Q. Horatii Flacci Carminum librum primum collatione scriptorum Graecorum [microform]

발행: 1860년

분량: 149페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

61쪽

υναγετ', εἶ παρθενοι,

'Ἀρτεμι ιν ορτωνίαν, ἐλαφυβόλον, υρινίπυρον, γείτονάς τε Νυμφας. Hoc est Celebrate aedibus doliaestica exclamatione quisqvis nubilis est D l. e. tenerae virgines), unaque larium intercinat acclamatio, celebrate, inquam, ni a res, Apollinem insignem pharetra tutelarem, simulque paeanem, virgines, dicite, dicite alta voce Dianae, eoden genitae partu Ortygiae, cervos iaculantis, taedarum lumina utraque vibrantis manu, vicinasque Nymphas. quae quunt non uno iodo cum Horatianis convenire appareat, commode ad eius explicationem converti possunt, nec temere sortasse eredideris ipsi obversata esse. Itaque Ioratius praeter cetera

loca Latoidis sacra natalem praedicat Delon Apollinis, ut ille canit 'lateru ιν ορτυγίαν, i. e. Deliam. Delo enim Athenaeo IX, p. 392. et aliis auctoribus v. Spanti ad Call. II. Apoll. 59. prisco nomine Ortygia, quod idem fuisse gemellorum nutrici Sirabo IV. p. 948. prodidit Neque vero Delos solum Ἀπολλωνος κουροτροφος, quam Gallimachus m. Del. 2. vocat, sed etiani Dianae es ad s. 3. et quos uno partu In Cyntho monte editos serunt Res vulgo credita et notissima. Erant sane, ut auctor Hymni Iomerici In Apoll. Del. 15 sq. si verus is locus, qui unum Apollinem in Delo, Dianam vero in Ortygia natam esse dicerent, sive illa Delo

adiacebat insula Strab. X. l. 480. sive lucus erat prope

Ephesum, eodem nomine appellatus id. XIV. l. Ἐ39. , nec deerant qui ambo in A, luco Ortygia genitos mallent Tacit Annal. III, 61.3 sed vide quae Dis senius ad Pind. em.

I. I. in Boechlii editione p. 350 sq. explicuit, atque IIoraiiust Ita Hermannus, alii sortasse rectius ἀνολολυξεται δόμος - ὁ μελλόνυμφος i. e. tota domus ululabit et quidem puellae quae sunt in domo laetos illos clamores tollent ' Item in re simili aurip.

certe volgarem illam sabulam sequitur, quum etiam In C. III 4. natalem silvam Delli Apollinis dignis laudibus ornet, idemque in C. III, 28. celeris spicula Cynthiae me-uioret, quam Ovidius M. I, 94. Ortygiam deam vocat.

Cis. Properi II, 3I, 5: Tun medium claro surgebat mormore

templum Palatinum), et patria Phoebo carius Ortygia Lllinc Delos liberis Latonae carissima et Apollini quidem carior

etiam quant sacra nemore nobilia Tempe M. Hom. Hym. In

Apoll. Del. I43 Πολλοί τοι νηοί τε καὶ ἄλσεα δενδρώντα -- Ῥυια, Λιμεν, οῖβε, μαλιστ επιτερπεαι τορ. Insignis autem humerum Apollo pharetra ut qui is nunquam humeris positurus sit arcum C. III, 4, 60. Est vero quasi proprium ac perpetuum illius praeconium ab IIonier traditum: υργυροτοξος, κλυτοτοξος Ἀπολλων, ut Il. I,

37. IV, 101. et alibi, coli. Il. I, 45r

quod tantum abest, ut Horatius spreverit aut suo arbitrio im-niutaverit in hoc praesertim carmine , tradeliter servasse putandus sit, siquidem ipsum deum, non humerum eius insignem pharetra dixit. Rectissime enim Benil eius: Respondent, inquit, haec superioribus, Vos dicite Dianam, laetam Iu- viis; vos Apollinem insignem humerum pharetra. Insignis humerum Hellenismus notissimus est, ostro quoque familiaris: Nec Mauris animum mitior anguibus, et alibi. Vide Exc. IV, 1. His iam adiice quod Sophocles, Horatii, ni salior, exemplum, eundem appellavit εὐνα- ρετραν quod verbunt quum απαξ λεγομενον sit et ipsum quoque ex Homero effictum esse pateat, ad amussim respondet

Horatianis. D. Carm. Seo. 61 sui gente decorus arcu Phoebus, quibus ἀργυροτοβον Ἀπολλωνα, et C. I, 12, 23: metuende certa hoebe sagitta, quibus κη λον A. reddidit qui sic construunt, ut nuper Nauchius rursus: se Laudate humerum Apollinis insignem pharetra et Grae- eam imitationem negligunt et frustra etiam ex Carm. III, 28, 10. proserunt Neptunum et virides Nereidum comas quum ibi additus sit genitivus, hic desideretur.

62쪽

v. 12. Fraterna lyra quam a fratre Mercurio liventat muneri accepit, quum ipse illi virgam auream dedisset, v ad C. I, 10, 6 et 18. Sollemnis vero attributorum, quae

singulorum deorum propria sunt, in eorumdem hymnis lentio. Homer Ηymn. In Apoll. Del. s. 131 EI; μι κίθαρις τε φίλη καὶ καμπυλα τοξα Callim. H. Apoll. 19 ευφημεῖ καὶ ποντος,οτε κλείουσιν ἀοιδοὶ et κίθαριν η τοξα, υκωρρος , τεα ωοίβου. v. 13. Hic bellum lacrimosum, his cet. Ut Graeci poetae niodo ambo αλεζικακους vel ἐπικουρίους Θεοῖς, iodo alterutrum, pro Suo quisque consilio, invocant et orant tala

ut abigant aut avertant ita Horatius h. l. uni Apollini, singulari illi Augusti principis custodi, averruncandi partes Omnes demandat. Sola Diana invocatur ut auxilio veniat apud Orph. H. in eandem XXXV, 13 sqq. contra solus Apollo in Sophocl. An 702 sqq. αναξ Ἀπολλων ὀυάλιος μοὶ ξυνείης, et in eiusd Electr. 637 sqq. κλνοις αν ἐδη, ωοῖβε προστατήριε κτλ. quamquam ne Dianae quidem societatem excludi

necesse est, quum Saepe Oetae veteres ex pluribus uni Solum cuius primariae sunt partes nominent, s. supra s. 10. et

Epist. I, I9, 33 ubi id reli.

bellum lacrimosum Epitheton ab Homer petitum, Il. III, 32. 165 V, 737 πολυδακρυν χρηα, πολεμον πολυδακρυν πολεμον δακρυοεντα Cis. Virg. A. VII, 604 lacrimabile bellum. Hoc paulum variarunt posteriores, ut Anacr. Fr. 28. B. δακρυοεσσαν αἰχμων , Aeschyl. Suppl. Si δακρυογόνον 'Ἀρ' Eurip. mel. III 5 δακρυοενr πονον. V. Id famem pestemque coniungit ex niore Graecorum Scriptorum, qui λιμον et λοιμον vel propter annominationem libenter copulant, ut Hesiod. Eor. 242 τοισιν 'o δρατοθεν μεν ἐπηγαγε πῆμα Κρονίων, ιιιον μου καὶ λοι/ιOν' quod dictum Cruquius iam excitat.

farm. I, 22.

Simile est Carm. I, 17. argumentum, ubi se securitatem suam pii vatis Virg. A. VI, 662. et innocentis singulari Faunis. anos gratiae ac tutelae debere dicit indari exemplo, et similius etiam Carm. III, 4. s. 9-36, ubi hoc ipsum Camenis

dat, ut lani insans a palumbibus sacrae lauri myrtique frondibus contectus tuto a saevi bestiis in aperto dormierit, quum allos auctores Graecos tum iundem Pindarum secutus vid Oreli. ibid. ad s. 13. 3, ad cuius imitationem se omnino in sublimioribus carminibus melicis composuit Hic vero de deorum nu-niine ac tutela ne verbum quidem, nec quicquam aut ab illo

aut ex aliis exemplaribus Graecii transtulit nisi Sapphus locum. In quo desinit. Dissimilis vero et plane propria oratii est ratio huius carminis Nam quum Orphei sabulam, ut opinor aut Amphionis A. P. 391 sqq. aut multa alia vel ex Pindaro vel ex aliis auctoribus recordari posset, nihil eorum quae alibi fecit hic secit, sed potius quid ipse de condicione

poetae sentia exprimit eosque animi sui sensus cum Aristio Fusco amico suo communicat et suam ipsius vitani commemorat et tanquam Musarum sacerdos se ipsum quasi Xeniplar sanctitatis proponit Prop. III, 1, 3. , missa Xeniplorum vetustate. Ac pro more suo severitatem et gravitatem cum ioco et sacetiis coniunxit. diam spretis subito gravitatis partibus Lalagen suam se semper amaturum esse hilariter pronunciat. Itaque in Sapphus poetriae locum celeberrimum excurrit, quem non tam suum fecit quam citavit, vel propter sietum Lalages nomen, de quo vide Exc. . v. I. Integer vitae et sceleris purus sunt duo

genitivi poetici et Graecanici, sed diversi illi dissimili ratione, quum alter relationis, alter separationis vel privationis vim habeat se e unsirassicli in Hinsicli aus de Wande undschuldios ist Vid. xc. IV, 3. v. s. inhospitalem Caucasum It h. l. et pod. , . scripsisse videtur Aeschylo auctore, qui in rom. s. 20.eundem Caucasum appellat ἀπανθρωπον πάγον, . e scopulum longe remotum ab hominibus et ab omni cultu humano, ideoque ἄξενον sive inhospitalem, ut saepe Euripides in pli. T. 4: κω εἰς γῆν μον, ib. 218: Diso πονrου ικους ναίω, porro f. 253 341, et alibi. Sed cave ne Mitscher-lichio credas, hoc ipsum epitheton ἄξενος ab Aeschylo illi regioni adiectum esse. Nec ita legitur nunc apud illum, nec Horatius primus hoc verbum inhospitalis sormavit, quum iam Varro Scytharum inhospitalem vastitatem ap. ο-nium s. v. Vastitas memoravisset, sortasse secundum eundem

63쪽

7677

v. . ambit Hydaspes De tropo verbi ille ad C. , 31 8.

V. 3. quase portentum Ut omerus saepe, Od. X, 168 219. alibi δεινον πελωρον, i. e. μεγα χοζμα ζPός. Od. IX, 90 Καὶ rue θαυμ δεετυκτο πελωριον, de ingenii Polyphenio Honi. . Apoll. Pyth. v. I 24 τερας αγριον, de Typhone dracone. Eurip. Hipp. 2l4 Kos εζεθηκε ταυρον, αγριον τερας, itemque Virg. . VIII, 295 iu Cresia mactas Prodigia. v. 14. Daunia in latis Sic prorsus egendum, quamquam Critici et Interpretes recentiores quodammodo pugnant inter se atque contendunt, ut oratium forma donent senil- graeca Daunias. Verumtamen iam nenti eius ostendit hoc non esse consuetudinis Romanae In regionum nominibus Ipsius Italiae, eique Bern hardyl auctoritas accessit in cens. d. Orellianae sic iudicantis: Daunias are in vereinget te abergugleich de Analogi Widersprechende Bildungswelse Pelias hasta, Parthis tellus it ahiilichen Adiective lalgi de Alexandrinischen prachhunsi; in omen vo sol chem epragema aber schwerlicli et inem achi talischen okale ait Ou-

v. 15 sq. sonum Arida nutrix Homeri eum est, qui poeta saepe voeat Idam μητερα θηρων it. VIII, 47. XIV, 283. XV, 15I. ηρος enim nomen, quamquam aliarum quoque se- rarum commune est, proprie tamen de leone dici passini notant litterati veteres vid. Wols ad Muret. V. L. XVII, 2. es. v. c. l. III, 449. X, 84. ind. 1 V, 46. , atque hoc ipsum habes In Anth. r. III. p. 84. r. Μῆτερ ἐμὴ γαίη

Φρυγίων, θρεπτειρα λεοντων - ut nitrum non sit, quum illa regio tam multos leones habeat, cur lis potissimum ad currum Phrygia mater utatur Arida autem epitheton non cuni Jubae tellure sed uni apposita voce coniunxit, ut quae h. l. in actione versaretur. Nutrit enlni tellus tanto saevio res bestias quo ipsa aridior est. s. xl. IV. Append. v. 17. pigris eampis seror χωρχις quibus opponitur σπουδαίη τις χώρη apud Herodotum, quem locum proseri Nauch. V. 19 sq. malusque Iuppiter urget De malo Iove vide ad C. L , 5 urget autem , ut Graeci etiam In prosa oratione πιεζειν schWer aus et as tegen, asten . Herod. 142 τα μεν πο ου ψυχρου τε καὶ γρου πιεζομενα, ταὼ πῖ του θερμου τε καὶ αὐχμωδεος. In quibus hoc quoque notandum videtur αὐχμῶδες idem esse quod oratius supra dixerit Syrtes aestum sas 3. Sic enim ille de Asricae solitudine ipsi regioni Syrticae, quam Nasamonum gens ilicolit, adiacente in Lib. II, 32 τα υπερ θαλάσσης τε καὶ

βυ . ara καθυπερθε τῆς θ ριώδεος ηεαμμος τε ἐσr καὶ ανυδρος δεινως καὶ ἔρημος πάντων. quae plane respondent Virgilianis in Aen. IV, 4l: inhospita Syrtis; Hinc deserta siti regio ; ut illius descriptionem utrique poetae obversatam esse sortasse non temere coniicias. v. 23. Dulce ridentem Lalagen amabo,

Dule loquentem ex Sapph. r. 2, 3 sqq.:

καὶ γελαίσας ἱμεροεν. Vide Prooem p. ll. q. ubi hoc Latinum iam factnm invenies a Catullo eodem modo dulce ridentem f. Horatius vero pro consilio suo, ut αλανης nomen locos redderet in eoque nomine desineret, verborum ordinem vertit,

quod idem in Carm. I, 2. Init et alibi saepe fecit. Est autem illud dulce ridere tellenismus celeberrimus de quo v x IV, . Ut hoc loco subsistamus in Verbo ridendi Ill sitia sunt e Graecis Homer. l. VI, 484 δακρυόεν γελα σασα. l. II, 270 ὁ γε-αν. d. XIV, 465: παλον γελασαι. LVIII, 163: ἀχρεῖον 'θέλασσεν. Pind. P. A, . χλαρον γελῶ σαις. Apoll. Rh. ΙΙΙ, '008: τεκταρεον μειδ

i Die tragen starren ontragbare Flachen de Nordens. 2 Die sonnenverbrannten, glutiende Steppen de Sudens. leniter reprehendentis et alisque severitate. Addit enim Pindarus

64쪽

ride.

farni. I, 23.

Principium huius carni inis ad Anacreontis exemplum vel expressum Vel conformatum esse recte sane observariint

Interpretes inde ab Henrico Stephano, qui primus ad Anacr. p. 162. cum his versibus: Vites hinnuleo me similis, Chloe quaerenti pavidam montibus aviis

Matrem non sine vano Aurarum et siluas Etu.

contulit illius r. 49. Bergh. 3l Schneide W. p. 355:

Sed num totum darium e Graeco uxerit, quae Milacherlichii

αγανῆ φρυῖ ut sere idem sit quod Virgilii illud iii Aen. I.

255 subridens voltu, quo, serenat lini anilicheind).1yBergkius in Anacr. Reliqq. p. 162. haec in trimetros Ionicos divisit; qui versus ne manci ab initio essent iis ἀγανυς praeposuit ex Schol. Pind. Ol. IlI, 52 πτακτωι δἐ. καὶ παρὰ Ανακρέοντε. σγανῶς I τε κτλ. Ceteri qui eosdem citant ad unum omnes οἱά τε νεβρον κτλ. OmiSSa illa voce. Hinc Benti eius dii l. sic disponit:

'υτε εβρὼν νεοθηλέα γαλαθηνον, στ' ἐν λοκεροέσσης ἀπολειφθεω π μητρος ἐπτοηθη. ut sint duo tetra metri donici a minore κατὰ τον ἀνακλωμενον χαρακτῆρα, hoc metro:

es Anacr. r. 38. Schn et Murthii Metrix p. 123 sq. Quod ipsum nunc ergkius quoque probare videtur, quandoquidem in Poet. Lbr. Gr. d. I p. 677. rescribendum esse suspicatur 'Aγαν Ἀστὸ . . . . A τε νεβρον κτλ. Ceterum illustris hic locus de cervabus cornu geri apud poetas, aeris controversias caussa sui inter Aristophanem brantium et Zenodotum Schol. Pind. l. c. Ζηνοδοτος ει μετεποίησεν Εροέσσης, διὰ το ιστο

ρεῖσθαι τὰς θηλείας κέρατα μη χειν, ἀλλὰ τους αρσενας. οι μέντο. γ ποεζτα πάντες κερατα ἐχουσα ποιοωσιμ' ideoque saepe citatus antiquitus et nobis servatus.

sententia est, vehementer dubito. , Abhorret enlii hoc a consuetudine oratii, qui exordia carminum, clausulas, sententiaseet Graecis lyricis aliisque scriptoribus repetere solet, non totam unquam argumenti tractationem. Atque hic quidem praeter initium nihil sere aliunde mutuatus videtur nisi loquendi quasdam formulas Homericas, quibus rationem distingueret Summa ver poematii estivitas in eo cernitur quod clausula Atqui non ego te cet. superioribus illis Vitas me ita adiuncta est ξ προσδοκητου, ut subridenti poetae quivis haec legens arridere cogatur, riuunt iam quid rei sit tanto planium perspiciat. . quod inventionis genus, ulsi allor, ipsius oratii proprium est Chloes denique nomen a poeta electum est quoniam bene congrueret uni natura puellae et aetate. Est enini χλon idem quod ποίη νεοθηλῆς. s. Exe. II. v. i. q. veris inhorruit Adventus foliis Iam supra dictum est ad C. I, 3, 36. illustrem hanc et celeberrimani apud Graecos circuitionem esse, qua illi abstracta, quae vocant, Per casum genitivum cum concretis arctissime iungere et in unum quasi corpus constare solerent. Et de hoc quiden loco Bern hard in Synt. r. p. 53. haec adnotat: Die Augustetschen Dicliter haben anches nach geatinit. JeSonder Properg, 'io amor oder error Herculis III, 1, 57 Pyramidum sumtus ad

sidera ducti cs. IIor. III, 30, 2 regali situ Pyramidum altiusJ;Virg. e. I, 143 ferri rigor; Aen. XI, 607 adventus virum,

Wieior C. I, 23 adventus veris, oranientie ebens seli ansties at an Tibull. I. I, 27ν canis aestivos ortus vitare. quid autem num ver potest intelligi quummaxime adveniens, quum iam adsint soli novella Immo vero, veris adventus et Graeco niodo dictum est et ex lege seritionis

Latini intelligendum ver quod cum Favoniis comitibus et Orni-ihiis iam advenerit, persecto adveniendi tempore. Verte: iso des rutilings asein durch die Blatter auschi, ob cet. v. genibus tremul diota loquendi formula momeri ea: no δ' ἔ ρεμε γυῖα Il. X, 390.3; πο τε τρη- ελλαβε

a Si in Ciceronis Archiana recte legitur ipsius adventus admiratioque id est, admiratio illa quam habuit ubique, postquam advenit.

65쪽

γυῖα ll. III, 34. , et quunt alibi saepe tu in de cerva l. Xl, Il7:

v. 9 sq. non ego te, ut Me frangere persequori IIoc quoque prorsus Homeri cum est repetitum vel ex eodem loco It XI, 11 sq.:

tem, quae in controversia versatur, Vid. Exc. IV, 4. S. d.; hic vero notandum, vel ex omericis exemplis apparere iunon ex persequendi, sed ex frangendi verbo pendere. v. a 2 Tempestina viros idem quod matura viro Virg. Aen. VII, 53.3; opp. altera e parte cruda marito

autem ivis passis aridior ut Lucilius ap. Non. I, S.;cs. Claudian in utrop. Lib.I V. III. passa rugosior uva ', omnia de Graecis Sic enim illi, ducta utim ab aliis fructibusium ab uvis similitudine, Herod. I, 107: νδρος ωραίην id Ι,196. γάμων ωραῖαι, et Aristoph. eel. 96 ἐν ταῖς πεπείροας, i. e. in maturis puellis; tum de puella nondum nubili f. immatura μναξ, et de exsucca a vieta σταφίς. Anthol. r. II, 289. r. εἴη μω ὁ φαξ, μω ἀσταφίς η δε πεπει- eo ς'' υπριδος θαλάμους ωρία καλλοσυ in uinc oratius etiam absolute nec sine grato verborum Ius C. III, 9, 27.: Tempestiva petit Rhode, id est , ωραία 'Pod 'Poδεία, cuius rubeant labra rosis. Vide omnino iis cheri ad C. II, 5, 9 sqq. et Jacob s. ad Anth. r. l. c. T. IX, p. 33l. et T. VIII, , 44. ωραίους θαλάμους, i. e. ωραίων , et con se etiam quae de venusta translatione verbi carpendi dicta

sunt ad C. , I, 8.

Praeclarum hoc carnien lugubre μελος θρηνητικον Sive

θρηνωδης eddit , de morte quintili Vari Cremonensis c. Ι, IS I A. P. 438. ad Virgilium datum , ut non potest in

1 Franke . . p. 164: a. 30 conscriptum est, siquidem uin lilius idem est de quo Hieron Chron. Euseb ad l. 189. R.

dubium vocari quin ab ipsa benigna vena ingenii IIoraiiani profluxerit, ita Graiae tenui spiritu Camenae tolunt imbu tum ac temperatum esse quivis lacile concedei, qui modo paulo accuratius inspexerit. Poeta enim quunt nuperum communis amici decessum deplorandum atque consolandum sibi proposuisset, id scilicet ante omnia spectavit, ut iustissimo Virgilii, quintilio coniunctissimi, dolori dignissimis et verbis et sententiis responderet. Itaque tralaticio ac sollemni more a Musarum invocatione exorsus tragoediae potissimum Musani in paries vocat rogatque deam, ut se dignam naeniam docere atque adeo ipsa sibi praeire velit in his veterum Lyricorum ex iisque, nisi fallor, Stesichori exemplum secutus v. L sqq. De- Inde postquam exstincti amici singulare virtutes dulcissimonioerore descripsit, iam ipsum Irgilium appellans eum praeter cetera Euripidis verbis v. 9 sqq. et Homeri v. 15.sqq, consolatur denique in sententia acquiescit et sapientissi-nia et quum aliorum tum vero eiusdem Euripidis dictis celebratissima. Dicit enim satales calamitates patienter serendas atque ipsa patientia levandas esse, quoniam non modo irritum sed nefas putandum sit hominibus eoruni decreta corrigere velle v. 19 sq. . andent sere sententiam Virgilius Euan se-eerat et in Aeneide inseruerat hoc modo: Nate Dea, quo sata trahunt retrahuntque sequamur; quidquid erit, superanda omnis fortuna serendo est. 3liaque et ipsius quodammodo sententia amicium anticum nunc eonsolatur oratius, et eoruin potisSimum verbis alloquitur, quibus non graviores illi aut acceptiores auctores afferre νο- luit. Novimus enim praecipuum Virgilii studium Homeri ex ipsius carminibus, in quibus haec ipsa quoque Latinis versibus

e. m. 24. . Chr haec prodidit Quintilius Cremonensis, Virgilii et Horatii a miliaris, moritur. l Ea de re Donatus in Vit. Virg. g. 75. haec scribit: Solitus erat dicere; ullam virtutem commodiorem homini esse patientia, ac nullam asperam adeo esse sortunam, quam prudenter Patiendo vir sortis non vincat. Quam sententiam in quinto Aeneidos V. 09 sq. inseruit: a te dea et Quae unde sumpta sint, Donatus nescit, nec tamen dubito quin ipse quoque Virgilius ex Graecorum studiis hauserit. Vide infra.

66쪽

illustraverat de Euripide auteni Donatus refert quod ipsum per se satis credibile isi illius sententiis ita luisse deditum, ut semper in re haberet. v. . eari eapuis Usitata Graecis loquendi formula, qua ipsum hominem cuni Intimo caritatis sensu dicunt, ut iam ho merus Il. VIII, 281: εὐκρε φίλη κεφαλη. . Vill,lia. ait Achilles: No δ' εἶ ι Ἀφρα φίλης κεφαλης ὀλετῆρα κιχείω Eκτορα Unde traditam acceperunt Tragici Eurip. li. 3 ω φιλία φιλία κεφαλή, τέκνον, μοι Soph. Ant. l. 899.

915 ώ ασίγνητον κα , et alibi contra exsecrantis suntuιαρ κεφαλῆ εἶ κακαὶ κεφαλαί cet. De Latinis imitatoribiis v. Burni ad Propert. II, IS,S6. Virgilius autem v c. in Aen. IV, 613 Insandum caput. Praecipe lugubres cantus, Melpomene quum vulgo explicarent Tu me doce, O Melpomene, lugubres cantus, dum eos praeis, ut mortem quintilii digno carmine desteam , de sententia huius loci longe alio iodo exposuit Godola Bern hard in cens rec. eertham pii ' , et ita quidem ut Apol

id est, Musae vero hos cantus hominibus interpretentur . praecipiant , et consimiletu Catulli locum Carni. LXVIll, 45 seqq. ΙIoratio obversata esse statueret quae si oratius

secutus est, sic prorsus interpretandum videtur: Non possunt reticere, deae, quanto in inoerore et luctu sim tam cari capi

iis desiderio: sed dicam vobis, vos porro haec diei iel sit Virg. g. 66: Eius bibliotheca non minus aliis doctis pale' bat a sibi illudque Euripidis antiquum saepe usurpabat Ur 735d ἁ των φίλων κοινῆ '. Adde g. 2 sqq. 2 Die Verelire des Dicliter Kerden dem eidener Herausgeberaurnen, das diese Gedictit seinen unstreichen Ansan vertierenun mit inem turmischen Ergo anheben solle, ei Peerixamppraecipe nichi verstand Aussorderun an die Muse, die Lie vielen ausende et verkunden cf. Ovid. Trist. II, 36 , Caiuli. 68, 45 sed dicam vobis, vos porro dicite multis illibuβ nauli Apollo n. I, 22.

ni ultis millibus, quo fama mortui In omnibus locis magis atque ni agis notescat. Ita enim sere Catullus. Haec igitur interpretatio niti quidem adeo probata mihi suit, ut unice

verant esse arbitrarer. Nam et ingeniosa niihi videbatur et ita comparata erat, ut optinia sententia inde existeret, et plurinium, ut par suit, unam viri auctoritas apud te valebat. Sed postquam exemplaria Graecorum quae oster solet sequi consului, sententiam mutavi. Nam ut mittani hoc ipsum multis millibus vel iniit quippiam inmoratii verbis desiderari,

nec ex Ovidii loco, Trist. II, 364. 3, quicquam aliud mi

posse quam quod satis constat illud Musa praecipit cantum idem esse quod sentandat, tradit, docet cantum re ante

praemonstrata : ea quae iani sequuntur

v. 3. q. cui liquidam pater Ocem eum cithara dedi quunt caussam adiiciant et manifestam veterum Lyricorum iniitationem prodani, facili coniectura adducimur ut credamus etiam haec ipsa de quibus agitur raecipe lugubres cantus aut ab iisdem aut ab onier potius quain ab Apollonio et cati illo repetenda esse Procul dubio enim in epitheto Lirim l-dam hos ipsos auctores Sequitur, quunt iani Homerus sic Od. XXIV, 2 τοιον γὰρ πωρορε λουσα λίγεια, cli Hymn. Iom. XVII, I: Mσεο, Μουσα λίγεια, itemque saepe Lyrie vetustiores dicant de is acuta voce musarum ἄρχε τιμολ- ιων vid Alcmanis Dr. 7. 47. p. Schneidew. Sed inprimis

huc pertinere videtur Stesichori Fr. 17. Schn. p. 333:' Ars Μουσα λίγει', αρξον ἀοιδας, ερατων μνους Σαμίων περὶ παίδευν ερ tar φθεγγομεν λυρα, et eiusd. r. S. Λευρ' ἄγε Καλλιοπεια λίγεια.

Unde guxit etiani Carni III, 4. initium dic age tibi a Calliope nielos et Platonis autem ille locus in Phaedr. p. 237.

δια ενος μουσικον τὀ ιγνων ταυτον σχετ επωνυμίαν,1 Quid nisi cum mulio Venerem confundere Ino Praecepit Frici Teia Musa senis Lesbia quid docuit Sappho nisi amare puellas 2 te in dorsius hoc γενος μοὐσικον o ιγνων ad canoros illos apud Ligures ognos refert, de quibus veteres multa sabulabantur. Alii ipsam gentem Ligusticam intelligi malunt, quae san-

67쪽

ξ- ιοι λαβέσθε του μύθου, qui in Socraticae irrisionis plenus sit, si non ipse pioque ex vetustiore aliquo poeta expressus est tundent certe colore in resert Videlicet hoc pr6- priuili ac perpetuuni cognomen invenerant Musae λίγεια s. argutae C. IV, 6, 25. coli. pist. II, 2 90. , quibus Iuppiter ipse inne facultatem tribuisset. Sic Alcm. r. 28 Μωσύγε, λαλυόπα. θυγατερ ι , 'Aρχ εραroi ἐπε υν rλ. Ac praecipuas Musarum Drειων partes suisse In lugu bribus naeniis docet tam IIo meri locus ex Odyss supraeitatus Nam quae cibi memoratur μοῖσα λίγεια Si lamentabilis et acuta cantio Musarum Achillem lumentium et ceteris mulieribus praecinentium. Idque apertius arguit Homeri Sch0liastes ad Il. T vs. 570: εστ δε με λος θρον ικόν ο λινο us τ' ἰσχνος υνίας εἰδομενος. - ἐθρηνει ro γαρ οἶτος ὁ -νος, παρῆ των Μουσων οἱ sed μνε θεοῖς τετιμη-uένε, σοι rue πρώrω μέλος Id 0καν ἀθάνατοι ἀνθρώποισι εὐ- ναις λικνοαις δεισαι Oοιβος δέ σε or ἀναιρεῖ. Μοῖσαι δέ σε ο νέουσιν. Vides λινον quoque de eiusmodi lugubri cantu dictum, qui tenui Voce canebatur et cuius etiana, quam Lino heroi mortuo cecinerunt Musae, sormula prosertur Addit Seholiastes priscum illud in Linum armen, cuius- in odi carmina Luci δίας dixerunt, ad Orpheum poetam reseret Conser etiam Theocr. Adoniag. Id. v, 35 λιγε - Οας ρζώμεθ' ἀοιδῆς. Nam ibi quoque lugubre canticum dieitur. quod continuo cantri sic praeit mulierum choro repetendum ' χπεις, d νιλ' ' Ἀδωνι, κελ Denique Stesichori FL 17. quod Ioraiio . l. et C. III, 4. observatum esse Suspicor, ipsum quoque exordium est lugubris cantus o Rhadinam puellam et Leontichum, eius amatorem, infelicissim amo

ris documenia, quunt a Corinthi lyranno interserti essent quod prodiderunt Strabo IlI, 347. et Pausan. VII, 5 s. Reserunt auteni poetae vel menti nerunt sic entui simillant, . Virg. cl. VII, 19 sq. , ita Musae Ipsos do

Denique ex iis omnibus quae vidimus Intelli,etur Horatium . I. rogare Musam liquida voce praeditam, ut sibi praecinat ebilem cantu in vocemque silibus iungat. Praecipe, inquit, an tum, Melpomene, queni ego docilis percipiam A. P. 336. , dic ni odos, quos uti ni ego reseram honiines aures mentesque applicent C. III, II, 7. . Nani vobis, pergit dicere, o Musae argutae, hunc ipsum cantum in hoc praesertim lugubri genere carniinum cum sidibus canoris

C. I, 2, II. φορμιγγι λιγείη pater dedit. D. C. I, 26 8. Ceterum Latine iani dixerat Lucretius IV, 9S l. liquidum citharam carnien ' λιγυραν οιδαν Theocr. XVII, 13. Ohio λιγυν ind. O. IX, 47. et idem ib. 552. , liquidam cygni querelam Aeschyl. g. II46: λιγείας φδοιος.): et

Virg. Blic. VII, 24 argutam stulam. v. . perpetuus vor Item longum soninum appellat mortem C. IlI, II, 3S., ut Moschus in Epitaphio Bionis Id. III, 10 ἄμμες - οπποτε πρατα θύνωμες, νάκοοι νχθονι κοίλα Eoδομες ε μυλα μακρον rέρμονα νεγρετονυπνον, id est, tum nos longus atque adeo infinitus sopor urget Tritissiniae comparationis auctor iani exstitit Homerusit XI 24l κοιμησαιο ἱλκεον πνον ικτρος quod Virgilius Latin uni secit Aen. X, 745 serreus urget Somnus. v. . Iustitiae soror Virtutes sorores Pindaro quoque

in simili dicto I. XIII, 6. v. Oreli.); sed illa stirpis proso-p0poeia tam late patet per utramque linguam et latius per Latinam propagata est, ut vix liceat affirmare hunc vel illum locum ad certum aliquod exemplum expressum videri, planeque mutile it quaerere, quinam omnes e Graecis Αἰδῶ, κην, Πιστιν, λη θειαν personas secerint et quo quamque cognationis vinculo cum aliis coniunxerint. Ac Fidei quidem iam Nunia sollemne instituit, Livio auctore I, 21. 3. 4. et omnes

68쪽

86 virtutes perinde atque cupiditates omne corores sociae iam Ciceroni Parad. VI, 1. 0r in Cai. ΙΙ, , 3. 20. Pueri' hq amuis ille bonis flebilis Occidit, Nulli flebilior quam tibi, argissi.l cum his conser Euripidis ex Alcest. v. 264: ὁdῖν προβαIIis enim versibus Admeius Alcestidem suam, quae se pro 'ovo uni riae morti obtulerat, iamiam moribundam alloquitur de-

ha hibitivi, ita esset, ut nihil miserabilius fieri poSSli,

nec ullo pacto eius dolor placari queat priusquam Iercules

in tabulig. aiulei vicem miseritus ad Insero descendit

celeberrimus sui et pluriina eiusdem sabulae imitatio apud eundem Cis. ad , 13 et vide omnino Prooem p. v. Seqq.

kenario credinius, a priore manu poeiae postea vero, liunean em sabulam iterum doceret, rescripsit ταρ μοι πρ0σPλης

μολλυσαι quae nunc Vulgo leguntur.

II. frustra pius Ad sententiam faciunt urip. Alc. 9854 q. et Herc. s. 297 seqq. cli. Hor. c. IV, 7, 23 eq , Epist. l, 14, 6 sq. et Virg. Aen. VI, 405. v. 13. sq. quid si Threicio blandius Orpheo

Auditam moderere arboribus ydem J J ripides in Alc. nonnullis Interiectis Admetum sic pergen tem facit v. 357:

Idem eodem sere modo in Iph. A. 211 - 1214. similiterque

in Bacch. 55 sq. in Med. autem Sic V. 543 'Ορφεως καλ-λιον μνῆσαι μελος e quibus omnibus vere videor mihi persuasisse oratium ut in Superioribus sic in his quoque uripidem secutum inde potissimum celebratum illud 'ορνεως μέλος ad Virgilium transtulisse, qui nuper in extremis Georgicis Orphei descensum ad inseros et is miserabile eius carmen de rapta bis coniuge Latinis versibus illustrasset. Hinc etiam blandiendi caussa Graecam formam adiectivi ex 2κιος Propter sonum suavem ac leniter destuentem Latinae C. I, 25, 11: Thraclo vento praetulit, ut pod. 13, 3. v. 15. vanas magiat Recordare Homericas illas animas et umbras in Oreo volitantes, quae quum Succo et sanguine arcant tum etiam SenSuum et consiliorum expertes sunt. Il. XXIII, 2 η υχαι, εἴδωλα καμοντων, ibid. 04 ψυχηκαὶ εἰδωλον, ταρ φρενες υκ ενι παμπαν. d. XI, 476: νεκροὶ Ἀφραδέες - βροτων εἰ δωλα καμοντων. Adde Od. X, 52I et XI 29 νεκυων μεν να καρηνα, cli. V. 393 X, 495 τοὶ δε σκιαὶ ωσουσιν cli XI, 207 μητρος εμῆς η υχῆ

σκιῆ εἰκελον η καὶ νεώρω 'Eπτατ' cuius rei caussa asser

tur ibid. v. 2I9 sqq. quae quum multi quasi certatim et multiplici imitatione expresserunt scriptores Latini, tum e potissimum quo oratius modo Lucret. IV, 9 simulacraque luce carentum, itemque Virg. e. IV, 472 umbrae ibant tenues simulacraque luce carentum id Aen. VI, 292: tenues sine corpore vitasse cava sub imagine sormae; ibid. 40l: exsangues umbras denique Ovid. F. V, 463 elapsa rogi stamini et inanis imago. Est igitur vana imago Horatio idem quod Homeri illud εἴδωλον καμον- τος Vel φυχη, σκιῆ εἴκελον ν καὶ νειρω, umbra et imago, inane corporis simulacrum, non ipsunt corpus sed Iudibrium quoddam, vel ut Virgilius eadem ipsa vertit in Aen. II, 795:D Quid si- fidem' num et ex optimis Codd. legendum Θερ .hizbai Berii hard in cens. d. 0rell. , uuid si e sotly

69쪽

imago Par levibus Venil volucrique intillima somno. Csr. ad C. I,4, 17. et C. I, 10 IS.

v. 16. virga horrida Mercurii puχοπομπου eaden est quae aurea illa, de qua vidimus ad C. , 0 IS; torrida vero . . dicitur propter mortis et Orci atrocitatem vid. Hom. Il. XX, 65. cli. Virg. Aen. VIII, 245. 3. Ita iam Iom. l. V, 47. στυγερος σκοτος, de mortis umbra. Addo AeSchyl. Sept., 335 διαμεῖφαι στυγεραν δον, i. e. tristem istam ingredi viam s. calcare viam eii. Tum Leonidae Tar. Ep. 59, 2 in Br Anal. I, 235: κρυοεσσα βαρις, de cymba Charontis. Denique Pindarus, quem rellius comparat, Virgam lianc Diti Patri ipsi tribuit vocatque κινητα ραβδον, Ol. IX, 33. D. Οὐδ' Aίδας κινητα εχε ραρδον, Πρόrε σωμα, ι καταγει κοίλαν προς ἀγυιὰν νασκοντων Cis. Properi II, 20, 2 tristia vela ratis Virg. Aen. I, 547 crudelibus occupat uilibris, cli. or. Q II, 3, 24 victima nil miserantis Orci id oninino xo. IV, 4. Append. v. 7. Non lenis precibus est Ilomeri illud Il. IX, 158:Ἀίδης τοι ἀμείλιχος ηδ' ἀδύ/ιαστος. Cis Aeschyl. r. Niob. 47, 1. D. 168. Herm.): όνος Θεων γαρ Θάνατος ο δωρων ερθ' quod ipsum quoquo dictum saepe usurpatum esse veteribus Aristophanes inmanis v I 392. et Scholiasiae testantur vid. Herm. . Adde Virgilii illii Ge. IV 470. ab eodem Homero translatum Nesciaque humanis precibus mansuescere corda. oratius vero, quod alibi ipse quoque Regi horrendo vel eius satellit aut ianitori tribuit h. l. in Mercurium confert, quippe illorum vicesmin occupantem, quo magis sormidabilis appareat. fata recludere De infinitivi ratione vid. xc. IV, 4. s. 2. Cogitat autem poeta, si quid video in loco difficili, quem leviter tangunt Interpretes, Euripidis verba in Alc. . 259 Θει μέ τις νεκυων ε αυλών - πτερωτος Αιδυς, hoc loco ut alibi secutus, de aula illa, qua nos mortui includimur omnes C. , 18, 31. III, , 5. sed pro loco ubi Versantur mortui sata posuit ad eiusdem uripidis exemplum, cui Orcus est Ἀρος κείμενος D. 10S, minc illa se rapacis

ore sinis destinata isp. Hor. C. II, 18, 30. Est igitur: Non exorabilis deus ut nobis sata recludat ut nos, quum semel occiderimus salis perlanci Εpod XVII, 62;C. II 3, 16. , aula sua ac dicione reclusa in hanc lucem remitii patiatur. yx vio pro more suo Imitatus videtur Propertius II, 5. Xtr. :

Sic nobis, qui nunc magnum speramus amantes,

Forsitan includet crastina sata dies. coli eiusd. l. IV, i, 2 sqq.:

Panditur ad nullas ianua nigra reces. quum semel infernas intrarunt funera leges, Non exorato stant adamante viae. ubi pro satis ianuam nigram dicit et mox etiam su- scam aulam Orci commemorat: quum volgarius sit ianua leti. Vid. Ηerigberg., qui ex Ovid. Trist. II l, 2 extr. mei interitus fores et plura ex Graecis profert de adamantina ianua Orci.

v. 18. nistro gregis Ut omnia apud inferos tristia et nigra sunt, ita ipsi quoque mane ἀμαυροὶ νεκυες Sapphoni vid ad C. I, 4, 7.), quoniam quam incolunt domus Iutonia rauce caret, situ tenebrisque obsita est Vid. Hom. Od. X, 12. XI, 57. Il. XX, 64 sq. quae reddit Virg. Aen. VI, 462. Ge. IV, 46S. Aen. VIII, 24 sqq. D. Prop. l. c. IV, II, 2 et v. 5. Grex autem mortuorum est Homeri illud Od. XI, 34. 38 εθνεα νεκρων. D. Silius It XIII, 24: Hic tenebras agitant volitantque per umbras Innumeri quondam populi. v. 19. Durum: sed levius sit patientia, quidquid corrigere est nefas. J Trat Graeco-1 0perae pretium est Graeci poetae verba subiicere, quoniam sic demum oratii locum, quae est crux Interpretum, plane perspicias Sunt autem haec: s πολυμοχθος βιοτὰ θνητοῖς,

70쪽

rum sententia in consolando sollemnis, veterunt poetarum dieiis ad posteritatis mentoriam consecrata, et inchoata quidem ab Homero, persecta a tragicis Praeivit igitur Iani Homerus it.

XXIV, 49:

Tλητον γα μιραι θυμον θεσαν νθρώποι τιν. Hunc secutus Archiloclius r. 48. Lieb. S. Schn. p. 74:K δεα ιι ἐν στονοεντα , ἀλλα θεοὶ γαρ ἀνηκεστοατι κακοῖων, ὼ a', ἐπὶ κρατερὴν τλημοσυνην θεσαννάρμακον. Tum tragici poetae sententiam traditam suo modo ex0inarunt, quum sati necessitatem et divinam voluntatem iustas patientiae caussas adderent. Ita iam Aeschylus in rom. 103: τὸ πῆμα στεναχω)' ἐν πεπρc0μένην δε ρς αἶσαν φερειν ως αστα, γιγνιυσκονθ' Σιτο τῆς ἀνάγκης - αδ ζρι ro σθενος. Accessit Sophocles in Terei Fr. 52 I. D. :Ἀλγεινὰ Προκνη, δηλον ' λλ' Oμως χρεών τὰ θεια θνητους νrας εἰπεHυς φερειν. Euripides mero quum alibi saepe tum in mel. 252. tibi chorus Helenae: Eχεις με ἀλγείν', οἶδα συμφεοον δε σοι

et in Or. 1023:

et in Andr. 1269:

δοκεῖ τ' εκκομιζειν Ζηνὶ γαρ δοκεῖ ταδε. quae si cum Horatianis comparamus, ante omnia in curios incurrit haec ita plane conformata esse, quemadmoduli illo do apud poetas Graecos legimus ut quum de Graeca eoruin

origine non amplius dubitare possimus, tum illud etiam plane perspiciamus, quam prave nonnulli nefas Interpretentur δεαδί- ,ατον. CD ad C. I, 1 l. init et pod. XVII, 69: sed vetant leges Iovis. Iam vero si de auctore quaerimus, Archilochi locus, quem Jacobsius ad Anthol. r. . I. u. 149. cum Horatio comparavit, non plenam sententiam con- iiiiet. Deest enim, quod post Tragico deesse non debuit nec omisit Horatius, fas deum quodsi illius sententiam secutus est ΙIoratius, certe cum ragicorum diciis coniunxit; ex his autem uripidem malim quam Sophoclem ostro obversatum esse, quoniam ille princeps sententiarum parens et erat et habebatur ab omnibus, nec ab aliis magis quam ab oratio. id Prooem p. VI sqq. Ac de Virgilio supra vidimus quantum satis est Itaque nisi me Omnia saliunt, hoc sere dicit Horatius: Si Graecum poetana audimus, cuius sententiasi ipse quoque vehementer comprobas, Virgili, durum hoc sane est, sed tamen satalia tanquam deorum decreta patienter serenda sunt patientia vero optima malorum medicina. Sunt in Isto quidem genere diiudicationis arbitraria pleraque t in certa, sed aliquid tamen ad veritatem proficere poSSumus comparationis diligentia et exemplorum similitudine. Ut igitur . l. Virgilium, ita in splendido exordio Carm. Η, . Dellium et in exitu Carm. IV. 12. eundem Virgilium verbis alloquitur Euripideis, petitis ex ph. . s. I sqq. et s. 24 sq. 3,

i Si enim Achilles ibi grandem orationem suam exorditur:

Horali autem verba fuit hoc modo C. II, 3. Aequam memento rebus in arduis Servare mentem, non secus in bonis Ah insolenti temperatam Laetitia, moriture Delli Pergit Achilles ibidem paucis versibus interiectis: Ἀστιν μεν ου 7ν ηδ μιν λίαν φρονεῖν, εοτι δε ἄπου χρησιμον γνωμην ἐχειν quae magis, ut opinor, respondentinoratianis C. IV, 12:Misee stultitiam consiliis brevem: Dulce est desipere in loco.

SEARCH

MENU NAVIGATION