장음표시 사용
91쪽
plorare iussit libros, quos Episcopus Brugnati ceu amplam Musarum gaZam comparauerat. Simul ex eiusdem Clappij literis intellexerat Borromarus, quam diligenter suum pensum accuraret Ferrarius in exquirendis libris descriptis in Coenobio, quod vulgo vocant Hospita letium; sed li ustra locatus labor negotiationem perdidit; nam ea lege Philippus Saulius suos codices legauerat Coenobilis, ut eos illico faceret ex haeredes bonis suis, si libri unquam venum irent. Itaque nauigatio cogitari serio capta est quippe Ligustica expeditio non vltra
quaerentem nadrabatur . Obstructos enimuero alios Omnes ventos fuisse, praeter Iapyga tum putamus, cum soluit Ferrarius; nam celeri adeo, pacatoque cursu lymphae detulerunt vectores, ut triduo transmiserint mare in serum, ac renuerint Barcinonem. In ea urbe prospere transacta negotiatio est 3 nam quemadmodum totius ciaterioris Hispaniae creditur florentissima,ita quaerenti Fer- rario plurima volumina obtulit notae primoris. Et quidem codices lectissim orum scriptorum, quales fert Hispania literatis hominibus, atq; Academ ijs compluribus felix, in officinis proponebantur emptori, nec aliDi plumbeis formis impressi ; singulari fortasse ornamento eius
urbis, aut ciuium studio, aut Opportunitate portus, quo facile ad regiones exteras deuehuntur. Prosectus Bar, cinone ad ijt Ilerdam, nec sine magno peregrinationis suae compendio, ab Ilerda Caesaraugustam. Inde Complutum venit inclytam omnis literaturae sedem, habent nic nimirum scientiae cultores Optimos mira ingeniorum selicitate grassantes ad summum decus, earum praesertim facultatum, quae nodis implicant mentes. Complutensis enim Academia omnium philosophorum scholis abdita disciplinarum mysteria interpretatur. Tanti igia iurgymnasij fama peregrinantem Ferrarium serius dim, sit s
92쪽
st, quod alloquio doctorum hominum stueretur,&coquirendis codicibus in ea urbe omnino longius resistere deberet. A Complutensibus vadit in CarpetanoS, atq; eis Urba η- . ad Hispaniae totius columen Madritum. Caelum etiam exteris mite: tellus non modo pluribus a Quis irrigua, sed
nortenti Ous etiam opibus, qua lolI Ingento, qua cultu ν-- , Rip ditescens. Amnis, vulgo Man anaeres , ex montium
cumine delapsus ad regias aedes fluit. Iungit utramque ripam fluminis pons multiplici arcu subnitus: alueum,
vero definiunt arbores mirae salubritatis aquas vehentem, tum curandis corporibus, tum adleuandos aestiis.
Forum ingens quadrati operis, veteri hippodromo simili inum, late sinum Madrati aperit, id loci spatium cingitur propylaro, quo sublata spectacula ad despiciencios
ludos . Regis palatium veteri structura conditum, :srontem molis excitauit Peregrinus de Peregrinis Archimedes Mediolanensis, cuius ars potissimum Minuit fastigio immanium operum, quae in urbibus, agroque Insubrum admiramur. Madriti Ferrarium comiter habuit Hieronymus Caimus Patritius Mediolanensis, in supre- Hvro ι .. t. mo rerum Italicarum Consilio Regens, ac peregrinati, ni hominis nunquam suis stud ijs defuit. Inde itum ad Toletanam urbem; quidquid ibi apothecae proposue- rant venale, accessit Ferrario; nam urbs ea, qua magni tudine, qua tire' uentia ciuium, ataue vicinia regiae sedis . literarias eiusmodi merces hanet opulentissimas . Salmantica tum vero fuerat obeunda, quemadmodum Baetica Prouincia, ac Lusitana: verum quia inanes casse-
des libris periti Iocorum affirmabant, minime illam cX- peditionem Ferrarius suscepit. Et quidem Salmanticensi itinere, quamuis breuiori . sortasse abstinuit. quddiam ira orbo tentari coepisset: alioqui nobilitas gum nasij inuitasset hominem in rebus eiusmodi minime hospitem.
93쪽
Interea cum apud Carpetanos curaret Mediolanensis Bi- turrai - hliothecae incrementa, Escuriaci ingentcna Bibliothecam
a Philippo Secundo Rege Hispaniarum substructam ii
sat ' Vti spexit in Coenobio Laurentiano. Insanae quidem molis conclauia, quorum aIterum vulgatos codices, alterum descriptos continet, Philippum hunc Macedone mai rem esse affirmabunt, atque Philippico nomini insensum Demosthenem conciliarent, si an inseris posset excitari. Invasit ab Escuriaco reducem Ferrarium longinquus morbus, tum quia nondum assueuerat caelo, tum quia iter fecerat ad inquirendos codices inintili mense, cum Procyon furit noxius nimium corporibus. Difficile autem expugnari poterat morbusue quod enim praesentisimum erat insecanda vena remedium, ea incidi minime
poterat, cum esset e.uostomachos . Se se tamen laboranti
Ferrario ero virili adfuturos, & Hercules Ramusius medicae falcutatis peritissimus , Hieronymus Castanus nuntiauerant Cardinali, qui ad deserendam Philippo Regi unam ex costis Diui Caroli missus fuerat Madritum
a Federico. Defunctus tandem morbo excossit e Carpetanis , atque Caesaraugustae conuenit Gabrielem Soram virum ex Sodalitate Iesu doctum in primis, qui instructam a se Bibliothecam humanissime Ferrario ostendit. Redeunti placuit iter terrestre , superatisque Pyrenaeorum montium iugis, quae Hispaniana dirimunt a Gallia , contendit Auenionem ad Patritium Faltoriumr, iii Vis cal. suauissimum hominem ut lapissime eius viri comita-' tem laudauit mihi memor maxime officiorum Ferrarius a quo cum audiuisset Faltorius acceptissimum sore Bor- romaeo Antistiti, si codices, & membranas conquireret ad opulentiam Ambrosianae sedis, Omnem suam Opera adnibuit, scriptis etiam ad Cardinalem literis, quibus monebat Federicum delibris a se repertis: quos interre
94쪽
censebat codices Decretalium sui vocant) descriptos, ornatosque pietura, ijque ferebantur quondam in Ioannis Vigesimi Secundi Pontificis Maximi potestate filisse. ATransalpinis ad Gallos Insubres reuenit cumulata Cardinalis laetitia, cum sospitem Ferrarium cerneret, aduec tamque simul librorum copiam, quam Hispana peregrinatio comparauerat. Nihilo felicius peregrinatum,segimus Michaelem Maronitam , nec morbo tristem tantum , sed etiam funestatam ipsius Maronitar lethsexpeditionem, quemadmodum narraturi sumus. Michael hic, cuius ante meminimus, cum esset inter Federici familiares , multum sibi emendatis moribus, aestieris demeruerat herilem animum, seque negotiationi tantae
idoneum probauerat. Porro MaronitaSappellari gentes istunt m L,. . ,
eas satis constat, quae Libanum montem colunt squam-: zzz uis aliae eiusdem fustionis etiam in urbibus Damasci, Hierapolis, Tripolis Syriae, atque in insuIa Cypro ver-ρ - , sentur j a Marone quodam morum,ac disciplinae seuerio-ris restitutore . Accipit igitur a Cardinali Michael com- . mendatitias literas ad Marcum Parutam , & proceres Venetos : quibus magnopere commendauerat Borromaeus Maronitam euntem ad damnatas fiere terra
rum orbis prouincias , Persas videlicet, Babylonios, Aegyptios, & Medos 3 cur autem profectionem hanc unam minime alicui de Collegis mandauerit dericus Pidcirco opinamur, quod pars alijs peregrinationibus sessi, pars operibus lucubrandis essent addicti, quae veluti scriptorum vicaria terras omnes peragrarent. Fortassectiam Hispanae peregrinationis exitu permotum Cardinalem arbitramur, ne Collegae morbo impliciti Musas habere res suas iuberent, aut missum ad populares suos consulto Michaelem : ut, cum patrias sedes repeteret , gratior esset iribulibus , atque adeo tim
95쪽
gentem praedam ex Maronitarum sorulis conveheret. Ergo Maronita literis Federici commendatus optimatibus Venetis, Par utar opera maxim e usus est Veneti js, admissus etiam in Onerariam nauis, quae Praetorem Hi
rapolis ad sedem illam, honoris obeundi causa, ferebat. e. i. Idibus Iunijs ingressus iter ad calendas sextiles Corcy- tenuit, peregrinatione Salmatii viduatam opibus, , . . ... statimque aliaS insulas cogitauit Zacynthum videlicet.& Cretam. Ex Zacyntiro quidem, cum eam insulam ' ad ijsset , scripsit literas Cardina Ii, indicans operam , st diumque suum in comparandis codicibus ; quae sane
Dis. m. M. 3. literae desiderare videntur Ripamoniij in scribendo sequi Maronitam ex Corcyra recto itinere prosectum
Tripolim Syriae affirmauit, ad quam urbem concessit postea magno peregrinationis fructu. Namque oblatis sacris muneribus, quae large tradiderat abeunti Feder,cus, incendit adeo Praesulis, atque ciuium animos , ut prosequisque gestiret hunc literarum institorem cumulare codicibus, nobiliora quaeque depromendo. Inde, postquam refertam libri, arcam religiosis hominibus Franciscanae familiae in Italiam profecturis commisit, ad montem Libanum peruenit. Natale id fuerat solunt
Maronitae , atque cum ibi Antiochenorum Patra, chaprincipe tanquam in sede cunctos late populos moderetur , detulit Michael Antistiti sacra dona , exuuias nimirum Diui Caroli, casulam unam, atq; calicem ad rena diuinam. tuae munera cum mirum in modum Petrum
Patriarcham devinxissciat Boreomaeo, gratias deinde ogit,iν. c.ι. Sit , significans Praeterea animum suum, atque earum gentium vota : velatum se tradito amictu fecisse coram Archiepiscopis.& Episcopis, qui sibi obtemperarent: eundem calicem impositu aris ad potum Diuini Sanguinis,
populo interea sacris circumfuso : omnes simul, cum Li-
96쪽
perageretur, pro incolumitate Federici implorasse clementiam numinis e aliquot Chaldaeorum libros iam creditos Michaesi, aliosque traditurum insuper, si offerantur ue quod ad se attinet, obaeratum,ac nex um esse Cardinali , quemadmodum id intellexit ex Georgio Amiraeo Archiepiscopo, cum viveret Clemens Oct avus: eiusdem henignitati commendatum suo quoque nomine velle Georgium Antistitem Cypri ad legationem Romanam proficiscentem. Haec Patriarchae illius sensa fidei ter exposui, quemadmodum literae narrauerunt legenii . Ventum inde est Hierosolymam 3 in ea urbe B blia si-- descripta chaldaice sunt empta; iamque volcbat Baby- ea ,. FaM-lonem : verum, prohibente procella , maluit adire zantium, quam in Aegyptum penetrare. Byzantij vero quamquam iam dud tim artcs ingenuae ob turcicar seritatis impotentiam defloruerant, plurimos tamen coemit libros, qua Medicae, ac Astronomicae, qua Arithmeticae facultatis, Turcicis item, Persicisque literis exaratos codices , Parum Veneto homine eam conquisitionem iuuante, qui tum Constantinopoli morabatiar. A Byzantio reuertitur Hierosolymam ue audiuerat siquidem ex Franciscanis complures Chaldaicorum libros in ea urbe venales proponi. Lustrata sterum Hierosolyma post varios tempestatum, atque locorum, hominumque casus,
ex quibus partim bono dolo , partim beneuolentia Diuum emerserat, Hierapolim reuenit, ubiPersici, atque Armeni seri nonis volumina collegit. Inter haec adesse lethum homini: sive vis morbi deiecerit Michaelem longa nauigatione , laboreque confectum, siue
cum Obiret vicinas regiones, contracta tabe,nam vulgaris
morbus per eos dies lanitimas Hierapoli sedes depopul
batur. In coenobio Franciscanorum mortalitatem expleuite ex eoque ordine coenobitarum unus fatum Ma-I a ronitae
97쪽
ronitae nuntiauit Cardinali. Triste id nuntium fuit, cum desiderio ipsius Michaelis, tum iacturae metu, ne collecta librorum copia periret; quamquam veluti su neris prouidus Maronita miserat cuncta ad Parutam, eaque postmodu reddita Federico. Maximam vim pecuniς Borr marus in consanguineos Michaelis effudit, gratum hac ratione animum suum testatus, cum reddere superstiti heneficium haud integrum esset. Sic ereptus nobis est Maronita neutiquam rudis, & barbarus, quales habet tellus illa cultores turcica crudelitate efferatos, verum. suauitate morum .dc disciplinis ad humanitatem factus. Prosectb spem Borromari prςcidit Iethi malignitas, reuersus enim Maronita tanto negotiationis suae fluctu, quantum attulit, caetera suisset executus, quae literas exornare potuissent. Omnis itaque peregrinatio in Michaelis funere conquieuit: nec quisquam amplius ad exteros mis sus, nisi Gigaeus, cuius expeditionis rationem reddemuS, cum tempus poscet. Et quidem me quoque illuat, V Iut ipse in longi itineris partem venerim, conquisitiones tandem omnes peregrinantium Insubrum descripsisse. Tot enim terras Europae, atque Asiae, quaS certe nunquam pedibus teram, regionum inter se interuallo longe dissectatas, peruagari siccibendo debuit ut iam aliena peregrinatione se sitis litus libentissime attingam. Praetet ea nemo non unuS ςquu magis animum afferet ad euoluenda rerum monumenta, quae pene habitant in oculis snam citra mendacium reseruntur, ac legentium animos blanditer tenent. Quamobrem redimus ex peregrinamtionibus ad Ambrosianam molem gestiente animo, cum caetera deinde futura sint in expedito ue veluti qui se itineri commisit, si ex saltibus, ac praeruptis montium lu-gis euaserit, reliquam viam vorat: ita nos eo lubentius prosequemur reliqua, quo longius iter emens peregrinas
98쪽
n regiones peragrauimus aliquando, immo tot maria aliena nauigatione traiecimus. Hic idem annus Collegium ditauit; nam Pontifex Maximus pecuniam Tic , .nensi Borromarorum Collegio late ex superuacaneo re-Dra ditu redundantem tanto rursus operi donauit: atque a
Mediolanensi Nosommio empta praedia in agris Laumellinae rem Ambrosianam amplificauere. Super haec Dp - ω, conquirebantur adhuc codices s Alexander Turrianus Antistes Scythiae, J Hierapyinae sic egerat cum Cretensum Archiepiscopo: ut ambo operam suam omnem in prat comparandis voluminibus promitterent, seque eam pro '' uinciam caeteris Cretae Episcopis demandaturos, quorum nomenclaturam suse suis in literis exsequitur Turrianus. Pisis collegerat Gratius descriptos codices Grae, corum, qui olim in potestate suerant Mercurialis: ac Ro-nace aureis num is quindecim emerat Papirius Bariolus
librum de illustribus Italorum familijs, cui ut arbitramur) adulterinum Fanusij Campani nomen veterator
Cicaretius imposuit. Neapoli res feliciter procedebat an ma uertiani-
Fabii Leuci dexteritate; quaerebatur autem ibi a Guido --cie ne Caualcantio Arabici sermonis do sto liber vocum eius i linguae vulgo Camus quem cum Regi Hispaniarum an tea dono dedisset Caualcantius, indicabat eiusmodi cm. dicem Byzantij centum aureis venalem esse. Hunc vero Carnum accepimus post, ac linguae Arabicae studiosis Osuit magnopere. Et quia Federicus inducere in Collegas nostros Arabici sermonis scientiam decreuerat quemadmodum postea felicissime Gigarus est assecutus) transegerat negotium Franciscus Platea cum Dido co reensi verbis Borromaei, ut se Mediolanum addo-x Actrinam cius linguae conserret. Satisfacere tamen Cames inalis voluntati minime potuit Di lacus, qubd Nea Ii ob rei Hispanae commoda moraretur: studia quiderm sua
99쪽
sua inditauit, atque rationem comparandi Arabum codices. pollicitus etiam iturum se in Orientis plagas ad eius. modi negotiationem. Hanc exercitationem, ac discipi, Anm 36i . nam Orientalium linguarum gratulatus est maxime Fe- . derico Ioannes a Iesu Maria Antistes Carmelitarum nudipedum svulgus excalceatos vocat in , quod plurimum m. n. esset futura ex eorum usu, qui ad sacram Persidis expeditioncm mitterentur. Quae Ioannis sensa testatus etiam titreis eat. est Antonius Seneca 3 nam cum Federicus ingenti incremento augere rem Christianam vellet, voluebat animo quemadmodum orthodoxa Religionis rudimenta
. Persice descripta in mediam barbariam inferri possent. Tantis vero cogitationibus seruire debuerant Ambrosi ni Collegae inlcribendo eatechismι codice, & seuerio- 22 2 iras instituti Carmelitae, quos tum Cardinalis inducebat urbem, ampIis deinde sedibus exaedificatis in regio-m- .i ne , quam a Nouellio Tricongio, Nouam appellamus.
Reperimus quidem, cum literas ad Federicum scriptas ' digestis in annos singulos voluminibus colligeremus,t nudipedes Carmelitatam de Persica expeditione retulisse Liter. Pr. p r. Cardinali, memorando homines securi percussos, exci- .a,is ιεis. sasque ante famili , quis veri numinis cultum eiurorent; quae tabulae indicam studia Borromaei, cui velut duci, atque auspici nuntiarentur enucleate Catholicae institutionis incrementa . Cum tertio quoque anno, ut Ambrosianis legibus cauetur, Collegae iubeantur vulgare typis lucubrationes, aut saltem adornatummus ostendere Censoribus, abrupit moras omnes Poesis Sociaci.
Facta sbi a Salmatio Praeside Collegh potestate sid enim
est moris) edidit Sociacus sylvas, atque opuscula sacra, blandientibus utique Musis, cum ubique accuratae imita, tionis vcstigia emineant in adumbrandis Papinijsylvis. Anno tota. Socia cum aemulati minores cieteri professi sunt anno sequenti,
100쪽
BIBLIOTH. AMBROS. LIB. II. I sequenti, quibus studijs darent operam; , quidem Sal-niatius pu ici fecit iuris libros Ioannis Zonarae in Can nes veterum Conciliorum, quos latina prim us omnium lingua donauerat: de Ferrarius de antiquo Ecdlesiastica. rum epistolarum genere eruditissimum opus vulgauit. Collegarum autem Iucubrationes mittebamur ad ext - .ros, mandante Federico. atque vicissim reserebantur ad nos alij codices . quos deserendos curauerant Andreas Scholius ex Sodalitate Iesu. & Hieronymus Gratianus Carmelita. Madrito Herculas Ram usius miserat codi-d ι. Σ' cem descriptum Arabice, sibi ab Alonso Ranaone traditum; apud Turcas vero, atque Basilianos Coenobitas in monte Atho Georgius Barbatus Epirota libros graeco . sermone exaratos, quos Olgiatus Bibliothecae Praefectus ab eo expetiuerat, se inuenisse nuntiauerat Cardinali
Epidauri autem G uido CauaIcantius rem hanc librariam pro viriIi curabat. Cum eodem Epirota egerat Hier ωα ''nymus Comes, ut antiqui Graecorum Patrum codices iTV Pri . compararentur ue quorum aliquos cum iam Romae Mau- 'ritius simius, librariusad rem attentus satis, descripsissct , t , --Aeos avide postea expcci abat a Brutolo Cardinalis. Horum vero studia erga Borromaeum praeverterat Athan
sius Misiae superioris Antistes, mista homine, qui undique graecanici sermonis libros coemeret. exscriptosin primiS. exterorum officia cum Ambroganas opes
amplificarent quotidie, vendicauit sibi interea Religio Federici curas, atque ad alterius molis magnitudinem. Aronensium montium fastigia submisit. Videbimur hic aliquibus sortasse ab rerum scribendarum ordine declinare, si de natali cubiculo Diui Caroli, atque cellulis ad Religionem loci positis tradamus ; verum iuuat, varietatibus distinguendo opera, legentium taedio obuiam ire, neque enim importuna erunt haec diuerticula, quando