장음표시 사용
111쪽
neque gloria neque pericula excitant , nequicquam hortere ς timor animi auribus o scit. Sed ego vos , quo pauca monerem,
advocavi , simul uti caussam consilii mei
aperirem. Scitis equidem , Milites , socordia atque ignavia Lentuli quantam ipsi nobisque cladem attulerit qu ue modo , dum ex urbe G sidia opperior, in Galliam proficisci nequiperim. Nunc vero quo in loco res nostrae sint juxta mecum omnes intelligitis Exercitus hostium duo, unus ab urbe, alteria Galli ἱ obsan diutius in his locis esse , si maxume animus ferat, frumenti atque aliarum rerum egestas prohibet; quocumque ire placet , ferro iter aperiundum e se. Quapropter vos moneo ut forti atque parato animo sitis O , quum prae litim inibitis , memineritis vos divitias, decus , gloriam , praeterea libertatem atque patriam in dextris vestris portare. Si vinci
mus , Omnia nobis tuta erunt commeatuS
abunde , municipia atque colonia patebunt metu cesserimus, eadem illa Avorsa feni ; neque locus neque amicus quisquam teget quem arma non texerint Praeterea milites , non eadem nobis
illis necessitudo impendet nos pro patri s pro libertate, pro vitά certamus ; illis supervacaneum est pro potenti paucorum pugnare. Quo audacius aggredimini, mems
112쪽
res risinae virtutis Licuit vobis cum summa turpitudine in exsilio elatem agere Potuistis nonnulli Roma , amissis bonis alienas spes exsperitare : quia illa foeda atque intoleranda viris videbantur , haec sequi decrevistis. Si hac relinquere vultis audaci opus esci nemo , nisi victor , pace bellum mutavit ; nam in fugo salutem
sperare , quum arma quis corpus tegitur ab hostibus averteris , ea vero dementia est: 1emper, in proelio, iis maxumum es periculum qui maxume timent audacia pro muro habetur. Quum vos considero, Milites O quum facta est a sum in magna me spes victoria tenet. Animus cetas , virtus es a me hortantur praterea necesstudo , quod etiam timidos fortis facit : nam multitudolosilium ne circumvenire queat prohibent
anginis loci. Quod si virtuti vestrae Fortuna inviderit , cavete inulti animam amittatis ς neu capti potius , scuti pecora trucidemini, quam, Virorum more pugnaΠteS, cruentam atque luciruinam victoriam Uibus relinquatiS. LIX. Haec ubi digit, paullulum com moratia , signa canere jubet, atque in structos ordines in locum aequum deducit dein , remotis omni Um equis, quo militibus exsequato periculo animu an
113쪽
amplior esset, ipse pedes exercitum pro loco atque copiis instruit. Nam uti planities erat inter sinistros montis, de abde Xtera rupes asperari odia cohortes in fronte constituit, reliqua signa in subsidiis arctilis collocat ab his centurioneSomnis lectosis evocato , praeterea X gregariis militibus optumum quemque armatum , in primam aciem subducit Caium Manlium in dextra , sesulanum quemdam in sinistra parte curare jubet: ipse, cum libertis, coloni , propter aquilam adsistit, quam bello imbrico Cattis Marius in exercitu habulisse dicebatur. Ate altera parte Carus Antonius, pedibus aeger, quod praeli adesse nequibat, Marco Petreio legato exercitum permittit. Ille cohortes veterana , qua tumulti
caussa conscripserat, in fronte post eas ceterum exercitum in subsidiis locat ipse
equo circumien , unumquemque nominan , appellat, hortatur , rogat uti meminerint se contra latrone inerme S pro patria, pro liberis , pro aris atque focis suis certare. Homo militaris , quod amplius annos triginta tribunuS, aut praese-
dius, aut legatu , aut Praetor , cum d-
gna gloria, in Xercitu fuerat, plerosque ipsos factaque eorum fortia OVeratri ea commemorando militum animo acce debat.
114쪽
I A. Sed ubi omnibus rebus Xploratis , Petreius tuba signum dat, cohortes paullatim incedere jubet. Idem facit
hostium exercitus Postquam e Ventum est unde a ferentariis praelium committi Posset , maXumo clamore , infestis signis concurrunt pila omittunt gladiis res geritur. Veterani, pristinae Virtutis memore S cominus acriter instare illi haud timidi resistunt maxuma vi certatur Interea Catilina cum expeditis in prima acie versari , laborantibus succurrere , integros pro sauciis arcessere , omnia prO- videre, multum ipse pugnare, saepe hostem ferire strenui militis, boni ii
peratoris officia simul exsequebatur. Petreius , ubi videt Catilinam contra ac
ratus erat magna Vi contendere , co
hortem praetoriam in medios hostis inducit eosque perturbato , atque alios alibi resistentes , interficit deinde utrimque ex lateribus ceteros aggreditur Manlius, faesulanus, in primi pugnante , cadunt. Postquam fusas copias seque cum paucis relictum videt Catilina , me mor generis atque pristinae dignitatis suae
in confertissumos hostes incurrit , ibique pugnans confoditur.
115쪽
LXI. Sed confessi, praelio , tum Vero cernere quanta audacia quantaque
animi vis futuet in exercitu Catilinae. Nam fere , quem quisque ViVUS pugnando locum ceperat, eum , amissa anima corpore tegebat pauci autem, quo medios cohors praetoria disjecerat , paullo diversius , sed omnes tamen adversis Vulneribus , conciderant Catilina vero longe a suis inter hostium cadavera repertus est, paullulum etiam spirans, ferociamque animi quam habuerat ViVus in Vultu ret, nens. Postremo ex omni copia , neque in praelio neque in fuga, quisquam civis ingenuu captus est ita undi suae hostiumque vitae juxta pepercerant. Neque tamen exercitus populi romani laetam aut incruentam Victoriam adeptus erat nam strenuissimus quisque aut occiderat in praelio , aut graviter Vulneratus discesserat. Multi autem, qui e castris visundi aut spoliandi gratia processerant, OlVel te hostilia cadavera, amicum alii, parS hospitem aut cognatum , reperiebant fuere item qui inimicos suos cognoscerent. Ita Varie per omnem exercitum laetitia moeror , luctus, atque gaudia agit hantur.
116쪽
QUAEDAM DISSIMULANTE; CATILINAE sori L ULΤ de Cicerone Sallustius , mnistoria Catilinae, silentio praetermisit eaque cum primis quae praecipue ad ex1-miam, singularem Ciceroni gloriam spectarent consultone, ut qui ejus esset inimicus , an Vero imprudens , haud facile dixerim. Eo autem potius inclinat
animus , ut Sallustium haec de industria omisisse credam in illam historiae legem, Ne qua suspicio gratia si in scribendo
ne qua simultatis , in his przetermittendis neglexisse quae nequaquam fuerant 1- lentio praetereunda Eorum hic aliqua sub
jicienda esse duxi. I. Primum igitur Ciceroni gratiae sunt
117쪽
amplissimis verbis actor , quod Virtute consilio , prudentia sua , remp. periculis maximis liberasset idque sine caede, sine sanguine , sine exercitu , sine dimicatione , tanta pace , tanto otio , tanto silentio. Ut iplem et Cicero . invectiva in Catilinam. De hoc Verbum nullum SaulustiuS. II. Dein Pater patria est a Q. Catulo ac M. Catone , frequentissmo Senatu, nominatus. Nec de hoc Sallustius quicquam Juvenali Vero - Roma parentem,
Roma Patrem patria Ciceronem libera dixit. Et in . Plinius Salve, inquit, primus omnium Parens patria appellate , primus in togo triumphum linguaeque latii eam me
III. Praeterea ejus nomine decreta diis immortalibus supplicatio est qui honos ante Ciceronem togato contigit nemini. Atque his decreta verbis est ut ipsemet inquit quod urbem incendiis , Coede Cives, Italiam bello liberasset. Quae supplicatio inquit, si cum ceteris conferatur, hoc intersit , quod ceterae de rep. bene gesta , securia conservat repub constituta es. Ne hujus quidem facta ab eo mentio.
118쪽
IV. Ad haec, L. Gellius ei civicam cor nam a repub deberi dixit Es hoc quoque
silentio praeteritum , ut cetera pleraque,
dum adversarium Crispus debita commendatione defraudat. Sed audiamus quid ipsemet Cicero in pisonem de hoc atque aliis ad gloriam suam spectantibus me, inquit , Q. Catulus , princeps ullus ordinis O auctor publici consti , frequentissim, Senatu Parentem patriari nominavit. Mihi hic vir clarissimus , qui propter te sedet , L. Gellius his audientibias civicam coronam deberi a rep. dixitG mihi togato Senatus , non ut multis, bene gestae , sed , ut nemini , conservata reip. singulari genere supplicationis, deorum immortalium templa patefecit. Idem ad Atticum, Cn. Pompeium assii mat in senatu , non semel sed saepe, multis verbis Ciceroni salutem imperii atque orbis terrarum adjudicasse. V. Postremo statua eum inauratam pus decuriones decorarunt patronum adoptarunt, propter salutem illius urbis consulatu conservatam suo : ut ipsemet
pro P. Sestio testatur Sedin in Pisonem :Quorum Capuae , inquit , te textatum nemo aspexit , qui non gemeret desiderio ei , cujus con sillio quum universam rem .
119쪽
tum illam i iam urbem meminerant esse sei
vatam Me inauratά satu Anci unt me patronum unum asciverunt me se habere vitam, fortunas , Iberos , arbitrabantur.
Haec Cicero. Sed quid de hoc uspiam Sallustius 8 Quasi vero haec, hoc
genus alia non multo ad rem magis facerent, quam aut illa Veterum romanorum laUS , deque corruptis seculi sui moribus querela Daut Vero tam libenter ac prolixe tributum Caesari Catonique praeconium quorum ut uterque fuerit merito laudandus , Caesaris tamen in laudibus , quum ipse sit conjurations creditu partice PS tam diu commorari supervacaneum esse mihi videretur , ne dicam praeter decorum. Nam illa de origine urbi S e cor ruptis populi romani moribus , initiisque motuum civilium, sive a proposito disgressio seu Verius altior repetitio , UtcUn-que nominare lubeat, nec aliena prorsus
ab historiae argumento videtur lectori accidit non ingrata. Sed de hoc jam satis , modo unum addidero. Mire Sallustius hoc immutat , Caesarem fuisse inter conjurato habitum qua de re tam multa interim SuetoniuM, CUJUS cum primis probatur in historia fides : nam is in suspicionem venisse illum testatur , quasi
conspiraridi cum Crasses consulari
120쪽
item P. Sulla & Autroni , post des gna
tionem consulatus ambitus condemnatis cujus coniurationis meminerunt anusius Geminus ia histori , M. Bibulus in
edictis , C. Curio pater in orationibus de ova Cicero in quadam ad Atticiana epistola significare videtur. Sed auctores esse ait, qui cum Cn. etiam Pisone conspirasse Caesarem testentur jam fuisse inter socios Catilinae nominatum Mapud Νovium igrum questorem a L. Vettio indice , i in senatu a Q. Curio , quorum hic e Catilina sese cognovisse diceret, ille chirographum quoque ejus C tilint datum polliceretur , Suetonius ipse confirmat quantumvis hoc dissimulare noster studeat. Itaque an hic nulla gratia