장음표시 사용
701쪽
David deplorat castum optimi Ionathani.
Quia vers 26.supra etiam in Citasse IV. num. 2. tracta ctus est, paucula tantum hic notabimus ex vers. 2I.
Haec quae legimus verba pars sunt illiusEpicedij, quod Dauid composuit super obitum amici, fratris sui integerrimi, Ionathani scilicet fili Saul, qui occubuit in praelio contra Philistaeos, Et in his deplorat casum amicii sortissimi herois atque viri piissimi, quem oculis charionem habuit.
Audiemus itaq; I. Quis fuerit ille Ionathan, quem hic Iuget Dauid defunctum,* Quomodo perierit, I Pars. Fuit Ionathan filius regis Saul, impi patris optimus
natus Quem uno verbo David vocat Heroem. Et repetit id iisdem pene verbis in fine capitis. Quantus vir fuerit, colligi potest ex I. Samuel cap. Ι . versΙ3.&Ι . At non tantum fortis, sed, syncerus est atque candidus, qui velitatem asserit, etiam cum indignatione patris. Vide cap. I9.V. . S 2O. v.32. Estq; piissimus, qui humiliter agnoscit peccatum parentis. ωquod ipse propterea regno priuandus sit. Vide caput 2 .V. IJ. Sunt etiam alij fortes, sed iuxta subdoli& imp ij, aut superbi vel crudele ,ut Ioab, Abner,&c. Huius velo pietas in Deum. I. Sam. I . v. 6. fides errT ami-
702쪽
amicum. I. Sam. I'. 2O.ω23. fortitudo aduersus hostes LIam. I .&3IN. 2. vix satis laudari potest. Merito itaque huncDauid luget peremptum.Idque ex syncero corde facit. Et quia aliter non potest, filio benefacit, 2. Sana. . . p. atque laudes illius decantat, sicque nomen illius immortalitati consecrat. L. I. Exemplum Dauidis imitari debebant omnes, deplorare mortem virorum sortium & bonorum Etenim poenae loco minatur Dominus, se ablaturum fortem. Esa. 3. v. a. Et sunt pi,instar muri, qui iram Domini ave runt. EZech. I 3. versi.&22.versio Illis occisis aut ablatis plerumque succedunt mali, haud raro etiam sequitur πανολερρία, aut penuria illa, de qua Esa. 13. v. Ir. Si de bonis&sortibus illud velimus accipere.
At hodie id fit quod Esa. 16 in sine habetur, Iustus perit& nemo est qui recogitet Pauci etiam sunt fortes&iuxta boni, qui super contritione Ioseph patiuntur Α-
Multi hodie vel oderunt bonos, qualis Ionathan, vel
contemptim habent, defunctos calumniantur atque conuitiis proscindunt, proco, quod laudes illorum decantare debebant imo nonnulli etiam mortuis insultant. Cum tamen lugere debebant istorum hominum ca
Pauci illorum posteris benefacere student. Magna haec est mundi ingratitudo, quae interdum solet remoseri etiam fortes, ut non faciant quod possunt,
quia Oarinia sunt ingrata,&c. Nos virtutes bonorum agnoscamus, praedicemus amitemur. Et erit memoria nostra in benedictione Prou. Io. atque iustus in memoria aeterna Psal. II 2. cum Ionathano Est haec fama honesta auro pretiosior Prou. 22.versi. Syr. 42. v. I S. Benefaciamus posteris bonorum riuoquo
possumus modo ipsos iuvemus. Hoc Dominus etiam compensabit.
L. IL Iuuentus inprimis nobilis, fili,Magnatum at
703쪽
que sortium, is agnis honestisque familiis orti, de quicunque alij, studeant imitari virtutem Ionailiani: visiue vivant siue moriantur, audiant heroes, sorteS, dcc At non sitit heroes siue fortes ad bibendum vinum, de quibus Esa. s. v. 22. quales hodie plerique. Non potentes in blasphemando, scortationibus, c. Non sapientes ad
Sed heroum fili noxae, lari Ionathano similes heroes, qui veram pietatem sectantur. II. Pars. Quomodo tantus ille vir Ion rhan perierit, paucis audiemus. Occumbuit heros Occisus in excelsis. Cecidit fortis in praelio Vide historiam. I. Sam. 3O.L bis s. Hic cum Davide boni omnes si deplorantiniserabiles hosce&luctuosos, atque infelices, sic enim nobis videntur virorum fortium tonorum casus. Et id quidem recte fit. In hoc vero multi errant, quod vel aduersus Deum murmurant, Scinique ipsum cum talibus egisse putant: Vel quod hos aliis multo infeliciores iudicant, quos aduersis casibus periisse cognouerunt. Et plerique tum tantum de genere mortis disputant, lamicum infeliciter periisse dolent. Nonnulli etiam extinctos ab euentu iudicant, scrupulose admodum inquirunt in omnes ipsius actiones; imo Dei quoque arcana consilia scrutari
foc loco notanda sunt sequentia, de piis.
I. Sciendum omnes esse mortales. Et neminem mortuum qui non aliquando uerit moriturus Heb.'. vers 27.
1. Nihil interest quocunque genere mortis vita ista finiatur. Fiat igitur voluntas Dei. 3. Diligentibus Deum omnia cooperantur in bonum Rom. 8. Felicior mors Ionathani, quam si superstes suisset. I. Non videt se excludi a regno. 2. non diu torque -T tur
704쪽
tur morbo. 3. Gloriose simul&pie moritur. Pugnat pro Patria, pro parente,& occumbit ut heros. Imortalis est tam te salutis ratione. Mortis genus qualecunq; sit, non separata dilectio..ine Dei, Rom. 8. Etiam in morte iustuSsiperat,Prou. I .
Huius Thematis dispositionem vide supra in hac adipendice, Casu V. num. I. Illuc remitto lectorem,&pergo adsequenS.
De Uabeis occisio per abnerum.
potest hoc Thema accommodari funeribus eorum, qui sua temeritate perierunt, occisi ab aliis.
In historia r. Sam. 23. ' Par. II. numeratur Asahel in
terheroes, qui tempore Dauidis sese fortiter opposuerunt hostibus. At is hoc loco misere occisus legitur. Quia vero illius casus ad nostram doctrinam descriptus exstat, operae pretium erit de illo aliquid hoc loco disserere. I. Dicemus, quis ille Asahel. 1. Quomodo Abnerum persecutus. 3 Quomodo ab eodem hasta traiectus perierit. I. Pars. Acthel, quiboc loco occisus legitur, ratione suae pro-
705쪽
sapiae i. honesto loco natus erat. Erat enim filius sororis Dauidis Zeruiae, atque sic Regis ex sorore nepos. Σ. Fratres habet viros fortissimos, Duces militiae
Dauidis, Ioabum abisset. 3. Sedi ipse insignibus corporis donis a Deo fuit
ornatus. Dicitur enim fuisse velocissimus cursor, quasi unus de capreis quae morantur in sylvis versu capitisti ius I 8. . Habet quoque peritiam rei militaris Et vir est sortissimus, inter triginta horoes non minimus, ut videre est locis initio citatis Is tamen hic uno ictu peritin occumbit misere. Di hoc exemplum Actheiis, neminem tam velocem, qui possit effugere mortis saeuitiam neminem tami obustum, qui contra vim mortis sese possit tueri. Hic enim nec robur corporis, nec caeterae dotes animi, nec illustris familia quicquam praesidi adferre possunt. Magna haec est effusis lachrymis deploranda miseria, inquam coniecti sumus propter peccatum Diaboli enim inuidia peccatum, per peccatum mors intrauit
in mundum uniuersum Sap. 2. v. 2 . Rom. F. V. I 2.
Detestandum itaq; peccatum, cuius stipendium mors
Deinde nemo promittat sibi longaeuam vitam propter corporis agilitatem, fortitudinem siue robur, iuuentutis florem, valetudinis firmitatem, &c Vana enim sunt haec omnia. Terminum non praeteribit Hiob. I .v. S.
II. Pars. pugnat exercitusDauidicus cum his qui stabant a partibus 1 osethi, in fugam actos insequitur. Afahelita que ipsum militiae Ducem Abnerum insequitur,&consi dens in velocitate pedum ab ipso non vult discedere: ne monitus quidem.Videatur Textus a veri. 1'. ad 23. Sperat se posse ipsum vincere. Locus I. Plerumque pereant cum suis donis, quibus
706쪽
LDeo ornati sunt, homines illustres, fortes,doctiin caeteri Hinc Proverbium apud nos: Die beste ci)ia immeeerlausis: Tel testeiqer fallant odilrc. In hoc enim plerique peccant, quod vel superbiunt suis donis,vel abutuntur iisdem, vel considunt in eis. Hinc fit, ut ipsis non cedant in bonum, sed ad pernitiem. Exemplo est Asiahel, confidens in pedum velocitate: Ahitophel in sua sapientia, Benhadad in sua potentia copiis instructissimis I
Sic alius in viribus corporis, alius in diuitiis, alius in splendore familiae suae, alius indignitatibus gloriatur aut confidit. Et sic se ipsum perdit atq; ita illis accidit, quod
Itaq; I. studendum humilitati, Σ. agnoscenda dona
mer gratuita, I. Cor. . v. T. 3. cauendum, ne abutamur illis. Vide etiam Ierem. 9.V. 23.
Locus V. Multi hodie Asa heli similes reperiuntur, qui amicum faciunt hostem, me moniti quidem apugna desistgre volunt Abner no cupit occidere Asa helem , quem cum fratre non sibi inimicum facere vult Asahel autem vi quasi cogit Abnerum,ut occidat ipsam. Sic hodie multi ex amicis data opera sibi faciunt inimicos si forsitan uno verbulo si lar offensi. a iuristus init deez I naenaufrgetra delibet'ir. Nec audiunt recte monerareS. Et hi plerumque vel caeduntur, vel pereunt. Vide historiam Amariae lacessentis IoaS,I. Reg. I . V.'. seqq.1IL Pars. Quia renuit Asahel discedere ab Abnero, hasta traiicitur. Et subitis ibi perit, qui modo lector 8cheros erat fortissimus. Sua autem culpa perit, quia non vult pace oblata frui His edere,&c. L. I. Qui amat periculum, peribit in eo, Syr. 3. v. 17.&18. Potuisset Asia hel honeste declinare hanc cum Abnero pugnam, praesertim toties monitus. Non enim cupiti 1 nocere Abner, nec se hostem declarat, sed amicum,
707쪽
qui nolit offendere Ioabum fratrem Sed dum nimium sibi tribuit, vincitur. I. Ideoque nihil temere suscipiendum' quod possit afferre damnum. 2. Nec maiora viribus audeat quisquam. 3. Et recte monentibus obtemperandum semper. 4. Neque pacem oblatam respuat quisquam sed potius perse
L. II. Nemo lacesset,aut etiam lacessitum contemnat aduersarium. Quia nescit quantum possit alter aes findienseth destinacbsauch Leut Asahelvelox:sed nec Abn .m deest animus. Videatur historia 1.Reg. 2 .v.IO. seqq.
Tristis admodum est haec historia, quae nobis resere easum illum miserandum, quomodo scit.optimus Godolias a perfido&nequissimo nebulone Ismaele fuerit o cisus Ut autem historiam rectius intelligamus, nonnullae
circumstantiae erunt considerandae.
I. Quis Persona scit. ocidens occisa. 1. Quid Ipsum se num seu homicidium. 3. Vbi Quo loco istud fuerit commissum. . Quibus auxiliis. Quinam Ismaelem iuuerint,vel cij. s. Cur Quae huius tam nefariae caedis causa. c. Quomodo occasio modus huius latrocinij. 7. Mirando. Quonam tempore acciderint haec o-ninia.
708쪽
Quia singulae circumstantiae aliquid poterunt monit re, de singulis aliquid dicemus. Qui vult in pauciores contrahere potest,&praecipua:
De personis initio dicendum, ut atrocitas facti clarius
Ismael Iudaeus erat, de stirpe regia, agnat uiscit regu iuda. At homo nequissimus, subdolus, perfidus, latro qui neq; Deum neq; Magistratum timet,& bipedum sane nequissimus. Vixit ad tempus in aula Regis Ammonitarum, cui suam addixit operam, contra propriam gentem: Godolias vero Iudaeus ipse, vir eximiae pietatis, amas iusticiar, humanusin liberalis. Iam in magna aut horitate constitutus, vicarius Regis Babyloni, elatthatur in Iudaea. Cuius virtus omni populo nota fuit, ideoq; dis. persi omnes ad ipsum confugiunt. Vide Ier. O. . . ILVide etiam ips1us orationem ad populum Israeliticum plane paternam, v.' Et sub ipsius tutela potuissentvliqi Iudaei superstites felices esse in patria. Ipso vero occiso innis simul felicitas euanuit, ut ex sequenti historia Ieremiae patet. Locus L Non semper magno loco nati meliores sunt caeteris. Nec raro Heroum iiij noxae Exemplo Is 'maelis patet,& Absalonis, c. Itaque viri imagni maiori solicitudine suos liberos e dueare, ad pietatena assuefacere discant. IL Godoliae virtutes imitentur omnes, erit ipso rum gloria immortalis. Quod si maxime non semper re bus magnis adhibentur,& exaltantur in his terris, taui eticio tempore inter Angelos collocabuntur. III Bonis etiam hostes coguntur fauere. Vide Pro
Bonus dux populi a sceleratissim noulone Isinael
709쪽
perfide occiditur. Et cui parcit hostis, Rex Babylonius, eum necat sympatriola Iudaeus. Locus Saepsi hostibus crudeliores domestici,&bar baris gentibus nequiores, qui volunt esse populus Dei&Christiani. Grauior erit horum damnatio. II. Saepe imb plerumque plus damni Ecclesiae dederunt falsi fratres, quam aperti hostes. III. Godoliae quidem corpus perit anima non item. Quia vir fuit pius si idem piis hodie accidat, sancta cruxerit Pretiosa mors sanctorum. Psal. II 6. Iv. Indignus erat populus ille tam bono principe, Dropter impietatem, quae cernitur Ierem. 3. V. . seqq. Ideoque orbantur tali principe Magistratus itaq; bonus magni faciendus orandum pro illo. I. Tina. 2. versi. Hoc enim sublato, omnis disparet felicitas.
Occiditur optimus Princeps in loco habitationis suae, in Mispali, in domo sua, Meo in loco, ubi adhuc erat habitandi magna commodita S, Vt patet Ier. O. V. IO.
L. Nullus locus est, quia perfidis proditoribus no bis possit praestare securitatem. Ne quidem ipse lectus noster. Vide historia Isbosethia suis occisi in Leci o. a. Sam. .v.1I. Idem tentant duo cubiculari,Aliasueri. Esth. 6.v. i. Quod si non violenter occidamur, tamen a morte imminet periculum ubique in domo, in mensa, in lecto, in campo,&c. Semper itaque ibique vigilandum trana
Nec unquam simus secitri, ne incauti opprimamur.
Socios etiam impietatis suae habet Isinael, viros de cem, praeter hos, optimates quosdam regis Ammonitarum, cuius instinctu haec omnia fiunt. L. Nullum tam grande scelus a quoquam fuit tenta, hum, qui non inuenerit socios sceletis. Caust
710쪽
Caueat autem unusquisq; ne sese aggreget malis, nee iuuet aut promoueat conatus sceleratorum, si non velit eiusdem cum ipsis particeps fieri Cenz Syr. IJ. V. I.
Causa tam nefariae cedis annotatur paucis verset propterea quod praesecerat eum Rex Babylonius terrae Iuda. Id aegre ferebat non Rex tantum vicinus Ammoniticus, sed&ipse Ismael inuidebat Godoliae launc honore, quem ad se potius pertinere opinatur, cum ipse de Regia stirpe natus sit. Ideo ut expleat inuid1ana, facile paret mandato Ammonitae. Vide IeIem AO. V. Iq. L. Qui vult cauere scelera cuncta, caueat ab inuidia &aemulatione seu ambitione Inuidus enim nihil cura Pietatem. Vide exempla Ioabi, 2. Sam. et O. Adoniae, I. Re a. Et alterius rebus marcescit opimis. II. Non inuideamus his, qui in authoritate sunt conis stituti.Praesertim s1lij sint Imo venerem ur ipsos, propter Deum, qui eos evexit, Rom. 13. Habent illi sita onera, no . bis non optanda.
VI. Quomodo aggressus fuerit suum parricidium Ismael, etiam annotatur. Simulat fidem amicitiam, cap. - Ο.v. 8.&hoc loco. Fuit conuiua Godoliae Is nil mali sitspica
tur, etiam monituS, cap. o. V. 16.
L. I. Tuta frequensque via est per amici fallere nomen At grande crimen habet. Dolosi abominabiles Deo. Psal. J.V. T. JS. v. 2 . Candor decet Christianos. II Non nimium sidendum omnibus. Bene monentiis bus obtemperandum. Quod utinam fecisset Godolias.
Factum hoc mense; cum quarto esset urbs capta: de eum iam hostes recessissent,&pax esset restituta Israelitis L. Vana superata calamitate, alia mox exspectanda.