Tractatus theologico-politicus continens dissertationes aliquot, quibus ostenditur libertatem philosophandi non tantum salva pietate, & reipublicae pace posse concedi sed eandem nisi cum pace reipublicae, ipsaque pietate tolli non posse

발행: 1672년

분량: 261페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

211쪽

Tnro LOGI cI-POL I Ic Ciap. XVII. 19 At quanquaret hac ratione jus potestatem imperii fatis amplam concipimus, nunquam tamen siet, ut udium adeo magnum detur, ut ii, qui id tenent, potentiam absolute ad Omnia, quae clint, habeant quod , me jam fatis clare ostendille , puto. Qua autem ratione imperium formari potiet, ut nihilominus sccure temper consei Vetur, jam dixi meum intentum non esse, id ostendere, attamen ut ad id, quod Volo perveniam , ea notabo, quae in hunc finem divina reve latio Mosen olim docuit deinde Hebraeorum historias, iuccessus perpendemus, ex qui biis tandem Videbimus, quaenam praecipue subditis, ad majorem imperii securitaten desincrenaciatum concedenda sunt a summi potestatibus. Quod imperii conservatio ptaecipue pendeat a subditor tunside, corumque virtute animi conflantia in Xequendis mandatis, ratio, experientia quam clarissime docent qua autem ratione iidem duci debeant, ut fidem Virtutem constanter servent, non aeque facile est videre. Omnes namque tam ii regunt, quam qui reguntur homines sunt ex labore scilicet proclives ad libidinem. tino qui tantum varium multitudini ingenium experti sunt, de cofere desperant quia non ratione, sed solis nectibus gubernatur, praeceps ad omnia .ficillime Vel avaritia Vel luxu corrumpitur: Unusquisque solus omnia se scire putat, inaniae suo ingenio moderari villi, latenus aliquid aequum vel iniquum, fasque nefasque existimat , quatenus in suum lucrum Vel danaitin cadere judicat, prae gloria aequales contemnit, nec ab iis dirigi patitur, prae invidia melioris laudis, vel fortuna, quae nunquam aequalis est, malum alterius cupit, eoque delectatur nec puS est Omnia recensere, norunt quippe omnes quid sceleris fastiditum praesenti uina rerum no- Vandarum cupiditas, quid praeceps ira, quid contemta paupertas

frequenter suadeant hominibuS, quantiamque corum animo occu

pent agitentque His ergo Omnibus prae Venire imperium ita constituere, ut nullus locus fraudi relinquatur, imo omnia ita insti-ttiere, ut omnes cujuscunque ingenii sint, jus publicum privatis commodis praeferant, hoc opus hic labor est. Rei quidem necessi

ta multa eXcogitare coegit, attamen nunquam C perVentum est,

ut imperium non magis propter ci Ves, quam hostes periclitaretur,

212쪽

19 Tis liii id tenent, non magis illos,quam hos timerent Testis invicti sesima ab hostibus Romanorum Respublica, toties a suis civibus victa&miserrime oppressa, ac praecipue in bello civili Vespasitam contra Vitellium Qua de re vide Tacitum in initio libr. IV. Histor. tibi miserrimam urbis faciem depingit Alexander simplicius ut ait Curtius in sine libr. VIIJ. famam in hoste quam in cive aestimabat, quippe a suis credebat magnitudinem suam posse destrui S c. Et fatum suum timcn amicos haec praecatur. Vos modo mea intestina

fraudeo domesticorum insidiis praestate securum, belli martisque discrimen impaUidus 'bibo. Philippus in acie tutior quam in theatrofuit, hostium manum saepe vitavit suorum efugere non valuit. Aliorum quoque Regum exitus sit reputaveritis, plures suis quam ab hoste interemptos numerabilis vide Furtii lib. 9. g. 6. Hac

igitur de caus Rcges,qui olim imperium 1iirpaverant,ad se scilicet securos praestandos,persuadere conati sunt,se genus suum a Dii immortalibus ducere. Nimirima quia putabant,sii modo subditio omnes eosdem non ut aequales aspicerent, sed Deo esse crederent, libenter se ab iisdem regi paterentur,seseque facile ipsis dederent. Sic Augustus Romanis persuasit se ab Fnca, qui Veneris filius inter

Deo credebatiu ,Originem suam ducere Se templis, emgie numinum, perflamines, sacerdotes coli voluit Tac Annal. lib. 1.)Alexander ut Jovis filius salutari voluit quod quidem consilio non autem ex superbia fecisse videtur, ut ejus responsio ad Hermola invectivam indicar Iliud inquitpaene risu dignumfuit,quod Hermolauspostulabat me litaGersarer Iovem, cujus oraculo cognosior,

An etiam quid Dii respondeant in meapotestate est 'obtulit nomen bi mihi, recipere B N. ipsis rebus quas agimus, haud alienum fuit. Utinam Indi quoque 2Deum esse me credant Fama enimbesia constant, o saepe quod alpo creditum est veri vicem obtinuit. Curtii lib. 8 g 4. Quibus paucis acute rem simulatam Μgnaris persuadere pergit in simul causam simulationis innuit. Uod etiam Cico in sua oratione , qua Macedonibus conabatur persuadere ut egi sientarentur , fecit postquam enim laudes Alexandri cum admiratione narrando, ejusdemque merita recensendo, simulationi speciem Veri dedit, ad rei utilitatem

sic transit Persas quidem,non fie solam,sed etiam prudenter Reges

213쪽

ros inter Teos colere majestatis enim almis es t te is c tali- dem concludit,sniet ipsum ci textu convivii ,prostraturum humi corpus. Debere idem cere caeteros se imprimissapientia

praeditos. vide ejus d. lib. 8 M. Sed prudentiore erant Maccdones, nec homines nisi prorsus barbari sint, tam aperte alii di iubditis inutiles sibi servi fieri patiuntur. Alii autem facilius peri uadere potuerunt Majestatem acram esse licem Dei in terra gerere, M a Deo,non autem ab hominum sumagio, consensu constitui,singularique providentis auxilio divino conservari, atque defendi. Et ad lituic modum Monarchae ad sui imperii securitatem alia excogitaverunt, quae Omnia missa facio, Ut ad ea, qticae Volo, perveniam, ea tantum uti dixi notabo perpendam, quae in him finem olim divina revelatio Mosen docuit. Diximus jam supra Cap. V. quod postquam Hebraei AEgypto exi rerunt nullo alterius nationis jure amplius tenebantur, sed, ad lubitum nova jura instituere, qua Volebant, terra Occupare licebat. Nam postquam ab intoleranda AEgyptiorum oppressione liberati,di nulli mortalium uno pacto addicti erant, jus suum natu rate ad omnia quae possent, iterum adepti sunt, unusquisque de

inteor deliberare poterat, num id retinere, an Ver eodem cedere, idque in alit in transferre volebat. Igitur in hoc statu natris ali constituti, ex consilio ossis, cui omnes maximam fidem habebant, suum jus in neminem mortalium, sed tantum in Detui transferre delibe

raVerunt, nec diu cunctati Omne aeque uno clamore promiserunt,

Deo ad omnia ejus mandata ab soliit Obtemperare, nec aliud jus agnoscere, nisi quod ipse revelatione prophetica ut jus statueret. Atque haec promissio, sive juris in Deum translatio eodem modo facta est ac in communi societate supra conceptimus fieri, quando, homines jure suo naturali cedere deliberant. Expresse enim pacto Vide Exod Cap. et . vers 7. ωjuramento tu e suo naturali libere. non autem vi coacti, neque minis territi cesserunt, in Deturi transtulerunt. Deinde ut pactum ratum fixumque esset, absque fraudis suspicione, nihil Deus cum ipsis pepigit, nisi postquam experti sinit ejus admirandam potentiam, qua Ola serVati fuerant, &qua sola in posterum servari poterant Vide Exod Cap. 13. f , .

214쪽

39 TRACTAT Us

Nain hoc ipso quod se sola Dei potentia servari posse crediderunt,

Omnem suam naturalem potentiam se conservandi, quam ex se habere antea forte putaverant, in Deum transtulerunt,4 consequenter omne suum jus Laaperium ergo Hebraeorum Deus solus tenuit,

quodque adeo solum ex vi pacti Regnum Dei jure vocabatur, Deus jure etiam Rex Hebraeorum: consequenter hujus imperii hostes , hostes Dei, cives, qui id usurpare Vellent, rei laesae divina: Majestatis, jura denique imperii, jura mandata Dei. Quare in hoc imperio jus civile Meligio quae, ut ostendimus, in sola Obedientia erga cum consistit, unum Midem erant. Videlicet Religionis dogmata non documenta, sed jura mandata erant, pietas justitia, impietas crimenin injustitia aestimabatur: Qui a Religione deficiebat, civis se desinebat S co solo hostis habebatur, qui pro Religione moriebatur, pro Patria mori reput batur, Mabsolute jus civile Meligio nullo prorsus discrimine habebantur. Et hac de causa hoc imperitin Theocratia vocari potuit; quandoquidem ejus cives nullo jure nisi a De revelat tenebantur. Verumenimvero haec Omnia opinione magis, quam re coim stabant Nam Hebraei revera iis imperii absolute retinuerunt, utc jam dicendis constabis nempe ex modo,' rationem ia hoc imperitina administrabatur,4 quam hic explicare constitui. Quandoquidem Hebraei suum jus in nullum alium transtulerunt, sed omnes teque ut in Democratia sit jure cesserimat, unoque Oreclamaverunt, quicquid Deus loquetur nullo expressis mediatore)saciemus, hinc sequitur omnes ab hoc pacto aequales prorsus mansisse, usque Deum consulendi, legesque accipiendi, interpretandi omnibus aequale fuisse, abso ite Omnem imperii administrationem Omnes aeque tenuisse. Hac ergo de causa omnes aeque prima vice Deum diverunt, ut quae maperare Vellet, audirent sed in hac prima salutatione adeo perterriti fuerunt, meum loquentem adeo attonia audiverimi, ut supremum sibi tempus adesi putaverint Pleni igitur metu Mosen de novo sic adeunt, ecce Deum in igne loquentem audivimus, nec causa est cur mori velimus, hic certemgόnsignis nos vorabit, iterum nobis vox Dei audienda est, certe moriemur. Tu igitur adi, O audi omnia Dei nostridicia, tu non

215쪽

Detis nobis loqueris Ad omne Deus tibi loquetur, obediemus idque

exequemur. His clare primuin pactum aboleverunt, suumque jus Deum consulendi ejusque edicta interpretandi in Mosen absolute transtulerunt: Non enim hic, ut antea, ad Omnia quae Deus ipsis, sed quae Deus ossi loqueretur,Obedire promiserunt. Vide eui. cap. 3. post decalog. cap. 8 versas, 16. Moses ergo solus legum divinarum lator, interpres mansit, consequenter etiam supremus Judex, quem nemo judicare poterat, qui solus apud Hebraeos vicem Dei, toc est, supremam majestatem habuit quandoquidem solus jus habebat Deum consulendi, Sc populo divina responsa dat di, ipsumque ad ea exeqtienda cogendi. Solus inquam, nam si quis, vivente Mose nomine Dei praedicare aliquid volebat, quamvis veru Propheta esset, reus tamen erat, supremi uris usurpator vide Numer Cap. I. Vers et 8. &hic notandum, quod, etsi Mosen populus elegerit, succes rem tamen loco Mosis eligere jure non potuit Nam simul ac jus suum Deum consulendi in Mosen transtulerunt, absolute promiserunt ipsum loco divini oraculi habere, omne jus plane amiserunt, quem Oses succes rem eligeret, tanquam a Deo electum admittere debebant. Quod si talem elegisset, qui ut ipse totam imperii administrationem haberet, nempe jus Deum in suo tentorio solus consulendi, consequenter authoritatem leges instituendi abrogandi, de bello iace decernendi, legatos mittendi, judices constituendi, succes rem eligendi, Ἀbsoluta summae potestatis Omnia ossicia administraudi, imperium mere monarchicum fuisset, nec ulla alia esset disterentia, nisi quod

communiter monarchicum imperium ex Dei decreto, ipsi etiam Monarchia Occulto Hebraeorum autem a Dei decreto Monarchae tantum revelat certa ratione regatur, Vel regi debuerit. Quae quidem differentia Monarchae dominium, jus in omnes non minuit.

sed contra auget. Caeterum quod ad populum utriusque imperii, aeque uterque subjectus est, signarus divini decreti Nam uterque ab ore Monarchae pendet, 'quid fas nefasque sit ab eo solo intelligit, nec propterea quod populus credit Monarcham nihil, nisi ex Dei decreto ipsi revelato, imperare, eidem minus, sed contra magis revera subjectus est At Mose nullum talem succes remn elegit,

216쪽

i9 TRACTAT Us elegit, sed imperitum ita administrandum succes ribus reliqtiit, ut

nec populare, nec aristocraticum, nec monarcilicum, sed TheOcraticum vocari potuerit. Nam jus leges interpretandi, ici responsa communicandi penes unum, jus iotestas imperium administrandi secundima leges jam explicatas, jam communicata responsa penes alium erat. Qua de re Vide Num Cap. I. vers et 1. Et ut haec melius intelligantur, administrationem totius imperii ordine exponam. Primo jussus est populus domum aedificare, quae quasi Dei, hoc est suprema illius imperii Majestatis aula citer. Atque haec non sumtibus unius sed totius populi aedificanda fuit, ut domus, ubi Deus consulendus erat, communis esset juris Regiae hujus divinae aulici, adminisTatores Levita electi sunt horum autem supremus, 'uasi a Rege Deo secundus electus est Aharon frater Mossis, in cujus locum ejus filii legitime succedebant. Hiccino, ut Deo proximus, summus legum diVinarum interpres erat,&qui populo divini oraculi responsa dabat, qui denique pro populo Deo supplicabat. Qia od si cum hi jus eadem imperandi haberet, nihil restabat, ut abiolutus esset monarcha, sed eo privatu crat, ab sollite tota tribus LeVi communi imperio ita destituta fuit, ut ne quidem partem cum reliquis tribubus habuerit, quam re possideret, unde saltem viVere posset sed ut a reliquo populo aleretur, instituit, at ita, ut semper mazim honore a communi plebe haberetur, utpote sola Deo dicata. Deinde militia ex reliquis duodecim tribubus formata, jussi sunt Canalaitarum imperium invadere, idque in duodecim partes dividere,, tribubus per sortes destribuere. Ad hoc ministerium lecti tua duodecim principes, ex unaquaque tribuimus, quibus simul cum ostia, Gummo pontifice Eleazaro, jus datum est terras in aequales duodecim partes dividere,' per sortes distribuere Militia autem summus imperator Jostia lectus est, qui solus in rebus novis jus habebat Deum consulendi, at non ut Moses solii in suo tentorio, vel in tabernaculo, sed per summum Pontificem, cui soli responsa Dei dabantur: deinde Dei mandata per pontificem communicata statuendi, iOpulum ad c cogendi, media ad eadem exequenda excogitandi&adhibendi, ex militiari tot velit, rivos velit ingendi, legatos

217쪽

ΤDEOLOGI co- POLITICI Gp XVII 19ue suo nomine mittendi, ab sollite omne jus belli a solo ejus decreto pendebat In ejus autem locum nemo legitime succedebat, nec ab aliquo nisi a Deo immediate eligebatur, idque cogente universi populi necessitates alias omnia belli iacis a principibus Tribuum

administrabantur, ut mox Ostendam. Denique omnes ab anno vigesimo aetatis usque ad sexagesimum arma ad militandum capere jussit,& ex solo populo exercitus formare, qui non in fidem imperatoris, nec summi pontiscis, sed Religionis sive Dei jurabant: qui adeo exercitus, sive Ordines Dei Vocabantur, Deus contra apud Hebraeos Deus exercituum .hac de causa arca faederis in magnis praeliis, Maiorum discrimine totius populi vel victoria, vel clades pendebat, in medio exercitu ibat, ut populus Regem suum quasi praesentem videns, extremis Viribus pugnaret. Ex lais a Mose succcillaribus mandatis facile colligimus, ipsum administratore , non autem dominatore imperii elegisse. Nam nemini jusdedit Deum solus labi vellet consulendi, consequenter nemini authoritatem dedit , quam ipse habebat, leges statuendi, cabrogandi, de bello pace discernendi, administratores tam templi, quam civitatum cligendi quae Omnia unam imperii tenentis Oficia sunt summus enim pontifex jus quidem habebat leges interpretandi, in responsa Dei dandi, at non ut MoseS, quandocunque Volebat , sed tantum ab imperatore, vel summo concilio vel similibus rogatus: contra summus eXercitus imperator, i concilia, Deum quando volebant consulere poterant, at non nisi a summo

pontifice Dei responsa accipere quare Dei dicta in ore Pontificis non decreta, ut in ore Mosis, sed tantum responsa erant a JOsua autem conciliis accepta, tum demum vim mandati decreti habebant. Deinde hic summus pontifex, qui Dei responsa a Deo accipiebat, militiam non habebat, nec imperium jure possidebat: contra qui terras jure possidebant, lege statuere jure non poterant. Summus deinde pontifex tam Aharon, quam filius ejus EleaZarus, uterque a Mose quidem electus fuit, mortuo autem Mose nemo useligendi pontificem habuit, sed filius patri legitime succedebat.

Imperator exercitus a Mose etiam electu fuit, non e jure summi pontificis, sed jure Mosis ipsi aso, personam Imperatoris in-B a duit:

218쪽

196 siluit & ideo mortuo ostia pontifex neminem ejus loco elegit, nec principes de novo imperatore Deum consuluerunt, sed unusquisseque in militiam suae tribus, omnes simul in universam militiam jus Jostiae retinuerunt, videtur non opus fuisse summo imperatore, nisi quando conjunctis Viribus contra communem hostem pugnare debebaeat quod quidem maxit ne locum habuit temporc o. suae, quo locum fixum nondum Omnes habebant. Omnia coma munis j tu is crant: at post quam Omnes tribus terras tu e belli posta scssas, quas adhuc possidere in mandatis erat, inter se divise riuit, nec amplius Omnia omnium erant, eo ipso ratio communis imperatoris cessavit, quandoquidem tribus diversae non tam concives quam confoederatae ab ea divisione reputari debuerruit Resse pectu Dei Religionis concives quidem aestimari debrierunt; at respectu uris quod ima in aliam habebat, non nisi confCederatres codem fere modo, si templum commune demas ac Praepotentes Confoederati Belgarum ordines: Nam divisio rei communis in partes nihil aliud est, quam quod unusquisque suam partem solus jam possideat, reliqui jure quod in illam partem habebant, cedant. Hac igitur de causa Moses principes tribuum elegit, ut post divisum imperium unusquisque curam sua partis haberet, nempe Devin per summum pontificem de rebus suae tribus consulendi,suae nillitiae imperandi, tu bes condendi Sc muniendi, judices in unaquaque urbe constituendi, hostem sui singularis imperii invadendi, absolute omnia belli iacis administrandi. Nec alium judicem

praeter Deum noscere tenebatili , Vel quem Detis prophetam expresse misisset Alias si a Deo defecisset, reliquae tribus ipsum non tanquam subditum judicare, sed tanquam hostem, qui fidem contractus solverat, invadere debebant. Quor a exempla in Scriptura habemus. Mortu enim Osua filii Israelis non stulamus novus imperator, Deum consuluerunt, intellecto autem quod tribus Judae omnium prima hostem suum invadere debebat ipsa sola cum Simeone contrahit, ut junctis viribus utriusque hostem invaderent, in quo contractu reliquae tribus non fuerunt comprehensae vide Judic Cap. 1. Vers 1, 2, 3. sed unaquaeque separatim ut in praedicto Cap. narratur bellum contra suum hostem gerit, 'uem vult in

219쪽

ΤAEOLOGI co-POLITICI Cop. XVII. 197 inditionem fidem accipit, etsi in mandatis esset,iatilli titha pacti

conditione parcere, sed omnes exteriminare propter lilod pecca-ttim reprehenduntur quidem, nemine autem in judicium vocantur Nec erat quod propterea bella contra invicem movere inciperent,

rebus alterius alii se immiscerent, contra Benjaminitas, qui reli 'quos offenderant iacis inculum ita solverant, ut nullus ex con- faederatis secure apud ipsos hospitium habere posset, hostiliter invadunt, dote praelio commisso tandem Victores, omnes nocentes innocentes jure belli aeque trucidant, quod postea sera paenitentia lamentati sunt.

His exemplis, quae de jure iniuscujusque tribris modo diximus, plane confirmantur. At forsan aliquis rogabit, quisnam successis- rem principis cujusque tribus eligebat verum de hac re nihil certi ex ipsi Scriptura possum colligere,hoc tamen conjicio, quod quandoquidem unaquaeque tribus in familias erat divisa, quaruna capita ex senioribus familiae eligebantur, ex his qui senior erat, loco principis ure succedebat ex Senioribus enim Moses septuaginta coat jutores, qui cum ipso supremum concilimn formabant, elegit; qui post mortem ostia imperii administrationem habuerunt, senes in Scriptura vocantur,' denique apud Hebri eos nihil frequentius, quam per senes iidices intelligere, quod omnibus notum existimo;

Sed ad nostrum propositum parum refert hoc certo scire sussicit quod ostenderim, neminem post mortem Mosiis Onania summi in peratoris ossicia habuisse: nam quandoquidem omnia non ab unius viri, neque unius concilii, neque populi decreto pendebant, sed quae bam ab una tribu, alia a reliquis aequali utriusque jure administrabantur, sequitur eVidentissime imperium ab obitu Mosis neque monarchicum neque aristocratictim, neque populare mansisse sed ut diximus Theocraticum,a quia imperii domus regia templum crat, sola ejus ratione, ut ostendimus, omnes tribus concives erant. I. quia omnes ciVes in fidem Dei si preni sui judicis urare debebant,cui soli in omnibus absolute obedire promiserant. Et denique quia summus omnium imperator, quando eo Opu erat, a nemine nisi a dio Deo eligebatur. Quod Moses nomine Dei populo expresse praedicit Deuter Cap. 19. Vers 13 ct re ipsa electio Gi-

220쪽

a 98 TRACTATUS deonis , Samsonis, Samuelis testatues quare non dubitandum quin cliqui fideles duces simili etiam modo electi fuerint, etsi id

ex corum historia non constet.

His positis tempus est ut videamus quantum haec ratio imperii constituendi animos moderari poterat, tam eos qui regebant, quam qui regebantur ita continere, ut neque hi rebelles, neque illi Tyranni fierent.

Qui imperium administrant, vel qui id tenent, quicquid facinoris committunt, id semper specie uris adumbrare, populo id

a se honeste factum persuadere student, quod facile etiam obtinent, quando tota juris interpretatio ab iis solis pendet. Nam non dubium est, quin o ipso maximam ad Omnia quae volunt, eorum appetitus suadet, libertatem stimant, contra magnam iisdem adimi, si jus leges interpretandi apud alium sit, mimul si vera earundem interpretatio Omnibus ita pateat, ut nemo de eadem dubitare possit. Ex quo manifestum sit, magnam Hebraeorum principibus causam facinorum sublatam fuisse, O quod jus omne leges in . terpretandi I cvitis datum fuerit. Vide Deuteron. Cap. xl. Vers 3. qui nullam imperii administrationem nec partem cum caeteris habebant, quorum tota fortuni honor a vera legum interpretatione pendebat. Deinde quod universus populiis usus est singulis septem annis certo in loco congregari, ubi a Pontifice leges edoceretur, praeterea ut unusquisque solus continuo, summa cum attentione librum legis legeret, perlegeret. Vide Deuteron. Cap. 3 1. Vers p. c. Cap. 6 vers 7. Principes igitur maxime sui saltem causa curare debebant, ut Omnia secundum leges praescriptas, inanibus fatis perspectas administrarent, si a populo maximo honore coli volebant, qui tum eos utpote Dei imperii ministros, licem Dei gerentes veneraretura alia summum subditorum Odium, qualud laeologicum este solet, fugere non poterant. Ad haec nempe ad straenatam Principum libidinem coercendam, aliud permagni momenti accessit, videlicet quod militia ex omnibus civibus nullo a vigesimo usque ad sexagesimum aetalcis annum excepto formabatur, quod Principes nullum extraneum militem mercede conducere poterant. Hoc, inquam, permagni fuit

SEARCH

MENU NAVIGATION