Opera quae supersunt omnia

142쪽

Sed jam inquiramus, num aliquid mali in eo, quod residio et aversione vitentur ΘQuod ad odium ex opinione procedens, certum est illud

in nobis esse non licere, quia stimus unam eandemque rem uno tempore nobis bonam alio malam esse, uti in medicamentis videtur. Proprie igitur ad hoc attendendum , num odium ex Opinione Sola, neque etiam e Vera ratiocinatione in nobis oriatur. Ad quam inquisitionem nobis videtur clare Stendendum esse quid verum odium sit illudque ab aversione bene distinguere. Odium commotio mentis est contra aliquem qui nos scietis et sponte sua offendit Aversio illa commotio est quae contra rem aliquam in nobis oritur propter damnum vel injuriam . quae putamus vel intelligimus a natura in illa esse. Die natura, quia, quando non ita putamus vel intelligimus, etsi ab ea damni vel incommodi aliquid nacti simus, ideo ab ea non averSamur. imo vero utilitatem quandam ab ea XSpectare possumus:

uti aliquis lapide vel cultro illaesus, ab iis tamen non aver

satur.

Hoc ita animadverso jam breviter utriusque esse elum videam US

Ex odio procedit tristitia, exque magno odio ira quae poStrema non solum, ut odium, illud quod odit, vitare conatur, Vero etiam Si possit destruere. Ex magno illo odio procedit invidia.

Ex aversione vero procedit quaedam tristitia, quia nos quodam privare conamur, quod realiter existens, essentiam suam et persectionem habet. Quo dicto facile intelligitur, nos ratione nostra recte USOS in nullam aem odium vel aversionem habere posse, quia

144쪽

ita agendo ejus persectione nos priVaremu8 cuni e contrario quando aliquid volumus, conare debemus omnia quae de natura cupimus, Sive nobis , sive rebus ipsis in melius mutare. Et quia eorum . quae ante oculos habemus cogno8cimusque, homo perseetu nobis optimus est, cuicunque Omini optimum est, ut eum ad hanc persectionem educemus: tunc enim ab iis, ut illi a nobis, maximum fructum habere possumus. Ad quod conducit eos continuo ita tractare uti a bona conscientia nostra Semper edocemur admonemurque quia haec nunquam ad perniciem noStram, Semper autem ad salutem valetudinemque excitat. Finem lacimus dicendo odium aversionemque in Se ipsis tot imperfectiones habere, quot e contrario amor persectione habeat, quia postremus semper ad mutationem in melius eorroborationem et augmentationem tendit, quae persectio est odiumque e contrario semper in destructionem,

debilitationem et anni hi lationem ducit, quae est ipsa imperfectio.

CAPUT SEPTIMUM.

Cum viderimus odium et aversionem tale quid esse, quod in iis nunquam locum habere possit, qui intellectu suo recte utantur, eadem ratione persequente de ceteris passionibus agemus: et it initium daciamus, irimam erunt

146쪽

Cupiditas et Laetitia, de quibus . quippe ex amore provenientibus. meminisse oportet, quod de hocce tunc diximus. His addemus ristitiam, quae ex opinione indeque nata imaginatione Oritur procedit enim ex privatione alicujus

boni. Antea diximus omnia quae agimus tendere debere ad progressum atque emendationem. Atqui certum St, nos. quamdiu triste sumus impotentes nos reddere ad hoc em ciendum quare opus est nos a tristitia liberare. Quod essicere possumus cogitando de mediis, amissum, Si in potestate nos

tra e St. recuperandi Sin minuS, ne e S Sarium tamen esse tris

titiam missam facere, ne incidamu in Omnes istas miserias quas tristitia necessario secum ducit utrumque vero laetitia essiciendum. Inepte enim est bonum malo voluntario et vigente restituere velle atque emendare. Quisque denique intellectu suo recte utens Deum necessario primum cognoscere debet, quippe qui, ut demonstravimus. summum Omneque Sit bonum unde equitur quemcunque

intellectu suo utentem in tristitiam incidere non posse. Quid enim in eo quiescit bono, quod omne bonum est, et in quo omnis laetitia et suavitatis plenitudo.

148쪽

132 CAPUT OCTAVUM.

DE AESTIMATIONE ET CONTΕΜPTII. DE GENEROSITATE AETHUMILITATE. DEQUE SUPERBIA ET ABIECTIONE.

Quibus in passionibus ut inter bonum et malum bene distinguamus, illas Stante pede su Scipientes, incipianius ab Aestiniatione et Contemptu relative ad aliquid in nobis vel extra O cognitum, priore quod ad majus, posteriore quod ad minus quoddam.

Genero3itas Se extra nos non extendit solumque ad illum pertinet, qui, nullam aliam paSSionem haben S, neque exi8timationem postulans, ipsius sui perfectionem secundum Verum valorem cognOSeit.

Humilitas est, ubi quidam, Sine ullo sui ipsius despectu, imperfectionem Suam cognoscit quae humilitas se extra hominem humilem non extendit. Superbia est, quod homo perfectionem sibi attribuat, in ipso non inveniendam. Abjectio est, ubi quidam imperfectionem quandam sibi attribuat, quae ad eum non pertinet. Nec vero de hypocritis loquor, qui revera non ita opinati, tantumque alios ut decipiant, quasi se humiliant Sed de iis, qui imperfectiones, quas sibi attribuunt, revera in se inveniri putant. His ita animadversis, patet quid boni et mali quaeque harum pa8sionum in Se habeat. Quod enim ad Generositatem Humilitatemque attinet, per Se pSae praestantiam suam indicant Ostendunt enim earum OSSessorem Euam perfectionem imperfectionemque Secundum veram va-

150쪽

lorem cognoscere quod, uti ratio nos docet, praecipuum est quo ad persectionem veniamus. Ubi enim potentiam persectionemque nostram hene cognoscimus, clare videmuS quid nobis faciendum sit, ad bonum nostrum finem ut perveniamus : et iterum, desectum nostrum et impotentiam cognoScentes, videmus quid nobis vitandum sit. Quod ad Superbiam A bjectionemque earum etiam definitiones satis indicant eas quadam ex opinione oriri distebamus enim priorem ad illum pertinere, qui perfectionem

quandam ipsi non propriam sibi attribuat cujus Abectio

ipsum contrarium St.

Patet igitur e dictis, quod, quam bonae salutaresque Sint Generositas IIumilitasque, Superbia et Abjectio e contrario

tam malae et perversae illis enim possessor non solum in bonum ducitur statum, sed sunt etiam ipse gradus quo ad Summam nostram Salutem adscendam HS cum haeee e COD-trario non solum nos impediant ad perfectionem Ostram ut perveniamus sed etiam in nostram ruinam nos ducant

Abjectio nos impedit quominus illud faciamus quod facere debemus ut perfecti reddamur, uti videmus in scepticis qui, negantes hominem ullam habere posse veritatem se ipsi haec negatione ea privant cum Superbia e contrari res no arripere faciat, quae recta Via ad ruinam OStram ducunt uti patet videturque in omnibus illis, qui opinati sunt opinanturque se cum Deo mirabiliter bene se habere, ideoque nussum periculum metuentes Sed ad omnia parati, ignem aquamque contemnunt et ita miserabiliter pereunt.