장음표시 사용
111쪽
E 2 o cin E N T I AEx I. De Magnanimitate, Stoliditate, sed Superbia: & Pusillanimitate. x II. De Mansuetudine: iracundia & Indulgentia. x III. De Humanitate:Blanditia: & Moroissitate. XIIII. De Veritate & Candore: Iactantia MDissimulatione. X v. De urbanitate: Scurrilitate,& Rusti
xv I. De Uerecundia, Impudelia, pudore Subrustico. xvii. De Iustitia & pietate erga Deum, sit
perstitione,&Impietate. xv III. De Pietate in patria paretes,liberos. aut alios sanguine iunctos, praeceptores impietate, iniustitia, pera
fidia: nimia pietate & gratitudine. x1 2. De Gratitudine erga alios bene de nobis meritos : Ingratitudine de
xx. De Scelerum poenis iustis: Seueriti te nimia, Indulaentia. xx I. De Contractibus: fidei nimia obserauantia, & Perfidia. XXII. De Magistratus erga subditos: 3e horum erga illum officio. xx m. De Legibus : Iure summo, et
quitate. ι XXI Iri. De Continentia & Incontinentia.
X xv. De Voluptatibus, quae bonae & concedendae;
112쪽
, . cedendae: aut malae de repudian-
xxv I. De Amicitiae necessitate, natura, dia ἡ uersitate, causis cum conseruanti- . bus,tum corrumpentibus.
t. ne Causis societatis ciuilis finalibus. tori P,si 11. De Materia, ex qua ciuilis constituitus Societas & Respublica. 111. De Numero , qualitate & conditione ' i '
eorum qui in una eademque poli tia vivunt.
a III. De Urbis situ,locisque praecipuis. V. De Matrimonio
Matrimonio,qua illud aetate,& qui . bus cum contrahendum. vi. De Educatione liberorum & disciplia i , napriuata: quo illa,&tempore,& ii . modo instituenda:
VII. De Educatione & disciplina publica. vi II. De Legibus, quae a quibus serendae:
qua de causa, aut retinendae, aut i s
antiquandae se abrogandae. ὼ - .
x. De Monarchie natura, conditione, speis .
x I. De Regum &Principum electione. XII. De Monarchiae causis conseruantibus, di Regum atque Pripcipum vise tu ibus praeclaris. i.
113쪽
x m. De Monarchiae causis corrumperitubus, & Regu atq; Principu vitiis. x IIII. De Tyrannide, quibus illa modis cognoscenda,& a Monarchia sep
.u randa: tollenda quoque atq; euertenda.
xv. De Modo stabiliendi & conseruandi
Tyrannidem. xvi. De Aristocratiae natura & speciebus variis. avis. De Aristocratiae causis corrumpentibus: cur illa, & quomodo mu
xv III. De Oligarchiae condicione degen ribus variis. . xl x. De Oligarchiae causis corrumpentiabus, cum generalibus,tum specialibus. xx. De Modis & rationibus conserua dioligarchiam. XXI. De Timocratia, seu Politia. x xu. De Causis Timocrati ,3c conseruantibus sic corrumpentibus. TXIII. De Democratiae natura & speciebus variis.
x x IIII. De iis qu Democratiet saliataria aut perniciosa. xxv. De Causis con stitientibus & con- seruantibus politiam bonam. XXVI. De Mutationum & interitus Rerum Publicarum causa generali sedi- tion et
114쪽
tione: quomodo illa & excitetur,& sedetur atque tollatur. di xv II. De Senatorio ordine, qui in eum qua ratione, aetate,conditione coo
xxv III.De variis Magistratuum generibus& officiis. NxPx. De Magistratus virtutibus atque
xxx. De Iudiciis: qui in iudicum ordine legendi . quibus de rebus &quo modo constituendi. xxx r. De ludicum virtutibus 8e vitiis. D Oeconomicis.
r. De oeeonomiae partibus praecipuis: r. i o.ὸ-: personis & rebus , seu homine & mu possessione. it. De Viri ac mulieris coniunitione&2cietate: eur instituta, quas etiam cum illa commoditates adserat. 'iii. De Modo contrahendi malomonium: ' quae in uxore ducenda . cbnsid Hranda.
iiI i. De Coniugum iri genere officio, &-gibus communibus. v. De Mariti erga uxorem oscio.
VI. De Patrisfamilias erga liberos ossieto
VII. De Domini officio erga seruos, qui hi randi, & quomodo tractandi: ut lia beater ati sedulo officium facianti
115쪽
viii. De Patrisfamilias officio in compa
i . randis opibus.' ix. . De Patrisfamilias officio in conseiuuandis & augendis bonis iam par
De Vitiis, quae fugienda iis qui dites
De Officio Patrisfamilias in acquire- dis honoribus, & bonorum gratia colligenda. xii. De Officio Patrisfamilias in curanda
atq; conseruanda valetudine, cum Q. sua,tum suorum. xiri. De Honestae mulieris erga maritum
officio, in rebus proiperis & ad-
XIIII. De Irioris in educadis liberis officio. xv. De Officio uxoris in reliqua familia eligenda & regenda. X v I. De Matrisfamilias cura atque diligentia in custodiendis iis,quae a mariato comparata.
xvii. De Officio liberorum erga parentos. x v HI.De Officio seruorum Sc ancillarum. XIX. De Conseruanda concordia in famia, . lia tota ex diuersis hominibus co-
Atque hi loci sunt, qui, ut nostra quidem sert opinio, philosophiae practicae doctrinas
Loeteommis praecipuas Oratorique necessarias comple
nes historici. ctuntur. Iam vero ad Historicos locos quod attinetr
116쪽
METROD Vs. 3οῖ attinet: ut in legendis vetustatis monumentis , ita quoq; locis colligendis communibus, non omnia, sed ea tantum sunt notanda, Min locos referenda: quae ad dicendum utilitatis aliquid adferre possunt. Quaenam autem sint illa, Cicero eo in loco, cuius superioribus in capitibus mentionem fecimus, indicare videtur. Etenim cum oratorem inil futurum rerum gestarum & memoriae veteris ordinem , maximὸ vero suae ciuitatis, Mimperiosorum populorum , & regum illustrium cognoscere velit: non opinor, incommodὸ loci communes historici tres distingui in partes poterunt: ita quidem ut in prima
nationis, patriae, aut ciuitatis nostrae historiae notentur, quorum ignoratio nullam admittere excusationem videtur: in altera regum, principum, aliorumque fama illustrium virorum res gestae consignentur: in tertia populorum imperiosorum & ciuitatum exempla observentur. Ut nostrae nationis, ciuitatis. atque patriae expedita, facilis &utilis sit
tione historiarum notandi loci erunt, qui in orire onfectione atque compositione adhibiti ab authoribus fuerunt . Itaqῆ loci erunt: a. De Si tu & figura. II. De Origine, & antiquitate. Iri. De Soli qualitgte. IIII. De Inhabitatorum conditione.
. De Reipublicet forma, qualis primis ex
117쪽
v I. De religione,templis,scholis. ω' VII. Dς Magistratuum, cum superio , tam inferiorum generibus. v m. De Legibus, institutis, moribut Ιη. De Iudiciis. x. De Rebus domi & soris, togae 3e p cis. aut armorum tempore, praeclaris fortiterque gestis. x I. De Incrementis & fortuna secunda. xis. De Fortunae incliniatione, periculis, damnis variis. Iura tueo Altera locorum historicorum pars pers tum histori- narum fama)llustrium erit: ut regum, prin- 'ζηm p r . cipum, aut aliorum clarorum atque docto rum virorum. Vbi ut expedita, & facilis, Se
cis notatio instituatur, aut loci rotineri Ethici poterunt, quorum paulo antὸ mentio in nobis est facta: aut alij adhiberi communes di generales primum de causis actionum humanarum efficientibus virtutibus scilicet: si-di ue in hominum illae sint moribus positae: si- ae mentis atque ingenij aliqua facultate eola
locatae. Deinde causi adiuuantibus: naturet bonitate, doctrina, exerςitatione : corporis quoq; & fortunae commodis. quae virtutum instrumenta & ornameta esse solen t. Tum cpnsequentibus: laude, praemiis, honoribu
118쪽
METHODvs. los prehenduntur alij, ut ad causas actionum estheientes pertinebunt loci. 'a. De Iustitia religiosa : numinis diuini cultu: & huius extrςmis: supersitatione& impietate si . De Iustitia profan , in Magistratus,parentes, quo suis alios: de iniustitia,
II. De Iustitia correctiva in iudiciis, poenis,praemiis r severitate nimia,& lenitate, seu indulgentia. IIII, De Iustitia commutatiua: fidei nimia in contractibus obseri antia&pe isdia.'. De Prudentia Senatoria in inueniendo,iudicando. consulendo: stultitia & calliditate, seu astutia. v I. De Prudentia bellica, eiusq; extremis VII. De Prudentia oeconomica,in acquiren jis, conservandis, augendis bonis,&eiusdem extremis. um. De Fortitudine bellica: audacia, seu temeritate & timiditate. IX. DeFortitudine togata,eiusq; extremis. γῆ. De Temperantia: intemperantia,& abstinentia nimia atque indecora. X I. De Liberalitate: pdigalitate,&auaritia.
XII. De Magnanimitate seu gloriae studio: ambitione, & pusillanimitate. XIII, De Mansuetudine: Crudelitate, & in. dulgentia, seu remissione nimia.
119쪽
ELO ENTIARxi III. De Veritatis amore : arrogantia Adissimulatione. x v. De Humanitate: assentatione & morositate.
xv s. De Urbanitate: scurrilitate,&rusticitate.
xv II, De Verecundia: impudentia & pudore subrustico Aν πω. xv III. De Naturae bonitate; ingenhacumine indole praeclara: indole mala: ingenij tarditate &stupiditate. x I x De Patriae, familiae,parentum, nobialitate,splendφre, dignitate: obscuritate atque ignobilitate. xx De Educatione bona & laudabili turpi & vitiosa. . XXI De Eruditione, doctrina, bonarum artium studiis & inscitia. XXII. De Corporis exercitiis honestis, tilibus, necessariis: aut contrariis. x XIII. De Valetudine comoda & afflicta. XXIIII, De Corporis venustate & deserinitate. xxv. De Fortuna secunda: aduersa & c lamitatibus xxv I. De Diuitiis& paupertate. X X v II. De Honoribus, gloria, nominis c lebritate, & ignominia x x vm.Dὸ Amicitia, cosuetudine,familiariatate mul toru & magnoru viroru : desertione, odio, malevoletia.
120쪽
METRODv s. son Ad hoste, ut mea quidem fert opinio, titulos
omnia magnorum & ct rorum virorum referri exempla poterunt. Tertia & postrema historico ruin locorum Tertiatie pars populorum imperiosorum, atque alia- rumhiliariarum ciuitatum ac nationum erit: in qua ea- ς'mmdem ςloquentiae studiosis via & ratione ute-
tur, quam in nostrae patriae, nationis &gen-
tis locis obseruandam esse antἡ dixi. Quod enim nostra esst in patria, ciuitate,sente,considerandum : idem quoq; in aliis spectandum populis, ciuitatibus, nationibus erit. Itaque loci erunt de origine & vetustate,Reipublicet forma & caeteris, quorum in historicorum locorum parte prima paulo antὸ mentio facta fuit. Haec enim sunt, quae in imperiosorum populorum & ciuitatum clararum atque ii Iustrium historiis & obseruari & usurpari coamodὸ possunt ab oratore eo, quem hac nostra in methodo instituere conatus sum. Et haec de locis historicis instituendis sint dicta. Iam vero ad poeticos locos quod attinςx, LOeι eomnis virectὸ illi instituantur, sinis considerandus erit, propter quem poetae ab oratore leguntur. Est autem ille non quidem solus, sed , Praecipuus: ut γνώμαr sententias ex poetis su- mat orator egregius: quae aptὰ, decorἡ, mOderatὸ in oratione adhibitae, veluti gemmae eandem exornant: deinde etiam probandi vim atque pondus habent. Neque hic elo