장음표시 사용
461쪽
pliciter sed Deus per decretum suae voluntatis absolutum,
Mellicae, operatur omnia , quae producit in tempore , Ut cum Augustino tenet Sanctus Thomas prima part quaest i .art. .ad . ergo Deus absoluto, messicaci decreto determinauit, quod voluntas creata produceret actum peccati , inquantum adius est. Confirmatur, nam ex nostra sententia fieret , esse plura
prima principies hoc enim est de ratione primi principij, ve agere possit sine auxilio prioris agentis influentia eius:
ergo si voluntas creata actionem aliquam posset producere, cuius actor Deus non esset , voluntas creata respectu talis
actionis haberet rationem primi principij, cita essent plura prima principia. Respondeo , omne ens per participationem, id est, ab alio I.
reduci in ens peressentiam , id est , dependere ab illo an
quam a primo agente simpliciter, & hac ratione pendere pec tum R. catum a Deo. Quo pacto concedimus primum syllogismum i luareet, Et minorem subsequentem distinguimus Deus per decretum suae voluntatis absolutum , messica producit omnia, quae operatur in tempore , si ea mala. turpia non sint, concedes si mala et turpia sint, nego. Vnde falsa consequentia. Nam peccatum inquantum actus, Dens est , solam habet bonitatem transcendentalem, quae sussiciens non est ad terminandum decretum diuinum absolutum, cssicax nisi ea bonitas positive excludat omnem turpitudinem. Nec Sanctus Thomas allegatus quidquam continet huic nostrae doctrinae repugnans i mens enim ipsius declarata iam a nobis est sect. 3. Ad confirmationem , nego sequellam. De ratione enim primi agentis, aut principi , est posse agere sine auxilio, id est sine concursu simultaneo , aut influentia alterius: creatura autem nihil agere potest sine concursu multaneo Dei, siue bonum , siue malum, ideoque etiam respectu peccati non est primum principium activum etiamsi primum principium defectivum sit, quia non pendet ab alio principio
462쪽
18 obiicies secundo ex eodem Aluare E. Si Deus non posset ... praede finire Voluntatem creatam ad actum peccati, in quan
eiusdem tum actus, dcens est maxime quia feret inde Deum esse
uisena peccat id non sequitur ergo minor probatur. sis.ita igiti, licet Deus concursu simulta ne concurrat active adne Dei entitatem cuiuscumque actus peccati, tactus est in particu rq φ qm lari, id tamen praestat, quin similiter concurrat ad eius deformitatem, seu malitiam ergo etiamsi Deus influxu praeuio praede finiat voluntatem creatam ad actum peccati , ix quantum actus,&ens est, id tamen praestare poterit , quin eandem voluntatem praede finiat ad eius deformitatem , seu malitiam δε consequenter, quin sit causa peccati, Probatur consequentia, nam deformitas, seu malitia moralis peccati, non est minus annexa actui odi in exercitio, quam applicationi , dc determinationi voluntatis ad talem actum mergo si Deus concursu simultaneo potest effective concurrere adactum odiri quantum actus est , quin ad eius deformitatem aut malitiam concurrat, etiam poterit prae definire voluntatem em cienter ad eundem actum , in quantum actus, Mens est; quin illam praede finiat ad deformitatem , seu malitiam moralem, quae consequitur ad talem actum, ut est a voluntate deficiente.
' Confirmatur. Per concursum simultaneum magis imme- diate attingit Deus actum peccati, tactus est, quam per diuinam praede finitionem concursus praeuij ergos per concursum simultaneum attingit Deus actum peccati, ut actus est, quin eius deformitatem operetur, a fortiori poterit praede finire eoncursum praeuium ad actum peccati, ut actus est,quin eius deformitatem operetur; dc consequenter quin sit causaso peccati.
π ςspondeo, concessa maiori, negans minorem. Ad cuius
multane pro alionem, ego antecedens Deus enim concursu simul-
es; isti ' producit actum peccati, in quantum altus
ita actu, ς' i etiam , eius deformitatem,& malitiam, quia haec Om producit, ni Vnum, idem sunt. Verumque ergo producit concursu simultaneo
463쪽
Di s p. XIV. Pradef. Peccati. Si C T. IlI. 437
multaneo generali descendente a decreto permittente peccatum , non solum ut malum est , sed etiam ut actus , Mens est. Unde patet ad confirmationem falso supere rectam fundamento , videlicet concursum simultaneum Dei non producere deformitatem in malitiam actus. Concursus enim simultaneus in actu secundo , est actio indiuisibiliter fluens a Deo scilicet, d creatura simul, quae attingere non potest entitatem peccati, qui pariter malitiam attingat, cum intrinsece & ex parte obiecti idem sint. Sed instare posses Concursus Dei simultaneus producere i. potest entitatem peccati eiusque deformitate mi malitiam, quin inde Deus sit causa absolute peccati, sed tantum permissiua: ergo similiter concursus prae uisus producere poteritentitatem peccati, eiusque deformitatem 5 malitiam , quin inde Deus sit causa absolute peccati, sed tantum permissiua: ergo etiam si Deus voluntatem creatam ad totum peccatum prae definiret, non esset absolute causa peccati. Haec instantia
assumi non potest a Thomistis constanter asserentibus, Deum non posse prae definire actum peccati, in quantum malum est, non alio fundamento nisi qui aes et causa deformi tatis,in malitiae; sicut praede finiens entitatem peccati, causa est illius, in quantum actus, ins est. Quidquid tamen de his sit.
Respondeo , concesso antecedente , negans tramque cr. consequentiam. Cuius disparitas latissima est. Nam concur Cur vsus simultaneus in actu secundo, siue acti productiva pec simus i cati, fluit a decreto diuino de se indifferenti, Ut coniunga in tu cum peccato, d cum carentia illius. Quod decretum in C. Vacstu primo praeparat omnipotentiam, non e complacentia solsi Gu
in actu peccati, sed ut voluntas creata libera sit ad agendum l. 'tam adium bonum, quam malum .positive displicens in illiu, haactu malo in inde Deus est causa permissiua peccati. Quae omnia longissime posita sunt a diuina praede finitione actus
peccati 1;c enim indifferens de se non est, ut coniungatur
cum carentia actus peccati,sed essentialiter cum illo connexa
464쪽
& inconiungibilis cum opposito Insuper cum sit volitio absoluta Messicae, imbibitam habere non potest displicentiam sui obiecti, aliter Deus praede finire posset obiectum sibi displicens, quod non minus implicat, i iam praecipere. Id circo diuina praede finitio non potest esse permissio peccati, sed causa illius propria, ter se. 63. Instabis iterum. Si concursus Dei in actu primo, seu prae-u ' paratio Omnipotentiae ad actum peccati, esset de se indisse-
actu se rens, determinaretur a voluntate creata : id implicat eigo. ςWh Minor probatur, quia si concursus Dei in actu primo deter-h f minaretur a voluntate creata, concursus Dei in actu secundo I. i. ' uox posterior, concursus creaturae prior, atque adeo crea- .si' bis tura esset causa prima, Deus vero secunda ergo concursus eursu Dei in actu primo determinari non potesta voluntate creata. Anxecedens probatur, quia coacursus determinans prior est,seeundo. determinatus posterior.
.. R 'stv eo concessa maiori, negans minorem. Ad probationem nego antecedens, eiusque probationem. Nam concursus in actu secundo , est actio simul , de indivisibiliterfluens a Deo, creatura , unde inter concursum Dei in actu secundo, concursum ipsius creaturae nulla stat prioritas, aut posterioritas, sed simultas. Dixi in actu secundo, nam concursus Dei in actu primo, scilicet praeparatio omnipotenti duplici titulo prior est actione peccati, prioritate scilicet principisactivi. prioritate uniuersalitatis , se extendentis
c . ad omnes creaturarum actiones.
i sum est bonus , ut mille locis tenet expresse Sanctus Thomas; est 'ergo tu, νερ etiamsi, inquantum malus, deformis praede finiri a Deo P pQ sit, poterit tamen in quantum actus, d ens est. Con-,644, tequentia bona videtur, quia si idem actus peccati, in quan-
'Ma' , potest e si ebonuo, de talis non ess e in quantum ii sis , .dςformis , pariter praede finiri poterit in quantum actus, Deo. tiamsi inquantum deformis praede finiti non possieri xque enim
465쪽
enim 'trumque repugnare debet vel neutrum. Respondeo distinguens anteccdens, actus peccati in quantum actus, Mens est, est bonus absolute, sin se , nego resse pective ad Deum potentem producere, quin in ea produ- Mumctione deficiat, concedo. Et nego consequentiam , quia eo, stpacto etiam est bona malitia,quia Deus illam producit, quin bonis, ab
ea productione deficiat, nec tamen ea bonitas susticiens est, solute, ii- ut malitia praede finiatur a Deo ergo neque ut entitas Ita- Η .,''que totum peccatum bonum est respectu Dei , quatenus in produ- eius productione non deficit, Totum insuper malum respe lά. 'qetu creaturae in ea productione deficientis. Eandem autem rem esse bonam res pessitu unius, io esse respectu alterius nulla est contradici loci esset autem , si eadem res respectu eiusdem esset e non es et bona , ut contingit in praede finitione. Nam entitas, malitia in actu peccati intrinsece,ri ex parte obiecti sunt una, eadem res,d tamen entitas est
bona respectu prae definitionis, & respecu u eiusdem bona non est malitia, aliter praede finiri posset. Vnde selsa est consequentia. Mitto libenter alias aduersariorum obiectiones, quia ex dictis facilis cuique erit earum resolutio.
iri, 4 4 mmmmmmmmmmmmmm 'ADISPUTAT XV.
ZAn possit Dem praedesinire malum poena.
O, ex dictis nulla ratione posse Deum i
praedefinire malum culpae , siue peccatum. Inquirimus nunc , An possit, saltem poenae praede finire poenae inquam, quae peccatum non sit, quid enim sit dicendum de peccato, quod est poena praecedentis, abunde explicuimus cam disputatione praecedenti dicc disseritur, An
466쪽
Aristotel. An Deus prae definire posset malum poenae quia malum est, s Thom impossibile esse , tenent Oxamns communiter Philosoplai, Theologici etiam in nobis cum ς' μδ' Aristotele i Ethicorum cap. 1 initio ita docentes Omnis actio est propter bonum unde bonum est, quod omnia appetunt, Cum Augustino lib. I i. de ciuitate cap. 17. Sanctus Thomas . quaest. 8. arti c. I. Contra Ochamum oppositum tenentem, dc Scotum dubitantem controuersia igitur est in Deus ex motivo bono ac iusto puniendi peccatum , praede finire posse sit malum poenae, quodcunque illud sit.
Anante absolutam praeuisionem peccati ex mortuo puniendi possit Deus praede ire malum poena. PRima sententia assirmat, quam tuentur Thom ista Re-
,:zὸ cruentiores,quos referunt sequuntur Theologus Salman ioth. as licensi Discalceatus tract. s. disputat. 8. Et Ioannes a San- hom cto Thoma ibidem disputat. o. de Praedestinationes, art. I. gemet.' sequentibus Secunda sententia solam exigit prae uisionem peccati originalis, non vero actualis. Quam tenere Augustinum tutantur Banne Σ,4 Zumel. Tertia sententia negat ante absolutam prae uisionem tam originalis quam actualis, quando propter Vtramque poena determinatur posse Deum illam praede finires ita Doctores societatis cum exteris non Deu, ma Asserendum est non posse Deum praes finire malum poe-l P φη nae ex motivo puniendi, ante absolutam praeuisonem pecca
uo puni&Vrobatur, quia iudicem damnare hominem , antequam
dipxxd nouerit supplicii reum , iniquum est sergo Deo im tests61u possibile , apud quem nulla est iniquitas Antecedens pater, zpi KR 'Tum quia actus iustitiae punitiuae vult poenam propter ς
tum commissum , atque adeo pendet essentialiter a cogntion
467쪽
tione de luit iam patrati. Tum etiam , quia si ante absolutam prae uisionem de busti homo cogi posset ad poenam , iudex id
decerneus , ex parte sua , non potius damnaret mouentem, quam innocentem , quod est contra iustitiam punitiua Dergo antecedere debet praescientia absoluta peccati, seu delicti Antecedens probatur quia iudex , qui ante praescientiam deliini cogeret hominem ad poenam , non cognosceret illum nocentem potius quam innocentem ergo quantum est exs non damnaret nocentem potius , quam innocen
Dices Deum ex praescientia, qua nouit hominem in tali . statu positum , in fallibiliter peccaturum , posse ita decernere. Volo ponere hominem in eo statu in propter peccatum in eo infallibiliter sequendum , damnare illum. Huiusmodi autem decretum esset praede finitio poenae , ante absolutam prae- uisionem peccati , cum solummodo penderet a praescientia conditionata illius. Nec caput eminet , unde iniusta esse possit, cum poena decernatur propter peccatum et hoc praeuideatur a Deo infallibiliter extiturum, si conditio talis poneretur unde praecisa est omnis contingentia innocentem
condemnandi. Contra. Quia peccatum , sub conditione tantum prae I
distam , non potest es e iustum motivum decernendi absolu- Ust
te poenam illud autem decretum niteretur , tanqUam O tioneta
lita, peccato sub conditione tantum praeuis, ergo iniustum ies et Maior certissima est Nam homo, propter peccatum, iustumo- quod committeret, si in hoc vel illo statu poneretur, nec actumalus est , nec odio dignus , aliter iusti, uno meati tale Cl absolitie sciat ue cum in aliquo statu praeuideantur a Deo peccaturi er P -- g nec erit poena dignus katque adeo nec Oluntas decernendi illi poenam propter peccatum sub conditione tantum prae-Disum, iusta esse poterit, Minor probatur , quia illud decretum nititur motivo sibi propositori solum autem peccatum sub conditione praeuisum est motivum illi propositum, uni sola praescientia conditio nata, d non abs Obu pcccati, arue -
468쪽
cedat illud Lergo nititur , tanquam motiuo , peccato sub conditione tantum praeviso. Etenim licet decretum illud re ipsa ponat absolute conditionem, io sitione illius, peccatum it
re ipsa absolute futurum id tamen antecedenter ad decretum, non cognoscit Deus; aliter antecederet absoluta prae- uisito peccati, atque adeo non haberetur tale decretum ante illam, quod intendimus, unde motitium illius non potest esse peccatum absolute praeuisum , sed tantum conditionale, nam hoc, & non illud , tale decretum antecederet. c. Confirmatur Deus non potest iuste decernere cenam O in P propter peccatum , tanquam causam pure finalem , sed ne
qua ah- cessario decernere debet pinnam propter peccatum , tan- puxς si quam causam illius merito iamri peccatum autem sub condi
iii ἡ .ione tantum praeuisum, solum habere posset rationem causae cernixur pure finalis, io meritoriae ergo propter illud non potest
,iset: poena iuste decerni Maior certa est, quia poena instigi iuste
s e usa non potest, nisi illam merenti Minor autem probat Ur, quia iiijμδ peccatum sub conditione tantum praeuisum, non reddit ho minem odio aut poena dignum ergo nec potest esse meritorium poenae meritum enim ad poenam necessario reddit hominem ea dignum. Dices peccatum sub conditione praeuistam non posse quidem obtinere rationem causae meritoriae poenae ante positionem conditionis, posita tamen illa posse, quia tunc peccatum iam est absolute futurum, de poena dignum. Cumque decretum diuinum praede finiens poenam propter peccatum, ponat cenditionem illius, moueri potest propter peccatum, tanquam causam meritoriam poenae & non tanquam causam pure finalem. Contra. Nam licet decretum illud praede finiens poenam, poneret absolute conditionem, seccatum, re ipsa esset absolute futurum id tamen antecedenter ad decretum non cognoscitur a Deo, sed solum peccatum sub conditione futurum: ergo decretum illud moueri non potest ad decernendam 2 nam propter peccatum absolute futurum , sed propter
469쪽
illud tantum conditio nate futurum, quod non potest esse causa meritoria poenae Consequentia probatur, quia voluntas moueri non potest ad decernendam aliquid , nisi ex motivo sibi antecedenter ab intellectu proposit, antecedenter autem ad illud decretum solum proponeretur peccatum subcenditione futurum , cum sola praecederet praescientia conditio nata illius,i nullatenus absolutari ergo decretum praedefiniens poenam moueri tantum posset propter peccatum sub
Confirmo Decretum volens conditionem auxili pro ' pter consensum ex illa c5ditio nate praeuisum, non potest mo- Ueri ex consensu , tanquam causa meritori , sed tanquam causa pure finalici ergo idem esset de decreto volente poenam propter peccatum sub conditione tantum praevisum. Probatur consequentia , ideo consensus est pura causa finalis respectu decreti volentis conditionem propter ipsum, quia licet eo decreto ponatur absolute conditio, d consensus fiat absolute futurus; antecedenter tamen ad illud solum proponitur conditionale futurus qua ratione solum potest esse causa p're finalis ergo licet decreto praede finiente poenam propter peccatum ponaturae ipsa conditio, d peccatum sit tunc re ipsa absolute futurum, cum tamen antecedenter ad illud, solum proponatur conditionale futurum, qua ratione solum potest esse causa pure finalis, non poterit ex illo moueri Deus ad decernendam poenam tan uitiam ex causa illius meritoria,
Probatur secundo eoncluso,ac praecedens ratio confirmatur. Nam in scripturis sacris diuina pietas misericordia; inde erga homines commendantur, quod Deus nolit mortem praedefi imp ij, sed magis ut conuertatur, S uitiat. Sic Ezechielis 18.' PINunquid voluntatis meae es morsi ij, dicit Domin- Et non ut absoluidi conuertatur a viis suis , O vivat at cap. 3. Nolo mortem im .pq, sed ut conuertatur impius a vi sui, e vivat. Sapientia I. Ei seis Deus mortem non fecit, neque iatatur ivperditione vivorum . crea- '
470쪽
rum. Secunda Petri . Nolens aliquem perire sed omnes ad poenitentiam reuerti. Si autem Deus ante absolutam praeui si ne peccati praede finiret poenam propter illud , censendus esset potius velle mortem aeternam peccatoris , quam eius poenitentiam δε aeternam vitam ergo Minor probatur, Nam qui ante praestitam occasionem peccati, ultro ii spontanee δε nullo ad id urgente praeuis , absolute in efficaci ter decernit poenam propter peccatum sub conditione tantum praeuisum, potius censendus est velle hominis mortem,
insidiari eius saluti quam illam serio desiderare meus autem ita se haberet, si ante absolutam praeuisionem peccati poenam propter illud prae definiret . ergo ad decernendam absolute poenam propter peccatum expect anda est: praeuisio absoluta illius quae est occasio dignissime mouens iustitiam diuinam ad infligendam poenam. Hinc clariorem lucem accipiunt locutiones Patrum, inde, .si diuinam bonitatem extollentes, quod Deus, non ex se , sed Pp asse- quasi quodammodo coactus , dc determinatus a nobis per Bbra j ps CL xum dccernat supplicia. Nam peccatum clamat m pileiades aduocat diuinam iustitiam ad vindictam, iuxta illud Gene-.όs Dngin inis fratris tui clamat ad me de terra. Quasiae Himi diceret Deus adferendam maledictionem in Cain. Ne pu-
. Via desstendere maledictionem istam , quod scilicet sis '' μ' vagus, cprofugus super terram, cista laboribus tuis fructus non reddat , peccatum tuum clamat, instat, desurget iustitiam meam. Haec est causa suppliciitui, non mea bonitas, qua ex se id decerni non pateretur, nisi peccatum tuum causa fuisset., Confirmatur ex Cqncilio Valentino sub Lothario Impe-uem fit ratore cap. 3. ita loquente. Adenterque fatemur praedesinatio-m xux x nem electorum ad vitam , se praedestinationem impiorum ad mor-Xalentiu electione tamenIaluandorum mi Iericordiam Dei praecede re meritum bonum, in damnatione vero periturorum meritum m tam praecedere iussum iudicium Dei. Nunc ita , eo modo ἘHQPrαdcstinatio antecedit meritum bonum , reprobatio subseq