. GLAS. I.

de illis quicquam restat. Sic enim Psal Ios. v. 16. Non co. gnouit flos locum suum, ubi emarcuit. II. Haec vero est consolatio pro pauperibus, quod mors aequo pede pulsat pauperum tabernas, regumque

III. Non superbiendum in donis Flos perit, arescit.

IV. Non confidendum in hominibus. Quia evan di mortaleS. V. Non timendum ab hominibus, propter eandem causam, quia sicut foenum arescent. Hunc locum communem ipse Esaias hinc extruit Esa. I. V. IJ.

II. Pars. Quid igitur faciendum cum omnia sint evanida Adhaerendum his quae perpetua dote terna sunt. Quid illudὶ

Verbum Domini manet in aeternum. Idem Psalm. II9.v. 29. Luc. 21. V. 33 Locus Monent haec verba, non esse inhiandum bo . nis huius mundi, quia mox relinquenda nec grauandum cor curis non neces artis, nec cogitationibus vel factis onerandam conscientiam, quia breuis&incerta vitano 'stra sed potius quaerendum thesaurum , qui nunquam nos relinquit Matth. 6. v. o. Hic thesaurus est verbum

Domini Luc. IO. V. εχ nunqUam auferetur ab ea, veris

bum scilicet auditum. Nam cum moriendum est, Sc nul lum nobis nec ex opibus, nec ex dignitate, nec ex omnibus rebus terrenis solatium accedit: ibi tum verbum Domini quod animis alte infixum erat, firmum praestat pra sidium contra peccata, Satanam, mortem&infernum. Explicari possunt haec latius. Male igitur rebus suis consulunt qui magis amant peritura S caduca quam aeterna. Sed quid proderunt illa. Matth. 6. v. 26. Pi ergo delecto entur verbo Dei, Psal r. quod obryzo pretiosius Psal. II i. 127.

559쪽

Insignis ille Psalmus centesimus tertius, ex quo pau- eula haec verba praelegimus continet gratiarum actione,pro omnibus benencii aDeo In nos collatis, tam cor poralibus quam spiritualibus. Cumq; inter caetera Propheta gratias egerit Deo pro remissione peccatorum clementissima , duas subiicit causas istius condonationis. Vnam Dei φιλο ρώων misericordiam plusquam pate nam Alteram hanc ponit, In nobis scilicet, miseriam imbecillitatem, quam Dominus clementer respicit Cognouit enim figmentum,& recordatur nos nil nisi puluerem esse. Haec verba animis nostris altius erunt infigenda, ut in nosmetipsos descendamus,&originem noriam medi

temur.

Sensum itaq; verborum primum inuestigabimus, deinde locum vnumin alterum subiiciemus. Textus. NouitDominus quale simus figmentum.Vocabulum, quo Propheta utitur, significat vas fictile, vel testaceum , aut ex limo factum. Respicit ad primam creationem, ubi Protoplastus ex limo terrae factus legitur, Genesi .v. 7. Non ex nobili aliqua aut pretiosa, neq; etiam ex solida durabili materia

sumus facti, non ex auro, argento,gemmiS,ferro aut chalybe, aut ex faxo sed ex limo terrae. Et quia sumus lutei, ideo etiam fragilesin infirmi. Hoc Deus clementer respicit condonat aliquid nostrae infirmitati.

560쪽

Imo inquit, NouitDominus facile secordatur, quod simus puluis terrae. Res sumus vilissima, puluis&in puluerem redigendi,

Gen. 3.

Estque aptissima comparatio vasis testacei quod fit ex puluere siue terra infusa aqua quae simul faciunt materiam lutosam cum corpore humano. I. Sicut enim ex illo luto vasculum aliquod formatur, quod si non propter materiam, tamen propter formam gratum est& usui certo destinatum: talio mo egregie a Deo formatus est,& propter formam insignis Dei

creatura.

Σ. Et sicut vas ex limo factum fictumve aliquanti Dperdurat, ita corpus humanum. 3. At sicut vas fictile facile frangitur, deinde prorsus sit inutile abiicitur ita facile franguntur ire comporis humani &moritur atq; in puluere redigitur homo.

L Sicut Deus perpetu memor est nostrae infirmitatis, ita nos decet crebro recordari originis nostrae. Quod si illam inspicimus, lutum, terram, pulueremininuenimus. Nec in melius mutatur illa prima materia, duni vivimus. Terra enim puluis semper adhaerent corpori, ut vel inunguibus digitorum tuorum originem possis deprehendere. Estque tanta corporis fragilitas, quanta vix vas Ptestacei. Et inhabitanaus domos hueas teste Hiobe cap. .V.I'. estque fundamentum crrenum, sicut habent verba illius. Atque tandem in puluerem redigimur. Sic enim propter peecatum sententia lata est contra Adamum p steros Genes 3.V.I'. I. Haec facere debent ad doctrinam, ut studeamus humilitati, nec superbiam uS. Paulus agnoscit hoc& comparat se atq; collagas va- fi fictili atque testaceo a Cor. q. v. 7. Abraham, puluis

cinis

SEARCH

MENU NAVIGATION