장음표시 사용
221쪽
THEOLOGI co- POLITI cI Cap. XVII. 99 momenti, nam certum est Principes sola militia, cui stipendia solvunt, populum opprimere poste Deinde eos nihil magis timere quam libertatem militum concivium, quorum virtute, labore dc magno sui angninis impendio imperii libertas gloria parta est. Ideo Alexander, cum secundo contra Darium dimicandum erat, audit Parmenionis consilio, non ipsum qui consilli una dedit, sed Polyperconta, qui cum eodem labat, increpuit Nam ut ait
Curtius lib. . 3. 13. Parmenionem nuper acrius quam vellet incre
pitum rursus castigare non sustinuit, nec Macedonum libertatem, quam maxime , ut jam diximus, timebat, Oppremere potuit, nisi postquam numerum militum ex captivis longe supra Macedonas auxit, tum enim animo suo impotenti, iiiicivitiin optimorum libertate coercito morem genere potuit. Si haec itaque militum concivium libertas rimaan imperii principes, qui soli totam laudem victoriarum usurpare solent, retinet, multo magis Hebraeorum principes coercere debuit, quorum milites non pro Principis, sed pro Dei gloria pugnabant, sol Dei responso accepto praelium
Accescit deinde quod omnes Hebraeorum Principes solo religionis vinculo assis ciati erant quare, si aliquis ad cadem defecisse set, iisque divinum uniuscujusque violare incepisset, eo hostis a reliquis haberi potuerat,d jure opprinai. Accescit III linio novi alicujus Prophetae modo enim probaiae vitae aliquis receptis quibusdam signis ostenderet se Prophetam csse, o ipso jus fumanum impexandi habebat, hempe siictu i Ioses Dei nomine ei soli revelati, S non taneum ut principes per pontificem consiliti, non dubium est quin tales popul la Oppressum facile ad se trahere poterant, ct levibus signis quicquid vellent per suadere cum contra si res recte administrabantur , princeps in tempore providere poterat , ut Propheta prius ejus iudicio sta
re deberet ut ab eo examinaretur, num probaret vita esset, num
certa Mindubitata signa ii a lega ionibus haberet, denique num id quod nomine Dei dicere volebat, cum recepta doctrina, omni nibus legibus patriae conveniret quod si nec signa fatis responderent, vel doctrina nova es et, cum jure mortis
222쪽
zzo TRACTATUS damnare poterat, alias sola principis arithoritate: testimonio recipiebatur.
Accessit IV. quod Princeps reliquos nobilitate non excellebar, nec jure sanguinis sed tantum ratione aetatis: Virtutis administrotio imperii ei competebat. Accessit denique quod Principes, iniversa militia non magis desiderio belli quam pacis teneri poterant. Nam militia, uti diximus, ex solis civibus constabat, quare tam res belli, quam pacis ab iisdem hominibus administrabantur. Qui igitur in castris miles, is in foro civis erat, qui in castris dux, is incuria judex, qui denique in castris imperator, princeps in civitate erat. Quare nemo bellum propter bellum, sed propter pacem ad tuendam libertatem desiderare poterat, forte Princeps ne summum Pontificem adire teneretur coram ipso praeter dignitatem stare, a rebus novis quantum poterat, abstinebat Haec de rationibus, quae Principes intra suos limites continebant. Videndum jam qua ratione populus retinebatur sed hanc etiam imperii fundamenta clarissime indicant; si quis enim ad ea vel leviter attendere velit, videbit statim haec morem adeo singularem in civium animis parere debuis e iit nihil dissicilius aliquis in mentem inducere potueris, quam patriam prodere, vel ab ea deficeres sed contra omnes ita affecti esse debuerint, ili X trema potius, quam alienum imperium paterentur. Nam postquam suum jus inDeum transtuleruntinuumque regnumDei rebnum csse, seque solos filios Dei, reliquas autem nationes Dei hostes esse crediderunt, in quas propterea odio infensissimo necti erant nam ioc pium csse credebant, vide salin. 139. Vers 21, 22.)nihil magis abhorrere potuerunt, quam in fidem alicujus extranei jurare, eique obedientiam promittere nec majus flagitium, nec quid magis execrandum excogitari apud ipsos poterat, quam patriam, hoc est, ipsum regnum Dei, quem adorabant, prodcre; imo aliquo extra patriam tantina habitatum ire pro flagitio habebatur, quia Dei cultus, quo semper tenebantur, non nisi in patrio solo exerceri concedebatur utpote quae sola tellus sancta, reliqua autem immunda profana haberetur. Ideo David, quia exulare
223쪽
ga ut homines haut maledictisunt, quia me secludunt,ne patreris Dei haereditate,seelaicunt vade, Deos alienos cole. Et liac etiam
de causa nullus civis, quod hic apprime notandum, exilii damnaba, tur nam qui peccat supplicio quidem dignus est, non autem flagitio Amor ergo Hebraeorum erga patriam non simplex amor, sed pietas erat, quae simul in odium in reliquas nationes ita quotidiano cultu
fovebantur,4 alebantur, ut in naturam Verti debuerint quotidi nus enim cultus non tantum diversus omnino erat quo fiebat ut Omnino singulares, a reliquis prorsus essent separati sed etiam absolute contrarius. Quare ex quotidiana quadam exprobratione continuum odium oriri debuit, quo nullum firmius animis haerere potuit utpote oditura ex magna devotione seu pietate ortum,quod ique pium credebatur, quo sane nullum majus nec pertinacius dari potes nec causa communis deerat, qua Oditum semper magis ac magis incenditur, nempe ejus reciprocatio nam nationes eos con tra odio infensissimo habere debuerunt. Quantum autem haec omnia, videlicet humani imperii libertas, erga patriam devotio,in Omnes reliquos jus absolutum,& odium non tantum licitum, sed etiam pium, Onanes infensos habere, morum lituum singularitas,quantum, inquam, haec Hebraeorum animos firmare valuerint ad omnia singulari constantia' virtute pro Patria tolerandum, ratio quam clarissime docet, ipsa experientia testata esst; nunquam enim stante urbe,sub alterius imperio durare potuerunt, rideo Hierosolymam rebellem civitatem vocitabant Vide HeZra Cap. . Vs i a. 13. Secti lima imperium quod primi Vix umbra fuit, postquam Pontifices jus etiam principatus usurpaverunt disticillime a Romanis destrui potuit, quod ipse Tacitus lib. et Histor his testatur. Pro ligaverat
bellum Iudaicum eopasianus, oppugnatione Hierosolymorum rei, qua, ro magis is arduo opere ob Venium gentiso persicaciam seuperstitionis,quam quod iis virium obsessis adtolerandas nece L.
t superesset. Verum praeter haec, quorum aestimati a sola opi-'nione pendet, aliud in hoc imperio, quod solidisJimum est,singularo filii, quo cives maxime retineri debuerunt, ne de defectione cogitarent. ne unquam desiderio tenerentur deserenda patriae, nimirum ratio utilitati quae omnium humanarum actioniam robur vita
224쪽
est, atque haec inquam in hoc imperio singularis erat Nam cives nullibi majore jure bona sua possidebant, quam hujus imperii su
diti, qui cum principe aequalem partem terrarum, agrorum habebant, inusquisque suae partis aeternus dominus erat, nam si quiSpaupertate coactus fundum suum,Vel agrum Vendiderat,adventante jubilaro ei de integro restiuii debebat, ad hunc modum alia instituta erant, ut nemo a fixis suis bonis alienari posset. Deinde paupertas nullibi tolerabilior esse potera quam ubi charitas erga proximum, hoc est, erga concivem summa pietate coli debebat, ut Deum suum Regem propitium haberent Civibus igitur Hebraeis non nisi in sua patria bene esse poterat, extra eandem autem damnum in imum dedecus. Deinde ad eosdem non tantum in patrio solo retinendum, sed ad bella etiam civilia vitandum,&causas contentionum tollendum haec apprime conducebant; nempe quod nemo suo aequali,sed soli Deo serviebat, 'uod charitas amor erga concivem summa aestimabatur pietas,qui non parum fovebatur communi odio,quo reliquas nationes, hae eos contra,habebant. Praeterea
apprime conducebat summa obedientia disciplina, qua educabantur, quod scilicet omnia ex determinato legis praescripto facere de-hebant non enim ad libitum arare licebat, sed certis temporibus annis, non nisi uno bestiarum genere simul si1c etiam non nisi certa ratione certoque tempore seminare, metere licebat, absolii- te eorum Vita continuus Obedientiae culius erat qua de re vide Cap. V. circa usum Caeremoniarum quare eidem omnino assuefactis ipsa non amplius servitus sed libertas videri debuit unde sequi
ctiam debuit, ut nemo negata, sed mandata cuperet; ad quod etiam non parum conduxisse videtur,quod certis anni temporibus otio laetitiae se dare tenebantur, non ut animo, sed ut Deo ex animo Obtemperarent. Ter in anno Dei convivae erant vide Deut Cap. 16.
septimo septimanae die ab omni opere cessare, seseque otio dare debebant praeter haec alia tempora signata crant, quibus laetitiae actus honesti convivia non quidem concedebantur sed mandabantur; nec puto quod aliquid hoc emcacius ad hominum animos flectendos excogitari potest iam nulla re magis capiuntur animi, quam laetitia, quae ex devotione, hoc est, ex amores admiratione
225쪽
TAEOLOGI co-POLITI cI Cap. XVII. rosne simul oritur. Nec facile fastidio rerum usitatarum capi poterant, nam cultus diebus festis destinatus rarus, varius crat. His accessit summa templi reverentia, quam propter singularem ejus culium,&res, quas tenebantur observare, antequam alicui eo ire liceret, religiosissime semper servaverunt, atque adeo ut hodierni adhuc non sine magno horrore illud Manassae stagitium legant, quod scilicet idolum in ipso templo ponere sustinuerit. Erga leges etiam quae in intimo sacrario religiossime custodiebantur, non minor erat populo reverentia Quare populi rumores iraejudicia hic minime timenda erant: Nemo enim de rebus divinis judicium ferre audet,
sed ad omnia quae is is imperabantur ex auissioritate divini responsi
intemplo accepti, vel legis a Deo conditae suae ulla rationis consultatione obtemperare debebant. Atque his me summam rationem hujus imperii, etsi breviter fatis tamen clare exposuisse puto. Si perest jam ut causas etiam inquiramus, quare factum sit, ut Hebraei toties a lege defecerint, cur toties subacti fuerint,in cur tandem imperium omnino vastari potuerit. At forsan hic aliquis dicet, id evenisse ex gentis contumacia verum hoc puerile est; nam ctu haec natio reliquis contumacior fuit an natura haec sane nationes non creat, sed individua, quae quidem in nationes non distinguuntur nisi ex diversitate linguae, legum horum receptorum,&ex his duo biis, legibus scilicet isoribus, tantum Oriri potest,quod un quaeque natio singulare habeat ingenium, singularem conditionem denique singularia praejudicia. Si igitur concedendum esset,quod Hebraei supra reliquos mortales contumaces fuerint,id vitio legum vel receptorum morum imputari deberet. Et sane hoc verum est, quod si Deus eorum imperium constantius Voluisse aliter etiam jura deges condidisse aliamque rationem id administrandi instituissis et quare quid aliud dicere possumus, nisi quod Deum suum iratum habuerint, non tantum ut Ieremias Cap. 3 a Vers Di ait ab urbe condita, sed jam inde a legibus conditis. Quod EZech et o vers et .
etiam testatur,mquiens, ego etiam dedi sis fluuia non bona, O jura quibus non viverent,eo quod impuravi ipsos muneribus suis remittenis omnem aperturam vulvae id est primogenitum ut eos inmrem,ui tarent quod ego sium Iehova. Qia Verba,& causa vastationis C a imperii,
226쪽
ao TRACTATUS imperii, ut recte intelligantur, notandum, quod primum intentum fuit totum Lacrum nainisterium primogenitis tradere non Levi it Vide Numer Cap. 8 Vers 17. sed postquam Omnes praeter Leviatas, vitulum adoraverunt, repudiati impurati sunt primogeniti, Levitaecorum loco electi Deuteron. Cap. IO. Verso. quae mutatio, quo eam magis ac magis considero, in Verba Taciti me cogit erumpere, illo tempore non fuisse Deo curae securitatem illorum, fuisse ultionem. Nec fatis mirari possum tantam animo caelesti fuisse
iram, ut ipsas leges, quae semper solum universi populi honorem, salutem&securitatem intendunt, animo se vindicandi, ad populum puniendum condiderit, ita ut leges nol eges, hoc est, mpuli salus, sed potius poenae supplicia visae sint. Omnia enim munera quae Levitis sacerdotibus dare tenebantur, ut etiam quod primogeniti redimi debebant, largentum pro capite Levitis dare, denique quod Levitis solis ad sacra accedere concedebatur, OS continuo suae impriuitatis, repudiationis arguebant. Habebant deinde Levitae quod iis continuo exprobrarent: Nam non dubium est, quin inter tot millia multi importuni Theologastri reperti fuerint unde populo desiderium facta Levitarum, qui absque dubio homines erant Observandi, ut fit, Omnes Ob unius delictum accusandi, hinc continuo rumores: Deinde fastidium, homines otiosos&invisos, nec sanguine iis conjunctos alendi; praecipue si annona cara erat. v id igitur mirum, sit in otio, quando manifesta miracula cessabant, nec honaines exquisitissimae authoritatis dabat tur, populi animus irritatus, avarus languescere inciperet, tandem a cultu, quamVis divino, sibi tamen ignominioso etiam suspecto deficeret,& novum cuperet; quod Principes, qui semper ut jus summum imperii soli obtineant, Viam flectant, ut populino sibi alligarent, a Pontifice averterent, omnia ei concederent, noVosque cultus introducerent. Quod si ex prima intentione Respublica constituta fuisset,jus omnibus tribubus 'Ono sequalis semper nusset, omnia securissime sese habuissent: nam quis jus facrum suorum consanguineorum violare vellet qui aliud mallent quam suos consangi uneos fratres&parentes, ex pietate Reli
gionis aleres quam iisdem legum interpretationem edoceri'
227쪽
THEOLOGI co- POLITI cI C: p. XVII. Os qtrana denique ab iisdem divina responsa expectares Deinde hac ratiotae nines triblis longe arctius inVicem unitae imansistent, sinimirum omnibus aequale jus fuisset sacra administrandi quin imo nihil timendum est et, si ipsa Levitarum electio aliam causam qi iam iramin vindictam habuisset. Sed sicuti dixinatis Detina suum irarum liabuerunt, qui ipsis, ut Verba EZechielis iterum repetam, suis muneribus impuravit, remittendo omnem aperturam vulvae ut eosdem vastaret. Confirmantur haec praeterea ipsit his ortis. Simul ac populi is in desertis otio abundare carpit, multi, non de plebe viri hanc electionem aegre ferre inceperunt, linc Occasionem ceperunt credendi Mosen nihil ex mandato divino, sed ad libitum omnia instituere, quia scilicet suam tribrim prae omnibus elegerit, jus pontificatus in aeternum suo fratri dederit; quapropter ipsum tumultu concitat adeunt clamantes Omnes aeque sanctos esse, ipsumque supra omnes contra jus extolli. Nec eo ulla ratione sedare po- fuit, sed adhibito in signum fidei miraculo Omnes extincti sunt unde nova Muniversalis populi totius seditio orta est, credentis scili- licet eos non Deo judice, sed arte Osis extinctos esse, qui tandem post magnam cladem vel pestilentiam festis sedavit, ast ita ut omnes mori mallent, quam ViVere. Quare tunc temporis seditio magis desierat, quam concordia caeperat. Quod ita Scriptura testatur Deut.
Cap. 3 3. Vers 1 ubi Deus Osi,postquam ei praedixit populum post ejus mortem a diVino cultu dest iurum,haec ait, noOi enim ipsim appotitum is qui hodie machinatur, dum nondum eundem duxerosae terram,quamiuravi Et paulo post Ose ipsi populo, nam ego nostrebedionem tuam is contumaciam tuam Sidum ego vobiscum iri robo effusis contraT eum, multo magis eritis post mortem meam.
Et revera sic etiam colitigit,ut notum. Unde magnae mutationes magnaquae ad Omnia licenti luxus iocordia,quibus omnia in deterius ire coeperunt,dOnec saepe subacti jus diVinum plane ruperunt regem mortalem Voluerunt,ut imperii regia non Templum, sed aula esset,& ut omnes tribus non amplius uris divini, pontificatus sed Regum espectu concives manerent. At hinc ingens materia novis seditionibus hex quibus etiam tandem imperii totius ruina
sequuta est. Nam quid aliud Reges minus ferre possunt, quam pre-3 cario
228쪽
cario regnare,' imperium in imperio pati' qui primi ex privatis electi sunt gradu dignitatis, ad quem ascenderant, contenti fuerunt, at postquam filii jure successionis regno potiti sunt, omnia
paulatim mutare caeperunt, ut omne jus imperii soli tenerent, quo
maxima ex parte carebant quamdiu us legum ab iisdem non pendebat, sed a Pontifice qui eas in sacrari,c stodiebat, easque populo interpretabatur. Adeoque tanquam subditi legibus tenebantur,
nec jure eas abrogare poterant, Vel nOVa aequali authoritate condere. Deinde quia jus Levitarum Reges aeque, ac subditos, ut profanos, sacra administrare prohibebat; denique quia tota sui in perii securitas a sola voluntate unius, qui propheta Videbatur, pendebat, cujus rei exempla viderant nimirum quanta cum libertate Samuel Saulo omnia imperabat, quam facile unam ob noxam jus regnandi in Davidem transferre potuerit quare 'imperium in in perio habebant, irecario regnabant. Ad haec ergo superanda, alia templa Diis dicare concesserunt, ut nulla Levitis amplius coi sultatio esset deinde plures, qui nomine Dei prophetarent, quaesiverunt, ut Prophetas haberent quos Veris Opponerent. Sed quicquid conati sun numquam voti compotes esse potuerunt. Prophetae enim ad omnia parati tempus opportunum expectabant, nemre imperium successoris, quod semper diuo memoria praecedentis viget, precarium est tum facile authoritate divina aliquem Regem insensum, virtute clarum inducere poterant ad jus divinum vii dicandum, imperium vel ejus partem jure possidendum. Verum nec Prophetae aliquid hac ratione promovere poterant; nam etsi Tyrannum e medio tollerent, manebant tamen causae quare nihil aliud faciebant quam novum Tyrannum multo civium sanguine emere. Discordiis igitur bellisque civilibus sinis nullus causa: at,tem jus divinum violandi semper eaedem quae ctiam non nisi simul cum toto imperio e medio tolli potuerunt. His videmus quomodo Religio in Hebraeorum Rempublicam ii troducta fuerit, qua ratione imperium aeternum esse potuerit, si
justa legislatoris ira in eodem persistere concessisset. Sed quia id fieri non potuit tandem interire debuit. Atque hic de solo primo imperio locutus sum,nam secundum vix umbra fuit primi,quandoquidem
229쪽
I AEOLOGI co-POLITICI Cop. VIII. 13 quidem jure Persarum, quorum subditi erant, tenebantur, O posmquam libertatem adepti sunt, Pontifices jus principatus usurpaverunt, quo imperium absolutum obtinuerunt. Unde Sacerdotibus regnandi pontificatum simul adipiscendi ingens libido, quare de hoc secundo minime opus fuit plura dicere. An vero primum prout ipsum durabile concepimus, imitable sit, Vel pium, id quoad ejus fieri potest imitari, id ex sequentibus patebit. Hic tantum coronidis loco notari velim, id quod jam supra innuimus nempe ex his quae in hoc Capite ostendimus, constare iis divinum sive religionis ex pacto oriri, sine quo nullum est nisi naturale, ideo Hebraei
nulla pietate erga gentes, quae pacto non interfuerunt, ex uisu religionis tenebantur, sed tantum in conciVes.
E mbraeorum Republica, o hissoriis quaedam dogmata Potiti'
U myi Hς x*0xum imperium, quale ipsum in praeceia
denti Capite concepimus, aeternum esse potuerit, idem tamen nemo jam imitari potest,nec etiam consultum est.
Nam si qui suum iis in Deum transferre vellent, id cum eo, sicuti Hebraei fecerunt, expresse pacisci deberent adeoque non tantum Voluntas jus transferentium, sed etiam Dei' in quem es et transferendum, requireretur. At Deus contra per Apostolos revelavit, Dei pactum non amplius atramento, nec in tabulis lapideis, sed Dei spiritu in corde scribi. Deinde talis imperii sorma iis fors an tantum utilis es e posset, qui sibi solis abque ex-tcrii commercio vivere, seseque intra suos limitis claudere tareliquo orbe segregari velint, at minime iis, quibus necesse est' cum ciliis commercium habere; quapropter talis imperii forma paucissi mi tantum ex usu escte potest. Verumenimvero, tametsi in omnibus imitabile non sit, multa tamen habuit dignisTima, saltem ut notarentur, inuae forsan imitari consultissimum esset Attamen quia mea intentio, ut jam monui, non est, de Republica ex professo agere, eorum pleraque missa faciam, tantum ea, quae ad
230쪽
etos metim scopum faciunt, notabo. Nempe quod contra De Regnum non pugnet, summam majestatem eligere, quae summum imperii jus habeat: Nam postquam Hebraei suum jus in Deum transtulerunt,jus summum imperandi ossi tradiderunt, quique adeo solus authoritatem habuit leges Dei nomine condendi, abrogandi, acrorum ministros eligendi judicandi, docendi, castigandi,&omnibus denique omnia ab sollite imperandi. Deinde quod quamvis sacrorum ministri legum interpretes fuerint, eorum tamen non erat, ci-Ves judicare, nec aliquem excommunicar: hoc enim tantum judicibus, principibus ex populo electis competebat: vide Josuae
Cap. 6. Vers 26. Judicum Cap. I. Vers 18. o. Samueli Cap. 1 . Vers et . Praeter haec, sit etiam ad Hebraeorum successus, historias attendere velimus, alia, digna etiam ut notentur, reperi US. Videlicet I quod nullae in Religione sectae fuerint, nisi postquam Pontifices in secundo imperio authoritatem habuerunt decretandi,&negotia imperii tractandi, qua aut horitas ut aeterna esset, jus sibi principatus usurpaverunt, tandem Reges appellari voluerunt. Ratio in promptu est in primo namque imperi nulla decretalia nomen a Pontifice habere poterant, quandoquidem nullum jus decretandi habebant, sed tantum Dei responsa, a principibus, vel conciliis rogati, dandi ac propterea nulla tum iis libido esse potui nova decretandi, sed tantum assueta, recepta administrandi, defendendi Nam nulla alia ratione libertatem suam invitis principibus conserVare tuto poterant, nisi leges incorruptas servando. At postquam potestatem etiam ad imperii negotia tractandum, usque principatus juxta pontificatum adepti sunt, unusquisque tam in religione, quam in reliquis sui nominis gloriam incepit quaerere, Omnia scilicet pontificat authoritate determinando,o quotidie no- vide caeremoniis, de fide, inanibus decretando, quae non minius sacra, nec minoris authoritatis esse voluerimi, quam lege Mosis ex quo factum, ut religio in exitiabilem superstitionem declinaret, legum verus sensus, interpretati corrumperetur, ad quod
etiam accessit, quod desina pontifices viam ad principatum in nixi Orestaurationis affectabant, nania, ut plebem ab se traherent, assen'
tabantiu i plebis scilicet facta, etsi impia approbando. Scriptui