Pastor sive pastoris optimvs vivendi agendiqve modvs, per Nicolaum Hemmingium

61쪽

DE PISTORE.

voluptas Paradys,est participatio Spiritus

sancti,qua mirum in modum assicitur ani masancta Serpens est carnalis Voluptas, cui qui obedierit, mortem sibi sua accersiit culpa Igitur non secus cauendae sunt in si di mundanarum .carnalium concupi scentiarum, quam ipsius Serpentis: quibus si aliquando captus fueris, mature accurre ad arborem vitae, Iesum Christum, ne mors te apprehendat. Hactenus sit dictum de affectibus,quantum quidem nostro instituto deseruire vi detur Sequitur DISCIPLINA VOLUMTATIS, de qua ideo breuius dicam, quia mentis, cogitationum, affectuum moti bus consilijs obedire solet. Est autem VOLUNTAS , facultas nataturalis, qua aut appetitur, quod placet, aut declinatur, quod displicet. Quatentis autem naturalis facultas est, a Deo est ,

quo ad substantiam semper bona. Verum quantum ad habitum attinet, variat. Nam est voluntas mala est .voluntas bona. Malam habemus ex corruptione naturae, bonam ex gratia Mala sequitur mentem, cogitationes issectus carnis bona comi tatur mentem, cogitationes&affectusspi xitus. Iam quicquid homo facit, bonum cac non potest, nisi ex bona procedat,o- Da luntate

62쪽

si. DE PASTOR R.

Juntate. Quare ut Pastor carnis voluntati renunciare ita Spiritus voluntatem facere, operose studebit. Quae Spiritus voluntas, perpetua ad imperandum Domina esse de hei. Norma autem imperi verbo Dei cona

tinetur.

Sequitur STUDIUM, quod inter partes eas, quas animo subiecimus, postremum locum occupati Hoc nihil aliud est quam ut Pastor, renunciata carne perpetuo studeat, ut pulcherrima harmonia consenti ant, mens, cogitatio, affectus .voluntas, unicum scopum Deum ibi proponentes:

ut, quae mens recte intelligit, cogitet seduulo animus quae ani mus cogitat,ad illud raupiantur affectus quae pi affectus suadent,

hoc serio imperet voluntas.

Hactenus de disciplina animae nunc de corpore pauca subijciemus Incorpore suo Pastor curabit, ne vel mollitie torpescat, vel duritie seu austeri tate frangatur. Sicuti enim Deus vetat, ne Praeter modum indulgeamus corpori ita quantum necesse est, illi dari praecipit, ne nimia inedia .duriori disciplina franga tur Huc perrinet dictum Pauli Col. a. ho

norem habere corpori pro modo necessisitatis praecipientis Debetur autem honor

corpori, quia domicilium larganon est

63쪽

Dei. Quare cauendam est inprimis ne vel crapula, vel inedia, aut nimis rigido ieiunio destruatur. Vt autem Pastor melius inaxelligat, quid sentiendum sit de corporis disciplina genera exercitiorum corporis recitabo, quorum quaedam laudabilia sunt,

quaedam extrem vituperanda . Est itaq; quadruplex exercitium cor poris Epicureum : Pharisaicum Politi cum Christianum. EPICUREUM exercitium pessimum

est, plane hominis dignitate indignum. Nam qui huic se dederunt, potando tua. uiter edendo, .molliter vestiendosesa ginant, ac delicijs varijs quasi corpora sua

emasculant vere enim dictum est Scor tatio, vinum, hebrietas, auferunt cor. Et Homerus ait oιτ αυτ*m DTo Rethorum veteto

e cari itan . Hoc est, stibi ipsi primo malum inuenit vino grauatus. Et Esaias minatur malum ijs, qui ebrietatem sectantur,dicens: vae qui potentes estis ad bibendum vi num, xviri fortes ad miscendam ebrie

talem.

Cum ergo Epicureum vivendi genus, ecvaletudine laedat, infame sit apud sanos Philosophos, Sc verbo Dei damnetur, Ut quod reddat homine inutile prorsus ad o

m nia hominis ossicia sit minister parcus in in cibo,

64쪽

as. DE PISTORE.

cibo, temperans in potu, Vestibus ne luxu riet, ut possit esse idoneus ad cogitationes de Deo, &ad motus diuinos, Ut corpus possit esse durab:lius: firmius in senecta. PII ARISII CVM exercitium est, quo superstitiosi omissa doctrina de vera iusti cia remissione peccatorum,. satisfactio ne pro peccatis , se macerarunt ieiunio, longis precialis, chameuneis, alijs asperarimis laboribus putantes huiusmodi opera esse cultum Dei, iusticiam, latisfactio nem tamereri remissionem culpae: pce nete. Hinc manavit Monastica vita ire mitica, eorum qui in mandatis suis durissi mam vitam vixerunt, Vt Iosaphat, Auentaniri regis filius male instructus ab hy pocrita Barlaam suo magistro. Hic enim patremortuo regni diadema suscepit quidem sed Subditis commendata religione Chri stiana,se abdidit in Eremum,Vbi multis an nis squalore, ieiunio, laurissimo victa

se macerauit, ut isto pacto coelum merere tur. Sic multi reges, homines alij non mali monasticam Vitam elegerunt, ut in ea, ieiunio, preculis ad certam mensuram recitatis sordidis Vestibus, duris cubationi

hus satisfacerent pro peccatis suis, Mererentur coelum.

Hoc suo facto quadrupliciter peccaue.

65쪽

DE PISTORE. Drunt. PRIMUM, laestione corporum, quibus Paulus praecipit honorem haberi. DEIN-us DE, falsiis opinionibus. TERTIO contumelia in filium Dei, cuius satisfactionem

contemserunt. POSTREMO, malo exemplo, quod cum multi secuti sunt, cum suis

autoribus male perierun r.

Sciat ergo pius pastor,quo in loco ha benda fiant huiusmodi hypocritarum exercitia, potius unum Abrahamum sequa tur, qui absq; omni dubio absolutum Chri stianae perfectionis exemplar exhibet.e POLIT ICVM exercitiam est, quod sustissi cipitur, vel habitus alicuius induendi gratia, ut palestricum, gladiatorium techni cum vel sanitatis conseruandae gratia, ut ire ambulationes, labores, &c. Huiusmodi exercitia non improbantur, imo utilia, in omni vitae genere sunt laudabilia. M CHRISTIANUM exercitium est,quod i ex fide proficiscitur in bonum finem, ex

e clusa opinione cultus, iusticiae, meriti Sc necessitatis. Hoc genus potissimum susci in pitur pijs, quando sentiunt sua corpora m pigriora effici, veluti languere circa de ii fideria carnis Tum enim pi solent vigi te lijs ieiunijs, laboribus, lectionibus longio xibus se excitare, ut caro imperio Spiritus subijciatur Verum hoc exercitium dua si bus re

66쪽

DA FASTORE.bus regulis regi debet quarum una est Pauli, qui praecipit honorem, hoc est,curam habere corpori, seruato modo necessitatis.

Altera est Athanasij. Bonum inquit est

exercitium corporis, modo vera scientia&moderatione fiat Vera scientia est, ut non suscipiatur cultus, aut meriti gratiar sed ut eo tantum corporis ferocia reprimatur, ne it Spiritui nimium molestum. Moderatio necessaria est, ut nec impediat necessaria orticia, nec valetudinem laedat. Dictum est de disciplina animi corporis, hostensum est quid Pastor noster debeat fugere , ut quod contamine coriapus hanimam , quod debeat sectari, quo corpus seruetur castum, inimus purus Iam utrunq; coniungendum est. Neq- enim animus mundus esse potest, nisi castum sit corpus neq corpus caltiim , nisi animus sit purus. Sit ergo animus purus,in corpus ca- mim, ut alterius puritas alterius testetur castitatem , fiat id, quod Paulus optat suis Thessalonicensibus, cum ait Ipse a tem Deus pacis sanctificet vos totos, ut integer vester Spiritus, anima, corpus inculpate in aduentum Domini nostri Ietsu Christi seruentur Glorifica ergo xtu,o pastor Deum corpore tuo, Spiritu tu quae

67쪽

liat

uritus

olae

quae sunt Dei, ut ita integer sis totus cauene impune putes te euasurum, si oeulos hominum lateant tua facta Ipse enim Deuus imaginem futuri iudicij, in unoquoq; nostrum reliquit. Nullusa forte dicis accusat, nullus est testis factorum meorum, quis iudicabit quis puniet Conscientia tua iudicatrix est, eam audi, asculta quid dicat Memoria tua est testis factorum, ut ea negare nequeas Ratio iudex praesens est, etiam in densissi mis tenebris Timor carnifex intus in te est, ad casum cadentis soli se prodit. Quod enim conscientia accusat, memoria testia sicatur quod ratio iudicat, timor excru

ciat.

Quare haec ita in te diuinitus fiunt ut hoc domestico iudicio admoneat te Deus futuri sui iudicij, quod nequaquam euades, nisibillud maturam nitentia anteuertas. Dictum est, ut opinor, satis de prima parte nostrae nitructionis, in qua ostendi mus, quae conueniat disciplina animae Pastoris, quae corpori ct quomodo totus homo debeat integer esse, quo sanctificetur Deus, corpore, Spiritu Pastoris tam coronidis loco ad ijciam precandi formulam, qua pius Pastorea precabitur quotidie, quae irae priuata eius vita, nostra requirit instructio.

68쪽

CHRISTE, te inuoco: tu enim lux mea es tu vita tu salus tu Deus meus vivus: Pater meus sanctus Deus meus pius Magister meus vivus Pastor meus bonus Adiutor meus optimus Te deprecor, tibi supplico, te rogo,Vt per te ambulem ad te pecueniam, in te requiescam fac ut per tuum auxilium sancte pie, recte vitiam mentis meae tenebras discute cogitationes pra, uas cohibe affectuum malorum flammas cxtingue voluntatem peruersiam tuo re prime imperio ac luce tua mentem illustra. cogitationes pias suggere affectus bo nos accende, .voluntatem meam ad te

conuerte, Vt quae tu vis, Velim hego. Praeterea,cum corpus meum domicilium sita nimae meae, fac quaeso, ut illud tuo auxilio castum .mundum conseruem quo an tam a purgata in corpore mundo habitet: quo integer sim,anima spiritu, corpore: te perpetuo in corpore, hin anima mea

glorificem tibi Pastori meo, ac soli Deo, cum Patre Spiritu sancto sit benedictio&gloria, .sapientia, gratiarum aes io,

honor xvirtus, robur in secula seculo. rum Amen, Amen FIAT, FIAT.

69쪽

DE PISTORE. I.

DE SECUNDA

PARTE, QUAE CONTINET

instructionem iuxta quam Paclo uamd mum Ofamiliam regat.

INSTRUXI My Pastorem nostrum soli

tarium, d ostendimus quali cupiamus eum gubernari disciplina, quando solus secum agit, atq; eius vita tali Deo patet. Nunc ipsi de solitudine educto domum committamus, monstrem usq; qua deceat ipsum disciplina domum ac familiam ad ministrare. Quam autem sit domestica haec disciplina necessaria Pasto est, Paulus o stendit i Timot. s. cum inquit:Si quis suosta maxime domesticos non curat, fidem abnegauit, hest infideli deterior Et Bern hardus inquit Nemaledictio intret do mu custos in porta disciplina ponenda est. Cum itaq; Pastor pio incumbit, ut sucam domum tu familiam, pia sancta regat

disciplina, Capita certa proponam, ad quae totam disciplinam domesticam referam. Sunt autem haec Capita: I. Qualis uxor ducenda parocho. II. Affectus Pastoris erga uxorem. III. Instructio uxoris tractatio. HII. Educatio liberorum. V. Tra-

70쪽

tempus Tractatio familiae, hoc est, sectiorum hancillarum. Curam prouidentia de victum necestarjjS. Liberalitas in pauperes. Totius domus precandi ratio, dc MALIS UXOR DUCENDA

PAROCII O.

Sato, o dicit Domus diuitiae,

haereditas patrum est a Domino au tem accipitur uxor prudens. Haec verissima gnoma monet, ut Pastor ducturus uxorem, ante omnia Deum roget, ut sibi uxorem adiungat, cum qua paci rice, d la timore Dei vivere possit. Multi iustas poenas luunt, qui non a Domino, sed a Baccho, Ne ne re, uxor accipiunt. Quare Pastor, cum primum animum ad coniugium applicue rit, seri, ardenter oret Deum, ut ipse sibi monstret, quae futura est commoda. Deniq;ubia Domino coepit VXO rem petere, consilia amicorum, ac praecipue piorum adhibeat. Nam amor saepissime, etiam iniij ccccus est Eliuxta Theocriti dictum: Quae non sunt pulchra, amori pulchra apparent opus est ergo hic amicorum oculo consilio. Postis