장음표시 사용
191쪽
Diri P. V I. Necessitas morat Dei SECT. III. i 6s
giendum illud impertinens erit postulatio , ac si hominem ad
Veniale moraliter necessitatum rogares, Ut peccaret.
Haec tamen ratio ita proposita turbari poteli respondendo, 6. nos nescir quae beneficia cedant in maiorem Dei gloriam, Mita possie absolute pro omnibus orare , sicut possent omnes homines suam beatitudinem sperare , 5 rogare , quia nulli constat inuinam sint praedestinati , quinam reprobi. Alia ergo via, ea ratio urgenda est δε ne nullus scrupulus offendat, loquor de beneficio secundum se, cinde pendenter a
precibus meliori v. g. Incarnatione, pro qua orabunt impense Sancti Patres, in ordine ad sui carentiam , ubi nullus est processus infinitus.
Ita disputo pro beneficio , cuius elargitio magis interest 47.
elargientem , quam recipientem , superuacaneae preces funderentur iam benefactor in huiusmodi clargitione sibi potius, quam aliis consuletet, stante autem aduersariorum necesssitate morali elargitio Incarnationis, magis interesset Deli, qua Patres pro illa orantes ergo superuacanea esset oratio.
Minor est certa,quia si Deus non daret beneficium , non es t Deus, quamuis homo non reciperet esset homes ergo clargitio bcnefici magis interesset Deum quam hominem, atque adeo, plus Deus esset rogaturus hominem o reciperet, quam homo Deum, ut donaret. Imo insolescere posset,in gloriari creatura contra Deum dicens: Qu id mirum Domine, si nobis dc de iis meliora, si quidem eorum elargitio tua magis quam nostra intererat. Vnde penitus vilescerent diuina beneficia, siquidem in negandis illis longe maiorcsiet Dei, quam hominis iactura. Confrinatur, quia licet pro aliis beneficiis prudenter orare possimus, quando nescimus, quaenam cedant in maiorem Dei gloriam in opposita tamen sententia scimus, maiorem Dei gloriam meliorem esse Deo, quam illius carentiam : ergo saltem inutiles erant preces pro
maiori Dei gloria, ex cuius defcctu naufragaret Deus plus,
Quinta ratio, quia ex aduersariorum fundamentis mani, 8.
192쪽
festum fit Deus condidisse orbem, incarnationem produxisse , ab ulla necessitate morali, quod intendimus ergo,&c. Sequella probatur, quia in lais, quae procedunt in infinitum ad nullum est Deus moraliter necessitatus possibiles autem sunt muudi, dc Incarnationes, alij aliis meliores in infinitum: ergo ad hunc modum,in Incarnationem non fuit Deus moraliter necessitatus. ' Dices non fuisse Deum moraliter necessitatum ad hunc mundum, Jncarnationes, prae aliis , fuisse tamen ad hunc mundum, Incarnationem prae sui carentia, quia melior est hic mundus, incarnatio, quam carentia eorum. JO Contra tamen , quia melior est etiam alius mundus,, Incarnatio, quam sui carentia, & tamen Deus non est moraliter necessitatus ad illum mundum vi Incarnationem praesui carentia ergo neque ad istum. Antecedens negari non potest : nam tantae aestimationis, d manifestationis gloriae Dei fuisset alius mundus ti Incarnatio, quam de facto stisti ergo tam bona series rerum est una , quam altera, dc utraque melior sui carentia vel saltem absque diuinatione dici non potest aliam numero unionem eiusdem iij non futuram tantae Dei gloriae, quam est haec numero unio, quae de facto existit, , tramque meliorem non eis sui carentia : ergo sicut Deus ad aliam numero non est necessitatus moraliter, nec erit ad istam , quae de facto est , cum neutra sit melior altera Mad aequalia nulla detur moralis neces
, q*ς praecedentis confirmatio. Nam si Deus t
neretur necessitare morali ad eligendum melius , omnes ..., mundo possibiles produxisset: ergo non est necessitatus S
quella probatur, quia melior est ad Dei gloriam omnis mun- possibile, ou , quam eius carentia, & interea extrema nullus est pro opondet Fuster : Licet inter carentiam omnis mundi, AMRndum, perseelior sit iste, utpote manifestans diuina attri V caeterum inter omnes mundos carentiam Omnis mundi,
193쪽
mundi, cum politione alicuitas, aptiorem esse ad diuinam gloriam positionem huius num di cum carentia aliorum, quam omnes mundo. quod a poste liori ratione efficaci cobligitur, nam Deus non producens cumulum illum grauissima habuit motiva, includentia maiorem sui gloriam , quam maxime intendit unde productio unius mundi cum carentia aliorum maior erit Dei gloria, quam omnis mundus. Huius tamen solutionis author, si videret omnes, vel plures mundos productos eodem fundamento doceret, Deum propter grauissima motiva moraliter esse necessitatu ad cumulum eorum , illumque esse maiorem Dei gloriam, quam esset aliquis
mundus cum carentia caeterorum.
Contra tamen Primo Nam haec responsio aperte conuic II citur ex sententia Granadi, quam tuetur respondens. Nam
possibiles sunt infiniti mundi ali aliis meliores in Dei gloriam Vnde tenet Graia adus se et i num. 2. multitudinem specierum de facto productarum non esse simpliciter meliorem, nam possibili seli alia in alia melior in infinitum : ergo quolibet mundo producto restant alij, wali meliores producendi ergo restat maior Dei gloria producendaci ergo quilibet mundus cum carentia aliorum non est maior Dei gloria , sed caretia maioris Dei gloriae, idcirco praeuides Granadus citatis nostram obiectionem, negat omnes mundos esse simul a Deo producibiles ioc tamen umbraculo non fugit urgentis rationis aestum , etenim quantumuis omnes mundi simul pro . duci non valerent , unus tamen ex melioribus produci posset, & tamen Deus non est necessitatus moraliter ad illum prae sui carentiari ergo neque ad istum. Contra secundo, quia vel nomine alicuius mundi cum ca- Α rentia aliorum , intelligit aduersarius, hunc mundum cum carentia caeterorum , vel quemlibet ex possibilibus cum alio rum carentia Si primum constat ipsum deficere in hac partes sententia ranadi, nam iste negat alios mundos possibiles meliores istis; nec video quo sundamento dici possit, pos
sibilem non esse de potentia absoluta alium undum Dei gloriae
194쪽
gloriae meliorem isto Si secundum ergo alius mundus,cunicarentia istius tantae Dei gloriae esset, quam iste cum carentia alterius meus autem ad eligendum unum ex omnino aequalibus non est moraliter necessitatus ergo neque ad eligendum hunc mundum cum carentia alterius, sicut necessitatus non est ad eligendum alium cum carentia istius. 3 I. Contra tertio, quia manifestatio Dei, eiusque attributorum est ipsius gloria, ut saepius inculcat aduersarius ergo maior Dei manifestatio erit maior Dei gloria maior autem esset manifestatio Dei, eiusque attributorum productis omnibus, vel pluribus mundis possibilibus ergo est maior gloria Maior est certa Nam Deus non se manifestat negationi, sed creaturae ergo quo plures esctent creaturae , Omaior esset manifestatio Dei, &consequenter gloria. J Quarto, licet Deus grauissima habuerit motiua ad hunc mundum producendum cum carentia aliorum , negari ta---- men potest , habuisse etiam grauissima motiua ad plures etiam mundos producendos,vel ad alium cum carentia istius, aliter deficientibus motivis Deo dignis quoque deficeret potestas physica eos producendi ergo ratio illa motivorum friuola est ad necessitatem moralem statuendam , quod clarius apparet in electione unius prae alio ex omnino aequalibus, in qua Deus ita inuenit motiva grauia ad unum , ut non desint
ad alterum eligendum. Nec in hac parte iudico dissensurum
Confirmatur Vel potestas physica eligendi minus bonum habet motiua grauissima, Deo digna vel non 3 Si habet:
ergo ad minus bonum non desunt motiva grauisama,t Deo digna. Si non habet ergo indecenserit Deo eligere minus bonum, atque Deo impossibiles.
Σ optima ratio. Nam Deum esse moraliter necessitatum
mentum ad optimum colligitur ab aduersariis , ex eo quod Patres asse. nx, temper eligere, quae meliora sunt id autem ii, auul ltare potest absque Vlla morali necessitates eri huiusmodi irum necessitas nullo colligitur stabili fundamento Mino , qua
195쪽
Dis P. VI Necessitas mora Dei. SECT. HI. 69
sola negatur ab adirersariis probatur. Nam cum libertateph lica i morali, nihil prohibet eligi semper, quod nubus est ergo ex eo quod optimum semper eligatur , nulla colligitur necessitas moralis sicut nec physica necessitas ex simili fundamento colligi potest, Confirmo exemplo aduersarii: familiarissima o. Nam homo communibus auxiliis necessitatus est ad aliquod veniale , specialibus autem ad nullum, tuncque homo physice S moraliter libere semper bene ageret ergo ex eo quod Deus semper eligat melius nulla colligitur nccessitas moralis. Respondent negando minorem, Mad probationem antecedens, nam cum Deus non operetur casu, 5 fortuito , sed 'cum maxima et infinita aduertentia, ut sint in eo perfectiones intrinsecae, non solum ad operationem; sed etiam admodum operandi, si semper operatur melius, id prouenit ex aliqua persectione sibi intrinseca , atque adeo ex necessitate
Contra tamen, Quia Deus potestate ph7sca non operatur casu, 5 fortuito, sed cum infinita aduertentia, S temper operatur melius in aduersariorum sententia vi tamen inde,
licet in Deo sint pei fectiones intrinsecae , non solum ad ope rationem , sed etiam ad modum operandi illius colligi non potest necessitas aliqua Physica , sed libertas, a qua melior operatio oritur semper physice liberari ergo etiam si Deus morali potestate , non operetur casu , 5 fortuito, sed cum aduertentia infinita, in eoque sint perfectiones intrinsecae, non solum ad operationem, sed ad modum illius, d semper operetur melius , colligi inde non potest nece suas aliqua moralis, sed libertas, qua melior operatio oriatur semper moraliter libera. Mitto alias aliorum rationes minus esti-
196쪽
Obiectionum solutione denuo infringitn sententia Granari. Obiiciuntur. Primo aliqua Scripturae testimonia , in quibus commendatur paternalis Dei affectus in creaturas, Isci ingens propensito bene faciendi illis Isaiae enim q9. Nun- pro ne quid obliuisci potuit mulier infantem suum , t non miseremuri, filio uteri sui ses Ea oblita fuerit, ego tamen non obliviscar tui. diuina. δε Lucae II ait Christus. Si vos cum sti mali nouis bona data dare suis euris, quanto magis Pater enser de caelo dabit oiri-rum bonum petentibus se. Et Lucae a. Si autem faenum , quod hodie es in agro, se cras in clibanum mittitur Deus sic vescit, quanto magis vos Uri fidei ergo cum Parentes in bona filiorum necessitate morali propendeant, ita, Deus. i. Respondet P.Aldrete disp. i. de Incarnatione 4 sequenti-
hψβ pr*dicti , dc tu testimoniis contineri quidem necessi
tatem moralem Dei ad se communicandum creaturis, non de neces tamen antecedentem absolutam, de qua disseritur sedis QR 'HζnxςΠ suppositione specialis complacentiae si iuEM physice , Moralite liberae, quam Decis habuit circa exi-Miὸ . huiu Vniuersi, quae complacentia antecedit decretum emcax condendi hunc mundum nouit Deum ad illum essicaciter discernendum. Si autem motivum illius complacentiae inquiras, respondet fuisse innatam propensionem omnipotentiae ad ostendendam virtutem suam, quam propensionem, ait, non esse absolutam, sed conditionatam, lubiectam diuino beneplacito , unde nihil obstare physicae Dei libertati. Quidquid tamen de his sit, quibus plene solubtur argumentum pro morali necessitate antecedente. v*- 'espondeo, illis Scripturae testimonile solum contendi ma-
pntia se se dilectionem Dei erga nos, quam stamor Parentum in filios i Siquidem maiora nobis donauit Mς , quam pussint Parentes filiis suis impertiri Donauit
197쪽
Disp. VI Necessitas morat Dei. SECT. . 7i
enim Deus Filium suum , qui tot laboribus redimeret nos a iugo peccati. Cum his autem optime stat donati summe libera , de ab omni necessitate morali prorsus aliena I maior enim libertas non minuit , imo auget donantis liberalita
obiicitur secundb. Concilium Francosordiense quod ba 3 i ibetur tom. 3. primae partis Conciliorum a pag. 3 i. editionis
Coloniensis epistola ergo eius Concilisad Episcopos Hispa sordienseniae, cuius titulis incipit: Sancta Duo u Venerabiles in chrim Patres, circa finem ita sentit de De Credamin eum misi,si omnia vesie, quae meliora sunt, O omnia posse qua vult. Vnde uita argumentantur aduersari Deus semper ult, quae melio ita ista. ra sunt, cum possit non velles ergo necessitatus mora terea vuli. Probatur consequentia. Nam necessitas diuina moralis ad melius est , semper Deum velle quae meliora sunt, cum possit non velles Deus autem semper vult, quae meliora sunt, cum possiit non velles ergo necessitatus moraliter ea
Hanc obiectionem, quam magni faciunt aduersaris, labantem intueor. Primo Nam Patres Franco sordienses locutos fui ilia, non absolute, d antecedenter, sed ex suppositione libera, S contingenti, cuiuis legenti planum fiet , contendebant enim Christum esse filium Dei naturalem, ad idque suadendum, ita discurrebant. Filiatio naturalis necessaria erat ad condignam satisfactionem pro peccato a Deo efficaciter intentam Deus autem semper eligit meliora, quando ita necessaria sunt ad finem ess caciter intentum, & consequenter factam esse Incarnationem is naturalis, Opus optim una; necessarium tamen ad condignam sati sectionem pro peccato. Extra rem ergo obiicitur Francosordiens pro necessitate morali absoluta in omnem suppositionem liberam antecedente. Quod autem Deus, ex suppositione intentionis e fcacis finis, necessitetur ad electionem meliorem, non solum moraliter, sed etiam physice, quis miretur Secundo ad necessitatem moralem, ut in calce lectionis. 1. a praecedentis
198쪽
praecedentis expendebamus , non suis it Velle semper, tiae meliora sunt, sed ulterius requiritur, Deum ita velle semper quae meliora sunt, ut si non vellet , neqUe cus esset, Dotactrina est aduersariorum ue id autem nec leuitc innuitur a Concilio, nec ab ullo ex Patribus in uorsum ergo obiicitur Concilium pro huiusmodi morali necessitate, quando nec vestigium fundamenti illius innuitur a Patribus Francosor diensibus. Confirmo. Finge si possibile renuas, Deum semper facere melius, ita tamen faccre, Ut, si non faceret, maneret Deus certe tunc Deus non faceret melius necessitate
illa Granadi ergo ad huiusmodi necessitatem moralem intelligendam non sussicit, intelligere Deum semper meliora
facientem .sed ita facientem, ut, si non faceret, non esset Deus ergo ex Concilio Francos ordiensi solum asserente, Deum semper facere, quae meliora su ut, nullatenus autem insinuante non futurum Deum, si non faceret meliora , male infertur necessitas moralis eorum Doctorum. Tertio, nam nomine melioris, non intelligitur a Concilio , quod aduersari putant,in desiderant, nempe metius respective ad minus bonum, sed respective tantum ad non bonum, siue ineptum issensus est Deum semper vel iri quae a pra sunt ad finem efficaciter intentum , non quae inepta Quae mens Concili clarissima esst, nam comparans filiationem naturalem cum adoptiua ad finem condignae satisfacti dis pro peccato, ait, meliorem esse filiationem naturalem, quam adoptivam , cum tamen ista ad eum finem prorsus in 'pta sit, ut ostendi tactatu de Incarnatione. Quis enim, inquit Francosordiens , neget meliorem es. proprietatem in Filio quam adoptionem , quibus tota prorsus necessitas moralis
Ad argumentum ergo, concessi, quod innuunt communiter Patres maxime Augustinus sib 3 de libero arbit r. cap. s. Basillus, Damascenus, Walij, consequentia non sequitur. Uuia cum libertate morali potuit Deus facere omnia melio-xa, nam licet Deus fecisset omnia meliora, ita tamen ea ope
199쪽
ratus fui siet, ut si non secisset, Deus perstitisset quare moralis aduersariorum necessu a minime compulisset. Ad probationem respondeo iuxta doctrua atra aduersariorum cccssitatem moralem Dei non esse , semper facere meliora t- cumque, sed ita, ut non faceret, non esset Deus, in quo sensu neganda est minor. Similiterque interprerandi, cintelligendi sunt ali Patres , qui eodem fundamento ab adue sariis obiiciuntur. Obiicit tertio Granadus. Quisquis aliquid esticaciter . 6 . perfecte amat propter eius boni catena , Vult etiam illius per fcctionem inomnia quae ad perfectiorem eius statum con zbj. 'ducunt Deus autem efiicaciter .perfecte amat se ipsum propter suam bonitatem : ergo Deus vult suam persectio.
nem et omnia quae ad persectiorem citas statum condiaciant necessita-
Maior probatur , quia propriissimus effectus amoris, est velle bonum rei amati ergo quo aliquis perfectius amat aliquid, reatum. eo maius bonum illi exoptat ergo quando amor est perfectus, cessicax, vult amans rei amatae quidquid illi melius est cum igitur Deus perfectissime se diligat, ad meliora sibi praestanda constringetur. Confirmat si quis amaret seipsum summo amore, quo posset, sine dubio vellet sibi, quidquid optimii esset, si ipsum noscet, de in eius potestate scitum esset Deus autem amat se ipsum summo amore, quo potest: ergo sibi vult, quae nouit optima in sui gloriam. Respondeo disting 'cias maiorem. Q iis quis aliquid perfe- amat, vult, quae ad perfectiorem cius statum intrinsecum conductant, concedo; quae ad extrinsecum subdistinguo iii ex perfectiori statu extrinseco aliqua rei amatae utilitas aut felicitas accrescat, concedes si nulla, sed aeque bene se habeat res amata cum illo, ac ne illo, ego Deo autem excreaturis nulla accrescit felicitas, aut commodum, cum nullius ad perfectam sui beatitudinem sit indigens, iuxta illud Iob 11. pro es Deo si iustu fuerit, aut quid ei confers, si immaculata fuerit ita tua ' Vnde constat confirmationis
200쪽
Instabis primo Licet ex maiori Dei gloria extrinseca nulla
crescat Deo felicitas, aut commodum , tamen , qui perfe- istissime Deum amaret, maiorem illi gloriam,vi obsequium praestaret,i qui non praestaret, minus amaret ergo quisquis aliquid perfecte amat, non solum vult, quae rei amatae utilia sunt,in commoda, sed etiam ea, ex quibus nullum accrescit commodum, aut felicitas aliter creatura posset summe amare Deum, d leue ei obsequium praestare. Confirmatur, nam amare Deo ipsus gloriam extrinsecam, est amare ipsum Deum ergo amare Deo ipsius gloriam maiorem extrinsecam, erit magis illum amare ergo cum Deus non possit non se amare summe neque poterit non amare summam ipsius gloriam, quantumuis extrinsecam.
. Ah Respondeo instantiam veram es. in creaturis respectui, amori Dei I non tamen habere locum in Deo erga se ipsum Ratio discriminis est, quia regula, & mensura amoris creaturae erga ticida. Deum, haurienda est, ex consormitate ipsius amoris cum complacentia,quam de obiecto habet Deus Letenim vis am ris suo pondere inclinat creaturam ad donandum rei amatae, id, in quo ipsa complacet Vnde qui magis amat, donat id, in quo magis complacet res amata, & qui summe amat, id, in quo summe complacet cum autem Deus magis complaceat amore approbationis in maiori obsequio, praeferens illud mori inde creatura magis amans Deum, maius ei obsequium praestare debet. Complacentia autem, quam de obiecto habet creatura , non potest esse regula , mensura diuini amoris, quo se ipsum diligit Deus. Tum quia
actus Voluntatis creatae non post lantes. regula voluntatis diuinae,eiusve actuum. Tum etiam,quia ea complacentia creata et libera solentior amore diuino necessario, atquo adeo quo circa regula, mensura diuini
amoris, quo seipsum diligit Deus, debet esse scientia diuina necetiaria cumque illa repraesentet Deum se solo sumn Q. 'RR IR reaturae indigentem hinc fit Deum ex amore sui persectissimo ad nullam creaturam inclinari. Vnde