장음표시 사용
761쪽
tortem eligerent magis, quam vitam nec protestatione tantum contentus fuerat, sed tertio loco etiam viam commonstrat, qua eundum,ut possint saluari. Vno verbo autem omnia voluit complecti, Conuextimini. Et quid velit, per totum caput saepius declarauit. Desistant ama- Io, knciaiat bonum, c. Et vivetis, non condemnabiis mini, non aeterna morte moriemini. Locus. Videmus quid agendum, nemorSaeterna absorbeat.Poenitentia opus est. Haec frequens fuit Prophetarum, ipsius Cluisti,&Apostolorum concio Vide praecedent. Dispossit. Ierem. I 8. ver 8. Matth. . q. Aet. 2.Partes vero poenitentiae sunt, I Contritio, quae primo agnitionem peccati eiusdemque deinde detestationem,&tertib serium dolorem, deniq; confessionem complectitur. 2. Pars poenitentiae fides est. Has sequitur noua Obedientia,fructus sic.poenit vati : de quibus Matth. 3. v. 8. Haec in omnibus Enchiridiis Theologicis reperiuntur.
convertatur a viassa, ct pistat.
Eadem sententia extat etiam Ezech. I 8.v. 23.
sicut gemma pretiosissima in annulo aureo, sic haec sententiolascripturae inter multa alia eiusdem loca merito habenda est. Digna itaque, quae non tantum gestetur in digito, sicut gemma in annulo, aut collo appen- 'datur, ceu clinodionaliquod, sed quae animis inscripta, naemoriae tradita, in corde gestetur perpetuo nutus et
iam maior vis atque virtus contra omnes Satanae tenta-
762쪽
I is omnes dissicultates morbor uni, aliorumn acciden. tium corporis Excutiemus igitur hunc locum diligenti
a. Quis asrectus Dei erga miseros peccatores. L. Quis vicissim nos c clebe:ulasse a me illi: ergDcuna,vt Deo gratuita faciamus
I. Pars. i. Principio notandum, haec non esse verba alicuitlio minis prophani, aut Ethnici, vel Philosophi: imoni Prophetae verba sunt, sed ipsuis Dei icipatet ex verbis.
Dicit Dominus Deus Itaque ipse Deus hic verba proloquutus est,&ex ore ipsiuScxcepit nostir Propheta. Σ. At quid refert nobis Dominus Nolo mortem impij. Eandem sententiam per interrogationem proposuit, L Zechiel. 18. v. 23. Numquid volusitatis mea est mors in ph Zper mortem non corporali tanturn, sed magis arte Da secunda mors Apocal 41. vers S. 11 telligitur. 3. Vbi notandum quod Dominus primum affectam suum prodit erga miseros mortale S, quo nolit perire, etiamsi ipsum suis peccatis sepissime offenderint. Deinde notanter inquit, se nolle mortem impij xvi cap. 18. habetur,morientiS. Quo innuit, se non tantum in genere peccatores non odisse, vel ad damnationern creasse, sed quod maius est, etiam pereuntium di sua culpa damn zorum, mortein interitu non delectari. a. Et quia in cap. 18 huius Prophetae, impliciter&midis verbis,hunc suum affectum declarauit: at vero animus humanus in nudis verbis raro acquiescit, ecce hoc
loco iureiurando idipsum confirmat: Vivo ego, omoahrassichlab Grauiori iuramento sese non potest obstringere. Heb. 6.v IJ,
Locus I. Possumus 11c idem dicere, quod alibi do Chria o Augustinus ait, Felices nost, propter quos ipso
Deus iurat Infelices autem sine iuranti quide credimul
Quantam hic locus homini de peccatis suis tentato con sol
763쪽
solationem praebeat, nemo satis explicar potest verbis Quibus enm haec sententiola prosit, eae praecedentibus patet ubi dicunt Iudaei, iniquitates nostiae super nos si int&in ipsis tabescimus, S c. His vult dici, ego nolo moe 'tem,&c. Et non potest homo non acquiescere iri uella si-psius Dei iurantis, qui mentiri nescit Heb. 7. Huc pertinente ac uae Disposit. tribus praecedentibus sunt annota ta ad Themat ex Ieremiain Erechiele. II. Recorrit hic idem locus, qui Dispost praecedente proxima, palle si cuncta, numero secundus est. Sumtienter enim haec verba Dei ipsum contra Omnem hominum blasiphemorum iniuriam defendere poterunt: qui ipsam iustitiam noti tantum authors in peccati facere, sed etiam omnem damnationis culpam in Deum coΠ-iicere tentant. Ex his fluctibus arbor ovalis sit, cognosci poterit, tu At id Mattia. 7. '. I 6. Lupus scilicet sub pelleonina latens sese hic prpilit d. c. ILPars. an aliter Deus erga nos a fictus sit, audiuimus, nec velle ipsum ut quisquam nostrum pereat. Nunc quid nobis vicillim faciendum erga Deum, ne ipsi salutem nostram negligamus dispiciendum. Conuertatur inquit impius avia sua&vivat, haec est
voluntas mea. Zach. I. ait Dominus, conuertimini ad me Rego conuertar ad vos. Hic autem praeuenire vult: Ego conuersus sina ad vos, vos igitur conuertimini quoq; ad me. 2 o meam gratiamin misericordiam omnem conuerto ad vos Itaq; vos vicissim conuert Imuri ex toto corde ad me. Sic non moriemini. Titini solis nil mangelia: aggrati an ei ichnichi erivinhen. Quid igitur faciendum Convcrtat se impius avia sua, cingrediatur viam
Deflectata porta lata&via spatiosa ad viam strictam
&portam angustam Matth. T. V. I .
764쪽
Ha. i. Et Diopheta noster, Vocat discedere ab iniusticia. Egeeli. 18. Qui hoc fecerit vivet, ait Dominus. Hic vita aeterna intelligitur, quae Vereorta est. Sicut supra mors
aetern in latur, quae Vere mor est. Conuersus itaque non . .
condemnabitur, sed vivet in aeternum. Non quod sua poenitentia&conuersione vitam sit promeritus cum vita aeterna gratuitum plane sit dQnum Dei Rom. 6.versas, Eph. 2. v. 8. sed quod propter Christum fide quae est pars. principalis poenitentiae apprehensum Placeat Deo noriua illa obedientia, quae fructus conuersionisin poenitentiae est:&peccata non imputentur, sed iustitiaChristi cre..dentium fiat propria imputatione. De qua I. Cor. I. Verc
Liae v s. Qui salutem suam non vult negligere, qui non ingratus reperiri erga Deum, conuertatur ad Dominum, a via sua. Licet enim via cuique sua placeat Prou. IK. vers 1 tamen hoc attendendum quid Deo placet, quid. non . Si igitur deprehendit, se ambulare in via non bona, . quod ex Decalogo cognoscere poterit mox reuertatur ad viam monstratam in verbo diuino hoc est, agat poeni, tentiam,&.quaerat eum qui iustificare vult impium. Rom. . vers s. Vide Disposit praecedentis, partem textiam. Est
enim poenitentia Wconuersio ad Deum ex nostra parte medium, per quod aeternam possiamus litigere damnationem, ut patet ex hoc loco, aliis. Non enim nisi poenitentes conuersos. ingratiam vult r ipere. Hinc id 2. Pet. .vers 9. Non vult quenquanae perire, sed omnes ad poenitentiarn venire Petro dicitur, Luc. 22. v. 2. Si conuersus fueris, c. Fuit itaque&Petro necessaria conue isto. Sic omnibu S.Ier. I. Postquam conuersus fui egi poenitentiam Trur nisi fracilis in andere
Dauit sicut alias prouerbio dicitur: hoc est, Mente a. niori opus omnino est. Sic Angelos exhilarabimus.. Luc. I S. Vide etiam exemptuni
765쪽
Tu si hominis, dic ad Mospopuli tui, Iusticia iusti
non liberabit eum in quacunque die peccauerit: ct impietas impii non nocebit ei, in quacunque die conuersu
Accusabant Dominum Deum suum Hebraei ut pate dversu huius capitis II.&Σ, iniquitatis, dicentes, Non est aequi ponderis via Domini, non est recla via Domini. Quamuis autem Deus, qui est ipsa iusticia, non cogitudmiseris homuncionibus reddere rationem factorum M. iudiciorum suorum, tamen ut vincat cum iudicatur Psal. 3Ι. v. s. hoc loco per Prophetam denuntiari vult populo, ut cap. II. quod redha sit via Domini,& vicissim iniusta sit via populi, ostendens scit quod non sine causa parcat poenitenti quantumuis olim impio: puniat olim iustum, qui postea in impietatem sit prolapsus.
Quia igitur hoc facere potest ad admonitionem, ill ad vero ad consolationem, utrumque sigillatim expendere libet,
L m. i. Faciemus autem initium dicendi ab eo, qui voca 'tur iustus, quem tamen sua iusticia non liberat a morte. 2. Ne hoc mirum alicui videatur, seipsum explicat Dominus, quod loquatur de tali iusto, qui abiecta pietate peccauerit. Et in sequentibus repetit,vocans talem iustum, qui confisus in iusticia sua fecerit iniquitatem, v. Ιy. 3. De hoc pronuntiat, iusticia ipsius non liberabit ipsum, in quacunque die peccauerit. Ratio videtur addi in sequentibus non poterit vive
766쪽
Et additur vers I 3. Omnes iustitiae eius obliuioni radentur. Et morietur in iniquitate sua, quana operatus est. L. I. Discimus, non debere iustum considere in si tuo stitia, si perdiderit negligenter, quod magno labore quae ἡ11 erat. Nec enim praeteritae iustitiae salues, si nouis sceleribus sit occupat uri Atq; simul etiam lainc lucule ter patet, quantum absint avia veritatis qui opinantiIx,sema pietatem miscendo pietati,&mala opera compensando bonis sic velle coram Deo paria quod dicitur facere,ut non ha
Sic enim solent dicere homines prophani illus res
ceps. Sic DTVM nihil posse requirere vltra putant. At si omnia fecimus, serui inutiles sumus. Et quod debui-rnus, fecimus Luc. I T. Si itaque id omne malis operibus rursus fuit dehonestatum, quod bene factuni erat, id vero non inutilis, sed nequam serui erit. Etiam iustus, si iustitia abnegata peccauerit rursus,
Itaque non sic conemur Deo illudere. Non irridetur Deus, Gal. s. vers . Nec fucum facere ipsi tentemus, sicut Saul, qui se praedae pinguiori cultus gratia pepercisse fa
ret isthul ut nostri loquuntur. L. II. Videmus, q'lam alte animis nostris infigenda illa regula , Non qui bene coeperit, sed qui adfinem perseuerauerit, saluus erit, Matth. IO. Qui posuerit manum ad aratrum,&retro speXerit, Lucae x9. Obliuisci enim vult Dominus priorem iustitiam, si illam excipiant, stibsequantur Peccata. Saul
767쪽
Saul bene coepit, modestus est, humilis, fortis, c. at non perseuerat. Nil itaq; iuuant priora facta laudabilia. Pergamus itaq; in cursu bonorum operum Tit. 3.V. 8. usq; ad metam praefixam donec apprehendamu S. Phil. 3.V. I . Vide tristia illa exempla et Timo . Demas relinquit Paulum. Multi retrorsiim eunt Ioan. 6.V. 6.
II. Pars.1. Sicut iustum non liberat iusticia a morte ubi pec cauerit: ita impietas impi non nocebit ei, ubi poenitentiam egerit. Hoc enim intelligit per conuersionem ab impietate sua. 2. Notandum autem quod poenitens non propterea Vivet, quia bonum operatus est cum omnes iusticiar sint
sicut vestis immunda sed ideo vivet ut infra eleganter
hoc v. Is exprimitur quia omnia peccata eius quae peccauerit non imputabuntur ei. Deleta enim sunt poenitentibu S. Esa. . v. 21.&imputatur illis iusticia Christi. Rom.
q. Et vivet ille iustus secundum verba Hieronymi super hunc locum illa vita quae Christus est. CONsoLATIO ingens lil proponitur homini poenitenti, si tentetur de peccatis ad mimis quod scit nullo pacto salutem desperare debeat verba sunt Hieronymi si agat poenitentiam. Non n. antiqua perdet peccata, si op r1b. iussicique teres emendauit errores. Neq; praeterita sed praesentia iudicare vult Dominus, c. Exemplo Niniuitarum patet,& publicani, atque Zachai Latronis,&c. Et quae potest esse maior consolatio, quam haec, quod omnia licet foeda grauissima peccata ad quorum nodam mentionem exhorrescit animus p cci ite iri is perpetua obliuione sunt delenda Col. 2. v. I . ac si in profundo
maris essent demersa Mich. 7. v. I9. Non recordaboramplius. Esse. 3. Plura vide in praecedentibus Disposition.
Hoc itaque agendum, vi cum Deo in gratiam redeamus, dum in hac vita sumus, antequam finis adueniat.
768쪽
quia quisque iudicabitur sicut fuerit inuentus, demus operam,ut inueniamur acceptab1les, in cospectu Domini, nec pudefiamus, quando sistemur ad tribu at Christi.
Recte Sapiens pie Dominum Deum nostrum in fine
huius capitis vocat amatorem vitae: cuius tantam ait esse beneuolentiam misericordiam, ut cum omne creaturas,quq in ipsius manu sint tanquam gutta roris versas. uno momento in nihilum redigere, maxime vero homines, quo condidit, propter peccatum abiicere serdere potuerit: tamen ille omnes suas creaturas clementer hactenus conseruarit, 3 omnium maxime in hominibus peccatoribus patientiam amorem luculenter demonstrarit. Sunt autem singula fere verba emphatica diligenter enucleanda.
Audiemus autem 1 de insigni illa erga peccatores misericordia atq; patientia creatoris.1 in;ae illius causa sit, ex ore Sapientissa biiciemus.. I. ParI. 1. Magna infinita est inquit in praecedentibus tua potentia, Domine. Nec est quisquam, qui tuam potentiam possit infringere, aut tibi resistere. Orbis terrarum est sicut lingula staterae. Vide Esa O. 2. Licet autem alioquin in rebus humanis ita sit eomparatum, ut potentes Magnates raro sint clementes&misericordes, ut plurimum autem duri, superbi inhumani erga subiectos, maxime vero seueriis incle-
769쪽
mentes erga hos, qui contra ipso deliquerunt: tu tam cuDeus omnipotens omnium misereris, salute omnium, non autem interitu cuiusquam deseci aris. Omnium misereris inquit. Idem Rom. II.V. 2.3. Quod tanto magis mirum est, quanto maior est tua potentiain maiestas, qui omnia habes in tua potestate. Et posses omnino perdere si velles: ut non necesse sit te illis parcere. . Neque vero ideo parcis quod boni sinit, nihil iute peccent: sed peccata ipsorum etiam dissimulas,&adiuta connives .Hoc demum infiniti misericordiae tuae argu
s. Hoc non ideo fit, quod delecteris peccatis, cum pud te non sit iniquitas sed quod exspectes ipsorum poenitentiam. Et sic vis tua longa minitate&patientia inuitate ad poenitentiam, sicut PaulUS Rom. 2. . . refert. CONSOLATIONEM cam admonitione coniuntactam nobis hic locus insignis exhibet. Magnam enim de inexhaust a Dei bonitatem erga miseros peccatores commendat: quae quotidie in nouari dicitur Thre n. 3. v. 23. Hanc etiam commendan nobis alia scripturae hoc a
plurima P al. I.v. 22. Psal. 69.V. IT. Psal. 86.V.F.&IS. Psal. IOO. v. s.&c. Et summatim omnia continentur in his, quod miserationes eius super omnia Opera eius, suauis Dominus uniuersis Psal. s. v.'. Et Syr. I 8.V. It Misericordia super omnem carnem. Et quod magnitudine ipsum Deum aequare possit misericordia illius, Syr. 2. V. 21. Ideoque de misericordia Domini nemo hominum desperare debet. Et splendide mentitur Cain, dicens, maius esse suum peccatum, quam quod possa tremitti: cumma iior sit Dei misericoa dia, quam omnium hinninum miseria. Nec minoris aestimandum sacrosanctum Christi me ritum, quod sufficit ad saluandam omnes. De quo I. Ti
770쪽
Hac consolatione tentati erigant animos suos, neu sperent.blo N Muciuxta ramen, hanc consolationem non ad omneSpertriae re sed ad eos tantum: qui poenitentiam agunt, ad quam ira longanilla ita te inuitat Dominus, ut supra dictum ex Rom. 2. Et idem P cirus'. Petr. 3.V.9.Vult, Omnes poenitentiam recipere. Et I. Timoth. 2. . . Vult omnes ventre ad agnitionem,&c.
Vsus huius loci is est ' ut nemo sibi blandiatur, si
peccata non puniantur investigio. Patientiae Dei est, ex-1pectantis poenitentiam. Vide Syr. S. V. . 2. Nemo offendatur, si Dcu, differnt poenam. Sicut plerumque fit, iuxta id Eccles 8 v. II. Tarditas enim grais uitate poenae compensabitur. II. Pars. At quae causa huius bonitatis patientiae atque longanimitatis diuinae Non ce temeritum hominum Vllum, quia nullum Serui inutiles, Luc. 17. Vestis immunda, Esia 6 . At una causa est, dilectio illa Dei, qua complactitur omne S suas creaturas Id coque illa antegress a est onines creaturas, re causa creationis fuit. Et qui pollit Deus dissi e suas creaturam Nihil enim praeparauit, quod odio habuerit. Alioquin non creasset . Et vidit cuncta, quae se cerat, cite valde bona, Genes I. vers 32. ina tenus illa sunt ab ipso creata. Ideoque nec hominem oui ratione substantiae est Dei creatura, etiam post peccatum odiste potest . Peccatum flai lcm corruptionem odit, at creaturam lainen suam non odit. Hinc Iob. IO. Manus tuae i)Cerunt me: 1 tam misericordiam tribuisti mihi. adem fere Psalm I 39. Ibi csses. Quia in tantum dilexit nos Do1Dinus, ut non crearit tantum, sed&in peccatis iam mortuos sanguine suo Actor 1 o. vers et 8 redemerit, hactentis conseruarit: itisuper iustificatos nos etiam sit glorificaturus,