장음표시 사용
451쪽
Disp. XIV. Praedes. Peccati. SECT. H. αἴ
nobis non minus displicet, quam Sani o Thomae contendentibus cum ipso , nihil tale sequi ex concursu simul aneo cicum voluntate creata ad actionem peccati. Sed instare posses esticacius. Nam S.Thomas diuersimode semper loquitur de actu peccati, in quantum actus in ensest in in quantum malum est , primo modo ait causari a Deo , non vero secundo Idque expresse docet multi, in locis praecipue primari quaest.79. art. 2. verbis a nobis relatis, sectione praecedenti num .iol. 5 quaest. 3. de malo, art. a.dcquaest. 3. de potentia , art. . dc alibi saepius. Deus autem concursu uniuersali simultaneo non solum causat entitatem peccati, sed ipsam etiam malitiam , utpote indistinctam ab Cntitate peccati : ergo alium concursum specialem tribuit Deo Sanctus Thomas in actum peccati , in quantum actus, S ens est , quem negat Deo erga peccatum, in quantum malum est. Huiusmodi autem concursus alius esse non potest, nisi praeuius descendensa decreto absoluto efiicaci praedetaniente voluntatem adactum peccati, in quantum a tus,
Respondeo verissimum esse Sanctum Thomam constan 39. tem semper & immotum diuersimode loqui de actu pec
cati inquantum actus, Mens cst , non ero in quantum ei res malum est,in perpetuo asserere Dcum causare actum peccati ' φ . in quantum actus, Scens est, non ver m quantum malum Thomae.
est. Sed quid sibi velit haec locutio, hoc opus, hic labor, haec nostra cum Thomistis concertatio. Ipsi aiunt Sanctum Thomam stabilire concursum simultaneum , imo specialem , de praeuium circa entitatem peccati, quam negat erga malitiam. Caetcrum interpretationem istam subsistere non posse in senatentia Sancti Thomae, S discipulorum mihi planum est , ne dicam euidens , ut iam supra attigimus. Nam in eorum schola , in actu peccati, v. g. odio Dei ens, siue entitas ac malitia, nec virtualiter distinguuntur: distinguerentur autem, si ea esset mens Sancti Thomae. Nam ea de quibus verifican tu praedicata contradictoria fatentibus Thomistis, virtuali
452쪽
ter distinguuntur deente autem veris caretur praede finiri lDeo , de malitia vero, non praede finiri a Deo, quae sunt Contradictoria,non minus, quam producti non producti communicarii non communicari: ergo ea interpretatio vera non est nec consona Thomistarum fundamentis.
40 Idcirco censeo Sanctum Thomam , diuersimode illa locu-Po 4,tione solum contendere, Deum, creaturam totum , crotu poc idem , quod est in actu peccati, producentes , diuersimode avehit, is causare. Nam Deus producit, quin in ea productione defi-
ea piodu ciat, sicut tibia recta causat motum, quin in ea , motus pro- a stili 'ductione claudicet creatura vero producit deficiendo , sicut tibia curua , producit motum claudicando. Hoc autem istat optime cum solo concursa simultaneo Dei in peccatum , nec alteri doctrinae Sancti Thomae contrariatur me nouum est, Deum ac creaturam idem omnino producentes, diuersimode agere. Nam Deus, dc homo eandem cognitionem creatam vi amorem producentes, diuersimode agunt homo vitali modo secus vero Deus , homo cognoscens , Camans per eam cognitionem, Mamorem meus autem nec cognoscens, nec amans per illam. Quomodo autem Deus
producat totum actum peccati , mi ea productione non deficiat, explicat satis Sanctus Thomas. Nam ad producendum deficiendi, duplex virtus necessaria est, scilicet productiva,&destistiua; cumque in Deo sola sit virtus productiva, nullatenus defectiua , inde Deus in productione peccati deficere non potest, sicut creatura deficit. Tum etiam,
quia Deus non tenetur vitare hominum peccata,vi concursum exhibet ex munere causae primar,ri honesto motivo seruandi intacta iura creatae libertatis. In quo nullus , vel leuis simus est defectus.
453쪽
Rationibus infringitur praedesinitio ad materiau peccati
Rima est quia si Deus posset praede finire materiale pec- ,
cati, v. g. odium Dei, in quantum a ius, Mens est, possit si posside etiam praede finire tormale, videlicet, in quantum malum est id implicat, fatentibus aduersariis ex S. Thomaci ergo de pri ri; ἡ mum Sequella probatur. Nam in actu odii, conceptus actus xxin
cntis, non dilimguuntur realiter , nec Virtualitera concepti tu es malitiae , cum haec realiter et Virtualiter sit ens ergo con est,
ceptus actus, d cntis non potest terminare diuinam praede finitionem quin eandem similiter terminet conceptus mali quantum tiae , atque adeo si Deus posset praede finire materiale pecca N- μti, posset etiam formale. Probatur consequentia, quia conceptus virtualiter indistincti, intrinsece ex parte oblecti sunt unum, idem prorsus indivisibiles conceptus autem, qui intrinsece, ex parte obiecti sunt, num i idem prorsus indivisibile, non possunt terminare diuinam prae definitionem secundum aliquid, & non tertia mare secundum aliud; cum non sit unum, Maliud , sed omnino idem ergo neque conceptus actus, Mentis, in odio Dei posset terminare diti inam praede finitionem , quin similiter eandem conceptus
Dices cum aliquibus recentioribus Malitiam etiam termi 42. nare diuinam praede finitionem, diuersimode tamen. Namentitas peccati terminat illam directes malitia vero solum inta directe, ratione entitatis peccati cum ipsa connexae, ad quamentitatem, utpote bonam, diuina praede finitio directe ter minatur. Hac solutione usi sunt iuniores aliqui, huic argumento in disputationibus respondentes. Contra tamen primὸ inata inter conceptus, qui intrinse 43.
454쪽
pr*deii dere non potest direct iam,m indirectum, id enim distinet a
diminit nece tiata e Xlgit CX trema Secundo, ideo pC VOS implicat, ex
directe a conceptibus, qui intrinsece in ex parte obiecti sunt unum νερρii; quid indivisibile , num terminare diuinam prae definitio- S ad ma nem, Maliud nulla ratione terminares, quia haec sunt contrata ... qui indivisibili ex parte obiccsti veri fi
satisfacit non possunt non autem minus contradictoria sunt, termina
ἰῶ. directe diuinam praede finitionem, & nullo modo eandem
dire ne terminares ergo verificari non possunt de entitate peccati,dc malitia illius, cum unum, idemque indivisibile sint. Tertio, quia Sanctus Thomas explicaturus quomodo Deus inclinet in directe hominum voluntates ad malum, nunquam recurrit ad inclinationem directam ad entitatem peccati, sed ab hoc perpetuo abstinens, eatenus docet, Deum inclinare nostras voluntates indirect e ad malum, quatenus substrahit gratiam , qua homines continerentur in bono dea quatenus proponit aliquid ,quod de se bonum est, ad bonum conducens, d inconnexum cum malo , puta Regem addefendendum iura regni sui, vel ad puniendum rebellac sed malus homo eo bono i, alitia sua utitur ad malum , ut late nos expendimus supra tota sect. L. Secunda ratio. Si Deus posset praede finire materiale pec- si Metus cati, posset etiam illud eodem pacto praeciperes id ullate-yi aEC V p xc 'rgo neque prae definire Minor indubitata mihi hii ma- est, tum quia, si posset Deus praecipere materiale peccati,
, p Obligare hominem ad id, quod ipse praestare non pos-
rogei -let sine peccato, homo enim teneretur ex praecepto ponere D- pyὴς materiale peccati, penitus inseparabile a malitia formali er-qubdim g non posset homo obedire Deo, nisi peccando cum non λια ι post et ponet obedientiam diuisam a malitia quod quam alienum sit a diuina bonitate , quis non videat Tum etiam, quia, quando duo extrema sunt homini inseparabilia, obli gari non potest ad ponendum unum,d alterum vitandum, aliter obligaretur homo ad impossibile , ad separanda sciliceto trema sibi inseparabili, materiale autena,M Drmat PQ cati
455쪽
eati sunt extrema homini inseparabilia Lergo cum Deus obliget hominem ad vitandum formalem peccati malitiam obligare undem non potetit ad ponendum materiale peccati. Tum denique , quia ideo Deus non potest mihi praecipere, applicare ignem stupae ac aliunde si ius combustionem prohiberes; quia combustio necessario sequitur ex applicatione ignis, nec in manu mea est, possit applicatione , impedire
combustionem formalis autem malitia necessario sequitur ex possitione entitatis materialis peccati, nec in manu mea est, posita entitate , impedire malitiam : ergo cum Deus
prohibeat mihi formalem peccati malitiam, obligare me non poterit ad ponendam illius entitatem. Maior era probatur. Si Deus non posset praecipere mate- 1.riale peccati, vel esset, quia praecipere deberet in directe formale, vel quia materiale est incapax bonitatis moralis ratione connexionis cum malitia sor mali, vel quia obligaret hominem ad extrema sibi inseparabilia diuidenda ex his enim capitibus reddi posset Deo indecens , S impossibile tale praeceptum De nullo autem eorum reddi potest indecens, aut impossibile, stante praede finitione diuina ad materiale peccati: Crgo Minor quoad omnes partes probanda est.
Quoad primam , scilicet , implicare , Deum praecipere 4ς. materiale peccati, quia praeciperet in directe formale, proba i hitur. Quia vel Deus praede finiens directe materiale peccati, ikes,
tenetur in directe praede finire formale, Vel non Si non tene i - ς' tur: ergo neque praecipiens directe materiale peccati , tene EI. quiabitur indirecte praecipere formale. Si tenetur indirecte prae indirecte
detini reser male peccati. Rogo an id indecens Deo sit, vel
non . Si indecens est, indecens quoque erit praede finirio di- male. recta materialis peccati, cum necessaria sit futura praede finitio directa formalis. Si non est indecens ergo neque indecens Deo erit indirecte praecipere formale peccati , eo
modo , quo indecens non est praede finire , nulla enim maior indecentia assignabilis est in uno potius, quam in alte
456쪽
Confirmatur, longe maiorem connexionem habet cum materiale formale peccati , voluntas diuina praede finiens, quam haberet praecipiens ue nam voluntas directe praede finiens materiale peccati implicat existeres, quin existat materiale peccati, ter consequentiam , quin existat etiam formale; voluntas autem praecipiens existere potest , quin e Xisa res praeceptao atque adeo quin existat tam materiale, quam formale peccati:& tamen , ea connexione non Obstant , potest Deus praede finire materiale peccati ergo & prae
47. Eadem minor,quoad secundam parte videlicet,non implicas Aiiό re, De praecipere materiale peccati, quia incapax est bonita- peehit moralis, propter connexionem cum malitia formali, pro- p ζ b xur Quia ea incapacitas bonitatis moralis non impedith Deum Velle absolute, Messi caciter materiale pecca- moralis ti ergo neque praecipere. Probatur consequentia, quia tantam bonitatem exigit in obiecto voluntas praede finiens, cum sit amorem cacillius quam praecipiens ergo in materiali peccati resplendet sussiciens bonitas, ut praede finiatur a Deo cur non etiam, ut praecipiatur Vel si ut praecipiatur sum- ciens bonitas non resplendet : ergo neque ut praede finia
Confirmatur Deus praecipere potest fieri, quod voluntate absoluta , Messi caci vult fieri meus autem voluntate absoluti, Messicaci vult fieri materiale peccati ergo Ῥο- texit praecipere Minor est aduersariorum. Maior' videtur aperta, nam superior, maxime supremus qualis est Deus, praecipere potest, ut fiat, quod absolute M efficaciter vult fieri, dummodo ea voluntas iusta fit: Voluntas uitem dii iina, qua Deus absolute, & essicaciter vult fieri materialete cati, iustissima est apud Thom istas ergo poterit Deus prae- cipere, quod tali voluntate vult fieri. ' η Dices ad praeceptum non sufficere bonitatem pure physi- sicam, qualis est bonitas entitatis peccati, sed ulterius in Ob-.iecto equisitan esse moralem scilicet conformitatem cum
457쪽
natura rationali, aut lege praecipiente. Contra tamen primo Quia huius rei desideratur ratio. Cur scilicet, ad voluntatem prae definitivam susticiens sit bonitas pure physica , SI ad voluntatem praeceptiuam sussciens non sit 3 Contra secundo , quia bonitas de se pure hysica posito praecepto, constituitur in linea morali, Ut con- rmis naturae rationali, legi praecipienti ergo posito praecepto materiale peccati, non solum haberet bonitatem physicam sed etiam moralem. Antecedens patet in rebus, quae moraliter bonae sunt, vel malae , ex circumstantia praecepti, quae seorsim ab illo solum habent bonitatem , vel malitiam physicam &circumstantia praecepti constituit illas intra lineam moralem ergo idem esset de materiali peccati , casu, quo a Deo praeciperetur . ergo non ideo non potest praecipi, quia capax non est bonitatis moralis , sed solius pli,
Dices iterum, materiale peccati capax es. bonitatis 1 o. moralis ratione connexionis illius cum malitia formali. Contra primo, quia non obstante ea connexione , materiale peccati praede finibile est a Deo:ergo S praeceptibile. Si cichto,quia licet materiales peccati connectatur cum malitia formali, incapaci bonitatis physicae Paliter malitia, ut talis, directe , cin se esset praede finibilis a Deo' tamen in se capax est bonitatis physicae, ratione illius praede finibile a Deo : ergo etiam Omateriale peccati connexum sit cum malitia formali, in se tamen poterit esse capax bonitatis moralis, praeceptibilis a Deo. Consirmatur , connexio cum opposito bonitatis physicae, quale est formale peccati, seu malitia formaliter Vitalis, non impedit in materiali peccati physicam bonitatem ergo neque connexio cum Opposito bonitatis moralis, quale est formale peccati, seu mallitia formaliter, talis, impedit in materiali peccati bonitatem moralem par enim videtur utriusque ratio. Eadem illa minor, quoad tertiam partem nempe, non im Ia
plicare, Deum praeciper matcriale peccati, quia obligaret
458쪽
ij horninen ad extrema sibi inseparabilia , diuidenda , probatam, V tur. Nam de facto in sententia aduersariorum ad id homo i ip x ' compellitur a Deo. Nam diuina praede finitio entitatis pec- άξ.4. cati ineuitabiliter urget hominem ad ponendum materiale peccati, dc praeceptum prohibens peccatum, obligat illum ad malitiam non ponendam me tamen per vos inde reddit a impossibilis praede finitio materialis peccati ergo neque illius praeceptum. Vel si inde redditur impossibile praeceptumentitatis peccati ergo etiam prae definitio,quod intendimus Indecens enim Deo videtur, ut circa extrema homini inseparabilia , illum decreto prorsus infrustrabili, compellat ad Vnum , d alterum prohibeat. Idem argumentum fieri posset de consilio, si enim Deus posset praede finire materiale peccati, similiter etiam posset, illud consulere , quod eisdem praecepti instantiis urgendum est. si Tertia ratio. Si Deus prae definiret materiale peccati, 2 P creat irati bere eliciens idem materiale peccati, non peccarettiiret mi Cum in eo conformaretur diuinae voluntati essi caci, quae est teriale suprema cotius bonitatis regula. Deinde , neque peccaret,
eida uia in e Gieno malitiam, vel non adhibendo entitati pec- illud eli cati regulam rationis, cum impossibile sit creaturae, supposi-
to materiale peccati, impedire malitiam aut regulam rati quod nis adhiberes aliter posset homo libere Deum odisse sine pec- catin ergo nullo modo creatura peccaret. Confirmatur, vel homo , sine peccato posset se diuinae voluntati praede finient entitatem odi conformare , vel non Si posset ergo posmet homo libere odisse Deum sine peccato, quod dici non potest. Si non posset ergo culpa eius non est,
quod non conformetur diuinae voluntati sine peccato. Declaratur ulterius, vel hoc hominis proposituris volo elicereentitatem odi j liberam, ea ratione, qua Deus efficaciter vult
fieri a me est homini possibile sine peccato, vel non 3 Si posssibile est ergo poterit homo apud se statuere odisse De una sine peccato. Si non est possibile: ergo non potest homo vellos consormare diuinae voluntati essi caci sine peccaso Quarta
459쪽
Quarta ratio Creatura non potest dissentires, S resistere 3. decreto Dei absoluto vi efficaci, quale est prae definiensisa λη
teriale peccati ergo neque tali posito decreto poterit omit hiere creatura materiale peccati. Consequentia clara est, nam pecca i , omittere materiale, stante decreto praede finiente illud est ita utaresistere tali decret, ergo posse omittere, erit, posse resiste impotens reri Creatura autem non potest resisteres ergo neque omit 'tes' i tereri atque adeo tenetur elicere materiale peccati. Deinde etiale, posito materiali , non potest malitiam formalem omittere,' μ' s x
aut a pedires ergo polito decret praedentalente materiale aliquod peccati,n5 poterit creatura no peccare. Nec dici potest,creaturam impedire posse diuinam praede finitionem ad materiale peccati. Quia huiusmodi decretum existere, vel non existere, non est in manu creaturae, sed in solius Dei beneplacito, ut fatentur aduersarij. Haec ratio magna mihi semper erit, de urgeri potest ex dictis a nobis contra decretum praedeterminans disp. i. desii. de scientia Media . Quinta, Multima ratio. Si Deus possiet praede finire mate- riale peccati, non posset prohibere formales id dici non po- Eu, test ergo Maior probatur Deus non potest directe praede Mfinire rem in semetipso prohibitam indirecte materiale au iEtillhtem peccati est res a Deo indirecte prohibi res ergo non po- ςς xtest ab ipso praede finiri maior videtur creata i indignum τὸ si enim prorsus Deo videtur, cssicaciter velle M amare rem, mala paliquo modo a semetipso prohibitam, Minor ostenditur, quia Deus non potest directe aliquid prohibere quin indirecte nequi saltem prohibeat ea omnia , ex quibus necessario δε ne uitabiliter, sequitur res prohibita . ex materiali autem peccati necessario 4 ineuitabiliter sequitur malitia formalis directe a Deo ergo non potest Deus eam directe prohiberes quin saltem indirecte prohibeat materiale peccati. Maior certa est in omni praecepto tam positivo, quam negat tuo. Eo enim
ipso, quod praecipiat Deus assistere sacrificio Missae Lindire cte quooue praecipi adire locum in quo celebrat Sacerdos;&eo pi quod praecipiat diuinum ossicium recitare indi-
460쪽
recte praecipit quaerere breuiarium. Similiter, eo ipso, quod prohibeat Deus actum turpem, prohibet etiam, saltem in directe, occassionem proximam lapsus in illum ergo. II Confirmatur primo. Nam malitia non potest homini prohiberi, nisi quatenus est in eius potestates non autem est in hominis potestate, nisi ratione actionis , seu entitatis peccati ergo neque poterit prohiberi, nisi indirecte saltem actio,
se uentitas prohibeatur. Secundo confirmatur ad hominem Contra Recentiores , quos supra dedimus , existimantes, Deum directe praede finientem entitatem peccati, necessario indirecte praede finire formale, non alio fundamento , nisi propter connexionem materialis peccati cum formali eadem autem est connexio malitiae formalis cum entitate peccati: ergo non poterit malitia formalis directe a Deo prohiberi, quin i ectesttent entitas prohibeatur Deus autem prae-
definire non potest rem a semetipso prohibita ergo neque praede finire potest materiale peccati. Dixi saltem indire te, quia cum entitas, & malitia intrinsece ac ex parte obiecti, sint, num &idem indivisibila, iudico utramque directe a Deo prohiberi, consequenter neutram praede finire posse. Plura alia, si permiserit otium , videas apud nostrum eraditissimum Rui , quibus ego breuitati consuleps superse
Occurritur taeesariorum sundamentis.
argume 'Biicies primo cum Aluareet lib. 3. de auxiliis disputat. 4.: h. Mi num. 19. Omne ens per participationem , reduci de diuina et in ens per essentiam, tanquam in primum agens simplici-hii Ah ter actus autem peccati, in quantum actus est, est ens per materia participationem Cergo sub hac ratione, debet reduci in ens