Opera quae supersunt omnia

102쪽

omnia quae in natura sunt, vel res sunt vel actiones. Bonum autem et malum nec res est a tiones sunt. Ergo honum malumque non in natura Sunt.

Si enim bonum et malum res essent vel actiones, desinitionem suam habere deberent. Sed bonum et malum , uti v. c. etri bonitas et Judae perversitas extra Petri et Judae essentiam definitionem non habent, haec enim sola in natura, nec igitur extra eorum essentiam describi possunt. Unde ergo sequitur, bonum et malum non SSe re vel actiones quae in natura Sunt.

103쪽

Alle ingen die in de natu ur sin die si os gaahen s

104쪽

PARS POSTERIOR.

Cum in parte priori de Deo rebusque generalibus et infinitis dixerimus, in parte haec po3teriore de rebus particularibus et sinitis tractabimus, non vero de omnibus, quia innumerabiles sunt sed de iis tantum agemus quae ad hominem pertinent. Ibique primum animadvertemus, quid homo sit, prout constat modis quibusdam in duobus istis attributis, quae in Deo observavimus. Dico modo quo Sdam quia non intelligo hominem tanquam Spiritum, mentem ),

Ι 1. Mens nostra vel substantia vel modus est. Nec vero subStantiis, demonstravimus enim nullam substantiam finitam in natura esse posse;

2. Quia mens modus est, talis esse debet vel extensionis vel cogita Ιο-nis substantialis. Nec vero extensionis, quippe, etc. ergo cogitationis. 3. Cogitatio substantialis cum finita essu nequeat, infinita, in genere su persecta, et attributum Dei est. h. Persecta cogitatio tabere debet cognitionem vel cogitationis modum omnium et cujusque rei existentis, tam substantiarum quam modorum , nulla Xcepta.

106쪽

Vel corpus Substantiam esse, quia jam antea in tractatus initio ostendirnus: l. Nullam substantiam incipere OSSe. 2, Nullam substantiam alteram OSSe producere. 3. Non existere posse duas Substantia aequale S.

Cum igitur homo non fuerit ab aeterno, Sitque finitu S. pluribusque hominibus similis, Substantia esse nequit. Om-

5. Dicimus existentis, quia hic non agimus de cognitione vel idea,

etc. quae totam naturam omnium entium essentia sua internexam cognoscat sine particulari ejus existentia, Sed tantum de cognitione vel ideis, etc. rerum particularinm, quae continuo existunt. 6. Hancce cognitionem vel ideam, etc. cujusque rei particularis quae realiter existit, dicimus mentem illius rei particularis. 7. Omnis et quaecumque res particularis, quae existere incipit, nascitur motu et quiete Suntque ita modi omnes in extensione substantiae, quam corpus dicimus. 8. Varietas illorum modorum nascitur ex alia motus quietisque proportione, qua hoc ita illud alio modo est. 9. De haec proportione motus et quietis etiam existere incipit corpus noStrum, cujus tum non minus quam Omnium reliquarum rerum cognitio vel idea in cogitatione esse debet, et sic etiam mens OStra. Ι0. Sed in alia proportione motus et quietis erat hocce nostrum corpus eum nondum natum esset, et deinde, et in alio erit nobis jam mortuis. Nihilominus vero et tum, et deinde aequaliter idea vel cognitio nostri corporis in cogitatione erit quam nunc, non vero eadem, quia nune aliter situm est quod ad motum et quietem.

11. Ad producendum igitur talem deam vel cogitandi modum in cogitatione substantiali, qualis haec nostra jam est, non exigitur corpuSquodcunque nam tunc aliter sciri deberet quam est sed tale quod in

motu et quiete eadem proportione situm est; quia, quale corpus, talis etiam mens dea, cognitio, etc.

108쪽

nia igitur quae cogitationis habet, nonnisi modi sunt attributi cogitationis quod Deo attribuimus. Et iterum Omnia

quae labet formae, motus, et aliarum rerum, eodem modo

alterius attributi sunt. c. extensionis quod De attribuimus. Et quamquam non nudi, inde quod hominis natura Sine attributis illis, quae ipsi Substantiam es Se Oneedimus, nec existere nec intelligi possit, demonstrare conantur hominem SubStantiam esse, hoc tamen non alio undamento, nisi salsis suppositionibus nititur cum enim natura materiae vel corpori S jam ante formam hujus corporis humani fuerit, natura haecce corpori humano propria est nequit, quia clarum e St, eam ad homini naturam pertinere non potuisSe antequam homo fuerit.

12. Tale igitur corpus quod proportionem habet uti e gr. uniu ad tria, corpus illud et mens erunt uti nostrum est, mutationi Sc subjectum sed non tali, ut extra fines eat unius ad trias quantum vero mutatur

tantum etiam mens mutatur.

13. Haec mutatio ex aliis corporibus, in ostrum operantibu in nobis Orta , esse nequit nisi mens, quae continuo tunc mutata, hujus mutationis conscia fiat quae mutatio id est quod Sensum vocamuS.lti Quodsi alia corpora tam vehementer in nostrum operantur, ut proportio motus unius ad tria manere nequeat, mors deSt et mentiS destructio, prout idea vel scientia est hujus corporis in ista proportione motus et quietis se habentis. 15. Quia vero mens modus est in Substantia cogitante, et hanc uti exten Sionis cognoscere et amare, et se ipsa aeternam reddere potuisbet, si cum substantiis se uniisset semper iisdem manentibus.

110쪽

Et quod tanquam regulam ponant illud ad rei naturam pertinere Sines quo re nec existere nec concipi pote St Denegamus, jam enim demon Stravimus in Deo nullam rem nec existeres nec concipi posse l. e. Deum 8Se et concipi debere. antequam res particulares esse 'e concipi pDS- sint Ostendimus etiam moti genera ad naturam desinitIO-nis pertinere. Sed talia quae sine aliis existere nequeunt nec sine dis concipi possunt ua cum ita sint, Iunia inam regulam ponemus qua Sciamus quid a naturam relati cuius pertineat 2 Hanc scit. tuu ad rei alicu us naturam pertinet, in quo res illa ne esse nec concipi potest ne, sic tantum, sed cita etiam ut propo Siti Semper reel proca sit e. ut neque praedicatum Sine e XI S tere nee

concipi possit. Jam igitur de modis, e quibus homo conSi Stat, tractare incipiemus, initi sequentis capitis partis posteriori primi.