In aureos versus Pythagorae opusculum (Tr: Joannes Aurispa)

71쪽

quonia non pricipaliter aut hic: au ille Ut puniatur aut honoretur deo subiicitur: sed quia bonus aut malus sit cuius rei causa in nobis est. Complicati ixi turec commixtio uoluntatis nostra Nillius iudicii sortunam gignit. Itaque totum hoc diuinu iudicium super malis facinoribus es caelestis fortuna: sic iducit uocabulorum quandam artificio fam inuentionem sic ippellans diuina substatiam Nnostri animi potestatem Itaque calamitates hominibus: nega fato:aut prouidelia omnino eueniunt: neque forte aut casu nec omnis hominuuita in eorum uoluntate ponenda est. Sed ea quae nos peccamus ad uolutatem nostram reser oportebit. Ea uero quae

pro sceleribus secundum legem iudicii sequntur adfatum. Omnia uero bona principaliter a deo data ad prouidentiam referenda sunt. Nullam enim reruῖ omnium quae sunt quaec fiunt causam uanam:aut fortuitam esse putadume: nisi fortes c6cidelia oc&uc'6em eoru

72쪽

predula prouidentia sato:&uoluta te pricipaliter agetibus quae r 6sequutia uidet accidere primis patibus cais: UteXempli gratia Iudex homicida punire intendit:8ono huc homine Punictamen cit quem nolebat. quoties ille homicida conditione accepit. Itaque principaliter sentctia contra homicida ferί per cocidentia uero c6tra huc homine quonia sua ductus uolutate homicidae

conditione accepit.&e contra Homo malus interficere intedebat:ac poenam

dare nolebat. Ita, pricipalis interficiendi disposit6 est homicidae laquam amo iuratate 8 potestate eius dependes ac pconcidetia hanc mala animi disposit6nemdc uolutatem se torturae N cruciatIauor omniti causa est lex:quae iudici malos punied uolutate imponit Actio γinicidae supplicii sentctia adiungit.hoet, in diuina praestati considera. uoluntas humana mala operari intodes 8cio. luntas iustorii Iudicum malefacta omi ustria coxxigere studctes tali Scursu

73쪽

caelest S persciunt talianam per qua qui mala Sinisi taliti poena id dignus fit. Nacupiendi mala ad potestatem ipsius S traque iudiciu fertur:a ct digna seqt poena ad disciplinamo iudiciu quae exems uat causa referendas. haec lex c6ducit quae ordinata est ut quantum possit bona sint omnia:malu nullulaec 1 bonitate Dei consistens non permittit malos punitos esse me diu uicturi motibus ho/minum perseueras: ad id:eos spelleret ut bona omnino n6 intelligerent: quo rum recordatione necessaria poena a iudicibus illata tradit Coniungit igi lex

ut dictu est eos qui naturaliter iudicare debent cum iis contra quos naturalitercliam iudicium serendum est 'ci utrosque propriu conficit bonum. Si em dare poenam utilius est j nsi puniri: N ad correctioncm malorum poena spectat. manifestum est i haec duo genera apte lex diunxit:aliud tit iuuet:aliud ut tu γuetur:at p id quod punit illi id' punieantepesint:quia legem seruat: isti; IE

74쪽

peccati iudicatur: quia lege Dasit:meliori tradit generi:ut illi digne tractici

legis cinin scatur: 8 eam quado que lintelligat per quam male patitur. leXena enim quam malefaciendo homines oderunt malepatiendo cupiunt 8 amat: ut

is iii iniuria alteri facit deum esse non vult: ne dando poenam tanquam Tatali lapidem impendetem substineat is De ro cui iniuria illata est Deum se vult: ut in iis quae pastus auxilium habeat. Quaobrem qui iniuriam intulerunt: I iuriam patiantur oportet: ut quod duni malefaciebant lucri cupiditate affecti nitellexerunt pauperiei dolore correctis poenas dederint patiendo condiscat. Si autem duritia, immanitate uoluta intis in sceleribus perseuerat ipsi forte no multum iuuatur Exemplum nihilominus ut corrigantur maxime fiunt iis sapiunt: S ' causas harum calamitatu

intelligere possunt haec iudicii ricipia potissima esse accipimus bonitates Dei legem ab ipsa procedcto bonitate recta

75쪽

vatonem quae in nobis est asiectam uiolata 8 ut quendam cum nobis do- mesticum postergata, spreta Fflecto quoq; iudicii calamitates: ut dicit hae sutuae durum nobis circa corpus iXtramilcram faciunt uitam quas patienter' ferre praeses uult orato cinemoria causas ipsarum tenere:ac quantum fieri potest quae noctua uidentur diminuer: Mad utilitatem transferrei praecipue di uinis bonis se se per summam uirtutem

dignos praestare: quod si n6dum hoc inuolutate sit. hoc est per summa tuto diuina ac ciuilia bona per media uirtute adipisci oportebit. hoc autem est quod dixit calamitates aequo animo fer op6

tereratque ea quantum fieri potest corrigeret sana quae c6recti R. sanitas: certe ea omnia quae dicta sui: quibus recalamitatum ex ratione procedensio μluptas:8 compendiosa curatio demon/stratur. Sed omnium dictorum caput c

intelligere deum: quia legii lator stimul

di iudex existit: bonorum senar factor

76쪽

est: S maloria expulse est: quo se itur nullius mali Deum esse causam Vitio μsos uero proprio impetu opotestate recta quae in ipsis est rationis oblitos: lese quae malas' expultrix ut malos 3 ut homines quia lex eorum male uolsitati adiungitur quam fortunam vocamuS. Noenim simpliciter ex hominem punis: quia homo: sed quia malus. Nam ut malus fieret ob causam sua propriae Doluntatis ecienit. Qum autem in scelera cecidimus: Pod in nobis erat 8 nona deo.

tunc damus poenas quod in lege non in nobis e. Intentio aute3 sola legis est quae deu 3 decet:& nobis prodest malitias abscindere, purgare homines uariis cenarum correctionibus ac animum qui iam ad uicium deciderat reducere ad reetae rationis memoriam. Sic igitur consistente lege, eadem semper descente Naffirmant quilibet id quod meretur ali1id: atque aliud aliquando committens non semper eadem patitur. n enim id iustum esse nec nobis utile. Nam illius.

77쪽

contra quem iudiciu fertur mutatio tui dicii mutationem facit. quo pacto enim eadem merebitur is qui in eadem sente tiari in eodem exercitio no massit aequo animo: igitur caelestem fortunam pati oportet. Et si quis poenas dederiis aegre ferre. Nam diuinum iudiciu purgat homines iis uitiis quae impedimeto est uidentur ad foelicitatem humanae uitae. talis enim consideratio correctio quaedaῖ

sanitas ante commissorum sit:&re γductio ad rectam quae in nobis est ratonem. Qiro pacto enim is qui intelligit sceler 8 uitia parere calamitates 5 fugiet causam eum ad illa trahentem: ac si infortuniis tristario dolere oportet

magis p ipsu oportere putabit: Q pro λ

pter Deum cui peius ut istrumeto usus malitias corrigit 8 expellit: quibus reboreminisci, intelligere possumus. quantum utile nobis erat legibus Dei 116 discedere: neque uoluntate nostra impulsi malefacere. Non enim forte aut casu calamitet,ies hominibus distribuuntur:

78쪽

si Deus' termini iustitiari 6 pers a

te tit merentur singulis fatu inserunt. Qtia obrem calamitatibus magnana rationabiliter nascuntur. Prim Um idem ipsas homines mansuet ferunt:

quia diuio iudicio satisfit: N propter Dirtutem quam iam possident: 'a mole sta faciliora fiunt S bene de futura ui ta speratur nequaquam talia nos turbatum ire: si nobis qui boni facti sumus psummam uirtutem diuina offeruntur: per mediam humana. Postea sanemur ex hoc maXime quia aequo animo talia ferimus uias N modos quibus ab ipsis liberemur breuiter addiscentes. fieri pro

fecto nullo modo potes : ut ii qui prouidentiam oc iustitiam super inspicere hu

mana negant sacris ut ad Deum decet precibus utantur Dique etiam putant

animum nostrum qui immortalis est talia non sortiri ex iis qui extra animum sunt: qualem ipsum e uoluntate 8 c6motione nostra dignum praestabimus. Qi ii enim ad superius dici a praesente

79쪽

tunam non refert: unge causam Sc ipsanr arquo antimo domansuete ferat:aut curandi artem accipiat dicere nonpo test. nam i nobis ipsis ut pacato animo simus modicinam inuenire non positim US. Irimi ipsa re fugienda se uideantur: quia calamitosa eslaboriosa sint. Talia em naturant a non mittit mi obhrcc accepta: aut n6 accepta bonu alictae CX pectem . quicalaitares illas serimus. necesse igitur erit turbari, et ritu laeimpleri: 8 calamitatem exicdere ob nostrae essentiar norantiam: N nihilominu dare Poenas: is uero maximam sibi acquirit malitiam qui Deum ista orat: Nhumana non recte curare putar. hoc

dem est Deum es non credere: uel si fuerit no prouidere: Debs prouiderit neque bonum neque iustum esse quae iam omis perfidiae sunt pricipia 8 ad omne malitiae uitiorum genus trahentia siqui talibus est captus opinionibus. Nam ut reli io omnium uirtutum mater estitia religione discessio omnium uitiost

80쪽

DLix horum uero altis rem curam is solum ueniet qui aeotio animo calami tates ferre didicitiae doctrina solius est plii losophiae: quae rerum omnium e sentias pcnitus cognos er: opera quae ip/fas essentias sequntur: Ouorum On Ne xii series est ipsarum rerUm Omniuministratio a qua caelcstem fortunam trubui necesse est. Meritum aurem cui

libet distributum est: quod nuc frium appellamus. idque prouiden a Te a rerum serie 8, hominum Doliantate dependet. Nam si diuina prouidentia noesi et in mundo: series, ordo no siet: quem forte quis fatum uocare potest: quae si non essent iudicium, poena ui

liis non fieret immo neque meritum neque beneficiorum laus Prouidentia uero Nicrum scri eriis sciatibus rei es homines qui nunc Atynuntur: Oporte

bat aequalium bonorii in participes csse. si ipsi ex se nihil fecerunt propter quae similes non sunt uidentur tamen Non similia sortiri. Manifestum igitur est im