장음표시 사용
591쪽
quod omnium mors sit pretiosa Psal. 3 . v. 22. MorSpeccatorum pessima. Mors enim impiorum cina poenitentium certe non pretiosa esse potest, quia ipsis non tantum amara, Syr. 4I. 1ed&iter est ad inferos. Quia cum moritur homo experitur quomodo vixerit. Syr. II. v. 29. Et de Epulone staturi ut mortuus est, legitur quod fuerit in in serno. Luc. I 6.V. 23. Et grauissimum est, quod illi non semel tantum moriuntur, ut pii sed bis. Secunda mors exspecto at ipsos Apoc. 2o. vers I . grauiorque multo est prima, quia perpetuo moriuntur, non possunt mori. Hinc Psalm. 9. v. II. MorS
depascet eos, Ger dot nage iste iglich.
Ideo secundum Augustinum hoc, quod sequitur mortem, ipsis malam facit mortem. Certe hoc pretiosium non est nisi forte per accidens caeteris hominibus viventibus mors malorum sit pretiosa, quia sic purgatur morte illorum prouincia. Botomyt man de Iosen Leut ab iv ann siis sterscii. Ipsis vero morientibus non presiosa sed pernitiosa mors est. At sanctorum mors pretiosa est Sancti qui sint&dicantur in scriptura, vide supra in hac Clas septima, in Dispositione Thematis 2 partem I. Hi sunt iusti illi, de quibus Esa. 16. Iustas perici Et Prou. I . Etiam in morte sperat iustus. Hi non moriuntur proprie dicendo sed obdormiunt. De Stephano dicitur Act.
Vsus huius loci erit hic inter caetera, ut, quia tam magna est differentia inter mortem pii impii, nos se agamus, ut computemur inter sanctos Sap. S. v. s. Minter iustos,ut mors quoque nostra sit pretiosa. Sic enim salvi erimus.
Sed quomodo possumus fieri sancti&iusti 3 Sit cor purificatum fide Αα s. v. 9. Tunc fide iustificabimur Iustificati autem fide paceria habemus cum Deo. Min Rom.
592쪽
Rom. .v. I. Quia imputatur nobis iusticia Christi, quis eius pro nobis amnificatio I. Corinth. I. versso etiam nos sanctificauit. I. Corinth. 6. vers II per nomen suum x spiritum Dei nostri. Inde in nouitate vitae ambulandum, iuxta id, Sancti estote, quia ego sanctus sum. Leuit. 19.v. 2. Et haec est voluntas rui sanctificatio vestra. r. Thes4.V. 3. Quicquid autem in nobis haeret immundi, illud o- amne Christias mundabit sanguine suo. I. Ioan I. V. T. Vt
appareamus sancti coramDeo. II. Pars. At inquis, Non video quomodo mors sanctorumce pretiosior quam impiorum,uterq; perit,&pius Limpius,
E eadem eueniunt viriq;. Eccl.9.v. 2. Perit quoque memoria utriusque, ambo in puluere iacebunt. Hiob. 21. v. 2 c.
Respondeo. Verum est quod coram hominibusne isanctorum mors videatur magni pretii. Per se enim mors pretiosa non apparet, quia est separatio animae de
Et multi sanctissimi homines perierunt in magnis totilmentis,Prophetae Apostoli, MartyreS. Ideoque nec coram aliis apparet pretiosa, quia sic vi dentur perire sancti in ignominia. Deinde etiam boni eos amittunt, quos vivos habu runa in magno pretio, ideoque his vita illorum magis videtur pretiosa Nec ipsis forsitan morientibus interdum videtur pretiosa, quia amara mors non sine dolore corpus&animam separat. Atque simul interit omne quod alicuius erat pretii ipsis, corporis Elegantia, ingenium, eruditio, dexteritari diuitiae. Nihil qtae restat praeter saetorem putredinem, qua nullius pretii aestimantur. At notanda verba Psalmi, qui dicit mortem pretiosam non coram laominibus, sed in conspectu Dei, coram
Domino. Aliae enim sunt cogitationes Det,Esa IS. V 2 eo
593쪽
Coram insipientibus videtur mors piorum s. assiliaetio Sap. 3. v. a. At coram Deo pretiosa est. Is enim obseruat illorum vitam mortem. Et sicut non cadit capillus sine ipsius voluntate, ita nemo illorum Deo nescien
Et licet nemo sit qui ad animum reuocet Ese 16 in sine Deus tamen numerat illorum gressus Llachrymas colligit.Psalm. J6.V.y. Inter sua κειμήλια meu asseruat eos. Hinc I Sam et s. vers 19. fasciculus viventium. Et vivunt coram ipso. Mat. 22. vers et Redempti enim pretioso sanguine Christit. Pet. I. quod auro pretiosius est. Et quam pretiosa sit mors illorum inde potest intelligi, quod seuerissime vindicat mortem, si quando ab alis sinferatur. Patet exemplo Zaehariae 2. Par. 2 . V. 2S. Mat. 13. Gibeonitarum a Saule occisorum 2. Sam. 2I. V. . Israelitarum qui ab Amalechitis trucidati. De ut et s. v I T. a. Sam. Is .versi. Sed & omnium piorum mors pretiosa coxam eo, hac ratione. Primum quod animas illorum suscipit Sap. 3 verss. 0. Quod patet Exemplo Lazari. Luc. Ι6. v. 22. Vide Psal. 34. v. 23. Deinde quoque omnia illorum C ssa custodit, Psal. 3 . v. 2I.&vivificabit ossa arida, ut EZe. 37. Tertib. Memori
am quoque iusti post mortem in benedictione conseruat
Et posteris quoque benefacit. Generationi rediorum benedicetur. Psalm II 2. vers 1. Non vidi semen iusti. Psal. 37. v. 2J. Benefaciens in mille generationes Exod. 2O. Vers 6. Quarro sequitur cona pensatio omnis doloris L. Cor. . vers 18.44. Tim. 2. v. II. &abstersio lachrymarum.Esa.
CONGO A Io pro morituris piis&afflictis haec est maxima,praesertim si mundi contemptus, odia, ludibria, vel supplicia sustinuerunt Sed ad hos pertinet, qui fideles in officio servi Domini, vel immatura aut ac extra
594쪽
morte abripiuntur, vel tristi casu pereunt Quod Deus mortem illorum sic in pretio habeat, ut animam, ionPus,&memoriam quoq; seruare velit, sicut diximus. Patienter itaq; se subiiciant voluntatici minae, memo-
Tes coronae reposita ,2. Tim. . I.Pet. F. Dan.12. V. . Merce in coelis,Luc. 6. Ego merce tua magna, Gen. II.
Consolatur Esaias liis verbis ex ore Domini Ecclesiam, quae in tribulationibus videtur derelicta a Deo suo.
Estque tanta vis horum verborum, ut si alia nulla per totum vetus Testamentum extaret consolatio, tamen Ecclesia in hac posset tuto acquiescere. Qilod autem de tota Ecclesia dicitur, illud in specie de otiinibus illius membris intelligi debet. Primum itaq; verba ipsius Domini, qui caput est Ecclesiae membrorum eius, examinabimus.Deinde locos etiana principatiores subiiciemus. Textin. I. Dereliqui te, inquit Dominus. Sic D. tibi videtur in afflictionibus , ubi non sentis meum auxilium, licet egonia quam tibi desim, quia in manu mea signaui te, Esa. 9.Σ. Quomodo autem dereliquerit, aliis verbis exponit clarius. Abscondi faciem meam. Simulabam mea te discessisse sicut solent interdum paa entes ludere cum filiolis, ut experiantur, an discessum ipsorum aegre velint 'ferre. Ibi tum querulantur, eiulant, hinc inde discurarentes inquirunt locum, ubi lateant parentes. Sic Deus
interdum ludit cum suis dilectis filiis.
595쪽
3. Quando autem dereliquerit Ecclesiam suam iniquando simulauerit absentiam , hic additur. In momento indignationis meae. Tum enim videtur DEV Sirasci Eccleuae suae, cum illam sinit actigi, vel hostium potestati subiicit, sicut tempore Iudicum factum erat vel verbum paulisper subtrahit. sicut tempore Elicarum erat uarum verbum Domini, I. Samuel. 3. vercI. vel aliis calamitatibus premit partim ut sic castiget illius naeuos partim ut fidem, spem patientiam suorum probet, preces faciat ardentiores, salae ς
. At inquis grauissima est haec tentatio, ubi multi
possent desperare de auxilio diuino si Deus videatur irasci, premat grauius. Hinc Psal. 77.v. IO. Oblitus est Dominus misereri Verum non tanta est haec indignatio, ut perire sinat Dominus, sed mox manum supponit iuuat, nec ultra vires tentari sinit. Hoc est, quod dicitur, In momento Et quidern paruo momento dereliqui. Et repetit, quod indignatio etiam tantum sit momentanea. s. Mox enim solatium&auxilium praesto est. Postv- num paruum momentum magni miserationibus congregabo te. Et post momentum indignationis aeternix miserationibus respiciam te. His verbis non tantum gloriosam liberationem promittit, sed simul ostendit, quare tempus amictionis, quod interdum videtur es longissimum,Vocet momentum, quia scilicet collatum ad aeternitatem vix potest dici momentum. Mille anni coram
Et quanto videtur maior amictio, tanto gloriosior erit liberatio. Haec aeterna, illa momentanea. 6. Atque nequis existimet, verba dari Ecclesiae, Wipsam vana spe lactari, addit, Haec dicit, non homo, sed Dominus. Nec Dominus iratus iudex, sed Dominus Redemptor tuus. Qui totus in eo est,ut redimat, liberet, tandem glorificet te. Lo-
596쪽
O Q. - Quia ex dictis loci facile surgunt, breuiter illi antiam erunt attingendi, coram Ecclesia ex pharaphrasi illam plificandi. I sinimis nostris infigenda haec conse latio, quia ve
niet tempus, ubi Deus videbitur dereliquisse absco idisse faciem, atq; indignari nobis. Experti hoc referun Dauid&Iob, Psal. I 3. Usquequo obliuisceris mei
Psal. Io .v. I. Recessisti longe. Abscondis faciem. Psal. 22. Deus meus ut qui me dereliquisti. Iob. 3O. v. et Mutatus es mihi in crudelem. Thren . . V.9. Aure&obturavit, lapidibus quadris. Haec etiam ignita tela in nos Satan torquet. At sciendum I. Deum tantum simulare absentiam Easa. 9. Non potest mulier obliuisci infantem. E. Non esse furorem Domini, sed paternam tantum
indignationem, I Cor. II. v. a. . Sic orat Psal. 8. V. E. ω6.v. 2.3. Et momentum ira eius,Psal. 3o.V. 6. Non excorde affigit. Thr. 3.v. 33. Non ultra vires. 1. Cor. IO. Esa. 28. insin.
. Gloriosior erit liberatio. Quia redemptor nomen illius, Iob. I i. v. 23. Psal. I9. in fine. Et passim in Psalmis. II. Videmus verum illud Pauli, Rom. 8.v. 18. Nona puto pares. Momentum indignatio. Miseratio aeterna. Sic 2 Cor. . V. 17. Momentanea leuitas. Haec facient ad excitandam in animis nostris patientiam subcruce. Quia maior gloria, quam amicti , liberalior compensatio quam pressura,Ioan. 16 At non calculo humanae rationis tempora computanda, sed calculo verbi diuini III. Magis pronus est Dominus adiuuandum quam ad opprimendum perdendum. Hinc non Iudex, Vastator, Perdens, sed Redempt0i gaudet dici. Consolationem haec praebent. Huc perti
piis haec dicuntur. Impiis iudex erit,Psal. 7. . I 2.
597쪽
Haec verba plena gaudii& tripudi Propheta refertia persona Domini&Seruatoris Christi. Etenim cum ipse Dominus locum de lapide angulari ex hoc Psalmodest: alleget,Matth. 21.Luc. 2o constat illum de Christo intel- Iigendum. Quia autem omnes Christiani sunt membra christi, Ephes s. v. 3o pertinent haec verba ad omnes Et conuenit omnino,ut Christiani in ipsis mortis praesentis. simae periculis Christum, utpote suum caput, his verbis
Primum itaque haec verba excutiemus Deinde quo modo hanc Christi vocem corde fideli repetere imit
ii debeamus atque possimus tam vir jhmonach*ωhei
Tex . Non moriar, sed vivam, inquit Christus. Vox est haec triumphantis& exultantis Christi, aduersus omnes h hium conatus. Ipsum enim oppugnabant Satan mundus,& extinctum volebant, ex antiquo illo vaticinio, I sidiaberis calcaneo eius, quod de serpente Diabolo D minus praedixerat, Gen.3.V.IJ. At in medio inimicorum suorum dominari debet luxa a Psalm. IIo. Quamuis igitur de torrente in via biberit, hoc est, omnis generis tribulationes senserit, tamen caput extulit secundum Psalm.11o.v. 7.& triumphauit, Erotibi morsi inors,sse. I . Sed nunquid mortuus est, inquis, sepultus sieenim confitemur in symbolo. Respondeo: Vere quidem mortuus est, sed quia mox reuixit, animam Deo priotri in manus comittendauit, nec periit iuxta Psalm is.,cas io ideoque mortem illam pro morte nouistibendam
598쪽
dam docet quia fuit ipsi transitus ad gloriam Luc. 1 .
vers 26. Non enim inuitus reliquit vitam Ioan Io. Sed sua sponte, mox recepit illam. Ibid. vers 18. propterea sic exsultat. Neque enim mors potuit impedire quin viveret inaeterna gloria. Licet itaque in oculis hominum visus fuerit mo
tuus , trucidatus peremptus, de quo etiam conqueruntur Emauntini Luc. 2 . tamen coram oculis Dei patriS vixit.
Addit autem, Et narrabo opera Domini. Excitatus enim per gloriam patris Ephesci vers 4 O Rom. 6. verc . ipsius maiestatem depraedicauit, omnibus manifestari voluit, per praedicationem Apostolorum. Et gentibus nescientibus Deum Ephes a vers Ιχ. hoc etiam innotuit. Eaque gloriosa operum Domini narratio adhuc duratin in aeternum sicut verbum Domini Luc. 21. durabit.
L Et nos invita Morte hanc Christi exclamationem imitari discamus , ut non terreamur ullo periculosquod invocatione nostra est subeundum nec ipsa morte acerbissima. Quia enim Christo non obfuit mors, ita nec nobis membris illius Ioan II. Qui credit non morietur. Et certum est quod piis non sit mors, sed somnus, Ioan II. Marc. s. Act. 7.& quies dulcissima. Esai. 16 in fine. Apocal. I . vers O. Quid igitur horremus mortem' cum post mortem demum vere incipiamus vivere, scilicet apud Deum,cum Abrali amo.&c. Qitia vivorum Deus
599쪽
I1. Consoletur etiam nos hoc, quod vita nostra sicut olim Christi non est in manibus inimicorum nostrorum, sed in manu Dei. Cui vivimus&morimur, Roma avers 7. Capillus non cadit, Matth. Io.V. 3o. Is uiuifieatin mortificat, Deut. 3 2.V. 39. In manu ipsius vita&mors, Sap. 16. Syr. H.Exemplis pa tetiDavid, psal. I 29.V. a. Athanasius, Lutherus. II l. De morte&interitu piorum, Sic etiam de tribulationibus eorundem aliter spiritus fandius iudicat, quam homines. Hi putant, sic perire hominem enecatiri in ignominia. Mors habetur pro eruciatu afflictio ne Sap. 3.V. 2.&seq. At aliter Deus pronunciat, quod vivant, quod probentur, quod electi reddantur in fornace, Esse. 8.v.IO. quod conformes fiant imagini, Rom. 8. V. 29.
Aliter itaque ipsi etiam sentiant de sua mortein afflictionibus Christiani. IV. Propositum vivendi in sancti, in eo consistit, ve
celebremus opera Domini, Psal. I s. v. 2. Psal. 69. V.31.
Hoc sit nostrum studium . non quaerere ope , propriam laudem.
Salomon in libello isto, cui titulus Ecclesiastes, varias huius mundi vanitates,4 in his multiplicem generis humani miseriam egregie nobis descripsit. Et inter caetera capite octauo conquestus est, quod iustis eueniant mala, quasi opera egissent malorum sic enim habent Vorba AEquod impiis eueniant talia,quasi iu
600쪽
&impiis bene sit, Quod rationi humanae valdξ videtur
iniquum. His vero verbis illam vanitatena alia vanitate vult corrigere, hoc innuens scilicet si non semper & apud omnes id eueniat, de quo dixerit, tamen ut plurimum hoc contingere, ut eadem iusti, impii sit fortuna, quorum nostro iudicio sicut studia diuersissima, ita etiam dispar debebat esse conditio. Hinc haud raro mundi iudicia aberrare a vero concluadere voluit Salomon diuersam nobis ostendens sentenis
Primum igitur quae sint de Euentibus& communiter accidentibus mundi iudicia: Deinde vero quam ista sint peruersi plane fallacia. v stendemus.
Quia homines plerunque ad ea respiciunt, quae sunt ante oculos, solent illi, de fore una hominum, de Dei erga ipsos voluntate iudicare ab Euentibus externist& ferre tale iudicium, quod possit esse coeci de coloribus, sicut dicitur Prouerbio. Etenim hunc pium esse iudicant, qui Dei benedictionem sentit,& qui faelix est in hoc imundo. Hinc Psalmi I Beatum dixerunt cui sunt haec, sci promptuaria plena,oues faetosae, boues crassi, abundantia c. Sic Hiob. I. v. 7. Impii sunt felices. Vndesti Dia abundant diuitiis. Contra ubique iacet pauper. Et qui pauper est non vide inresse pius. Imo nonnulli hodie bimpietas)paupe- Iem nomine hominis vix dignum iudicant, sed pauperent
Diabolum vocant. es is ein armer deusses
Ita etiam de Dei amore vel odio erga homines iudicat mundus, ab euentibus externis. Quem enim afflictum cernimus,illumDei indignati