장음표시 사용
621쪽
Ex conciario patet iam quam male animae&corpori consulant, qui sibiipsis vel Diabolo vivunt& mortu tur. Hi neque in vita nec in morte quicquam solatii sei tiunt, audient tandem. Non noui vos. Matth. 7.v. 23.&4s.V. I 2.Ideoq; A BI TAE, v. I. 5 dolor, o gemitus, o miseria.
Si nos ipse iudicaremin, non iudicaremur. At cum
iudicamur, a Domino corripimur, ne cum mundo conindemnemur.
Memorabilis est haec sententia Pauli, qua de Iudicio humano&diuino loquitur, innuens se quod illud saephantermittatur, hoc vero sinistresaccipiatur, interdum etiam utrumque ab hominibus negligatur. Nec sine ma-
Vt itaque possimus euitare damnum,agite verbis Pa Ii diligenter attendamus. Primum autem quid hic Paulus intelligat per iudicium nostrum, per iudicium Domini, inuestigabimus. Deinde qua ratione iudicium Domini pommus e Tu. gere docebimuS. Tertio, Quo animo iudicium Domini ferre deboa-
I. Pars. Varie in scriptura accipitur vocabulium iudicii, de hominis atque Dei iudicio. Quantum adiudicium humanum attinet, interdum iu licamus de aliis, at hoc nostrum iudicium temerarium reprehenditur Luc. 6.V.37. Rom. I . v. . Quis es qui iudicas.
Hic autem de proprio nostro iudicio loquitur, quon ios, sed nosmetipsos iudicare debebamus. Oo Et
622쪽
Et hic iudicare significat seipsum accusare Magnosce re peccata, errores, atque delicta, atque reum se te istero coram Deo. Hinc enim sequitur culpae deprecatio, sit cupPsalm. I 3. V. 2. Ne intres c. atque vitae emen datio Ideleganter exprimitur Hoseae 6.V. i.&seqq. Vicissim etiam iudicium Domini significat ipsius accusitionem & poenam , quam infligit propter peccata Et hoc sensi iudicium pro poena accipitur. Vt Τ. Pet. vers II Tempus est ut incipia I iudicium a domo Dei. Atque hoc ipso loco dixit Paulus, quosdam a Deo morbis&immatura morte punitos fuisse. Ex quo intelligitur quid per iudicium Dei intelligat. De poenis autem temporglibus4 corporalibas principaliter hic sermo est. Itaque eos qui a Domino sint puniti dormire ait. ia intelligimus i iudicium Dei esse poenas diuinas propter peccata iam porro dicendum erit, Quo pacto iudicium Domini possimus effugere Hoc paucis docet Pauliis, Si nosmetipsos iudicaremus, non iudicaremur a Domino. Hoc est, si agnosceremus poccata nostra scenitentiam ageremus, posse inus utique fatales illas Dei poenas 3d
Di cinis; itaque ut emendemus vitam in tempore, nec procrastinemus poenitentiam, si velimus poenas&iudicia Domini praeuenire. Hic notandum illud Ier. I 8. v. g. Si poenitentiam egerit gens illa, agam ego poenitentiam super malo Exeria plo sunt Nini uitae Ion . . v. IO.
Sic enim potest restingui furor Domini qui est instar
ignis absumentis Vide Esa. I. v. 16.447 Ioel 2.V. 12. seqq. Psalm . . v. 13.
Imo ipse Dominus de hoc conqueritur, quod non sit qui stet opposicus contra ipsum, Quinam minitanti
623쪽
Quia ero pleriq; etiani inter Christianos de his noe. prius cpgitantiquam ubi iam Dominus ad iracundiam prouocatus est coepit affigere, tandem etiam docet Paulus, Quo animo iudicium Domini ferre debeamus. Vbi enim exarsit ira ipsius, hoc unum restat ut dicamus. Iram Domini portabo, Mich. 7. v ' Et latur nos Pa Ius ut patienter aequo animo feramu*, estquς gelarina consolatio hoc loco. I. Quod affirmat, castigationem hanc tantum esse paternam Corripimur, inquit, leniter. Ait 2 otters mutetnit Dei crevs Pilate Temporalis est non quia afferat exitium. David Psalm. .v. a. non deprecatur omnem poenam, sed hoc tantum, ne in furoreiaut in ira corripiatur Fidelis enim Deus non vltra vires tentat. I. Cor. Io. Eruviis nicit u gro machen. Vide Ese. 8. v. 26. similia audinem egregiam. Item Ese. 27. V. T.&8. Ierem .3 .castigabo te in iudicio Esse s . vers. 7. In momento indignationis dereliqui II. Altera consolatio est liaec, quod sicut omnia alia diligentibu Deum edunt in bonum Rom. g. ita etiam hae paternae castigationes Domini diriguntur ad eum finem, ne cum mundo peream ut Sa enim absque castigatione licere nobis semper vivere pro lubitu, non cogi taremus de peccatis, sed securi periremus. Psalta. II' Bonum est mihi Domine quod humiliasti Psal. 9 . vers 12. Beatus quem tu castigas. Ese. 27.v.9.Sic cessabunt peccata illius. Psalm II9. vers 67. Postquam humiliatus sum. ViduIerem. 3I. v. 18. Notanda haec in omni genere assilistionum Raduersis casibus piorum.
624쪽
Verbissint liaec ipsius Dei optimi Max. ad paulum ele-ssium organon dicta. Quamuis igitur sint breuissima,tamen nullum est dubium, quin singularia multa habeane in recessu Quia Diuina Maiestatis sunt verba Grosperemn macheu Deiriguori Iberis flecti bis das in x.
Ita certe sentiendum de his verbis, praesertim quia ad magnu in illum Doctorem Gentium facta sunt. Operae itaque erit pretium, occasionem primum ho- Tum verborum S sensum eorundeminuestigare diligentissime Deinde etiam quid in recessu nobis relinquant,
Postquam Paulus a Domino in tertium coelum atque Paradisum raptus, vidit&audiuitὼρρηται, metus erat, ne magnitudo reuelationum ipsium extolleret. Ideoque datus fuit ipsi οτιολοαν, angelus Satan ς colaphizans.Grauem Satanae tentationem frequentem inteliigunt Theol gi sinceriore i Hanc continuam amictionem cum seriis atq; profundis gemitibus deprecaretur, hoc tulit responsum Apostolus, Sufficiat tibi mea gratia. 1. His verbis primum ostendit Dominus, se non ab- Iaturum stimulum istum a Paulo, quam tumuis pro hoc 3pse orauerit ardenter.
Intelligit enim istud non suturum e re Pauli, 1 careat tribulationibus.Ideoque patienter id quicquid sit adue sitatis serat. 2. Interim vero solatur ipsum, quod hae affictio non sit signum irati Dei. Etenim se sua gratia ipsi non defuturum neque ipsum derelicturum unquam. 3. Cum
625쪽
3. Cum itaque de gratia Dei&salute aeterna sit certus, non debere ipsum omnis expertem esse temporalis
calamitatis. Contentus sit gratia illa, sufficiat ipsi quod habeat Deum propitium earumb ollis mi imiterrigere . . Et ne Paulus cogitaret vel obiicere posset, sed vereor ne continuis illis tentationibus Satan enim vix ad momentum unum cessat. Id enim μολοψ denotat tandem a Satana vincar succumbam solatur illum Dominus, quod magna sit Dei potentia & virtus Fortior enim qui in nobis, quam qui in mundo. I. Ioan.4.Et nunquam maior potentia Satanae quam Dei. s. At ego magnam sentio infirmitatem in carne mea, diceret Apostolus Fides mea nonnunquam infirmior fit, tot Satanae ictibus impugnata. Subinde enim de sua infirmitate verba facit Paulus Hoc voluit anteuertere Dominus, addens hoc loco I in ipsa illa infirmitate sese contra Satanam ostensurum suam potentiam quae plexunque sese magis exerat in infirmioribus, quam in cinteris. Et tum demum maxime se sua uti potentia, cum homines videntur plane impotentes.Vt sic gloria deuita Satanae non sit hominum, sed Dei omnipotentis.
Considerate, obsecro, charissimi quanta sit vis verborum Dei omnipotentis. Cumulus enim solidissimarum consolation una sese nobis offert. Brevitatis causa luc de precibus nihil dicemus, quod Deus interdum non audiat secundum nostram voluntatem, sed ad utilitatem nostram. I. Videmus autem primium amicos Dei charissimos nunquam immunes esse a tribulationibus tentationibus Ideo Syr. Σ. v. I. Si vis esse seruus Dei. Et quanto maioribus a Deo sunt ornati donis, quantὁ maioribus affecti beneficiis, Lant,etiam grauiori calamitatum mole
626쪽
Ioseph, Iacob, Moses, Dauid, Daniel, Paulus, His ias. Quem enim diligit filium Dominus castigat. Prou r. Heb. I x. Interim vςro hoc solamen additur multiplex. r. Quod nihilominus sint in gratia apud Deum. IL eoque probat eos&se dignos inuenit Sap. 3. II. Atque hoc est signum gratiae ipsius, quod ide
tantum flagellat ipsos, . ne pereant condemnenturii mundo I Cor. II.vers 3 2. x. Et neincidant in securitate1 carniS. I. Thes . V. 3. 3. neue extollantur donis. 2 Cor. Ir . 7. . neque rςlinquant preces Esa. 26iv δέ. s.&ne existiament se innocentes Ierem o. v. II 6 Sed ut sciant se esse peccatores, δc sic peccatum in ipsis mortificetur, I Pet. s. v. 2 7 atque ut sint aliis exemplum spei, fidei patientiae quod imitentur illi Iac. . capite exemplum fratres. Et
III. Interim nunquam illos deserit nec abiicit, si
maxime interdum infirmi fiant, ut Hiob. 3. v. II. 4.V. g. Moses u. II. vers Ia.&Paulus a Corin I i. Vers 49. Iericap. 2 o. vers T.
Haec scitu admodum sunt necessaria, propter nos propter alios. Propter nos, ne simus impatientes in aduersis, aut dubitemus de gratia Dei Dixi in excessu Psal I.V. 23. Aliter enim se res habet. Propter alios, ne temere de illis iudicemus, quos videmus cruce premi sicut illi amici Iobis, inprimis Eliphas. Iob. . ων. Ioan 9.V. 1.Luc. 13. v. I. Sed nec ipsi aliorum sinistra de nobis iudicia curare debemus. II. Nemo desperet propter suam infirmitatem.
Quia quanto maior infirmitas, tanto maior Dei potentia. Non enim nos sumus qui pugnamus contra Satanam, sed Deus pro nobis Rom. 8. Calamum quassatum Esa. 42. v. 3. Orandum autem Adauge fidein, Luc. 17. Succurre, Marc. 9. V. 2 . Fidelis Deus I. Corinth. IO.&I. Thessat s. v. 2 . Roman. 8. vers 26.
627쪽
r. Varia exempla eorum qui adues cobin perierint de quorum tamen salute ν lurimum bene θυ- rari debet. a. Dicta quoque friptura nonnusta bis casibus accommodanda complectitur appendix eadem,cateris ex
Samsen ruina δε- , in qua Philistri congregati
hisce diebus accidit,cum defunctus ruina aedium oppretistis misere interiit, quoad corporis & vitae conditionem. Hanc itaque Historiam de Samsone oppresso quamuis ratione quarundam circumstantiarum plane dissimilis si casus iam placuit vobis proponere, quia in hoc conuenit cum praesenti casu, quod uterq; aedificii ruina opprecsus, uterque misere, ut nobis quidem videtur, attamen a ossicio pie mortuus, xv terq; apud Deum salisus est,absq; dubio Historiam autem Samsonis non omnem iam tractabimus,sed ea tantum, quae de illius occubitu referunt,
paucis delibabimus primum Deinde quid de hoc facto ipsius iudicandum sit subiiciemus, quid de aliis auto
628쪽
pho neutis sentiendum Tertio, Doctrinam unam &alte iam hoc loco obseruandam breuiter annotabimus. lL Pars. Non prolixe hic repetam, Quomodo Samson Iudex Israelis, ad hoc excitatus a Domino &abutero materno sanctificatus Nazaraeus ut perdat Philistaeos&liberet Is raelem , postquam in scortationem incidisset , temere arcana Dei in ipsum collata dona roboris scilicet admirandi Meretrici Dalilae prodiderit. Hinc a Deo aliquantisper dereliectus, in potestatem hostium Philistaeorum cum deuenisset, exoculatus&in carcerem detrusus, ibique etiam ut afficto alia adderetur afflictio molere coa-hus est. Et ne quid miseriarum deesset caeco, ludibrio expositus fuit omnibus hostibus, quorum erant aliquot
millia, qui conuenerant ad sacra facienda Idolo Dagon, quod hostem ipsorum in manus tradiderit, a quo amplius ipsorum quidem opinione nihil timendum.
Educitur autem miser ex carcere 41stitur ducente illum puero inter duas columnas palatii illius, in quo congregati erant Philistaei, ut deridendus ab omnibus possit conspici. Dissimulans autem quid in animo habeat, deductus a puero complectitur columnas duas, quibus domus in
Et inuocato nomine Diuino , ut liceat sibi perdere hostes, paratus est mori Samson ille olim heros fortissitamus, cum ipsis. Sicq istam domum subuertit, ut pereant vltra tria millia utriusque sexus hominum, in his Principes Philistaeorum4 ipse simul occumbi fortissime
II. Pars. Operae pretium erit paucis etiam considerare, quid de hoc casu Samsonis sit iudicandum: virum de aeterna il- Iius salute quicquam dubitandum. Certum alioquin est, eos qui sibi ipsis manus inserunt
ιnisi id ex Melancholicia defectu rectae rationis fiat)
629쪽
pro desperatis habendos, iis in extremo halitu resipiscant, de qua tamen resipiscentia nemo quicquam certi pronunciare potest in aeternum damnari quia proprii corporis homicidae de gratiaDei desperant Quales erant Saul de quo expresse dicitur quod mortuus sit in peccaris suis I. parat. II. v. I 3. Ahitophel, Iudas. Tractat hanc quaestionem eleganter D. Augustinus De Civitate Dei lib. i. cap. I s. sequentibus multis. Vide etiam Epistolamini. Aug. ad Dulcitium. Tom. 2. Item Tom. 7. Contra secundam Epistolam Gaudentit libro. h. cap. 23 ubi improbat illud faetum Raetiae 1 Mac.
I .inquiens, Non fuit vir iste eligendae mortis sapiens,sed ferendae humilitatis impatiens. De Samsone autem longe alia hic fuit ratio. i. Fuit enim singulari spiritu heroico praeditus,ac ad id excitatus ut perdat Philistaeos.
Fuitque Iudex & Magistratus sui populi Ideoq; pro iu
lis ut olim videns, sic iam caecus pugnat. Σ. Poenitentiam egit in carcere de peccatis suis.
Quia hoc pia illius oratio ad Dominum indicat. Et san remissionem peccatorum consequutus est. Ideoquo Dominus audit preces illius.
Nec priuatam vindictam sed gloriam Dei, libera
tionem sui populi, interitum hostium Dei quaerit. Ne que nisi inuocato nomine diuino quicquam agit. . De vita sua non est sollicitus quia melior illi mors. Et sic pro patria Iubens occumbit. Neq; alia est huius facti ratio ac si quispius Princeps aut Dux militiet pro patria&nomine Christiano sese obiicit periculo, quod a Turcis in bello imminet Christia
nis,&sortiter dimicans occubit. Is moritur invocatious ,
De aeterna itaque salute Samsonis non est dubium. III. Pars.
I. singulare hoein heroicum factum Samsonis ab alii nunquam hac ratione trahendum in exemplum,
630쪽
vt extra vocationis metas sese vel periculis obiiciant timere qlii enim amat periculum, peribit, Syr. 3 vers 27. multo minus ut sibiipsis mortem consciscant, Syr. 2. V. I ,
Hoc enim est diesperationis signum,non fortitudinis, sic- upopinabantur Ethnici. Huc Augustini dictum referemdum. Cont. a. Epist. Gaud libr. z. cap. 23. Non debemus quicquid in scripturis etiamDei testimonio laudatos la mines fecisse legerimus , consentiendo approbare, sed considerando discernere , adhibentes iudicium non sanὶ nostrae authoritatis , sed scripturarunt diuinarum. Et post Samson mortem perpessurus non sua id sponte fecit,sed hoc spiritui Dei tribuendum est, qui usus est eo, ut faceret, quando illi affuit quod facere non poterat, quando idem spiritus defuit. II. iiij in sua vocatione vel ruina aedium opprimantur, vel alii tragicis casibus pereant, non temere dei illis iudicandum, nec propterea condemnandi Mor e nimin afflictio non separat a dileetione Dei, gom. 8. Exempla piorum miser coram mundo pereuntium Iunt Iosias, Urias Hetthaeus, Zacharias, c. His ad poenitentiam Deus vult caeteros vocare, teste Christo, Luc.
3. Vide Disposit illius Theuiatis mox sequentem in hac masse,in sine.
Miserabilis est haec historia, triste patri Hiobo nun-eium, de liberis ruina aedium primogeniti iiij fratris oppressis.Cum itaq; hisce diebus sero simile aliquid acci derit,