R.P. Matthiae Borrull Valentini, è Societate Iesu, sacræ theologiæ primarij professoris Tractatus de voluntate Dei

81쪽

se ipsum , suaque praedicata necessaria. Tum praeterea, quiani bibeth Deo conuenientius, nihil melius, bc amabilius,quam si, praedicata neccssaria: in quo ergo melius occupabitur Diuinus amor quam in ipso Deo, eiusque praedicatis neccssariis. Tum Deniqu quia Deus amat bona finita creata: er roi bona infinita increata utpote excessu infinito bonita lis omne sinitum ac creatum superantia. Similiter extra

controuersiam est, amorem quo Deus m se ipsum suaque his. praedicata necessiria amat, esse comprehenituum, S aequare Onum amabilitatem obiecti. Nam tanta persectione prosequitur di Tuinus amor Deum , eiusque praedicata necessaria, quanta vos. Deus ipse , eiusque praedicati, amabilia sunt ita ut non minus sit infinitus amor, quam amabilitas, seu bonitas obiecti,ta cum haec sit infinita , ita quoque amor infinitus est. Difficultas est. Qualiter amor, quo Deus scipium, ana 3. que praedicata necessaria amari r etiam tu quo pa

cto Deus amet amorem sui. Et Licin cum amare amo

rem sui, certum est. Nam tantae bonitatis,ac amabilitatis est amor Dei ut amet, quam aliae diuinae perfectionec sicut ergo cognitio, qua Deus seipsum cognoscit, quia in se vera, cognoscitur a Deo ita Mamor, quo Deus seipsum amat. Quia in te bonus, amabitur ab ipso. Prior sententia asserit Deum amare amorem sui per alium . amorem reflexum M virtualiter distinctum a directo , de hunc reflexum per alium similiter reflexum, d istum per alium in infinitas reflexiones. Ita omnes illi , qui in diuina scientia eas reflexiones constituunt. OBerior sententia docet Deum amare amorem sui per ipsum mei amorem , quo se diligit cita ut indivisibilis virtualitas sit amor Dei, d amor ipsius me amori S. Aisero primo posteriorem sententiam eram esse, prio 1. rem autem falsam Probatur. Quia distinctio virtualis ad-r

mittenda non est inter diuinas persectiones, nisi istae absque illla consistere non possint; etenim distinctio virtualis vitanda sui nict

ust, quandiu possit, sicut dedistinction reali fatentur m I

nc a

82쪽

, C T. De Voluntate Dei,

siet '' nes, quia simplicitas, si possibilis sit, maior est Dei perfectio

te dis d amor autem Dei, d amor plius amoris conlittere possunt

'uni absque distinctione virtuali inter feci ergo admittenda non est distinctio virtualis Maior probatur , illae perfectiones diuinae consistere possunt absque distinctione virtuali, quae non

componunt praedicata realiter contradictoria, ne una est principium alterius amor autem Dei,& amor ipsius amoris, non componunt praedicata contradictoria, nec unus est principium alterius ergo Maiorem stabili uimus de essentia ac attributis. Minor vero probatur, quia amor Dei ast obiectum pure terminatiuum amoris sui ipsius, cuius generis obiecta nullum praestant in fluxum in suos actus, etiamsi respectu creatae voluntatis affectus darentur obiecta motiua influentia in illos: si cuti etiamsi respectu cognitionis creatae dentur obiecta motiua,t in actus influentia, non admittuntur respectu diuinae cognitionis saltem necessariae. Insuper amor Dei, & amor ipsius amoris, nulla componunt praedicata contradi storia, nam idem esse obiectum, d actum , rem amatam, is morem illius, non sunt praedicata contradictoria, sed esse obiectum, d non esse obiectum esse amorem non escte amorem, quae contradictoria non erificantur de amore Dei, & amore ipsius amoris ergo amor Dei, Mamor ipsius amoris , non componunt praedicata contradictoria, nec unus est principium alteri US. . Probant ali secundo, it clarius contra infinitas illas re Infinitae flexiones virtualiter distinctas procedatur, primus amor dia. 4 4 rectus, quo Deus suam diligit essentiam vocatur amor in se

ni amotiscundus amor reflectens in primum Vocetur amor B, tertius

2P μ μ reflectens in secundum vocetur At sicut primus; quartus vo cetur ' sicut secundus, d sic de caeteris. Nunc ita rii in Deo essent infinitae illae reflexiones sequeretur , dilectiones A non es. plures, quam S , dc esse plures id implicat ergo infinitae reflexiones Sequela probatur quoad primam partem Nam cuilibet dilectioni A correspondet sua dilectio si reflectens

83쪽

Di s p. LI. Appetit in elicitus. Si T. I. ue

reflectens supra ergo non sunt plures dilectiones a quan F, aliter aliqua effet dilechi , , cui non corresponderet , illa videlicet, qua dilectiones A, excederent dilectiones B. Confirmo, si dilectiones A , essent plures, quam maxi- , quia multitudo reflexionum inciperet per dilectionem non terminaretur dilectione 5 id non obstat, quominus dilectiones A , non sint plures, quam ν ergo Minor probatur, nam praecisa prima dilectione A qua Deus suam amate Tentiam, de incipiendo a primo amores reflectente dilectione 5 non eisent plures, quam L, in multitudine infinita remanenteri cum praecisus sit excelsus consistens in dilectione L qua Deus luam amat essentiam et tamen colicinio illa inciperet dilectione 5 non terminaretur dilectione A; ergo etiam si colle dii incipiat dile istione fac non termine cur dilect ione B , non obstabit quominus dilectiones i, non sint plures, quam

Iam secunda pars sequelae probatur videlicet dilectiones A cis plures, quam B. Nam dempta , vel praecisa prima dilectione in qua Deus suam amat essentiam δε incipiendo a

prima dilectione reflectente, manent in eo cumulo tot dilectiones , quot B, cum singulis dilectionibus Γ correspondeant singulae dilectiones A reflectectes in dilectiones B er o non dempta, vel praecisa prima dilec tione , sed ad dita cumulo , plures erunt dilectiones e quam B. Etenim si cumulo in quo tot sunt dilectiones M, quot B , superaddatur via dilectio A in nulla B, proculdubio plures erunt dilectiones A , quam . Confirmo irem tenentes in collectione omnium diurnarum dilectionum non esse plures dilectiones M, quam V id asserunt; quia cuilibet dile in ioni A correspondet sua dilectio a. Sed praecisa prima dilectione A qua Deus suam amates entiam δε incipiendo a prima dilectione B , nulla est dilectio min multitudine remanente, cui non corrcspondeat di lectio in ergo tot erunt dilectiones B, quot A, d non plures,

nec pauciores ergo superaddita his omnibus prima dilectio-H ne

84쪽

ue TRAcr. De Voluntate Dei,

ne qua Deus suam amat essentiam, inulta , plures erunt dilectiones A, quam Hi a Fateor argumentum istud dissicillimam habere solutionem, caeterum cum ab omnibus soluendum sit, propter irre

fragabiles instantias, quas patitur, tum in aeter 'ς post, tum in linea infinita existente , vel possibili, tum in

motu successivo in aeternum, si instantia aeternitatis puncta lineae,& partes motus calculis illis sigillentur, ut prima Vocetur A, secunda B, te ilia A, &quarta B,&sic de Iteris. Idcirco dixi probant alis, quia fallax semper dux huiusmodi argumentum. Quod si ad praesens institutum inquiras' nobiecta volita essent tot quot volitiones. Respondeo , Utura plura obiecta volita,qua volitiones,quia nulla est volitio, quae simul non esset obiectum volitum .esset aut obiectum Ob- tum, quod virtualiter non esset volitio , scilicet esstantia diuinaci Praecisa autem essentia diuina , tot essent obiecta volita, quo volitiones. Quod si nam praescindas volitionem , in cumulo remanente , tot erunt objecta volita, quo volitiones , quia volitio una illa praecisa erat volitio simul, ibiectum , idemque dicendum esset, si duas, vel plures volitiones ab eo cumulo remanente praescinderes , semper enim essent tot obiecta volita, quot volutones propter eandem

rationem.

Probatur tertio conclusio. Nam collectio omnium formali- collectio latum diuini amoris in seipsas reflectentium , non solum estvmpium diuisive bona , secundum singulas formalitates amoris, scdiaza 4; etiam collectitae , secundum omnes simul ergo cellective seni amo cundum omnes simul erit amabilis non amore distinctor ita 'virtualiter λ ergo indistincto ergo pariter amor, quo Deus bilis a mat se ipsum, poterit amari amore virtualiter indistinctoue par enim est utriusque ratio. Antecedens indubitatum est. Tum quia Deo conuenientissima, &summe necessaria est collectio omnium formalitatum , secundum omnes simul,

atque adeo bona , nihil enim est Deo conuenientissimum, si me necessarium , quod non sit optimum. Tum etiana, quia

85쪽

D 4 p. III. Appetitus elicitus e CT PI. 19

quia Deus sine ea collectione formalitatum diuini amoris, secundum omnes simul, non effet aeque bonus, persectus, accum illa, atque adeo ea collectio formalitatum secundona omnes simul, bona est, utpote necessaria Dei persectio. Tum praeterea quia ea collectio formalitatum secundum omnes sinati est vera S cognita a Deo ergo a bona δε amabilis ab ipso. Tum insuper, quia collectio omnium perfectionum diuinarum , utpote Deum constituens, bona est ergo tollectio omnis amoris diuini. Prior autem consequentia ex terminis nota est , nam rem 13. bonam , dc conuenientem, est amabilem , saltem ab eo, cui bona est ' conueniens ieritas est rusticis, harbaris notissima ; atque adeo collectio omnium formalitatum diuini amoris secundum omne imul, erit a Deo amabilis cui bona,

de conuenientissima est Minor vero argumenti mihi euidentissima est, nam extra collectionem omnium formalitatum

diuini amotis, restare non potest formalitas aliqua diuini amoris, aliter iam non esset collectio omnium formalitatum , atque adeo collcctio omnium formalitatum diuini amoris amari non potest amore distincto,in excluso ab ea collectione: crgo amanda est amore indistincto.

Asctero secundo in dilectiones, qua Deus amat, se ipsum,& r . amatur ipse amor, ratio obiecti, & ratio amoris solum di- stinguuntur nostro modo concipiendi imperfecto. Nam di a C. Luina dilectio quatenus obiectum concipitur a nobis per Ona 2.ra

parationem ad obiecta, quae non sunt ac tu i quatenus amor vero concipitur per comparationem ad actus creatos, qui lo modis

sunt dilectio, non vero obiectum illius. Id autem susticere

distinctionem nostro modo concipiendi, mihi compertum unt.

est.

86쪽

obieritionum solutio. . Odiicies primo Dile istio, qua Deus amat amorem sui est gaudium de tali amore, cum sit dilectio illius cogniti, Amorum quatenus cxistentis,in possessi : gaudium autem de tali amo: es distinguitur virtualiter ab ipsi ergo, dile Chio Minor 1 4ἡ probatur,quia gaudium de aliquo obiecto quatenus existete,n ppisti posses praesupponit tale obiectum existens, d possessum: seis ut ideo enim est gaudium, quia bie tum es exinens sum, obiectum autem non praesupponit gaudium , non enim obiectum de est exissens, pos sum, quia est gaudium lim ergo gaudium de amore quo Deus amat seipstim praesupponit illum existentem, S possessum ramo vero non praesupponit gaudium iraesupponere autem , vi non praesupponere sunt contradictoriaci igitur arguunt distini stionem virtualem inter amorem, quo Deus diligit se ipsum, d gaudium de tali amore, Vt constat ex regula generali distinctionis virtualis in ditauinis perfectionibus. Confirmatur Amor quo Deus suam di-ε pyς sitit essentiam dirigitur a cognitione essentiae, non ero acO- non diri gnitione plius amoris 3 gaudium cro cle tali amore dirigitur g - ψ cognitione ipsius amoris , non vero a cognitione essent laps. hi; Ei Dirigi autem Λ non dirigi ab eadem cognitione , sunt prae-nςς mQ dicata contradictoria erra arguunt distinctionem virtualem

ita aeo inter amorem essentiae, qui dirigitur a cognitione ellentiae,

gnitione d gaudium talis amoris, qui ab ea non dirigitur. W' Respondeo conccssa maiori, negans minorem. Ad pro- is bationem distinguo maiorem gaudium de aliquo obiecto Gaudium praesupponit illud , si tale obiectum independens sit, cin- .h h. conne Xum cum gaudio, concedo is connexum nego. Nam cessario inter re mutuo connexas, quales sunt amor Dei, dc gaudium ybi, ipsi H amoris, nulla potest intercedere prioritas naturae , t-iectu exi pote consistens in independentia a dependenti. Deinde in-

tis m0rem Dei, vi gaudium de tali amore non stat prioritas

87쪽

Originis, cum neutrum sit principium alterius calia prioritas intrinseca non est ergo nulla , atque de neque gaudium praesupponit amorem , neque amor gaudium. Vn

de causiali, ill iideo est gau luna ς '

stens, respou isum , ut cra su nullam debet arguere prioritatem, sed solam connexionem gaudii cum obiecto exi-st'nte i possessio. Hoc autem pacto talia est causat: appo si a videlicet obiectum non ideo est existens, possessu iri, oui est audium illius; nam id denotat, obiectum non esse e nexum audio quod falsum est in Deo , in quo omnia ne-ezia uic inlinitanter se connexa Si vero obiectum com-

neutrum tamen sufficiens distinctioni virtuali, dictum est . feci .num . Ad confirmationem neganda est maior,n seu indivisibili cognitione , adhuc virtualiter, Ogra sci essentiam ri amorem ipsius essentiae, atque de intrin-ste Te parte obiecti, cognitio essentiae dirigit amorem

ipsius essentiae,&gaudium de tali amore, Vinstabis cognitio est entiae, quatenus essentiae conducit qui 7 dem ad amorem essentiae, cui proponit obiectum, non vero ad gaudium amoris essentiae, cui non proponit obiectum, praecise quatenus est cognitio essentiae, sed quatenus est co-

amoris ergo gat: tum de amore, si emi non diri

coenitione essentiae , quatenus cognit O si emiae est. amor a m ess entiae dirigitur a cognitione essentiae, quate- op tio essenti est, dirigi autem, i non dirigi a cognatione citantiae, quatenus cognitio ess entiae est, ni contraclictoria ergo rguunt distinctionem virtualem inter amorem essenii ae vi gaudium d. ἡ δ*' edublicationes

Haec tamen instantia rem confundit, nam recluplicationes m*ς - obiecto sed extrinsece e nostr non sola

- ' dera cognitionem in ii mole

ordine ad essentiam , non in ordine ad amorem ess nilae, sin is tasicut homo quatenus animal, totus homo cognitus in or atine ad sensationem uenon, o a disRursum, Ad inuesti an

88쪽

6L TRACT. De voluntate Dei,

dam autem distini fionem viricialem aliquoium persei Horium amputandae sunt huiusmodi reduplicationes,4 specificatiuae accipienda sunt perfectiones , aliter sola probatur distinctio ex parte concipientis. Vnde negamus suppositum in instantia , videlicet cognitionem essentiae cum reduplicatione, quatenus essentia esse intrinsece in obiecto, quod necessarium crat ad inferendam virtualem distinctionem, siue

intrinsecam obiectorum.

19. Obiicies secundo. In Deo non solum est decretum libe- j py0ductione mundi, sed etiam gaudium de existentia

in decreti, praeterea gaudium huius gaudij, sic in

ebetet infinitum huiusmodi autem actus virtualiter distinguuntur: isia: et g dantur in Deo infinitae formalitates, aliae in alias refleta istu, obmentes virtualiter distinctae Minor probatur, tuoad primam xςo partem, scilicet, decretum de producendo mundo distingui

virtualitera gaudio talis decreti. Nam decretum de producendo mundo, utpote liberum, dirigitur ex notitia possibilium indifferenti, de de se coniungibile, tamen cum existentia decreti mundi, quam cum carentia illius laudium vero de ipso decreto non dirigitur ex notitia indifferenti,4 de se

coniungibili, tam cum existentia decreti, quam cum carentia illvis, sed ex scientia visionis existentiae talis decreti, ex qua dirigi non potest decretum, propter ipsius libertatem: dirigi autem, mon dirigi ab eadem notitia sunt plane contradustoriae, quae absque distinctione virtuali , consistere non possunt ergo decretum de producendo mundo, gaudium de tali decreto virtualiter distinguutitur. Iam secunda minoris pars videlicet, gaudium de ipso paudio virtualiter distingui ab illo Probatur. Et ut clarius procedamus, nec implicemur vocibus : gaudium decreti vo cabimus gaudium directum, gaudium vero gaudii vocabimus reflexum. Nunc sic Gaudium directum de decreto, est liberum etiam ex suppositione decreti ergo non potest effovirtualiter gaudium reflexum gaudi directi virtualiter indi

ii nosti, sed distincti, si enim usi et adium haudii indistincti, esset

89쪽

Di si III. Appetitus innatus Sis QT. II

essi: Rahadium uti ipsius, atque adeo dirigeretur ex notitia sui pi us, ut existentis quod cum ipsius libertate consistere non otest iam gaudium liberum dirigi debct ex notitia indifferenti, seu coniungibili tam cum ipso gaudio, quam uinopposito illiu qualis non est nomia ipsius gaudii, ut exilien- . die ne es ungibilis cum non gaudio. Antecedens p batur quia nulla stratio, unde negata possit Deo liberta

rabi tesse, uni admissa libertate ad directum d

a cretum pioducendi creaturam.

Respondeo permissa maiori, quoad illam partem i. Hii,m c concesta, quoad reliqua, negans minorem Ad probationem concessa prima minoris pari nego secundam. Ad tacu us p obationem , negamus antecedens gaudium enim supposi-dire lum de decreto producendi creaturam , ex suppositio'

ne talis decreti, est Deo summe neccis xx Vm, ' di

de gaudio huius gaudi j. Et ratio est, nam nactior est co bo initas gaudens nece si ario in bonitate, ex suppositione , quod sit seruans tamen dominium in creaturas huiusmodi autem bonitas duo dicit, e no post e no gaudere in bonitate cognita unde audium decreti de producenda creatura necessarium est id post e producere 4 non producere creaturam, undC decretum producendi creaturam liberum euadit, Sicut me seruans dominium mς ς δ V - -- .ari tum sit di-G udium Instabis Gaudium decreti, etiam si neces Num lix ui si inquitur virtualiter a decreto ergo gaudiu reflexum,etiam . di si nec Tarium sit, distinguitur virtualiter a gaudio directo ingui- Consequentia videtur legitima non enim apparet dispar in- er utrumque ratio. Ir pondeo concesso antecedent negans consequentiam. Disputatio est, nam decretum, quod est ob-

gaudi directi est liberum, d 'lata tale est, non potest a gaudio

dii et i essentialiter dependerc, ni istic ntia indifferent -

90쪽

s TRAcr. De Voluntate Dei.

de se coniungibili, tam cum decreto , quam cum non de-ctet' si autem gaudiuna directum , esset virtualiter idem cum decreto, istud dirigeretur, de essentialiter dependeret ascientia visionis uiipsius, cum esset gaudium de existentia sui psius ea autem scientia indifferens non est, nec coniungibilis, tam cum decreto, quam cum opposito illius ue atque adeo decretum cum ea directione, & dependentia, liberum

non esset. At gaudium directum , quod est obiectum gaudij reflexi, liberum non est, atque adeo dirigi, de oendere potest a scientia visionis sui ipsius, ideoque potest virtualiter

identificari cum gaudio reflexo. 13. Ini bis rursus. Etiamsi decretum dirigatur ex scientia visionis sutipsius ab eaque essentialiter dependeat, potest saluari eius libertas ergo decretum vi gaudium directum de illo, non ideo virtualiter distingui debent, quia decretum cum ea directione, dependentia, non postat ess e liberum. Antecedens probatur , nam nihil virtualiter identificatur cum operatione libera potest obstare eius libertati ero si dicatur scientiam visionis , dc gaudiu decreti dentificari irtualiter cum ipso decreto, directio,is dependenti tali scientia non poterit obstare libertati ipsius decreti ex scientia simplicis intelligentia , utpote indifferent , liberae ma

i Respondeo implicare haec duo , videlicet Decretum li-Daeret berum dirigitur, pendet est entialiter a scientia visionis sui aut a pix ,' cum ipsa Virtualiter identificatur Ratio est, quia

si liborum , prioritate naturae praecedere debet, ii ' 'u' cum Omnibus simpliciter requisitum ad positionem de

idein viscreti, aliter prioritate natura non praecederet Deus potens

Euri iti ζζζrnere 'num autem ex requisitis simpliciter ad positio scien a possibilitate creaturae atque adeo non minus Una, quam altera decretum praecedere deberet,i consequentcrdi tingui ab illo Imbibit autem in potestate proxima de Cer nendi scieritia visionis ipsius decreti, hoe non potest eis liberum