장음표시 사용
41쪽
re, quum scribisci neque quid velis intelligo , ne que tam Vulgi animo conceptam , adeo persuasam , adeo decantatam in illo Viro breVitatem unquam comprehendi. Nam si, quoniam frequentibus asyndetis utitur , aut quod non longis periodis ambit argumenta rerum , properare tibi videtur isto tibi quoque pacto breVibus atque interceptis saltibus centum milliariorum iter minus longum Videbitur , quam unius modo stadii intervallaim quod uno spiritu confeceris. Ac contra Videmus Sallustium ipsum , quum quid semel dicendum assumtit, adeo perstare , ut saepenumero egredi Videatur, c.
Idem ibidem. Neque vero Sallustium, politii simum auctorem, rejiciunt ciceroniani h sed anxium illud atque insititium dicendi genus , sed multa superstitiosa
Ibidema Quasi vero commentarium scripserit ille , non historiam pleniorem , qui sit Historiae pater appellatu S. Idem , lib. . Oct. cap. a . Ambitiose igitur fecisse videtur Sallustius quihusdam , quod poetarum more, quum dicere orsus esset de Catilina , omissa ea narratione , repetit historiam ab ipsis ultimis Romae rudimentis. Nos virum , suo in genere praetantem , quum rectetur necessari fecisse judicamus ut ostenderet corruptam civitatem , cujus, pars esset Catilina. Idem lib. D v. 96a
42쪽
ATILINAM IUXUria primum, tum hinc conflata egestas rei familiaris, simul Occasio, quod in extremis finibus mundi arma romana peregrinabantur , in nefaria consilia Opprimendae patriae suae Ompulere, Senatum confodere , consules trucidare , distringere incendiis urbem, diripere aerarium , totam denique rempublicam funditus tollere, inuidquid nec Annibal videretur optasse. Quibus id nefas sociis aggressus est Ipse patricius .sed hoc minus est Curii, Porcii, Sullae , Ce-
43쪽
thegi, Autronii, Varguntei, atque Longin quae familiae t quae senatus insigniat
Lentulus quoque , tunc maXime praetor.
Hos omnes immanissimi facinoris sate, lites habuit. Additum est pignus conjurationis, sanguis humanus, quem circumlatum pateris bibere summum nefas, nisi amplius esset propter quod biberunt. Adtum erat de pulcherrimo imperio , nisi illa conjuratio in Ciceronem Antonium , consules , incidisset quorum alter industria rem p tefecit, alter manu oppressit. Tanti sceleris indicium per Fulviam emersit, vilissimum scortum, sed parricidii innocens. Tum consul, habito senatu, in praesentem parricidam , in praesem te reum , Cicero peroravit: sed non amplius profectum , quam ut hostis evaderet, seque palam professo incendium suum restincturum ruina minaretur. Et ille quidem ad praeparatum a Mamlio in Etruria exercitum proficiscitur , 1-gna illaturus urbi Lentulus , destinatum familiae sua sibyllinis versibus regnum sibi vaticinans ad Draestitutum a Catilina diem, urbe tota viros, faces, tela dis
44쪽
Ponitri nec civili conspiratione contenritus , legatis allobrogum , qui tum forte aderant, in arma solicitatis in isset ultra Alpes furor, nisi altera proditione Vulturtii, praetoris litterae tenerentur. Statim Ciceronis imperio injecta est barbaris Dnus palam praetor in senatu con incitur. De supplicio agentibus, Caesar , parcendum dignitati Nato , animadVertendum pro scelere, censebat quam sententiam secutis omnibus , in carcere parricidae strangulantur. Quamvis parte conjurationis oppressa, tamen ab incoepto Catilina non destitit sed infestis ab Etruria signi patriam ditens , obvio Antonii exercitu opprimitur. Quam atrociter dimicatum sit, exitus docuit nemo hostium bello superfuit; quem quisque in pugnando ceperat locum, eum, amissi anima, corpore tegebat Catilina longe a suis inter hostium cadavera repertus est pulcherrima morte , si pro
47쪽
1 AMNI homines , qui sese student
praestare ceteri animalibus , summa openiti decet , ne vitam silentio transeant, veluti pecora , quae natura prona atque ventri obedientia finxit. Sed nostra omnis vis in animoin corpore sita est an
48쪽
mi imperio , corporis servitio magis utimur alterum nobi cum dis , alterum Cum belluis commune est. Quo mihi rectius esse videtur ingenii, quam Virium, opibus gloriam quaerere quoniam vita ipsa quia fruimur brevis est , memoriam nostri quam maxume longam essi cere : nam divitiarum, formae gloria fluxa atque fragilis est Virtus , clara aeternaque habetur. Sed diu magnum ii ter mortali certamen fuit , in corporis an Virtute animi res militaris magis Procederet. am , prilis quam incipias, consulto ubi consulueris, mature facto opus est ita utrumque per se indigens, alterum alterius auxilio eget.
II. Igitur, initio reges nam in terris nomen imperii id primum fuit diversi
Pars ingenium, alii corpus Xercebant etiam tum vita hominum sine cupiditate agitabatur sua cuique satis placebant. Postea vero quam in Asia Cyrus , in Graecia lacedaemonii SI athenienses coepere urbes atque nationes subigere
lubidinem dominandi caussam belli
here , maxumam gloriam in maxumo imperio putare tum demum periculo atque negotiis compertum est , in bello
plurimunt ingenium posse. Quod si re-
49쪽
gum atque imperatorum animi virtus in pace , ita ut in helio , valeret aequabilitis atque constantius sese res humanae haberent; neque aliud alio ferri, neque mutari ac misteri omnia cerneres. Nam imperium facile iis artibus retinetur quibus initio partum est. Verum , ubi pro Iabore desidia , pro continentia, equitate lubido atque superbia invasereri fortuna simul cum moribus immutatur. Ita imperium semper ad optumum quemque
a minus hono transfertur. Quae homines arant , naVigant , aedificant , Virtuti omnia parent. Sed multi mortales , dediti ventri atque somno , indocti incultique
vitam sicuti peregrinante transiere qui bus profecto , contra naturam , corpUSVoluptati, anima oneri fuit. Eorum ego vitam mortemque juxta aestumo , qu niam de utraque siletur; Verum enimVero is demum mihi vivere atque frui an, ma Videtur, qui aliquo negotio intentus, praeclari facinoris aut artis bona famam quaerit. Sed in magna copia rerum, aliud
alii natura iter ostendit. III. Pulchrum est bene facere reipu-hlicae ; etiam bene dicere haud absurdum est. Vel pace vel bello clarum fieri
licet: dc qui fecere, inui facta aliorum
50쪽
scripsere , multi laudantur. Ac mihi qui dem , tametsi haud quaquam par gloria sequatur scriptorem, auctorem rerum tamen in primi arduum Videtur re gestas scribere primum, quod facta dictis sunt Xaequanda : dehinc , quia plerique, quae delicta reprehenderi , malevolentia Winvidia dicta putant ubi de magna Virtute atque gloria bonorum memores, quae sibi quisque facilia factu putat aequo animo accipit , supra ea Veluti iussa pro falsis ducit. Sed ego adolescentulus initio, sicut plerique , studio ad rempublicam latus sum cibique mihi
adversa multa fuere. Nam pro pudore pro abstinentia , pro Virtute , audacia, largitio , avaritia vigebant. Quae tametsi animus aspernabatur , insolen malarum artium tamen inter tanta ilia , imbecilla aetas, ambitione corrupta tenebatur: ac me, quum ab reliquorum mali mori-hus lissentirem , nihilominus honori cu pido eadem quae ceteros , fama , atque invidia VeXabat. IV. Igitur ubi animus ex multis miserii atque periculis requievit mihi reliquam aetatem a republica procul a bendam decrevi non fuit consilium s