장음표시 사용
581쪽
icut Iudi c. h. appellabant locum propter fletum populi notenim tantae hic sunt miseriae, quae homini etiarneordato lachryrnas possunt exprimere. Quam ui auterii videatur nihil esse inanius lachrymis, vel quod citissim εarescant, vel quod nihil moueant quenquam, aut tamen nihil essiciant tamen David de lachrymis piorum hic aliter sentit, Deo curae esse testatur, non Dinu quam fugamin exilium suum. Quia igHur fieri potest, xa nos etiam aliquando solum vertere cogat necessita S, atri tamenealamitas aliqua lachrymas exprimat, agite quae Dauidis fugientis&lachrymantis fuerit consolatio,videamus.
Nota vobis est historia Dauidis, quem Saul integro se j e decennio persequutus fuit, ut perpetua quasi fuga vitam senuare coactous fuerit. Neque enim semel atque ite tum fugam arripere cogitur, sed toties, ut vix ipse nume-iare possit prae angustiis. Nam ad minimum viginti quasi tuor vicibus fuga sibi consuluisse legitim. Primum omittisautem furiosum fugere cogitur, cum velleti. pium lancea traiicere o fligere parieti, I.Sam. 1 si
1. Idq; secunda vice factum legitur prima itaq; haec&secunda fuga est Dauidis Licet enim non fugerit pro cui, tamen fuit in summo vitae discrimine; quis enim non metueret ab homine furioso Z3. Fugit in campum,& abscondit se ex consilio Iona
Fugit David cum denuo peteret ipsum Rex lanis
ue. Eodem cap. v. ii per senestram demissus sugit agsamuelem in Naioth. s. Ex Naioth fugiens venit ad Ionathan, cap. io. v. t. . Post fugit ad Ahimelech in Nobe, cap. LI.v. I. g. Dehinc fugi s venit in Gath inmutans insaniam,
582쪽
s. Ex Gath fugiens venit in specum Adulla, cap. 24 .ro. Et inde venit in Munitionem quandam,Ibidem. II. Mouente Propheta Gad, ex praesidio secedit in
sylvam Hareth. ir Proditus a Doego venit in Regila. 13. Et inde in desertum fugit in Siph. 1 . Siphitis' proditus Sauli
1ς. Inde in praesidium Engedi.
17. Inde in speluncam, in qua Saule offendit, cap. 1 . 18. Ex spelunca in praesidium,v. 13. ibid. post 19. In desertum Paran. Σo. Inde in Hachila. 11. Et inde in desertum. 11. Et post colloquium cum Saul ad Philistaeos in Gath. cap. 27. Et tandem in Zihlag secedit. Ibiq; non sine periculo fuit usq; ad mortem Saulis. Sed&Rex factus fugit a filio Absasone, et Sami rel. Ιs. summa, tot sunt fugae, gi amplius fugere nolit, cum daretur illi optio, 2. Sam. 2 . v. Ι3. Quae autem consolatio Dauidis, cum toties locum mutare cogitur 3 Vna haec, quod DomIinus nouit tum erat fugas illas. Sicut Iob 1 . v. 16. Dominus numerat gressus meos. Ideoq; etiam sperat, Dominum facturum finem , liberaturum, atque compensaturum haec omnia. Quod factum est, multis Psalmis decantatum. Locus L Videmus, Verum esse id Psalm . . v. . quod mirabilirer ducat Dominus sanctos suos. Quem enim regno donare vult, illum eodem toto regno pellit,&exulare facit. Interim tamen toties ex praesentissimo periculo vitae liberans ipsum Dominus, docere vult, nudum esse tantum periculum, ex quo ipse non possit liberare suos. Nemo itaque desperet. Ein potius sciamus, hunc esse morem Dei, Vt non prius inuet, quam ubi de omni auxilio humano desperauerimus. Hinc adiutor in necessitate dicitur, Psal. 9.ver. IO.& c.verset. Dum nescimus igitur
583쪽
quid faciendum, oculos ad ipsum attollamuS.I. Par. 2O.
II. Qui vel religi mis causa, vel oppressi ab aliis, Io-
cum mutare coguntur, nec fixam habere possunt in patria sede, consolentur sese, quod Dominus numeraturus
fugas, comes sit ipsis suturus, reducturus suo tempore,vel ad hanc,vel ad coelestem patriam. Qui dixit Iosepho Matth. E. Abi, dixit etiam, Redi. Locus III. Quod si maxime fixam in his terris ad
tempus sedem concedit, sciendum tamen nos hic non habituros manentem ciuitatena .Heb.I3.v. I . sed aliquando hinc etiam fugiendum migradum. Patienter autem istud iter ingrediendum, quia Dominus iarn parauit locum Ioan . I . quia fugae tempus nouit.
Inter tot miseriasin tot exilia non est dubium Daui dem non semel prόfudisse lachrymas, quamuis fortissimus fuerit. At inquis, quid prodest lachrymari Lachryma nihil citius arescit, prouerbio dicitur. Quis est qui
lachrymas curet Iino maxime, inquit, Deus est qui colligit, tanquam res pretiosissimas, in utrem suum. Imo sicut fugas, ita&lachrymas omnes, innumerato habet. At quid tum postea, si maxime numeret colligat' Hoc vult, solicitam Dei curam 8 prouidentiam in tantis afflictionibus non fore frustraneam sed Dominum suo tempore abstersurum illas lachrymas, labunde compensaturum illas aerumna. si maxime nemo hominum illis moueatur, vel compatiatur ipsi. I. CONsoLATIO ingens ex hoc loco peti debet, ab omnibus qui sunt aflicti Verelicti ab hominibus, quorum interdum unicum hoc est refugiit, ut lachrymis apud Deum suum dolorem exprimant. His miseris est: flere quaedam voluptas. Expletur enim lachrymis egeriturque dolor. Deo certe lachrymae istae cor seriunt,sicut
de lachrymis viduae habetur Syr. 33. V. 18. Lachrymanti, in His.
584쪽
Nishi vitam p rogat,Eia 38.v. 3. Flentem viduam Christus consolatur, Luc. 7.V. II. Imo abstersiurus est lachryma ab oculis in nouissimo die, Esa. 21. Apoc. 2I. Si igitur aliter non potes, quisquis afflictus es, effundi lachrymas tuas coram Deo.Ιs colliget, numerabit,&absterget, vel hic vel illic. Vide Psalm.116. Qui seminanti Iachrymis, in exultatione metent. II. Errant qui putant turpe esse flere virum, etiani in casu aduersissimo. At Christus Dei filius fleuisse legitur, Ioan . 1 I. Luc. 19. Flet David, i. Sam. 11. miles fortissimus.EhHishia Rex optimus, Esa. 38. Et neleio, an laudandi illicsρνι, qui flere non possunt. III. Peccant qui illudunt flentibus quin imo fercum flentibus iubet Paulus, Rom. Iz.v. Is Afflicto autern non addas afflictione Syr. .v. 3.His dicitur, vae, qui ridetis, Luc.ε.v. 2J.Vide Psal. Ι3T. v. I.&3. At sequitur ultio,v. 8.1 . Cauendum autem a lachrymis Crocodili, ut
vocantur prouerbio Quales erant illae Iud I . v. I 6. e SauIis, I. Sam. et .v. 17. Certe enim illas etiam Deus nu
merat,at non colligit, sed punit suo tempore. Odit Milva omnem hypocrisin.
Dilecti, eae Ierem. 16.v. 7. patet, veteribus in more fuit sepositum, ut ad deductionem funeris his, qui illud c6. mitabantur, sic lugentibus darent potum ad recreationem .depulsionem luctus immodici, sicut hodiEetiamnum in locis quibusdam id in usu esse histori u strunt. Quamuis autem hoc apud nosnua soleat fieri, ramea
585쪽
lamen nos vobis, qui praesentes adestis, haustum aliquem xx calice Spiritus fandi i propinabimus , de quo Psalmi verba, quae legi audivistis mentionem Aciunt, quod vino meracissimo hic calix plenus, a Domino infusas sit, docent. gia igitur pauci alioquin abhorrent ruta sunt, ubi calices vino generoso pleni sunt. ccedite cor ibus vestris huc, ut potum accipiatis: quia ae omnes hies ustus poterit pertingere. vi autem re uius intelligamus quid hic dicatur: 1. Ostendemus qualis hic calix,&qualis haustus. et Quibus hi ς haustus propinandus a Domino. 3. Et quomodo sapiat, aut conducax bibentibus. Calicis frequens fit mentio in scriptura , itpluriamum Metonymice Synecdochic usurpatur, pro eo, quod in calicem funditur, aut calice bibitur. Sicut auistem ex calice bibitur, vel quod gratum ducundum, vel quid amarum est ita scriptura duplicis calicis facis
I. . Vel enim calix sumitur pro laeticia, Pal. 13.v. s. CVlix meus inebrians. Et oleumadditur, quod laeticiam d
Ρsal. 116. Calix salutis, pro laeticia. Σ. At saepius calix in scripturis significat a Bielionea&tristiciam, crucem&amaritudinem. Sic hoc loco calix vino meracissimo infusus significat haustum erucis amarissimum. Ita Matth. 2O. v. 23.&Matth. 26. v. 9. calix passionem significat. Ideoq; interdum additur, casx ira plenus, Ier. 2S. V. II Esa. 3Ι. v. 11. Calix furoris, EZech. α3.v., 3. Calix tristiciae demiseriae. Vinum illud meracissimum significat haustum ama-xuna, quia facit tristes Et ideo saepe vocatur calix titubaationis, quia sicut ebri titubare solent, ita afflicti prae de
586쪽
Vsus huius loci erit inter caetera hi ut qui calices pocula frequenter manu versare solent, delaoc etiam calice Domini saepius cogitent,&ita bibant, ne in ἁι πιαι Ephes1.v.I8. incidant, calicis Domini obliviscantur.
Cogitent non omnia vasa euacuanda. Prouerb. 23. V. 3O.
calicem de manu Domini. II. Pars. At quibus ex hoc calice bibendum Omnibus tam piis
quam impiis fies iij Ombtrunci iter in edenti una
Haustus circularis,ut vocat.J Nemo poterit hoc recusare, quia calix est in manuDomini. Nemo facit Precusat accipere poculum de manu principis Magis ex manu Dei accipiendus calix ubi propinauerit Ier. 2S. V. 17. Infunde omni populo. Vide illic Habac. 3. v. 16. Calix dextera: Domini vocatur. Impios igitur quod attinet, coguntur illi bibere, velint nolint. Ier. 23.v. 28. Si nolunt accipere calicem, dic, Bibite,&c. Ier. 9. v. Ιχ. Oportebit te bibere mu muli Thren. .v. I.Et te bibere oportet. EZech. 23. v. 3 1. Calicem sororis bibes: ibi saepius repetitur. Dii muli trincreuisaussen. Pij vero quoq; bibent, a Deo affigentur sunt enim
illi etiam peccatores. Illi quidem non inuiti bibent. Propinatus est hic calix etiam nlio Dei Matth. 26. Et Ioanni atque Iacobo dicitur Mat. 2 o Calicem meum bibetis. Nec parcet suis Dominus, licet certis peccatis non sint pro meriti poenas
Vide Ierem. 9. V. 12 Et Iedim 2 S. V. 29.
Vsus huius loci erit, ut impi videntes affigi pios, non gratulentur sibiipsis, ac si ipsos iam praeterii stet calix, memores istius loci Thren . . v. 1 I. Es mirdito Id ait
hic tonimen. Huc pertinent illa quae Luc. 23. V. I. I. Pet. . v. I 8 habentur.
587쪽
At quomodo sapit hic haustus Z Ad quid conducit 3 De piis primum dicemus. st quidem illis etiam hic haustus
amarus, ideo Christus precatur, Transeat a me. Et calix titubationis Esa.1I.ipsis est. Ideo conqueritur Psalm. 6
i. At salutaris ipsis est haustus, non exitialis. Quia calix Domini. Et Matth ro. Meum calice bibetis Christus praebibetis sanauit. Hinc, Bbnum est mihi quod humiliasti, Psal. II9.v. TI. I. Cor. II ne cum mundo pereamus.1. Non insundit nimium Dominus, 1. Cor. IO. Non vltra VireS, 2. Cor. . Momentanea assii Elio, Psial.3o Momentum ira, Esa. JT.v.Dς Non in aeterimm . Hinc id Esa. 31 Auferam calicem de manu tua, v. 22. Eie trinctendasiavier oben hera, non feces, hoc est, Gottinac is ni ait grob. Non perdere sed sanare vult ip s.
3. Et additur calix consolatori lis Ierem.U .v. 7. Pro phylaei icon verbi Dei additur, ne noceat calix. V s v s. Patientiam docet hic locus, ut non murmuremus si assiigimur Mich. 7. Iram Domini portabo. Huc pertinent illa Rom. 8.V.I7.28. 2. Tim. 2.V. II. Thue
erili assariuae iuein purgasprc. Explica simile. De impiis alia est ratio illis est calix furoris Domini, Sexitialis. De hoc Psalmus noster, eces bibent Ezech. 23.v.33. Nein ausi augen rc Echerbeia lecten.
Vsus. Vides differentiam inter a filictiones pioria 4motiorum. His venenu,illis pharmacum.Pietati ergo stude.
Profecto bonus germ. Conselatorὰ Israesi Deus, his qui mundo sunt corde.
588쪽
Ex inscriptione huius Psalmi patet, haec quae legi miIS, esse verba Prophetae illius& Musici excellentissimi Asaphi, de quo I. Par. I 6.17 ω26.&Σ. Par. 33. plura habentur, scilicet quod non tantum Musicae sacrae apud tabernaculum fuerit praesedius, sed dono Propnetiae insigni ornatus,vi ipse plures Psalmos conscripserit, sicut illi digni habiti sunt qui cum Davidicis coniungerentur. Nos. Vero iam initium Psalmi versum primum tractare constia tuimus,ubi paucis verbis ostenditur quaenam piorum ita omnibus afflictionibus firma certa possit esse consolatio. Nos verba ipse primum excutsemus diligentius: De. Inde etiam ad usum nostrum accommodabimus. I. Primum ostendit diset tis verbis Propheta, se non Io qui de impiis, degentibus, quae non nouerunt Deum: sed de Israele, de populo Dei electo atque pecuri articu
vocato, cui Dominus notas fecit vias suas. Psalm Io .F. Z-Per Israelem autem hodie etiam intelligi debent cum nes sancti vocatiri electi homines. Paulo enim teste Gai. . sunt omnes pii veri Israeliti. Et Gat 3. Omnes filii Dei estis co quod credidistis Christo Iesu Non est Iudaeus nequc Graecus. Et mox Sivo, estis Christi igitur Abrahae semen estis, d iuxta promis sonem haeredeS. Sic Christus etiam Ioan.f. Qui faciunt opera Abrahae, filii Abrahae sunt. Explicat id Paulus Gal. s. v. 7. Qui credunt filii Abrahae
Quicquid ergo de Israele dicitur hic ad credentes per
E. De Israel e pronunciat, Quod bonus Israeli Deus Ingerm. Israel bat Oolt 3uandrol. Et respicit his verbis ad sequentia Psalmi ubi de in
selicitate piorum&fesicitate impiorum disserit. Et hoc vuli:
589쪽
vult: Licet videantur pii a Deo deserti impii ipsi magis eurae&cordi esse, quia abundant bonis tamen certum est, piis omnem in Deo esse firmam consolationem, licet iuxta externam faciem Deus inimicus illorum esse videatur. Et illam consolationem intrinsecus in corde sentiunt, si maxime foris appareant perturbatissimi. Declaraturu'etiam est Dominus suo tempore paternum animum es-ga ipsos facto 3 opere. 3. Hoc tamen addit, His qui mundo corde sunt, bc mis&conis lator est Dominus. Multi sunt Christianis admixti mali&hypo eritae, sic ut inter Israelitas multi non veri Israelitae, sed Abrah minothi&spurii erant, ideoque C siristus negat Iudaeos illos esse filios Abrahae Ioan 8 His Dominus erit seu rus Iudex Psal. 7. v. I 3. At beati mundo corde, quia ipsi vi, debunt Deum Matth. s. Non quod pii carere debeant omni peccato sic enunnemo hominum potest dicere, mundum est cor meunx Prou. O. v. 9. sed quod mundati suri sanguine Christinio an. I.v. 7. iusti persidem. Roman. F. V. I.
L Docemur non ab externo euentu iudicandum de benignitate paterna Dei erga nos cura. Alioquin seis queretur, Deum omnibus sere piis fuisse inimicum,quia multis illi aduersitatibus fuerunt circumuenti. Ioseph. Moses David. Daniel. Iosia.Iosaphat. Iehishia. propheta: Apostoli, Martyres. Et hodie piissimi quique, quos odit mundus Ioan. IJ.veteres dixerunt: Careat successibus opto, Quisquis ab euentu facta notanda putet. Respiciendum autem ad verburn Dei, hoc ipso reuela
590쪽
Ideoque propter aduersitates non despondeamus animum, sed dicamus cum Iobe, cap. 13. Etiamsi occiderit me, salus tamen mea erit. Et I9. Scio, quod reclemptor.
Et alte animis nostris infigamus illud Esu. 9. In manu signaui te Esa. I. 3. Ego tecum Ioan. IO. v. 28. Nemo rapiet. Quis separabit ZRom. 8. v. 3J. seqq. II. Nihil firmae consolationis in hominimus, indi uitiis, in nobis ipsis aut nostris meritis, inueniri potest.
III. Etiam tum praedicanda Dei bonitas cum assilis git. Quia bonum est&hoc, Psal. II'. v. 71. I. Corin. II.V. 32.
IV. Cauenda hypocrisis iurificanda corda fide,
Actor. IJ.V. 9. Et orandum Psal. II. v. 13. Cor mundum Beati hi, Matth. J.V. 8.
Mortem omnes ideo horrent, detestantur, rito sunt, fugiunt, quia mala es videtur. Et sane per se bona esse non potest, quia a Diabolo in Uecta, Sap. 2.v. 2 . qui malus est. Quia etiam stipendium peccati est, Rom. . bona esse non debet. At licet haec ita sint, tamen hoc loco multorum mortem no malam sed pretiosam esse, asserit Spiritus sanct ixerbis praelectis. Quod quia in oculis hominum agnui videtur paradoxon, diligentius erit nobis pensitandum. Dicemus ergo I. uorum mors pretiosa esse dicatur. a. Quomodovi quare talis sit. I. Pars.