장음표시 사용
101쪽
circa inaequalitatem aequinoctiorum,& an. ni , quam se habere indicauit in L lib. I. Progymn. pag. 38.& Io 6.& Da. confirmauit , ut dixi in Ephemeridibus luminarium amat I 398. R I 99. quas dicavit Imperatori Rodes pho II. qui manuscriptus reperitur in Bibliotheca Serenissimae Reginae Suetiae, quando in prole gomeno dictarum Ephemeridum inquit; Copernicus
tandem patrum nostrorum memoria huic aν- duo conatui sablimem curam adsuens, nonnulla in Ptolemaeoci uecefribus ad sua tempora restituere nixus est Tamen cum med,s , er instrumentissatis exactis,atque idoneis non
simul instruetas est, id quod assectabat, non
obtinuit; antecessorum erium obseruationisus, quibus nimium con ebat, eum in labyrinthos quosdam ex inopinato pertrahentibus, atque ita inuouenribus , is anni nimiam irregularitate astrueret, qua vel hse temporibus Uno
nec dum ab isto secuto sensibiliter in absorda
abyt ι unaque praecessionis quin cyy intricatὸ ab ipso admi u inaequalitas, qua cum anni disparitate frustra colludit. Ideoque apogaeum sest eccentricitatem Solis, eiusque totum curriculum minus accurate dispossum nobis reliquit, ct Longomontanus vero Tychonis conuictor, eique superstes, firmauit in Astronomia Daniea ultimo edita lib. I. theoric. cap. I. pag.227. Anni solaris perpetuam menturam, seu magnitudine, respectu me-
dij aequinoctii dierum 36s. & hor. S. 68
g. respectu autem veri AEquinoctij inaequalem, ad saluandum, ut ait,suas,& alio. tum Astronomorum obseruationes: & pro pterea adini sit aequinoctiorum inaequalit
tem contra Tychonem, & Keplerum, ,
quamuis eam respectu Copernici fere dimidi et, & limitet ad 27 '. nec non opinetur inaequalitatem obliquitatis ecii pticae, de cum ea variationem latitudinis stet. larum fixarum, & periodum motus huius inaequalitatis aequinoctiorum, & obliquitatis eclipticae , & variationis latitudinis fixarum, existimat fieri spatio annorum 36oo. quam periodum Copernicus putauit annorum 3 32. dando singulis annis dicto motui anomaliae aequinoctiorum, di obliquitatis minuta sex sere, veluti videre est in dicto lib. I. theor. cap. q. pa S, 2 18.& prius in cap. a. pag. I96. Verum Keplero Tychonis post Longo- montanum in pluribus sectatore, mi mathplacuit inaequalitas pquinoctiorum,neque obliquitatis Eclipticae , & consequenter variationis latitudinis fixarum,ut patet ex
tabulis Rodulphinis,adeo ut si Keplero di.
uersa annorum tropicorum initia non ob
starent, nulla apud eum sit peresset causta. inaequalitatis annorum: nam in Rodulphinis praecepi. I 88. inquit: Certissimis obseruationam Eclipticaram documeniis probo, Solis ad ipsas etiam as accessam circa mιuima
inaequalem esse. Et prscep. I 89. ubi anni tropici longitudinem mediam firmat dierum 36 . hor. I. q8 7'. 31' &47t q. docet negligenda esse prosthapheresim aequinoctiorum. Et praecepi. I9 I. similia profert de incerta fide d. prosthaphereseos AEquinoctiorum. Et lib. 7. epit.Ast. Coper. pag. qi7. affirmat Anni quantitatem squalem in omnibus obseruationibus apparuisse,licet deinde titubans,& sibi non constans, sed a veritate aberrans, ut infra probabimus, firmet in Rodulphinis ubi supra, variam esse Anni tropici quatitatem propter
varia initia tropicorum; Immo, quia cum Longomontano variationem eccentricitatis Solis, & squationum solarium astruit
contra Copernicum, ex hoc anni squalitatem asserit, ut in comment. Martis cap. 69. ubi inquit, Analogiae prateraiarum Hi parchi, eriequentium Αἰbategni, Dcbonis Brais ob eruationum , quae omnes in unam aqualitatem conspirant. & si ibdens, iVec est cares satis iusta cur dicamas, hodie aliam esse
orbium proportionem, quam olt me affirmatum
enim maximi momenti eget ρm, fimo testi
Anni igitur magnitudinem mediam fir mant Longomontanus, de Kepleriis, ut supra , & annum sidercum Longomontanus dierum 363 &hor.6.9 . 33Lao φ. dc Keple.
russerh sicuti Tycho . Verum quam in seli.
citer, & erronee ad sustinendas suas imaginarias inaequalitates expiscauerit anni dictam magnitudinem per collationes Obseritationum Tychonis, & suarum cum nonnullis AEquinoctiorum Hipparchi, &Ptolemaei ab ipso Longomontano corrC-ctis, cum sua excogitata prosthaphereii
102쪽
Astronomiae restituta Lib. I. 89
aequinoct iorum , infra manifestum erit in cap. 3 de collat. priscarum Obseruationum
Lansbergius deinde sequutus est in inet. qualitate, & prosthapheresi aequinoctioru ,& in mutatione obliquitatis Eclipticet,Co. pernicum sere , sed cum differentia quadam ob diminutam hoc seculo, ut somniauit, Solis prosthaphs resim circa pquinoctia; de anni quantitatem statuit diei u 36s. hor. I. 48 . 33 quemadmodum Longo-
Bullialdus vero post istos Astronomos
modernos anni magnitudinε firmauit perpetuo aequali ilimam, & a longissimis seculis deductam dierum 36 . hor. I. 69 . M.Li' . di in lib.2. Astron. philol. c. 3. non solum repugnat inaequalitati anni squinoctialis, 1eu tropici, sed repugnat etiam iu- aequalitati motus Apogari,& Eccentricitatis Solis , & inaequalitati aequinoctiorum ,, ct inaequali motui fixarum stellarum: quia motus caelestes non subiacere ait, tot ambagibus, & circellorum gyrationibus, e
rumque aequalitas tot non patitur anoma-
Iias , allegans Alba regni u in lib. de scien . tia stellarum cap. sa. deridetque haec , &similia fundamenta Alphon sinoru, & Co- pernici , ac proinde concludit; Ridiculum
esse Augium comme tum, trepidationisiue cie-ιoram fabulas, fellarumque Iudaicum Iusι-uam annis 49ocio. reuertentem. Et ex Eclipsibus,anni aequalitate confirmat,quemadmodum ex Persis, qui apud Georgium Chrysococcam cap.8.& I s. nullam in anno , nec in motu fixarum inaequalitatem cognouerunt; Et qu amuis obstare videantur obseruationes magnitudinis anni Hipparchi,& Ptolemaei,quet maior est moderinna magnitudine: tamen in d. cap. 3. lateis respondet inquiens: Holemaeus Hipparebilimitationibus contentus,eamdem anni quantitatem prodidit , asae adeo lanaribus Cyclis desinitam,id est mensara falsa; Qais enim hactenus asseruit, demon aaitque motum Solis annuum C lis itinaribus esse commensarabilem e mensura enim anni filaris ex motu S lis, non ex motu Gna accipi debes; Ve latius
dicit in c.a. dicti lib. h Astron. philol. ubi resert Copernicum in lib. q. reuoluta c. q. huc errorem animaduertissedicet acquieuerit, quia fuit ei pro fundamento insqna
litatis acini, &praecessionis aequinoctior v. Certissimum enim est motum Solis, a motu Lunε minime pendere; Vetustiores au te Astronomi inter quos Eudoxus, quamuis exactam anni quantitatem non attigerint , tamen eam aequalem semper esseis existimarunt.
Denique Ricciolus anni magnitudinem post praedictos omnes Astronomos statuit dierum 363. dchor. .48 4on in lib. I. Al- magesti sui noui cap.3 o. pag. 7 . eamquC perpetuo ςqualem. Ad quam aequalitatem probandam, inquit: Retrocedendo persecula elapsa inque ad Hinariaum , reflerιο qu notria obseruata a peritiorιbus Astronomis ab ue dioerentia in tempore, qua excedat plerumque horam unam, se raris me ad duas ,
ne iam ad 3res horas peraeniat. Quis autem obseraationum Uronomicarumperisus nafacile concedat, hanc disserentiam oriri potius ex imperferitione obseruationum , aut incertitudine starallaxium, quam ex vera anni eat
stis dormitate E contrario astem, nulla est επηιhesis anAi inaequalis apud eius assertores, qua omnibus quinoctys οὐ alis,magis fatificiat , quam ne a . Cum ergo non habea-mas obseruationes quinoctiorum Ultra annos
8oo. or his Katisfaciat quantum prudens ronomus reqWirere potest nostra , ac Tych nica anni quantitas, cur illam annis quoque futuris i 8ooin tam diu mundus erit, satisfacere pine negemus t Praeterea , subdit, assi malam maximi momenti eget missimo testimonio ; Ut dixit etiam Keplerus in coment. Martis c.69. At nec habemus s missimum te.
simonium asserendi anni inaequalitatem, nec disse entia paucorum minutorum temporis per
muli cula distributa,talis est,υι debeat - licitari h potheseos de anni quatitate obesse rCum etiam dixerit Ptolemaeus lib. 3. AI-
magesti c. a. Conuenire omnino putamus , vequam maxime simplicisimis h pothesibus a
parentia demonseremus, dummodo nuit dignum cura, huic modo proposio ster obseruationes repugnet.
Ad illas autem quatuor causas inaequa is litatis anni, quae deducuntur a Cope mi co in lib. 3. reuol. c. I 3. & ab eius sectatoribus,ti speciatim Reinholdo in lata Priit. prccep. 2 I. diserte Ricciol.respodet,&eru-
103쪽
dith conuincit, tum suis, tum aliorum ar- biliter sataris ab quesensibili errore defeμaiνegumentis, & propterea concludit. Annum posse/ubtiline illia inaequalitate mathematica, opimo phetsice qualestemper esse, cr quan- qua ex diuersis annorum inis1r colligi posset ,
litatem eius, ex longo annorum interuallo δε- intra infensibiles reiecti . ducum, aetaIιbus mundi praeteritis, o proba
De Anni magnitudine in cunctis seculis praeteritis, V suturis eadem, atque aequalissima, oe invariabilir ω de Anno sed eo, eluis;
Serie multitudinis seculo iarum, in quibus, ut visium
est, Anni Tropici magnitudo semper infra limites
dierum 363. & hor.6. per mansit, inaequalitas anni rationabiliter admitti no potest I Immo quoniam ex obseruationibus Astronomorum omnium, Ut pariter visum est, restringitur dubium totius -- sn itudinis Anni ad 7. circiter minuta temporis , in quibus maior , vel minor creditus est ab omnibus Astronomis annus, videlicet a minutis q8. circiter ad min. II. circiter temporis supra dies 36s. & hor. s. Haec diuersitas inter obseruatores non concludit necessario inaequalitatem magnitudinis anni; Immo neque vehementem suspicionem , ac verisimilitudinem inaequalitatis, sed multo magis imperfectionem obseruationum, propter plura requisita, quibus opus est in obseruando ad euitandas fallacias . Quod autem hoc ita sit, iam ab experientia rerum magistra m niseste deducitur; Etenim prae sontium annorum accuratae obseruationes Tychonis,& aliorum recentiorum , tam circa anni magnitudinem, quam circa motum annuufixarum, ut dixit idem Tycho in lib. I. pro- gymnas. pag. a 3. Copernici documenta, di inuentiones circa anni Tropici inaequalitatem piae clare cludunt: nam neque anni magnitudo maxima est,hoc seculo presenti dierum 36s. & hor. 3.37'. 37 . Αθη. neq; motus stellarum fixarii secundorum
36 . ut docuit esse debere hoc seculo Co- pernicus, veluti fuisse existimauit de tempore Ptolemaei, & Hipparchi, iuxta huius imaginariae sus in qualitatis, &aequinoctiorum periodum, quam Clauius cxtendit in c.6. Kal. Gregor. & docci Reini I. dus in Tabul. Pruthenicis praecep. 2 I. putans cum Copernico principi u nouae anomaliae aequinoctiorum iniri anno Christi I 633. proximc prsterito,&his pariter teporibus dictum annum maximum dierum 36s. & hor. F. f. 37μ. ψοφ. Mediocrem vero annum, dierum videlicet 363. r. s. 9'. I 6 2 23 . suturii in annis Christi ao8h.& annum minimum dier. 36 F. hor. . 61 . 33 . futurum deinceps in annis Christi Σ3 i I. Hic autem annus minimus nunquam sane erit, quia neque fuit in annis
ante Christum 91 a. & post Christum 79 1.
veluti per excogitatam suam periodum 17 I s. annorum circiter supponit; quem in admodum neque motum fixarum tardi sissimum unius gradus in annis centum nucvidemus, cum dicto anno maximo, neque unquam visius est motus veloci sinus carundem fixarum unius gradus in annis A. in d. anno minimo I Propterea quoniam anni magnitudo non est maxima , nec motus fixarum, seu punctorum aequinoctialium tardissimus, quando secundum hypotheses Coperniceas annus debet ecla maximus,& motus' fixarum consequenter tardissimus; &u contra quoniam anui magnitudo non est minima, nee motus fixarum velocissimus, quando annus debet esse minimus, & motiis fixarum colequenter velocissimus, scd in omnibus seeulis
104쪽
Astronomiar restitutae Lib. I.
annus apparet potius mediocris, scilicet dierum 363.& hor. .49 . I 6 . & motus pariter fixarum medius, videlicet secudorum o .circiter; Ideo inaequalitates huiusimodi aequinoctiorum,& annorum,uti euidenter commentitiae , & introductae absque necessitate ob simplices suspiciones,atque ad erroneas obseruationes inuicem conciliandas, reieetae sunt a recentioribus etiaAstronomis, eas medullitus considerantibus,ut supra dictum est in cap. I. Et explo ratillimum iam est, Tabulas Pruthenicas, Danicas,& Lansbergij, quae utuntur anOmalia praecelsonis pquinoctiorum, minus vere nobis praestare loca siderum, & Solis
in diuersis seculis, quam illas, quae dicta
anomalia minime utuntur, ut Tycho in
lib. r. pro m. docet a pag. 37. Immo saeph ab obseruationibus longius abesse, ut notat etiam Ricciolus in lib. 3. Alma gestinoui cap. 28. pag. I77. subdens , Quorsum igitur ob leues Aspiciones, anomasidis ases,atq;
alys Asironomiam implicamus λ Et Κeplerus quoque in Rodulphinis cap. 3 . dum i quit; Totam Auronomiam fusique deque fert
hac inceri dei pro vhgress quinoctiorum in calculo recepta; Quae secundum Petrum Gassendum in instit. Astron. lib. 2. cap. 8.
Videtur esse res magis commentitia, quam is
scrupulosus illam prosequamur . Quod autem nulla indigeant aequatione aequinoctiorum obseruationes tam veteres Hipparchi, & Ptolemaei, quam modernae Tyclionis, & aliorum,plenissime constabit in cap.3. de collatione obseruationu prist rum cum modernis,& in cap. I 3. de praxi, usu, & exemplis. Quoniam ergo anomaliam,seu prostha. phaeresim aequinoctiorum Copernici experimur hoc seculo, prout in alijs etiam prς- dictis seculis experti sumus,erroneam esse,& prorsus imaginariam; ita consequenter prosthaph resim, seu aequationem aequinoetiorum Longomontani, qui medietatem dietae anomaliae Copernici assumpsit, ex quo tota anomalia sibi nimia videretur,&parit cr prosthaphtresim aequinoctiorum ,
quam Copernico partim similem , partim diuersam somniauit Lansbergius, & eo magis, quia e stus sublunares, quos 1 mutatione obliquitatis Eclipticae, di punis clarum aequinoctialium vaticinatus est Re. thicus in prima narratione de libris Cope nici , alijque cum co Copernici sectatores
de Monarchiarum mutationibus,ti mundi fine, deridentur a recentioribus Astronomis , quia ininivi verificati sunt, nec circulum minut. a L anomaliae obliquitatis Eclipticae, esse celebrem fortunae rotam scuius cireumaeis Monarchiae mutentur;
sed esse prorsus chimericum, di ridiculum
inuentum; ut cum Rhetico etiam LongO-
montanus sere sensit in Astronomia Dani
ea lib. I. theoric. c.q. pag. 22 I. in ultima
oditione. Recte itaque Tycho ubi supra spreuit hane Copernici intricatam prςcessionis aequinoctii inaequalitatem, quae cum anni disparitate frustra colludit, & perquam Apogaeum,& Eccentricitatem quoque Solis, eiusque totum curriculum minus accurate dispositum nobis reliquit,&eonsequenter cum Copernico ipsius quoque sectatores. Igitur ascribenda tantummodo est huiusmodi aequinoctiorum,& motus fixarum existimata inaequalitas, & diuersitas obliquitatis Eclipticae, impersectioni instrumentorum, quibus usi lunt obseruatores ;& fallaciae, ac erroribus quibus plurimum subijeiuntur obseruationes r secus autem
motibus ipsis caelestibus physicis , qui .
cum natura maxime studeat aequalitati motuum, circulationum, & periodorum , atque harmoniae, & consonantiae eorum
tam inter se, quam cum toto Zodiaco, in qua aequalitate inest perfectio, & harmonia Vniuers, ut docuit Arist. lib. . physic. rex. 73. admitti minime possunt ab eruditis Utilosophis huiusmodi inaequalitates incertae, & aereis suspicionibus innixae. Circulationes enim inaequales in caelo ,
videlicet modo tardas , modo veloces, reprobauit Arist. diffuse in lib. a. de caelo,
quia arguunt impotentiam: Impotentia aurem praeter naturam est, nam corpora
caelestia omnia simplicia sunt incorruptibilia ,& immutabilia, & imi nixta, atqu in propria regione mouentur , 8e nihil est
ipsis contrarium; ac proinde neque imp tentia erit in eis, quare neque remisso,neque intensio, veluti est in animalibus co
ruptibilibus , decrementum, di senectas: M a Praeceis
105쪽
Praeterea multiplicanda non sunt entia sne necessitate, nempe tot sphetrae , & motus, isque fustratorij,propter exiguam differentiolam inobseruationibus motuum caelestium, quae rationabili Isiue ab instrumentis oriri potest, & nouos in caelo motus comminiici, & ad eos sustinendos, nouas sphetras necessiario somniare, aliosque modos huiusmodi motus: Nam cum nullus in natura detur motus sine actione, seu mutatione, do in mundo ideo sint mutationes , quia motus; & insignes mutationes ,
quia insignes , di magni motus; Equidem
frustra, & sine neccistate, ac superaui omnino csIunt incitus ad generationes, & cor ruptiones, ac mutationes ingentea in sublunaribus, quorum periodi, & circuli maximi sunt grad. 36o. per univcrsum n m-pe Caelum, si exiguus, ac sere insensibilis,
dc impe iccptibilis motus,cuius periodulus,& circolliis est minut. a . sesceret, ut coismenti sunt de maxima,& minima obliquitate Eclipticae: Itemq; si exiguus pariter motus, seu trepidatio, & libratio min. 7I . secundum Copernicum, & a 7 . secundum Longomontanum, te punctis aequinoctiorum cxcogitata, eas Onancs mutationes in .signes effccre valeret. Uerum quemadmodum co grandior est actio, dc mutatio, quo grandior, & amplior est motus secim.
dum lotum, & quo magis harmonica fit per huiusmodi motum figura, tum sibi,
tum uniuerso caelo,nimirum vel diametra,
vel triangula,vel quadrangula,vel sex angulactim toto uniuerso : Ita e contra eo
minor est actio, & mutatio, quo minor, &restrictior est motus secundum iocum, per
quem motum nulla fieri poist figura,quae 1ensibilis magnitudinis sit, tam sibi,quam
uniuerso caelo harmonica , veluti in commentitio motu dictorum minut.2Φ. accc
sus, & recessus polorum Eclipticae a polis
mundi: & eo magis,quia iste confictus motus a 4. obliquitatis eclipticae, & 7i . a 2 punctorum aequinoctialium, motus nomcnnon merentur, quia ille est proprie, verei& maxime motus, qui est secundum locii, locique amplitudinem sensibilem; secus, qui nulli motui caelesti, nutisque planetarum, & fixarum pcriodo proportionem,&colligantiam habct, sed propriae tantum nequalitati innititur, eique serme insensibili, & nullius virtutis, ac virium, ut vidimus, & latius dicemus in c. 7. & in c. 8. de obliquit. eclipticae. Quod autem anni tropici magnitudo fuerit semper aequalis, manifestum fit etiaex eo,quia quemadmodum annus sidereus in cunctis seculis a vetustissimis usque aegyptiis, & Babylon ijs Astronomis repertus est eiusdem se e magnitudinis, teste Alba tegno in cap. 27. lib. sui de scientia stet. larum, nempe dierum 36 s. hor. 6. D . ut refert Tycho lib. I. progymn. pag. 39. &haec anni siderei magnitudo deinde limata fuit per Thebit ad dies 363. hor. 6.9'. 11ν. & deinceps a Copernico ad hor. 6.9 4o . supra dies 36s. & demun a Tychone ad hor. 6.9'. 22 . 63'. supra dictos pariter dies 361. ut firmat ipse Tycho ubi supra
pag. qq. a quo recentiores omnes leuiter
dimentiunt, ita ut in omnibus seculis discrepantia in magnitudine anni siderei, nunquam fuerit nisi per unum circiter mi.
nutum temporis; Pari ratione annus tropicus , sicu aequinoctialis, in cunctis seculis esse debuit eiusdem magnitudinis: siquidem indubitatum est, quod cum annus sidere iis nihil aliud sit, quam tempus illud quo Sol reuertitur ad eandem stes iam fi-Xam , cum qua anno praecedcnti iunctus
fuerat, profecto si motus fixarum annuus emet inaequalis,semper inaequalis repertus,& obseruatus fuisset annus sidereus,& quo magis inaequalis e stat motus annuus fixarum, eo inaequalior, & sensibilius diuersus fultat repertus in varijs seculis annus sidereus in sua magnitudine; Et quando non solum motus annuus fixarsi emet inaequalis , sed etiam motus annuus Solis per Zodiacum , sane semper inaequalissimus repertus quoque fuisset annus sidereus ab Astronomis obseruatoribus : Ac proinde
licet Copernicus in lib. 2. reuolui. c. 13. dicat : Nos etiam admonet irritus illorum
conatus, qui simpliciter ab Aequinocos, vel Solpiijs, ac etiam a Stellis 'is, Anni solaris
magnitudinem desiniendam existimauerunt, in quo nunquam ad nos et que potuerunt con uenire,adeo ut nulla in parte fuerit disordia
maior; Nihilominus tandem subdit, Sicicirca annum quoque eream potes error ac
106쪽
Astronomiae restituta: Lib. I. 93
men, ac longe minor eo, gnus per sitas obseruationes eensuit; Tune ridere, in modico tamen, ac longe misor eo , ρώem iam explicauimus. Cum igitur semper fuerit repertus annus sidereus aequa lis, consequitur , ut annus quoque tropicus fuerit semper aequalis, & eiusdem magnitudinis. Rui sits,cum verus motus stellarum fixa. rum fuerit semper idem , videlicet aequalis , ut affirmant cum Ptolemaeo, & Alba-tegno etiam recentiores Astronomi insigniores , di nos plene demonstrabimus in
cap. 17. de stellis fixis; Et annus sidereus fuerit quoq; semper fixus, & eiusdem magnitudinis, ut videmus is Ergo annus quo
que tropicus, siue aeq uinoctialis, semper fuit necessario idem,quia differentia temporis motus annui fixarum stellarum inter annum sidereum, & tropicum, fuit, di est
semper necesIario eadem: Cognito namque anno sidereoi & quantus fuerit, & sit
motus fixarum annuus,cognoscitur necessario quantus fuerit, & sit annus tropicus, sue aequinoctialis; nam demendo ab anno sidereo tempus competens vero motui fixarum stellarum annuo, remanet,ac rC-
quia huic motui annuo fixarum competiit minuta temporis a et t. 6 . his subtractis ab anno fidereo vetustissimo, resultat annus tropicus dierum 36 F. hor. 1 .48 . sqq. & abis blato ab anno sidereo Copernici resultat
annus tropicus dierum 36 . hor. F. 47. 34'. Uerumtamen, quia annus sidereus,ut Iam
tum erit in d. cap. I7. de Stellis fixis est
dierum 36 . lior. 6. 9 . 34'. & motus fixarum annuus secundorum sqq. Ideo quia huic motui annuo fixarum competunt munuta temporis χΙ . I L his subtractis ab
anno sidereo, remanet annus tropicus ve
rus dier. 36 F. hor. s. 48 . ut plene demonstrabimus ind. cap. I7. de Sicilis fixis. Ex his itaque concludendum est, motus omnes solares sumptos a quibusvis Astro. nomis cum qualibet ab ipsis excogitata inaequalitate, seu anomalia AEquinoctiorum, libratione, ac trepidatione, semperfuisse, & futuros esse erronem, & simul cum ijsdem motibus Tabulas, Epochas,& Ephemeridas exinde ad quaelibet secula exaratas , & correctiones obseruationusultat procul dubio annus tropicus, seu ae. quinoctialis vcrus, Quemadmodum etiam cognito anno tropico, & addito ei tempore annui motus fixarum stellarum, cognoscitur etiam annus sidereus, ut latius dice.
Ptolemaei de Sole, alijsquc Planetis factas a Longomontano, di Lans bergio cum dictis eorum inaequalitatibus, esse irritas, &
Remanet modo dilucidandum , quod mus in c. a . de stellis fixis a Tempus autem competens vero motui fixarum annuocst id, quod debetur totide secundis diurni motus medi , seu squalis Solis, qui se cundu omnes priscos, & modernos Astronomos communiter est minut. 9'. 8'. non
obstante anni in minimo spatio temporis contrCuersa magnitudine I Propterea si motus fixarum annuus esset Iq. ut statuit Tycho in lib. I. progymn. Pag. a 3. hoc casu, quia huic motui competunt minuta temporis aOLqχ . quia tanto tempore Sol conqcit secunda 1 I . motu suo medio suis Zodiaco, ante quam assequatur stellam fixam, cui anno praeterito iunctus fuerat Quae minuta χο .. χ . subtracta ab anno sidereo, quem Tycho limauit, remanet anni tropici quantitas vera , nempe die-Fum Φ6F. hor. . 68.4 sq. ut Tycho ubi supra docet. Si vexo motus annuus fixarum
esset secundorum IV. 3aφ. ut Albate neque insignis quaelibet mutatio Apogaei
solaris post plura etiam annorum millia asmagnitudinem anni inaequalem reddere valeat in minimo minuto temporis: quod primo manifestum fit ex eo, quia cum a principio, & causa admodum diuersa proueniat motus Solis annuus velocissimus secundum longitudinem per Zodiacum, motus Apost Solis tardissimus,& annosus non solum secundum longum per Zodiacum, sed etiam secundum altum , di pro
fundum a terra; propterea alter motus, alistariun motum euariare non potest. Princi.
pium namque motus annui Solis per Lodiacum est secundum distantiam Solis ab hoc, vel illo puncto aequinoctiorum , seu
Eclipticae tantum; Principium vero motus
Apogaei Solis tardissimi per Zodiacum, est principaliter secundum hanc,vel illam di. stantiam Solis a terra , ac proinde primuS Solis motus fit principaliter,& tantum per longi.
107쪽
longitudinem totius Eclipticae,sed Zodi ci , cuius longitudo est partium 36o. M tus vero Apogari Solis ni primo proprie ,& principaliter per altitudinem,& profunditatem, ac distantiam a terra,& secundario per longum sub Zodiaco , nempε primo secundum ascensum, & descensum suum ab Apogaeo , & Periggo, modo hic, modo illie sub Ecliptica a & secundario per motum in longum sub Ecliptica in dicto ascensu, &descensu: quae diuersitas
originis horum duorum motuum, alteri motui non potest praeiudicare , nec alter alterum euariare. Secundo quaelibet insignta mutatio Apogaei anni magnitudinem diuersificare non potest, quia quanto ta dior fit per quamlibet Apogasi mutationem motus Solis in semicirculo Zodiaci, tanto veIocior fit in altero semicirculo illi opposito, di propterea in complemento circulationis Solis per Zodiacum, sempcrresultat necessario idem numerus motus,
eademque periodus motus Solis singulis annis in perpetuum, quoniam dictae inaequalitates motus fiunt semper a Sole intra ipsius circulationem, & periodum per Zodiacum, nunquam autem extra, vel viri tra circulationem , & periodum consuetam Solis per Zodiacum: &ideo, quia in nihilo augere, nec minuere valet circulationem Solis per Zodiacum, nihil quoque augere, nec minuere possunt magnitudinem anni, nam huiuimodi inaequalitates aequalibus semper temporibus perficiuntur. Ratio autem dicti motus tardioris in Apogaeo, & velocioris in Perigeo est, quia cum Sol per aduentum ad Apogeum suum sit in maiori lita distantia a terra secudum altitudine, quae est a summo fastigio spherae suae ad terram, tunc minimus, & tardissimus fit motus eius per Zodiacum: E con. tra velo cum Sol per aduentum ad perigaeum suum sit in minori sua distantia a terra , tunc velocissimus fit motus eius per Zodiacum; Hic autem motus Solis per Zodiacum tanto tardior in Apoggo,quam to velocior in Perigaeo, minime unquam potest ex naturae decreto euariari per quacunque mutationem situs, & loci dicti sui
Apogaei, & Periggi: & propterea quamuis Sol in quadrantibus sui motus ab Aposto,& Perigm suo post plura annorum millia,esciat suos ingressus in Signis solstitialibus,ti squinoctialibus,velociores,aut ta diores r tamen in partibus Zodiaci oppositis,semper quanto tardiores sunt ingressus Solis in una parte Zodiaci, tanto celeriores sunt in parte ei opposita: & e contra quanto tardius in una , tanto velocius in saltera parte ei opposita mouetur; ac proinde nunquam Sol euariare potest suam periodum,nempe motum suum escere ad
minimum etiam temporis mometum tardiorem , neque celeriorem, unquam in
quolibet reditu annuo ad idem Zodiaci punctum; Quando enim pereurrit Sol semicirculum Zodiaei a o. Arietis ad O. nae iudiebus I 86. Et hor. I 8. et L hoc seculo secundum Tychonem, tunc percurrit partem opposita, scilicet a o. Librae ad o. Arietis in diebus I 78. hor. I I. a 3'. 4sq. & sic alter eorum tot diebus, & horis citius, quot alter eorundem tardius: & tandem in totius huius inaequalitatis supputatione, expleto circulo Zodiaci a Sole, semper restillat eadem anni magnitudo, ut infra latius dicemus tu cap. s.& 6. de Apogaeo Solari; Quidquid Copernico, & Keplero aliqualiter adherens Ricciolus senserit in lib. 3. Alma gesti sui noui c. I S. pag. I 37.dca 38. ubi variationem magnitudinis anni aliqualem dari posse sensit, dum supputauit in sex secundis minutis temporis auctam esse anni magnitudinem 1 patio annorum I 8oo. ab Hipparcho ad nos, propter sex circiter minuta, in quibus aucta est, ab illo aeuo ad nostrum aequatio centri Solis circa puncta equinoctialia, ob motum Apogii Solaris; licet huius variatio. nis exiguitatem, & ferme insensibilitatem negligendam esse declaret in cap. yo.eiu Ldem lib. 3. pag. IT . & I76. Praeterea ab experientia manifestum est anni magnitudinem nunquam euariari, quia cum Apogaeum Solis a sex millibus huc usque annis promotum fuerit per tria signa Zodiaci,nimirum ab Ariete ad Cancrum,dc amplius, nulla euariatio in motu, neque in periodo Solis per Zodiacum, &consequenter in anni magnitudine, visita
est, & sigillatim a duobus ab hinc millibus anais,in quibus Apogaeum Solis pera grauit
108쪽
Astronomiae restituta Lib. I. 9ς
grauit plusquam signum unum Zodiaci, eadem semper fuit anni magnitudo , ut
notum erit per collationc priscarum Οmnium obseruationum cum modernis in cap. sequenti; Quae etiam Tychom lib. I. rogymn. pag. 38. & qO. apert C compro-aiiit , dum docuit ad cognitioncm verae magnitudinis anni, nempe totiuS motus , di periodi annuae Solis pci Lodiacum, suta ficere notitiam simplicis, &aequalia in
tus Solis diurni per Zodiacum , qui dicitur medius, congruentis obseruationibus,& reuersionibus A quinoctioriim, neglecta quacunque cognitione, & consideratione in qualitatis motus ciusdem Solis , quae interim in toto dicto motu, & periodo , o lis euenire potest ratione Apogaei, de Eccentricitatis ipsius Solis , eorumque mutationis ; Idq; etiam praeclare scutit Rein. hoIdus in Tabulis PruthcniciS praec P. I. dum inquit Es autem absurdum Uule tu eaAdem motum, per se esse aequa tem , crsubinde anarere sit distimilem ; Tamen
perpetuat, or Univer alis experientia resta- ιαν non si m , quod caelestes motus iidean-rar nobis dissimiles ,-M.equales in Unoquo-lis ι PlaneIa , quemadmodum Sol e nales diluci semicirca los haud aqualibus temporum Oarys permeat ἰ verum etiam , quod fidem re vera sunt constantes, ra ι, Cr affusi sites , qβia manestam es perioris , seu in tegras: ususque planetae conuersiones, aequabi-tiuitem quandam inter se ea eruare, ut Sotfemper annuo, Luna menseruo spatio percu
rant eundem signiferamist si tamen in υna
ρον te orbas μIerea diutius commorantur, qsa
in alia , qnemadmodum in elementis, G hνο- Asbus motuum , haec controkersa de L si is aequalis apparentis motus copiose expliciatur. I lancol causam, iuubdit,lbon mi in motuum caelestam inquisitione primἡ medios, seo aequa- ιυ motus proponant aptὸ , G concinne arsera batos in spatia aequalia tem rum , ut annos, mense , dies,ctboras: scilicet proponans aequa.
tus caiasis planetis, arande vero decent quansam illis aequalibas motibas alias ad evidumst, alιas demendum. haec Rein holdus ubi stupra in praece p. i. & etiam in 8.& nos late diximus supra in cap. de motibus ni ediis. Ratio autem est, quia periodus motuum caelestium habet causam,&originem sitam diuersam ab aequatione, di aequatio , seu prosthaphsresis eorundem motuum caelestium habet pariter causam, & Originc istam propriam distinctam a periodo mo tuum , ut sit pra diximus: & ideo quamuis eccentricitas Solis, unde aequatio motus eius originem , dc causam habet, mutare tur in hoc, & illo seculo, veluti mutatur Apogaeum Solis; tamen magnitudo,& periodus circulationis annuae Solis per Zodiacum minime variaretur, quia aequatio centri Solis, quae exunaiori,vel minori data eccentricitate competeret, distributa per totum circulum, & subtraista in Apogaeo, atque addita in Perigaeo, eandem omnino anni magnitudinem exhiberet. Axioma enim Astronomorum est quod planeta eccentricus hoc praestat, Ut motus, qui extra centrum suum ιο aqua tu semper anaret,
in centroso quacissimus, cr ιdem semper l, ut late diximus in d. cap. de motibus me- dijs aequalibus, & ReinjioIdus in theoricis pag. 32. 33.dc 3 q. Et ex his explora tissim est, quod licet quaecumque insignis mutatio Apogaei Solis variare admodum possit motum diurnum Sollis verum in apparentem inaequalem, illumque in qualibet totius Zodiaci parte diuersum in uno seculo cilicere a motu diurno ibidem in aliis seculis r nihilominus motum eiusdem Solis medium inter tardum ,& velocem , nempe simplicem aequalem diurnum,& horarium minime etiariare unquam posse; videlicet motum illum periodicum, seu reuersionem Solis ad idem Zodiaci punctum, a quo discesserat anno praecedenti; qui motus sim.plex , aequalis , seu medius nulla aequatione centri opus habet, neque apogaei, neque eccentricitatis vllius lolaris insipe.ctione indiget . & ratio est, ut demonstrat Clauius in comm. sph re Sacrobunchi pag.316.8e 3a7.Qura inaequalitates paristium motus, alae asen onum, G desiensionuin termino, ac periodo totius motus, ct circula Itonis, ad aqualisatem reducuntur, ct coincidum Misa simul. & ideo videmus, quod sub quacunque data eclipticae Obliquitate , vel Ptolemaei, vel Copemici, vel Tychonis,uiuetiissima inuicem, tamen peri dum , & in agnitudinem circulationis Zodiaci,
109쪽
diaei, seu Eclipticae, & primi mobilisssiem. dos, ac reuersiones eorum, & speciatim in
per existere eandem in complemento ho- Luna, cuius Apogeum ecce trici in nouem rarum a . etiamsi interea ubique inaequa, circiter annis percurrit Zodiacum ; Nulla lis sit motus, nempe ascensio ,α descensio enim visa, neque adnotata est mutatio pe- partium omnium , ac signorit Zodiaci an- riodi motus ipsius Limae , per Zodiacum
te dictae periodi, & circulationis comple- propter quamcumque insignem mutati mentum , idque etiamsi diuersissime da- nem , demotum Apogςi eiusdem, sed in rentur in diuersis secuIis declinationes Sm omnibus seculis, & secundum omnes Alis ab Ecliptica , seu Eclipticae obliquitates , Aliud enim est, quod Sol velocius, quia periggus sit , vel tardius, quia apogaeus , percurrat motu suo has , aut illas Zodiaci partes in hoc, aut illo cuiuslibet anni mense , aut die i aliud est, quod Sol
velocius , vel tardius omnes Zodiaci partes, nempe totum Zodiacum, percurrat in uno anno, quam in altero, ibique undo discesserat annis praecedentibus, tardius , aut citius reditum faciat in annis sequentibus t Primum verum est, secundum autem minime verum esse vidimus. Quemadmodum igitur in retroactis seculis in nuhilo euariare potuit anni magnitudinem
motus Apoggi Solis, nee quaelibet excogitata eccentricitatis mutatio; ita neque u
riatura est in seculis quibuscumque futuris: sed sicuti semper in medietate circuli Zodiaei motus Solis fuit velocissimus , &in altera medietate tardissimus, & hac ratione compensata tarditas cum velocitate , & velocitas cum tarditate, ut semper
idem anni circulus , di magnitudo sit; ita quoque in futurum fore dicendsi est,quia nulla apparet causa , per quam hic ordo naturalis, in motu Solis sit mutandus, nam reditus eiusdem eccentricitatis,& Apogaei solaris in idem Zodiaci punctum unde discesserat post annos a Io oo. cir. si tanta e siet mundi aetas, non esciet eandem anni
periodum sicut prius,ut sentiunt nonnulli recentiores, sed eandem in hac, 8cilla Z diaci parte additionem,uel subtractioneminet qualitatis motus Solis, scilicet eandem aequationem, seu prostaph resim, quae e
qui si id erat anno 2Ioco. circiter antea si isdem Eclipticae partibus debita; quae mquatio, ut visum est, in nihilo mutare potest anni periodum in quolibet seculo. Quae denique fiunt adhue euidentiora ab experientia, nam neque in reliquis planetis mutatio Apogei visa est mutare periο-stronomos fuit, & est dicrum 27. hor. 7. 3 . circ. Quidquid anceps, & quodammodo pauidus Tycho quasi alter Ptole-mpus erga magistrum Hipparchum, nimis
venerans predecessiorum Astronomorum obseruationes, veluti etiam fecit Copernicus,& quodammodo veritus eis aliqua
non adhibere fidem, & recte philosophandi immemor, dubitare visus sit in primis
suis editionibus,scilicet in lib. I .progymn. pag. 38. Io 6.& 23 .circa has anni in squalitates ratione Apoggi, & Eccentricitatis
Solis, & AEquinoctioru , licet in postremis editionibus Ephemeridum anni et 198. de
quibus supra diximus, contra eas imperterrite locutus fuerit , & in d. tom. I . pro- gymn. pag. F. se uniuersalem cursiis sola ris restitutionem omnibus aetatibus competentem protestatus fuerit non intentasse,
sed talem solummodo restitutionem , quae hisee proximis seculis intra 3oo. vel qOO-
annos satisfaciat: Et quidquid post Tychonem senserit Keplerus, minime sibi constans, in tab.Rodulph. prie. I 89. Immo sibi contrarius in lib. 7. epit. Astronomiae
Copernic. pag. 9a7. di quicquid post Keplerum Ricciolus , Ubi supra in d. lib. I.
Alma gesti sui c. I s. pag. t 37. & c.3P. pa DIT . cum Copernico, & alijs. Ex hactenus deductis in hoc cap. quam uis aliqui Astronomi moderni propter varietatem inter obseruationes priscas , di modernas , & huius scientis dissicultatem,& altitudinem , ac propter enarrationes ,
quae in sacris litteris sunt de motu Solis euariato in temporibus Egeehis Regis, &Iosue, ferme desperantes de scientia integra motuum s in eam venerint opinionem a Quod motus , conuersionesique nos, o corporum calestium sint incommensurabsias ,eaaempi cali acus, assiderum,ct planetarum positus , redire nunquam Uφιὲ Inter quos
est Ioannes Antonius Delphinus Theo-
110쪽
Astronomiae restitutae Lib. I. 97
Iogus in suo libello de globis, & motibus eaelestibus a pag. 7. ad Fq.&Ascanius Martinen gus in glossi magna in Ge- nec pag. I 3. ω Keplerus in fine prodromi , seu mysterij Cosmographici, & alij;Tamen non solum prisci omnes Astrono mi, sed etiam alij recentiores contrarium constantissime sentiunt, affirmantes perio. dos motuum caelestium esse cominensurabiles, nec sufficienter probari horum motuum assymetriam, ex quo Astronomi hactenus inter se dissenserint de anni solaris, di lunationum mensura ; Id enim euenis. aiunt ob vitae breuitatem, perquam inobseruabiles fiunt harum periodoru Ap catastases , vel propter non rite, & recte factas earum obseruationes; dc ob id roo. quoque anno instaurandas csse Tabulas
Astronomicas, ut culpa veterum obserua. tionum emendetur. Ea autem, qus leguntur in sacris litteris, tum de retrocessione, tum de suspensione motus Solis , non obstant, quia potentissimus, & sapienti Dsmus Solis, eiusq; motus conditor Deus, quemadmodum potuit, & sciuit Solem, , eiusque motum, de cursum suspendere, vel per se,vel per Angelos suos,sciuit etiam,&potuit eundem Solem, eiusque motum, &cursum ad pristinum suum ordinem redacere; Et quidem quemadmodum habemus commensurabiles coniunctiones omnes, quas efiicere possunt inuicem septem pla metae, quae secundum Clauium in Com. mento sphaeri pag. 33. & secundum Hali super Centilo s. Ptolemeti aphor. So. sunt centum viginti I Ita di periodi motuum
eorundem planetarum, per quos motuS, ad huiusmodi coniunctiones inuicem,dicti planetae deueniunt , commensurabiles necessario, &consequenter sunt. Quod autem detur ex necessitate reuerusio eirculationum omnium caelestium , ac proinde commensi irabilitas reuersionium Omnium corporum caelestium, de sphqrarum,probat Arist.in lib. 2.de gener.& corr. in fine tex. 7o. nam quς in circulo mouen. tur, reuerti necesse est; Quorumcamq; cnim in quit, incorruptibilis es sub ntia riuae mouetur , veluti caelestum corporum, manifestum est,quod o numero eadem erunt, motus nam-gae sequιωδε quod mouetur; circularis antem
motus est, quia ab eadem in idem es, o curas is francisio copulatur , o continuus Us a vi lib. 8. physic. te X. 37. Cum igitur, quae in circulo mouentur reuerti necesse sit, necesse quoque est, ut maxime commensurabiles sint motus omnes cilestes,quemadmodum maxime comis mensurabilis est circulus Zodiaci, stib quo iri cessario mouentur corpora cuncta caelestia; Idemque confirmat Arist. in lib. a. de caelo tex. 30. dum ait; Sicut enim, nee
ambulare, nec citharizare in quovis tempore
possibile es , sed est iuscuiusque ac tonss δε-tcrmInaIum tempus in non excedendo: sic ne
que mouera caelestia in quovis tempore pessibiles, sed necesse es dari aliquod tepus minimum,
quo non contangat in minori moueri , seu circulari corpora caelestia . .
Et demum id euidentissimum est ab exin
perientia omnium seculorum: nam a duo. bus ab hinc millibus annis periodi, ac citaculationes planetarum omnium per Zodiacum , eorumque reuersones ad idem
Zodiaci punctum sena per fiunt post interualla, di spatia temporum, quae tota anti quitas obseruauit, scdocuit; si etaim regulari sint non e sicut periodi, ac tempora reuersionum planetarum ad idem Zodiaci punctum, squidem post aliqua secula manifeste diuersificatet titissent hae reuersiones in .iliis seculis obteruatae, & traditae, a periodis eorundem nostro seculo obseruatis;& adhuc enormius di siderent, quo distantiora forent inuicem tempora priscarum obseruationum 1 modernis: sed contrarium prorsus apparet, quia & Lunae motus per Zodiacum , ac reuersio in idem punctum Zodiaei, fuit in omnibus seculis post spatium dierum 27. & hor. 7. qi circiter ut dixi: Et quamuis mensis synOdicus Lunae non videatur aequalis, quemadmodum periodicus, qui semper aequa- Itismus est; tamen diuersa est ratio in simplici periodo motus unius Planeis per ZOdiacum , & incomposita periodo motus unius Planetae cum periodo motus alterius per eundem Zodiacum: quia cum leuior planeta sequatur motum tardioris , tunc tantum adetquari poterit tempus synodi, seu coniunctionis ipsorum luminarium, quando causae inaequalitatis dicta-N rum