장음표시 사용
211쪽
humanum , longe quoque certius exauditurum hominum preces, fusas prout oportet, quam Pater humanus cxaudiat filiorum preces, porrigens noctua loco proscuorum , quae petuntur. In humanis autem preces filiorum , maxime charorum moralen certitudinem fundant, quod loco proficuorum , quae a filiis petuntur , non porriget Pater , quae noctua sunt ergo preces creaturarum , prout oportet fusae , fundabunt longe maiorem certitudinem moralem,quod ab optimo Deo exaudientur. Idem expendere licet Isaiae s. mnquid Ii-i Α' obliuisci potest mulier infantem suam, ut non misereatur filio teri sui ct ira oblita fuerit, ego tamen non obliviscar tui, dc aliis multis his similibus.
Haec tamen obiectio nimis probat, nam parentes humani 99. a die conceptionis, aut natiuitatis filiorum , nece istat mo Nimium tali propendent in bona eorum procuranda, auertenda tibi si noctua ergo long maiori necessitate morali propendebit pari Pater coelestis, tanto melior parentibus humanis ad procu
randa bona filiorum auertenda noctuc posita eorum creationes; quomodo ergo creato Adamo, S posteris, permisit peccata eorum, duriora lapide, .s orpione pestilentiora 3 cum tamen Paternalis eius in creaturas affectus nullatenus negari valeat testi-R Jo ideo ergo illis, cibis smilibus Scripturae testimoniis bilis ermonem me ex suppositione physice, minoraliter libera, supposi- quod Deus decreto efficaci conditio nato ex parte obiecti decreuit, donare spiritum bonum rite petentibus, S vere poc ficaeis nitentibus misereri. Quo decreto supposito log maiori cer titudine erigimur ad sperandam a De miserationem, &io telligen-stulata dona, quam a Parentibus creatis; nam certitudo isto. rum tantum moralis est mei vero certitudo metaphysica, sicut certi cudo praedestinationis, posita conditione decessus in gratia.
Instabis, in illis Scripturae testimoniis mentionem non fieri eo. talis decreti, nec illationem Christi proccdere ex suppositione illius, sed ex suppositione solius diuinae bonitatis, quam
212쪽
comparans Christus cum nequitia parentum creatorum , ait: Si os, cum stis mali, noctis bona data dare filiis vestris, quoio magis Pater vester de caris dabit siritum bonum petentibi se. ergo maior certitudo referenda non est in decretum liberum, sed in solam diuinam bonitatem. R. I Respondeo negans antecedens Nam in sententia aduer-
uersariorum sermo est in illis testimoniis de diuina bonitate, non nude sumpta, sed quatenus coniuncta cum suppositione creata Sicut ergo apud ipsos sussicienter exprimitur suppositio creata idem nos dicimus de decreto emcaci conditionato sane si seorsim ab illo staret certitudo, quorsum Deus ad erigendum animum, dc spem nostram, usus fuisset promissionibus liberis, tum donandi gloriam consummatis ibi fWin infundendi gratiam rite poenitentibus 3 e i.ὰ obiicie secundo aliqua sunt res contingentes, quae suapte usque ad natura probabile reddunt, aliquid aliud faciendum a Deo,
i tu probabilius, re probabilius Gergo tot poterunt adiuncta congeri , Ut tandem fundent certitudinem moralem Lin hoc autem stat esse in Deo necessitatem moralem ex suppositione
earum circumstantiarum: ergo,&c Antecedens est certum.
Nam Petrum per longissimum vitae spacium honestissime vixisse, gratiam baptismalem conseruasse, eamque incredibilibus pene acrementis auxista meritorum , ac per tantum
temporis leuissimas dumtaxat, Wiam expiatas, admissi enoxa' ea proculdubio sunt, quae de ipsis maximam probabilitatem adferunt, quod ipse Petrus iam in extremis constitutus , vehementerque a diabolo ad consensum aethaliter turpem obtinebit a Deo auxilium essica ad victoriam,quod non minus humili: ter quam instanter postulat Ouae probabilitas crescet magis sine dubio, si cuncti beati id Astulent io, Tm μ' 'NRgi , sit ζ x Virgo interponat merita sua.
Respondeo concesta antecedenti, distinguens consequens Tot poterunt adiuncta congeri, ut tandem fundent certitu-
213쪽
Dis P. VI. Necessitas morat Dei SECT. VI. 187
Dei, nego: Qua autem ratione ex parte creaturae fundari possit necellitas, seu certitudo moralis, quin fundetur ex parate Dei, constabit infra. Obiicies tertio. Quia magna animi renitentia, inuasi coactus extrinseca circumstantia, praestat aliquod opus se dulii Eclusa ea circumstantia, necessitatem habet moralem non prae puniendi
standi illud. Sic mercator , qui mam mente , e suborta tem moliti, pestate , vitae periculi, proiecit merces moralem habet ne obiecta. cessitatem , non proiiciendi, periculo cessante meus autem magna animi renitentia, quasi coactus hominum peccatis, eosdem adiudicat cruciatibus aeternis ergo cessante circumstantia peccati, necessitatus est Deus moraliter ad non adiudicandos homines cruciatibus aeternis Minor probatur ex Genes. Ddens Dem , multa malitia hominum esset terra , o cuncta cogitati cordis intenta esset ad malum omni tempore paenituit eum e quod hominem fecisset in terra , ct at Im δε-IOre cordis intrinsecus, deleb , inquit, hominem, quem creaui. Vbi CE rvsost hom 1 .co ante penult ait: Num volebam tanta eos poena plecti Z ipsi me peccatorum immunitate ad tantam in igna
Respondeo concessa maiori, negans minorem Ad proba
tionem dicimus, sensum eorum verborum janituit cum, a DEu his Eius dolore cordis intrinsecti, solum denotare odnam displicentiam Dei in homine propter peccatum nam Deus inca ibi ebi pax est doloris stri iste sumpti. Deum autem creaturam inno dis. centem condemnare, si nulla sit in eo indecentia, physice,& moraliter liberum ipsi erit: si vero indecens sit, physice, ta metaphysice , impossibile erit, quod tenet expresse Arria-ga Om. i. disp. 39. n. 9.d tona. 3.disp.& ecl. Vlt. quo nulla probatur necessitas pure moralis. Ad illud Chrysostomi dicimus compellare, non plus valere, quam iustam indignationis cata ioc.
Obiicies quarto , duobus suppostis. Primum , fgna cre- 'Pdibilitatis reddere mysteria nostrae fide euidenter credibilia gni, iE
214쪽
tia diuini testimonij. Utrumque admittimus libenter. Egi quibus ita obiicitur : Signa credibilitatis habent moralem certitudinem δε connexionem cum existentia diuini testi monij, ergo ex stippositione illorum, Deus est moraliter ne cessitatus ad existentiam diuini testimonij. Consequentia. clara est. Nam idem omnino est, signa credibilitatis esse moraliter connexa , seu fundare certitudinem moralem de existentia diuini testimoni , meum , ex suppositione eorum, esse moraliter necessitatum ad existentiam talis testimonij
ac Respondeo, signa credibilitatis habere quidem certitudi-
.es .hὸ conneXionem moralem cum existentia diuini testi sithoi moni, non tamen antecedentem , sed consequentem posi- credibili-tionem talis existentiae: Vnde non reddit Deum moraliter;hiati Id necessitatum ad ponendum testimoninis ad hoc eui opus supponit erat, quod morali certitudine antecedente connecterentur
. si credibilitatis cum te strinoi,io ponendo a Deo; quod pa-
misi te te manifeste in scientia visionis decreti liberi haec enimi η'ΠΤj certitudinem habet metaphysicam de existentia decreti, nec tamen ex illa redditur Deus metaphysice necessitatus ad ponendum decretum, quia ad id opus erat connexio antecedens cum decreto, non consequens,, ex suppositione illius;
optime enim coniungi pos uni haec duo. Existentia decreti physice &moraliter libera, di ex suppositione illius, connexio moralis, physica, &metaphysica cum illo. Idem dicimus de diuino testimonio , videlicet, es se Deo physice vi moraliter liberum Lex suppositione tamen , signa credibilitatis connecti cum illius existentia, quo pacto nullam inferunt necessitatem in Deo ad ponendum testimonium. 168. Sed instabis, plura sunt , quae ex suppositione ipsorum
i: .s ό 'βδη - ς xxixudinem moralem ad aliud aliquid faciendum a
ctio pio rgos suppositione Deus erit moraliter necessitatus faciendum illud Antecedens probatur. Nam ex supposi' .. si / 'ς 'UD Maria eligatur in matrem Dei, certum est mo--nae. . aliter eam Iaeseruandam esse ab omni peccato. Insuperstantsi
215쪽
Disp. V I. Necessiti morat. Dei SECT. V I. 89
si ante sola oppositione morali gratiae sanctificantis cum lc-xbali peccato , ex suppositione infusionis gratiae , Certum est uaoraliter, condonandum esse peccatum. Idemque est de quacumque necessitate morali creata ad aliquid praestandum ex suppositione aliorum ergo, 5 c. Respondeo distinguens antecedens plura sunt,quae e lup hpossitione ipsi, rum fundant certitudin moralem e X part ..i esse te, ad aliquid agendum,concedo;quae fundant certitudin mora xς lem ex parte Dei nego, d nego consequentiam. Nam dignitas Emiudi Matris Dei fundat quidem certi itidinc moralem ex parte uinem ni praeseruationis a peccato, n5 vero ex parte Dei Pariter in .so gratiae sanctificantis fundat ex parte sui certitudinc mora eam. te expulsionis peccati,non vero ex parte Dei idemque est de . quacumq; alia necessitate morali creata ad aliquid praestandu DE; Sed urgebis iterum Impossibile est quod res creatae fundent certitudinem moralem ex parte sui ad aliquid agendum, quod non fundent eam certitud me ex parte Dei: crgo si fundant certi ita linem ex parte sui, etiam fundare debent ex parte Dei. Antecedens probatur. Nam res creata fundat certitudinem,quod fiet aliqui, nihil autem fieri potest sine Dei ergo fundat certitudinem,quod fiet a Deo cr-go: certitudinem ex parte Dei. Respondeo negans antecedens. Nam ignis fundat ex parte sui certitudinem physicam, quod stupa ipsi applicata comburetur 5 non fundat eam certitudinem ex parte Dei, nampli sic potest Deus impedire me stupa applicata igni comburetur. Similiter dicimus, res plures creata fundare cer- Utudinem moralem ex parte sui, quod fiat aliquid , quia difficillimum & violentum est ipsis ab effectu separari i non vero ex parte Dei, quia Deus facillime , absque ulla disti cultate, & molestia potest eum cstectum impedire , unde licet res creata fundet certitudinem moralem ex parte sui quod ali. quid fiet a Deo, non fundat eam ex parte Dei, quia Deo nihil potest esse violentum, aut distacile. Obiicies quinto Suppositi, aliquibus creatis, probabilius
216쪽
si V ponendum esse a Deo num X tremum potius, quam alias sta berum ex opposuis sic posita dignitate Matris Dei probabitatiores praeseruatio illius a peccato, quam non praeseruatio; .ssea posita infusione gratiae sanctificantis physice coniungibilis cta a thali peccato; probabilior est remissio peccati,quam non remissio. Idemque est de pluribus aliis id autem ex nostra sententia falsum esset ergo Minor probatur.Nam quaecunque facta suppositione creata , manet Deus aeque indifferens ad utrumque extremum ergo aequalis probabilitas , cum nulla sit maior inclinatio Dei ad unum , quam ad alterum. Huius tamen obiectionis solutio constat ex dictis pro instantia praecedenti, nam suppositis aliquibus creatis maior probabilitas fundatur ex parte ipsorum quod fiet unum p
tatas, quam alterum, quia in unum potius quam in alterum vehementer inclinat, quamuis ex parte Dei aequalis sit ad v-tramque indifferentiam.
, obiicies vltim Potest Deus ex suppositione contingenti Neoosse physice, Metaphysice necessitari ad aliquid praestandum:
ses si Frgo moraliter, cum minor sit necessitas Antecedensia.
2 Qq inxontionis efiicacis finis, necessitata L, tur Deus physice , metaphysice ad eligendum medium
,huj iii i*nt g 0ri 'ςςζdenti in gratia, necessitatur ad conferendam Deo bo. ratiam posito decessis ingratia idemque de collatione cu-
lusvis praemiJ, e supposivione promissionis, & positionis me- illi, mi Resciaco concesso antecedente, negans consequentiam.
Ratio est, quia necessitas physica, & metaphysica cum cirelinquant potestatem ad oppositum , neque locum e in-T , I 'G hi molentam, dissicilem,&molestam reddere positionem oppositici necessitas autem p rEmoralis eam potestatem relinquere deberet,i inde im DISPUT.
217쪽
D 4 p. VI I. Divina libertas. Si C T. I. 9 IDISPUTAT VII.
Con titutivum actus divini liberi per comple
V os M aggredimur Principem in hac materia, & inter Theologicas distacillimam, chim enim Deus physce sit liber, de quo nulli Catholico dubitari licet, & potentia libera sit, quae ita vult, ut potuerit non velle, hinc oritur praesens controuersia, de tota illius difficultas, qua videlicet ratione Deus velit dCfacio alitationem praedestinatorum, ut potuerit non velle, qua ratione de facto non velit efficaciter saluationem Iudae, dctamen velle potuerit: cum tamen volitio et nolitio salua tionis praedestinatorum, d nolitio, Quolitio saluationis Iudae snt realiter ipse Deus, ut constabit ex dicendis.
Anacim diuinus liber, ex intrinseco Dei, o extrinsece
Doctores aliqui conuicti argumentis in serius contra actum liberum adaequate Deo intrinsectam δε identificatum subiiciendis, docuerunt, actum liberum esse realiter defectibilem , cum autem nihil Deo intrinsecum in dentificatum .possat deficeres, coac ni sunt asserere decretum liberum esse realiter a solo Deo distinctum , quare illud componunt ex perfectione Dei intrinseca, extrinseca creata , ita ut decretum liberum indivisibiliter, docilentialiter includat ytrumquc. Pro
218쪽
3. Pro hac sanientia militant Aureolus in .dist art. i. & 3.P. Aureol Vasque i pari. disp. 8O cap. et P. Arrubal disp. q. a cap. 3. P. p. mib. Alarcon .disp. 4 cap. 8 P.Fasolus quaest. I'. art. 3. P. Herige dissi P. Alarc put i cap. io P. Granadus tract. 3. disp. F. feci . 3. R Hemel
p. Aes , an tit. . disp. 3.cπ 6. P. Raynaudus in naturali Theologia
siil ire Olus Dei a Ferrara. Zumel. maiij. Nouissime Melchior, Σ ' Fusterium. 379.& sequentibus.
' Mesalis autem sit perfectio diuina ex qua decretum illud
dicii , liberum componitur diuisii explicant. Nam Aureolus nul ite ii lana ad miri tin Deo perfectionem formaliter, aut virtualiter
se ' volitione necessaria possibilium Alij vero admit
qua de tunt perfectionem virtualiter distinctam a volitione possibi i sἡ VocantVolitionem creaturarum existentium. eopbes Hoc autem sedulo aduertendum est, Doctores istos omnes, J- unanimes asserere, perfectionem illam intrinsecam siue di-J stinctam, siue indistinctam a volitione necessaria, nullam habere connexionem essentialem cum existentia, aut futuritiois
ne creaturae, sed ex se esse indifferentem, coniungibilem cum existentia, Mnon existentia illius Primo, quia si ilia perfectio Deo intrinseca connecteretur essentialiter cum existentia effectus, Deus illum necessario , non libere produceret, quia necessario haberet illam perfectionem intrinsecam ex qua necess ario sequendus esset effectus, nec confugere posse sunt Doctores illi ad solutiones aliorum decretum liberum inloto intrinseco constituentium. Inciderent enim in absurda
suorum mei argumetorum Se ὸ, quia Deus habet de facto sura item perfectionem respectu creaturarum , quae nunquam Crunt: ergo illa perfectio nullam habet connexionem cum LXlitentia , aut futuritione earum creaturarum. mi , quia
219쪽
D44 p. VII. Diuina libertas. Si C T. I. 93
lata persectio intrinseca Dei potuit existere absque ulla sutu-xicione, aut existentia creaturae , cum illa sit omnino necessaria , futuritio ver, existentia creaturae contingens, Si autem quaeras ab his Doctoribus, quomodo Deus qH ' ia j. Eter indifferens ad omnes creaturas , dc aequalem habens quotiens perfectionem intruasecam circa illa. se determinauerit ad istas producendas,i non alias, id explicant Exemplo creatae ieituta- libertatis, sicut enim voluntas creata indifferens ad amorem, odium, libere se determinat ad amorem prae odio, per hem. ipsam me actionem amoris productivam, ita Deus indifferens in actu primo ad plures mundos producendos se determinat in aditi secundo ad productionem istius, io alterius, per actionem huius, Mnon alterius productivam. Quod si iterum instes, per quid se determinet Deus ad actionem istius mundi, de non alterius Respondet se determinar per ipsam me actionem, sicut voluntas creata se determinat ad
actionem amoris, potius quam odij, per ipsam me actionem
Circa extrinsecum autem , quo decretum diuinum libe 7 rum completur, etiam diuisi sunt Doctores isti. Nam P. VaZq. ci
existimat compleritam actione , quam termino creato Ar ctio crea-rubal vero, de alij sola actione compleri contendunt, e Xctu , ''. dens terminum a ratione adaequata actus liberi. Ali denique belum recentiores aeternitati actus liberi consulentes clarius ad se. runt, compleri decretum diuinum futuritione creaturae hoc unum est certum in hac sententia adium liberum dicere aliquid creatum de constitutivo ipsius siue si in recto, siue in obliquo, quod ad praesentem controuersiam parui,aut nullius cst mometi,cum ea persectio siue in recto, siue in obliquo, sit de constitutivo actus liberi diuini. De scientia vcro libera de cossequenter docent. Tum quia tam contingens est Deo velle hunc mundum,quam cognoscere. Tum etiam,quia si non decreuisset efiicaciter productionem huius mundi, neque hic mundus extitisset, neque futurus suisset i atque adeo neque
220쪽
Deus ab aeterno eum extiturum prae nouisset. Sicut ergo po' tuit Deus non velle existentiam huius mundi, inde volitio illius non est sola entitas Dei indefectibilis, sed una cum illa aliquid creatum. Similiter cum potuerit Deus non cognoscere existentiam eiusdem mundi , cognitio illius non est so-I intrinseca perfectio Dei, sed una cum illa aliquid rea
Displicet haec sententia Primo, quia si attente introspicia-
Dissilee tu , denegat Deo liberum exercitium volendi, solum con, hae sen cedit liberum exercitium producendi, quod non obscure op-qὼ h ponitur Scripturae,in Patribus ergo reiicienda est. Sequelagat Deoi batur, quia in Deo non datur per vos potentia indifferensis bd Volendam, nolendam existentiam creaturae, volitione, Volendi. nolitione vitali, sed solum datur potentia productiva indifferens ad producendam, d non producendam existentiam creaturae Dergo neque dabitur in Deo exercitium vitalea liberum volendi, & nolendi existentiam creaturae, sed solum exercitium liberum producendi, non producendi.' Confirmatur , quia in primis in Deo non datur potentia indisserens ad volitionem, & nolitionem existentiae creaturae , quoad sussicientiam , cum volitio sum ciens, & nolitio, sint in Deo omnino necessariae Deinde neque quo adem caciam , quia haec perseetioni necessariae solum addit actionem creaturae, quae nulla ratione est volitio, neque actio volitionis Dei, sed actio, verbi gratia lapidi productiva ergo
solum poterit denominare Deum libere producentem, non vero libere volentem hin volente autem creata denominatio volentis ideo includit actionem, quia ista erit product io volitionis, qua voluntas denominetur volens , actio autem, qua
Deus est producens, non est productio volitionis , qua Deus si 'olens sed productio lapidis verbi gratia Dergo non O- terit denominare Deum libere volentem. 3Q. . . . liberum exercitium volendi indistinctum esse a bero exercitio producendi. Tum quia, liberum exercitiun volendi