장음표시 사용
131쪽
i i 8 Francisci Leuerae Romani
dita dicto tempori pro differentia meridia. liorum Alexandriae, & Bononiae hor. I. 3 apparet d. aequinoctium fuisse in Alexandria die 12. Septembris anni Iuliani hor. a 3.8 . p.m. Et cum ab anno Is Lante Christum usque ad annum 16 3. post Christi aduentum effluxerint anni I 8oo. Iuliani com pleti; & idcirco redierit aequinoctium
secundum anni mensuram cplestem veram diebus I S. exacte , citius, quam fuerit in
dicto anno I 38. ante Christum ; si adda u. tur dicti dies I s. dictae diei Ia.Septembris,
dc hor. 2 3. 8 . p.m. incidit dictum AEquinoctium autumnale in Alexandria die a7.M. ptembris hor. 23. 8 . p. m. &sic s. horis circiter tardius, quam fuerit ab Hipparco obseruatum . quae differentia ascribenda potius est impersectioni armillarum,& instrumentorum Hipparchi, ac etiam refractionibus ab ipso non cognitis , ut supra
dixi in secunda obseruatione Hipparchi, quam Ricciolo grandioribus, & aptioribus organis instructo , di refractionum p
Conseramus modo obseruationem eiusdem Riceioli anni I 6 3. die I a. Septem
bris hoda I. as . p. m. Bononiae, cum illa
aequinoctii autumnalis Hipparchi anni se isquentis scilicet a I tertiae periodi Calippi, , ante Christium 137. bissextilis more Iuli a no &non I 18. qui fuit tertius post bis.
sextilem & die r. Intercalarium in meri die, nempe die 17. Septembris nostri, in meridie, ut superius plene demonstrauimus; Incidit hoe aequinoctium in Alexandria die 27. Septembris hor. q. 6'. p m. quod indubitatum est, ex quo equinoctium autumnale anni prscedetis, fuit anni ter iij post bissextilem, & necessario non nisi f. horis ad summum prius isto r & hic annus 2 7. ante Christum fuit more Iuliano bissextilis, & consequenter ratione intercalationis dictum aequinoctium fuit per diem citius,& per quadrantem sese diei tardius, ratione reditus Solis in idem aequinoctii punctum; & sic in totum per horas 18.22 . citius, quibus horis demptis ab hor. 23. 8 . p. m. puncti aequinoctii autumnalis anni
praecedentis,inmanet hor. q. s. p.m. elusidem diei 27. Septembris pro dicto puncto RquinoctiI anni praesentis: ac proinde hoc
pariter aequinoctium autumnale anni Is 7. ante Christum , quemadmodum aequinoctium autumnale ei praeceden S anno I 8.
ante Christum, vere facta sunt per horas F. circiter tardius , quam fuerint ab Hipparco obseruata: quod ascribi potest supradi,
Rursus quoniam secunda obseruatio aequinocti j autumnalis a Ptolemgo facta anno 3.Antonini Imperatoris,uidelicet an uor 39. post Christi aduentu , fuit in anno 3. post bissextilem, veluti obseruatio facta 1 Ricciolo aequinoctij pariter aut unalis annir 6 3. tertij post bistextilem,si conferamus hanc obseruationem cum illa Ptolemaei , quae fuit dicto anno 139. post Christum die ς. Athyr. hor. I. post ortum Solis, &die a . Septembris hor. Ist. p.m. si inquam illam comparemus cum obseruatione pariter facta a Ricciolo d.anno I 6 3.die 12. Septembris anni Iuliani hor. II. 1 f. postmeridiem Bononiae. Primum, addita dicto tempori pro differentia meridianorum Alexandriae,& Bononiae hor. I. 3. hoc aequi
noctium fuit in Alexandria die I a. Septebris hor.23.8 p.m. dicti anni Iuliani I 3.& cum ab anno I 39. post Christum,ad annum usque I 6 3. Christi, eHuxerint anni Iso . Iuliani completi,unusquisque videlicet dierum 36 F. & hor.5. ac proinde redierit aequinoctium autumnale diebus Ia.& hor. Ιχ. exacte citius, quam fuerit in dicto anno I 39. post Christum labente, si addantur dicti dies Ia. & hor. I a. dictae diei tr. Septembris , & hor.et 3. 8 . minut.
p.m. dicti anni Iuliani I 6 3. Incidit hoe
aequinoctium autumnale in Alexandria die et . Septembris hor. II. 8'. p. m. & sic eum differentia hor. 8. circiter citius, qua
fuerit dicta obseruatio Ptolemaei 1 q uae differentia pariter ascribi potius debet imperfectioni armillarum Ptolemaei, & refractionibus in eo Solis positu a Ptolemaeo n6 cognitis, alijsque modicis causis, hinc inde ex utraq; obseruatione prouenientibus. Assumamus modo denuo dictam obseruationem Riccioli aequinoctij autumnalis 16 6. secundi post bissextilem diei IaSeptembris anni Iuliani hor. Iq. s. p.m.BO-noniae, & conseramus eam cum obseruatione Tychonio anni 1i86.pariter secundi
132쪽
Astronomiae restituta: Lib. L i i 9
post hi Textilem die I 3. Septembris annitimiliter Iuliani hor.3.38 . p. m. Vranibur.
gi facta. Si itaque praetercamus CXiguam disserentiam inter meridianum Bononiae , dc Vraniburgi, cum a dicto anno II 86. vsque ad annum I 6 6. praeterierint anni fio. Iuliani completi, atque ideo secundum veram mensura auni caelestis, qua utimur, redierit aequinoctiu autumnale anni I 6 6. horis Q. exacte citius, quam fuerit in dicto anno I 386. si addantur dictae horae I a.
dictae obseruationi aequinoctis autumnalis a Ricciolo initae die I a. Septembris anni Iuliani r646. hor. I4. 6. p.m. incidit hoc aequinoctium die II.Septembris hor. 2. 6 P.m. vraniburgi: Vel quod idem est, si demantur dictae horae I a. a dicta obseruatione Tychonis, nempe a die I 3. Septembris hor. 3. 38'. p.m. dicti anni Iuliani I 186.liocaequinoctium incidit die I a. Septembris anni Iuliani, & die a a. eiusdem mensis Septembris anni Gregoriani hor. IS.38 . p. m.
dicti anni r6 6 Bononiae: & sic cum dif-
strentia minutorum temporis 'a . citiusquam fuerit a Tychone obsEruatum dicto anno II 86.8c a Ricciolo pariter cum differentia eorundem minut. 42 . tardius qua fuerit ab ipso Ricciolo pariter ob Ieruatudicto anno I 6 6. quae disserentia minutorum 62. temporis principaliter a neglecta parallaxi, ac etiam aliqualiter a diistrentia meridianorum ortum habet: nam cum
illi altitudini meridianae bolis q6. grad. indicta obseruatione Riccioli debeantur secundum veteres,& modernos Dis omnes Astronomos, minuta duo motui Solis , &Ricciolus non admittat pro parallaxi debita Soli, nisi dimidium minutum ubique; Equidem pro minuto uno cum dimidio,
in quo dissert haec parallaxis Solis a Tychonica,& alioru fere omni u Astronomotu in d.motu Solis diurno debentur minuta temporis 36 .circiter addenda tempori dictae obseruationis Riccioli: quia quem admodum refractiones plus debito sidera, de Solem attollunt in aerem, ita e contra parallaxes plus istito, stellas, di Solem
deprimunt, & decliuiorem reddunt a cireulo verticali, ut videre est in Tychonis libro I. progymn. pag. Ioo. Et propterea exigua remanet differetia temporis in hac collatione dictae obsimilationis Riecioli anni I 6 6. cum dicta obseruatione Tyclionis anni I 386. Si vero considerare velimus quoque disrentiam meridianorum utriusque obseruationis, quia diiserentia meridiani Bononiae a meridiano Vrani burgi, secundum Ricciollina, est duorum graduum, & facile otiam secundum rei veritatem , ex quo est media inter longitudinem Bononig a Magino existimatam in secundis speciatim suis Ephemcridibus , dc inter logitudinem a recentioribus Tychone, Longolnontano, dc Argolo creditam;& ideo si reducere velimus dictam obse u itionem Riccioli Bononiae factam ad meridianum Urani burgi, quae Vrbs orienta- Iior cst, quam Bononia , propter longitudinem suam maiore duobus gradibus longitudinc Bononiae, quia hoc casu addenda sunt tempori dictae obseruationis Riccioli minuta 8.temporis debita dictis duo.
bus gradibus differentiae longitudinis dictorum meridianorum, nam totidem minutis citius fiunt in glesius Solis in puncta aequinoctialia, & solstitialia, prout Ctiam Eclipses Bononig, quam Uraniburgi; propterea nulla remanet fere di flarentia temporis in collatione utriusque liuius obstris uationis, & sic dictum aequinoctium autumnale incidit Vratribui si exquisite die Ιχ. Septembris anni Iuliani,& die a 2.Septembris anni Gregoriani r6q6.iroi. IS. 3 9 P. m.Quemadmodum si reducamus dictam obseruationem Tychonis anni II 86. die sI3. Septembris hor. 3. 38. p. m. Uranibum
gi factam ad meridianum Bononiae, quae Vrbs,ut vidimus, est occidentalior Vraniis burgo, propter longitudinem suam minorem duobus gradibus, qua longitudo Vraniburgi ; quia hoc casu demenda sunt a tempore dicis obseruationis Tychonis minuta 8 temporis debita dictis duobus gradibus differentiae longitudinis dictorum
meridianorum, clim totidem minu is tardius fiant ingressus Solis in puncta aequinoctialia, & χlstitialia, p rout etiam Eclipisses Vraniburgi, quam Bononiae, nulla pariter remanet differentia temporis in hac collatione dictae.obseruationis Tyconis, cum illa Riccioli, dc sie dictu aequinoctium authinale incidit Bononiae die χχ. Septembris
133쪽
hris anni Gregoriani I 6ψ6. hor. I s. 3O . p. m. exquisiis. Quod vero differentia meriridiani inter Vraniburgum,& Bononiam sit secudum Ricciolum duorum graduum, per quos Bononia est occidentalior Vraniburgo , propter longitudinem suam minorem ab occidente, manifestum est, ex eo quia si nulla esset inter Bononiam, di Uraniburgum differentia meridianorum, prosecto Ricciolus non statueret in dicto lib. 3. Alma gesti sui cap. II. pag. I 38. differentiam hor. I. 43 . inter meridianum Bois noniae, & Alexandriae AEgypti, neque assidimaret se ita determinata in lib. suo Geographico sed statuisset illam eandem Om. nino differentiam, quam firmauit Tycho in lib. I. progymn. pag. o.inter Urani butagum, & eandem Alexadriam aegypti, hor. I. 3I . addend. quod obiter dictum sit, quia in lib. . Almagesti sui cap.2. pag. 1 9. videtur sentire idem sere esse meridianum Vraniburgi, & Bononiae absq; differentia cuidenter sensibili. Comparemus modo alteram obserua tionem Riccioli anni 16 3. tertij post binsextilem initam die D.Septembris more
Iuliano hor. II. a T. p. m. Bononiae cum
obseruatione a Tychone facta anno I 87. pariter tertio post bissextilem die I 3.Sep. tembris hor. 9. 26 . p. m. Vraniburgi,& neglecta exigua differentia temporis inter meridianu Bononiae, & raniburgi, quam vidimus ι Quoniam ab anno II 87. ad annum usque I 6 I. effluxerunt anni s6. Iuliani eompleti, & idcirco secundum praedictam mensuram verς magnitudinis anni caelestis , redierit aequinoctium autumnale anni 16 3. hor. II. Iψcitius, quam fuerit d. anno is 87. Ideo si addantur dictae honrr. Ia . diei II. Septembris hor. I. 2 r. p. m. dicti anni I 6 3. aequinoctis autumnalis a Ricciolo obseruati ; Incidit hoc aequino.ctium die I 3. Septembris hor. 8. 37 . p. m. Vraniburgi, & sic cum sola differentia minutorum 4 I. citius, quam fuerit a Tychone obseruatum dicto anno I 87. Quemadmodum si demantur dictae horae II. Ia . a dicta die I 3. Septembris hor. 9. 26
post merid. dicti anni 1387. hoc aequi, noctium fuit die I a. Septembris anni Iuliani, seu die a a. Septembris anni GreSoriam hor.22. I t. post meridiem Bononiae,& sic per minuta temporis 49. tardius:quε differentia,ut diximus, fuit a spretu parallarium, nec non aliqualiter etiam ob dictam differetiam dictorum meridianorum ἔHis enim minime neglectis, hoc aequinoctium autumnale anni I 6 3. vere fuit diear. Septembris anni Gregoriani hor.22.6 p. m. Bononiae. Quod autem parallaxium solarium nouissimus recentiorum Astronomorum spre ius nempe Uendelini,& Riccioli, contra Priscorum, aliorumque omnium communissimam sententiam, causa sit diuersarum hallucinationum in vero loco Solis,& Lunae, ac aliorum Planetarum, tum in obserinuationibus, tum in supputationibus eoru rudem: Manifestum primo fit ex eo, quia saluari nullo modo potest, immo potius falsitatis conuinci obseruatio illius Eesipsis lunaris a pluribus Astronomis in diuersis Europae partibus facta, & super qua idem Ricciolus firmat Epocham motus lunaris in lib. 4. Alma gesti sui noui cap. 22. pag. a 33. quς inquam Eclipsis fuit anno I 643.
die 27. Septembris anni Gregoriani hor. 3o . p. m. Bononiae, Sole ut ait existente in grad. 29. 3 '. Q. & Luna in grad. 4. 19'. 34'. Υ sex digitis obscurata. Etenim cum ingressius Solis in M, , nempe in putamctum aequinoctij autumnalis eiusdem anni I 643. fuerit ab eodem Ricciolo obse uatus, ut diximus die a a. Septembris, anni Gregoriani hor. EI. as . p. m. paritex Bononiae I Prosecto die 27. Septembris
hor. 7.3o .p. m. similiter Bononiae, nimirum
in puncto dicti Ecliptici plenilunii Sol M.
buisset esse in grad. . a I . Io . circiter a ad rationem veri motus diurni Solis post ipsius ingressium in M, ab ipso Ricciolo obseruatum, minime autem in grad. q. 2 t. 3ς. Qi, nec Luna ibidem opposta Solis di eo magis, quia secundum supputationem Tychonicam dictum plenilunium Eclipticum fuit in grad. . II . cir citer ab & Y ut videre est in Ephemeridibus origani, Argoli inc. supputantiu illud
hor.7. O . P.m. origanus, & hor. 7.4IL p. m. Argolus. Quae quidem enormis aber ratio minut. p.& amplius in loco Solis,vel
134쪽
Astronomiae restitutae Lib. I. I a 1
aequinoctii autumnalis dicti anni I 3.ve.
ram non esse declarat, vel obseruationem
huius plenilunij falsam esse conuincit in dicto gradu, & minuto praesupposito 3 sed
quoniam dictum aequinoctium autumnale habet pro se ferme tussiciens veritatis fundamentum, ex supra deductis, idcirco falsus remanet locus ille Solis in dicta eel ipsi
adnotatus, & celebratus, 3c consequenter
etiam Lunae, quia in eclipsibus lunaribus, ut docet Ptoleuiaeus in lib. . Alma gesti,ca facile per principium , & finem eclipsis,
medium cognoscatur: In medio vero Luna sit diametraliter opposita Soli i sane ex loco Solis per priora cognito, certus hahetur Lunet locus, alioquin secus.Haec ametem hallucinatio, & aberratio, non solum ascribi potest refractioni non recte administratae in illa altitudine Lunae supra ho-rigontem, sed etiam spretui parallaxium
solarium , quas cum Uen delino contrais Astronomos serε omnes agnoscere non vult ipse Ricciolus, velut cliam cum K
plero in Marte quoque; Hic enim para1-
Iaxium contemptus contra inueteratam
insigniorum Astronomorum doctrinam reis Ceptam ab oculatissimo nostri aeui Atlante Xychone, respectu Kepleri, & aliorum re- Ceutiorum in obseruationibus caelestibus vere magistro, de facili admitti non pote st ; cum indubitatum sit, terram puncti rationem non habere ad sphqram Solis , sed magnae molis esse, & notabilem differcntiam existere inter visum Solem a superficie terrae, & eentro eiusdem terrae , veluti cum Ptolemeo sensit Proclus Lycius cognomento Diadocus in cap. de hypothesibus astronomicis:&eo magis,quia ad excludendas parallaxes solares, Matur Ricciolus in duabus obseruationibus Alchotomiae lunaris, de fallacia admodum suspectis, ut late dicemus in c. 8. de obliquitate Eclipticae. Quidquid arguat Κ
Plerus in motu Martis cap. is & 64. & in
Ephemeridibus suis pag. i. & in Epitomera
Astronom. pern.pag. 79.eiusque sectatores, contra parallaxes Solis, Ob Martis ad terram approximationem; nam appro Nimatio Martis petigii ad terram non cocludit necessario augmentum parallaxis
in aliquo minuto,sed eam tantum concluderent obseruationes Martis periget,quando uno eodemque tempore factae fuissenta diuersis Astronomis in diuersis, ae inuicem remotissimis Rcgionibus , ut fatetur
ipse Rieciolus in lib. io.Alma gesti sui sect.
. cap. IE. de quibus obseruationibus hactenus minime constat, di lib. I. sect.6.c. I. pag. 699. ubi inquit: Nam lic/ι Martis' sertim, o Veneris, quando maxime ad terram accedunt,po sit ex motibus avarentitus, e rumque anabogia, eoniectura aliqka de ipseνῶ parallaxibas capi, illa tamen valde in maest, semperque cumfuspicion ac diaermas ilia potius ex fallaciola aliqua obseruationum,aut1ncertita dine eo um, qua ad dedηcendum lo- eam ex obseruationibus assumuntur, quam ex diaestate aspectus, ac mera diffantia conseris
Cur autem Iocus Solis verus sub Zodia- eo in dicta Eclipsi lunari diei 17. Septembris anni I 6q3. prout etiam in puncto Equinoctij autumnalis eiusdem anni ro p. di anni 16 6 fuerit in maioribus minutis, qua locus Solis Tychonicus in Epheme ridibus origani,& Argoli supputatus,cum eiusdem aequinoctij autumnalis obseruationes a Tychone sectae anno Is 25.& i 87 quae collatae sunt a nobis cum dictis obser Mationibus aequinoctiorum autumnalium Riceioli dicto anno I 6 3.& I s. fucrint exactissime caelo respondentes: Ratio hu . ius diuersitatis est, quia cum Tycho,ut vidimus, existimauerit annum caelestem esse grandiorem, quam reuera sit, hinc est, ut post M. annos Sol euadat tardior in motu
11bi a Τychone radicitus in dictis annis 1186. & Is M. praefinito: quae tarditas in portat in dicto motu Solis, post dictos a nos 6o. tria sere minuta: & ideo in dicta Eclipsi lunari diei a 7.Septebris anni Gre.
rid. Sol secundum Tychonem fuit in grad.
17 . circiter cum debuisset esse in gr. .ao . es, circiter, & die χχ. Septembris eiusdem anni 1643. Gregoriam hor. 22. s. p. m. Sol secundunx Tychonicum calculum erat in grad. 29. 77 . N' circiter, cum vere debuisset esse in grad. o. Em videlicet
in puncto aequinoctii autumnalis ; quemadmodum si tune Tycho vixisset, ver S
135쪽
Bononiae , Uraniburgi vero per 8. minuta mporis tardiui. Examinemus Mnique obse mem solstitis aesti hi ab eodem Ricciolo iactam, anno I 6. die r I. Iunij anni Iuliani, seu a r. Iunij anni Gregoriani in meridie circiter, quantum, ut alti humana industria potuit obseruari, ut sarrat in lib. I.Alma- gesti sui de Sole cap. i . & confirmare videtur per aliam Solis obserua tionem faetam ab ipso die a 6. Iunij i51 r. in meridie lib. Io. Alagesti sui pag. 6 4. Bononiae; qui annus I 6 6. fuit secundus post bissextilem: & conseramus hanc obseruation m cum calculo solstitit aestiui, a Tychonodeducto ex suis selectissimis obseruationi. bus ,& exarato in suis Ephemeridibus anni II98. quas dicavit Imperatori Rodul-pho secundo, quae sunt in Bibliotheca Seis lenissimae Reginae Suetiae; quod solstitium fuit die D . Iunij anni Iulianii sevi i. Iunisi
anni Gregoriani hor. I I. 3 . p. m. ad meri
dianam longitudinem gr. 3 qui annus pariter suit secundus post bis*xtilem. Et quia differεtia meridianorum est perexigua unius gradus ςirciter, ideo ca dimis
eum a dicto anno IS98. Vsque ad annum 1646. praeterierint anni q8. Iuliani completi , quorum unusquisq; est dierum 36 s.ci hor. 6. Ex propterea rςdicrit dictum solstitium aestiuum anni I 6 6.horis q. 36 .citius, quam fuerit in dicto anno IS98. per supradictam mensuram verae magnitudinis anni caelestis: Ideo si addantur dictae
hor. 9.3Obseruationi Riccioli vide. licet dici i I. Iuni j horio. p m. Bononiaei incidit hoc solstitium aestiuum die II. Iunii horis. 36'. p. m. de si cum differentia hor.
a Tychone stipputatum dicto an uo IS98 Quemadmodum si demantur dictae hor. 9. 36 . a dicta die Ir. Iunij anni Iuliani, seu ai. Iunij anni Gregoriani is98. & ab horis II. 3 . dictis Tyclionicae obseruationis, hoe solstitium vere fuit die a I. Iunij hor.
I. 17'. p. m. anni I 6 6. Gregoriani, & sic per horam I. a . tardius obstruationORiccisi, tum ob contemptum parallaxis, eius in illa altitudine Solis gr. 69. fuit unius minuti, & sic minutorum temporis 23 .cir-ςiter , tum ob fallacias , quas ingens dissi- eultas obseruationis selstitiorum , & praeis sertim friuorum,secum asseri,ut dixit Tycho in lib. a. suorum progymn. 1 pag. I . ad 18. dc pag. 77. & ipse Ricciolus in lib. 3. de Solς c. I . pag. I 3 a. Quod autem dictum solstitium aestiuum fuerit hora. aT . p. m. & non in meridi manifestum fit ex eo quia, cum distantivi,stu interuallum a puncto cuiuslibet solsti- iij aestiui ad punctum cuiuslibet aequinoctij autumnalis sit hoc aeuo dierum 93. &hor. Iq. 8,circiter secundum Trchonis diu digestas, di inuicem collatas plurimas Obstruationes, ut videre est iu l. I. progymn. Pag. I 3.3c I9. ac etiam Io 7. in interuallo,
quod determinat a punctis solstitij aestiui, ad pucta gquinoctij autumnalis, & ab ali, omnibus punctis inuicem in obseruationibus ibidem a Tychone descriptis , & nos latiis me dicemus in cap. I. & 6. de Apogaeo Solis, eiusque motu ; Idcirco si addantur hi diei, de horae dictae diei et r. Iunii
anni Gregoriani, dc hora. 27i. post merid. nempe dies 93. lior. Iq. 8'. circiter,proueniet punctum aequinoctii autumnalis, post dictum solstitium aestiuum, immediate sequentis, in dicta die a a. Septembris dicti anni Gregoriani I 6 6.tior. I I . 3 . post me rid. vi supra diximus, eum exigua differentia alicuius minuti temporis, quq a me ridianorum differentia, dcc. hic neglecta
Quod vero aequinoctium vernale annir 7. sequens post hoc aequinoctium autumnale I 6 6. non fuerit die xo. Martiuanni Gregoriani hor. S.I6 . Bononiae , veluti se obseruasse tr dii Riceiolus in lib. 3. Almagesti sui cap. a . pag. i 4. sed die 2 o.
Martii anni Gregoriani hor. . F.p.m-circiter, neglecta exigua differentia meridianorum, demonstratur per dictas accuraticsimas mensuras, & interualla Tychonici
a solstit ijs ad aequinoctia, & ab equinoctijs ad solstitia: nam sicut demendo interualm tum dierum 93.dc hor. I .8 punctosquinocti j autumnalis anni r6 6. a Ricciolo sedulo obseruati , & collati cum illo Tychonis anni is 86. resultauit punctum solstit ij aestiui secundum Tychonis dictas exactissimas mensuras; ita addendo eidem puncto aequinoctil autumnalis anni I 6εο intς
136쪽
Astronomiae restitutae Lib. I. Ia 3
interuallum , seu numerum temporis, qui secundum eundem Tychonem existit ab
aequinoctio autumnali ad aequinoctii Veris
punctum, nempe dies I78. hor. II. I 8 4 q.
resultat punctum equin et ij Veris dicti anni I 6 7. sub die a o. Marti; anni Gregoriani hor. E. 36 . p. m. Itemque patet eriplurimis obseruationibus a Tychone habitis de aevinoctio Ueris, quas registrauit
Longo montanus in Astronomia Danica lib. I. Theoric. cap. a. pag. I 83. nam sumendo unum aequinoctium autumnale ex
illis,nem ph anni Is 87. qui fuit pariter tertius post bissextilem die Io. Marti; anni Iuliani hori 14. 3 6 . p. m. & dimista differentia meridianorum propter exilitate cum ab anno a 387. ad annum I 6 7. effluxerint anni 6o. Iuliani completi, & propterea redierit dictum aequinoctium Ucris
anni I 647. hor. I I. IS . citius, quam fueritanno I 87. ad rationem magnitudinis anni a Tychone , ac etiam Ricciolo sermo existimatae sane si dictae hor. I I. II .dema
tura dictis horis, di minutis obseruationis Τychonicae anni I 87. proueniet punctum aequinoctij Veris anni 16 7. die Io. Martii anni Iuliani, seu 2 o. anni Gregoriani
Secuo dum autem anni caelestis magnitudinem veram , eiusque mensuram,dcmcndae sunt hor. I a. exacth, ut per dictam memsuram liactenus fecimus: nam his Ia .horis
demptis a. dictis horis, & minutis dictae obseruationis Tychonicae anni I 87. proueniet dictum aequinoctiu dicta die Io. Martis anni Iuliani, seu die xo. anni Gregoriani, dicta hora a. 36 . p. m. exquisite, non autem hor. s. ut se obseruasse ait
Ricciolus,vir tamen laude semper dignissimus
Et suidem, quod longe magis standum sit mensuris, distantijs, atque interuallis temporum ab aequinoctijs ad solstitia, &a solstitijs ad aequinoctia, & a quolibet
aequinoctio , ac solstitio ad alterum aequia noctium, & solstitium a Tychone traditis, di discussis post plurimas in suo vitae cursu diligentes obseruationes exquisitissimis instrumetuis, & organis initas,quaeque i terualla proxime definiuere alij etiam celebres pliues Astron i obseruatoreS, nemo cst, qui dubitare rationabiliter possit',
ac proinde quantam fide mereatur Ap garum, & eccentricitas Solis, quam post Tychonem profitentur admueni sic nonnulli recentiores ope aliqualium obseruationum aequinoctij autumnalis ,& verna-Ιis, & intermedii alicuius loci Solis, cui libet harum rerli eapaei facile manifestum existit. Statuere enim Solis motum ta diorem tribus horis cum dimidio circi ter a . Yado. - & celeriorem tribus similiter horis cum dimidio circiter a G. Q, ad O. Y quam firmauerit Tyclio nostri aeui Atlas, retento eodem situ sermὸ Apogaei, eademq; sere anni magnitudine cum Tychone, idque per aliquastes tantum o seruationes fallacijs diuersimode expositas , & per nullam obseruationem alterius aequinoctii vernalis, ut cum illo eom. parari , di conferri possiit, ac proinde sino praecedentibus necessariis demonstrationibus talis motus Solis per plurimas, ac plurimas totius Zodiaci partes, nimium attentatum cunctis in Astronomia petitis semper videbitur. Propter Tychonis autem existimationem maioris magnitudinis anni,quam v id sit, iam ab anno I 88. ad annum hunc usque I 6 7. de quo agimus , Sol per tria minuta circiter tardius, quam reuera sit,
suos ingressus aequinoctiales, & solstitiales
cssicit, ac proinde horam unam circiteriam importat erroneae tarditatis, haec credulitas in reuersione Solis ad idem punctum Zodiaci: cuius rei exemplum praestat Rcinerius in Tabulis Mediceis ultimo. ditis cap. 7. n. 8. pag.46. ubi fortuito su p. putauit aequinoctiu Veris dicti anni r647. secundum Tabulas Rudolphinas Kepleri, di nulla in calculo, adhibita secundum Keplerum inaequalitate aequinoctiorum , inuenit illud aequinoctium contigisse diei Eo. Marti j anni Gregoriani hor. 3. .p.mis in meridiano Vraniburgi, & conseque inter Romae quoque, propter exiguam differentiam meridianorum, ut ibidem Reinerius ait: Et sub eadem hora, & minutis ferh r illat pariter idem aequinoctium Veris anni i6 7. secundum Tychonicas supputationes, quas exhibet secunda Tabellam , lib. I. proSymn. pag. I ro.& sic iam per hinin ram
137쪽
i a 4 Francisci Leuerat Romani
ram tardius aequinoctio vero caelesti ve nati dicti anni I 6 7. a nobis hactenus di. Rusio. Et quia Io. Domini eus Cassinus in sua obseruatione aequinoctij Veris, quam typis mandauit antro I 6 6. Bononiae per Gnomonem magnum , iam de anno II 76-
erectum ab Egnatio Dante in Templo S cti Petronis, & nuper Riccioli Astronomi eximir consilio correctum, de modo a dicto Cassino renouatum, & ad subtilis mas, ut ait, obseruationes Astronomicas accommodatum, assirmat in libello dicta obseruationis pag. ro. dictum aequinoctiuveris anni r 616.fuisse die I9. Marti1 anni
Gregoriani hor. 9. O . O . p. m.&aequino.ctium autumnale ei praecedens anni I 6 F. fuisse die ax. Septembris hor. I 8. y . a LP. m. ac proinde cum prorsus ferme con ueniat in motibus , di ingressibus Solis in
aequinoctijs,dc in Apogaeo, eccentricitate, ac aequatione centri Solis, & inaequalitate dierum , & in mora Solis in semicirculo Eclipticae Australi 1 Libra per Caprico num , usque ad Arietem dier. I78. di hor. I I. una cum Ricciolo: Hinc fit, ut ea omnia , quae diximus circa obseruationem aequinoctij Ueris anni I 6 7.1 Ricciolo peractam, dicenda sint quoque de praedicta Cassini obseruatione , alijsque aequinoctijsvemalibus,quae pag. I9. ex dicta obseruatione anni 16 6. deducit ad rationem magnitudinis anni ab ipso determinatae die. rum 36s. 8chor.3.q9 . o'. Sequitur enim se e Cassinus etiam opinionem nul Ilus parallaxis in Sole adhibendae, quae parat laxis in ea altitudine meridiana grad. 6 4 circitcr importat secundum Tychonem minuta a. circiter in motu, seu positu Solis, ut supra diximus, & ratio nulla cogit, cur negligenda sit, & discedendum a priscorum , & modernorum omnium sententia, ut latius quoque dicemus in cap. do obliquitate Eclipticae. Rursus,quia ad exquisitum Iocum apparentem verum Solis sub Eclipti ea inquirendum, non solum necessaria est consideratio parallaxis a Tychone,& Astronomis predecessoribus omnibus receptae, sed etiam diametri apparentis solaris , cuius exquisita adinventio adeo dissici lima est, ut idem Cassinus fateatur in pag. 26. dictae suae obseruationis equinocti vernalis I 6s6. se per aliquos annos tentavisse innumeros modos solaris diametri obseruandae, tamen Propter instrumentorum insuficientem ma nitudinem , nihil certi hae in re potuisse determinare ; Et quidem neque id hoc instrumento lapideo consecuturum unquam fore legitur in ipso Ricciolo lib. 3. Almagesti sui cap. Io. pag. Ir6. ubi post plura a Keplero deducta circa solaris diametri ma. gnitudinem indagandam, inquit. Sed haec
persuadere nobis non potMt, qui in eadem dιιi
metro Solis pluribus massis inaestiganda peη econtabaimus; Ubi firmat magnitudinem apparentem diametri Solis , sine unius mi nuti primi errore , definire euidenter impossibile esse, au i dissicillimum, allegas Archimedem in Arenario: Quoniam neq; υι-
sus, neque manus , neque ιυrumenta, quibus
fit obseraatis, digna satis Iunt de , ad id demanserandum ι Et resert Siam similia , quae dixit Ptolemaeus lib. s. Alma gesti cap. a Pagina vero I x7. eiusdem lib. 3. ubi proinmittit se exhibiturum modum obsietuandi Solis diametrum in lib. organico, in quo
inquit: Referemus nafras obseruationesfactis iis Templo Sancti Petroni , ubi est la-- -- tallica cum foramine ad Sotis radium μιυ- mittendum,alta pedes Bisonienses 5 3 .di co
eludens subdit. Sed omnes hi mari 68ρο-
nant posse margines lummarium, aut conseia
Iacis, is umbra pracis. a que sensibili erroris suspicione disicerni, est arimo, n'n comprehensa aliqua particula sensibiti: quod vix, au/ne vix gridem fieri passe, coxsabis experιrivolenti.
Rursus ea, quae idem Ricciolus ait,&refert in eodem lib. 3.cap. IO. Pag DO. m. fiectunt contra ea, quae ientit Cassinus in ,
pag. 3 i. dicti sui libelli: Nam quamuis Sol
in Apogaeo sit a terra remotior, ac proinde minor appareat eius diameter,de quando est in Peragro,sit Ter vici uior,& ideo diameter eius maior videatur : tamen ex mera, ac simplici, & immediata obserua. tione diametri Solaris, prout etiam Eclipsium , non potest euidenter demonstrari Solis a Terra distantia, quia variatio diametri Solaris fit etiam a vaporibus Hori.
Zontis, di vi quadam refractionis, sicute uit
138쪽
Astronomiae restitutae Lib. I. I a s
e uenit numis argenteis in aqua positis, quorum diameter accrescit , dc attollitur, ut docet AthaZen,& Uitellio,Possidonius, Strabo, Cleomedes, Ptolemaeus, Clauius, Longomontanus , quos allegat idem Ricciolus, de lath nos diximus in cap 8. de Obliquitate Eclipticar : Et hoc negotium Lameis ira Solis oppurentis es incredi&lissubtilitatis, ct profundioris, Gr subtilioris indaginis, quam aliqui putent, inquit Ricciolus ibidem pag. Iao. multosque insignes Astronomos fefellit, veluti etiam obseruationes,qua S re fert idem Ricciolus in appendice sui Al- magesti pag. 733. de varietatibus Ortus s laris limbi superioris, ad ortum limbi in. ferioris Bononiae factas . Quae vero magis suspectam reddunt diametrum Solis Cassini inuentam ita dicto aequinocitio Verno anni I 636. ab ipso obseruato minutorum 3I . 6o . sunt obseruationes a Tychone pluries factae altitudinis marginum Solis circa aequinoctia Veris videlicet die I 3. Mariij, di inde inuenta varia diameter Solis, nempe modo minutorum 29'. 3o . modo minut. 3o . 6'. modo 3o 6 . modo 3o . qo'. & modo Io - .& 3o . sci ut testatur Keplerus in Astro nomia optica pag.3q2. Nunquam autem minut. 3I . qo'. & in appendice lib. I.pro- gymn. pag. 822. legitur variationem diametri Solis intra unum scrupulum manere, ita ut in Perigaeo maior non sit 3I . minutis, quod negotium nequit obseruando,
nisi summa diligentia,& peculiari ratione distingui. Denique RiecioIus eodem Iib. 3. AIma- gesti sui cap. Iq. pag. III. in methodo obis
seruandi aequinoctia per Gnomones, ita concludit. GGerum Γιc modus, quam non sit accuratus , stetur Ptolemaeus lib. a. Almatem cap. .ct 6. Instrumenta enim certiora adobseruanda quinoctissent,Quadrantes aer Semiantes magni, quis non gula secunda a rem decadas secandorum sendant. Sed Tycho, ut legitur in lib. I. progymn. pag. Iq. quinoctialium temporum denotationes, quas ibi tradit,deduxit a sex diuersa ratione fabrefactis instrumentis magnitudine ipsa, ct materia metallica ueliditate, diu om/que, ac pinnacidioria exacta dispositione , ua adamus sm elaboratis , ut de aliquosa in Dibusiam tertia,in aliquibus q arta, in nonnullis etiam sextasin pati parte circa altitudines Solis in. quit nos minime dubios facerent I sine qua sane pracsone frustra hoc subtile negosium in.
tentatur ; υnicum enim minutum variationis
in altitudine, cin ob id quoque in declinatione Solis taxia usa etiam againoctia,υbi mammas declinationis diurnae alteratio, longitudine Solis murat scrupulis a L 3ci . quae in temporis decursu integram horam proxime efficiunt, ut vel inde anareat, quam irrito latire Aur nomia penetralia ingredi conentur, qua summa diligentia, praecisione elaboratis organis non sunt instructi. Atq; hinc, subdit, certe nominima occasio, cur haec scientia omnibus suis numeras a prιoribus Mathematicis, nondum ad nos ab iura transmissast, irr sit,adeo ut ne Solis quidem motum , Unde catera omnia dependent, praecisy cognitum reddere sustinuerint. Et pagina I 8. dicti lib. I. pro gymn. postquam de parallaxi , & refractioneis conueniente altitudinibus Solis late disseruit, inquit: Haec propterea eo fistus commemoro, in constet nyris obse aiionibus in solari cur nihil promtis , quod in sensus cadere pessit iubesse ei j, omniaque ad hanc perue-sigasionem necessi ria a nobis cisra vllam δε- suum circums ecte adhibita esse , υt de 1 smainoctialibus ingressi spra indicatis nutilum subsit aubium, quia ita satis praecise se habeant, collaris,er diligenter tum inuicem, tum per se gillatim examinatis qui norum ante cedentium annorum obseruationibus ; quod si sopitia tam certa animaduersion/ paterent ,
utique non tam Hsticitis est a Di, o recentricitatisperuestigatio; Et eodem lib. I. pro- gymn. pag.68. inquit. Hac circa filaris itineris, tum quo ad motus aquarititatem, tam etiam apparentem diuerssarem in hunc motu ὰ ratis obseruationibus demonsratiae in numeros resoluta , non dabitamus , undequaque
rem constare , or ad tantam praecisonem esse deducta, quantam sensius oculorem humanus capere sistineat, ut Solis curriculum ad haec proxima tempora, ea qua decet amus exploratu amplius, quod plurimis retro Rculis hactenus contigit,latere nequeas: Si quis vero hesitationem Ulam hac in parte moueres fumis erit, vel alias hae experiendi auidas fuerit, caret m umenta δ solido metallo exacte con
139쪽
i a s Francisci Leuerat Romani
lum φραla scrupula prima, sed etiam horum
sextam, υel ad minimum tertiam partem δε- termixatim capiant; praecisa enim requiritur
in hac pragmatia scrupuistas, eo quod Sol , vel iuxta ipsa aequinoctia , ubi declinatio eius
mutatur per reniam unius minuti particulam in altitudine, vel declinatione variatam, in
regro scrupulo situm quoad longitudinem al-reret . COAducit autem non unt organo ronomico in hac subtili inquisitione sidere , sed
plura adhibere , utpote terna , vel quaterna varia ratione consecra, aut quotquot in promptu esse sumptus, qui non parat requiruntur, caeteraque necessaria admittunt ; statque non Foliam diuisiones omnes in his sebtilissima , ct accurata diligentia dispanisae,sed etiam pinnacidiorum , atque perpendiculorum circum secta habearur cura, is omnia, quam exquisitissime absque ullo υitio ordinentur. In qu rum testimonium admodum faciunt C. , ,
quae dixit Argolus in Tab. secundorum mobilium in prafat. dum inquit. Pariis tandem Uranien nobilissima huius scien iis lucem in difficulsaris Cimmeriss βουνὸ tenebris obrui, virumque praeinsignem Tychonem Braheu nostra tempestate extulit, qui caelestis machina reparator sicine calami orbibus iam nutan-rtibus auxiliaretur, macula ue atramenti sui Palla6 υeluti male silerabus elueret. Quapνopter in Huennam infala, quae littoralis Dania es, tanquam ad Atlantem montem demigrans, infrumentorum sipellectilem,mi
rumque area Ium , aenearum machinarum
fructura prodigiosum ordinauit, quibus collata etiam exploratorum scienti co comitio, a. νιetases derum , alterationes phansmenon , caeterorumque collucidas nouitates expurans , Planetarum motus, ac Auronomiam totam ex Acheronte, in asunt, reuocauis. Conticescant
sane quaedam rabula, quibus alaba us υπ- Dentι putet,quique eius h pothesibus imaginose blaterant, conuicio obganniunt:sic quis tityrnumeris ιnani gloria addicti , eius positiones d Drquent, quorum patim poena delictum δε- quisum, sese enim natalitio die liba, Ux ex obis fletrace opographica cci eorum libelli in pol- tinctoris manum inciduntihaheniq; i o Lacia Oa te ore , exequiasticem Luitinam.
His addere merito possumus ea, quae enixe de Tychone testantur , di posteritati
cobus VI.Rex Scotorum in suis Diplomatibus editis initio tomi I. progymn.Tych nis: nam dimissis iis, quae refert Rex ipse Scotorum testis ocularis, ut supra dixi in c. a. praefationis,de indefesso studio, de vigilijs, de singulari virtute, & suspicienda eruditione Tychonis,ab eode Rege Astronomorum huius seculi Principe , ibidem nuncupato; Rodulphus Imperator in suo Diplomate de eodem Tychone haec ait: Edaeti itaque e digno, cst quidem eorum,qui iudicare de dis artibus, ac scientys possint , te- simonio,Te ad dia illa perfecti, di accurate
excolenda , Ira, tamaq; praesidia adferre, ut at tibi pares sint , hac aetate et ix reperiantur; Cum enιm generesis Nobιlis, 's opibus , ac fu caltaribas, qua ad praeclara retenta , quorum
opera cum tua coniuncta , certiorem , ilioremque opportunissimo ad hoc delecto loco, obis seruationem reddat, alenda; quae denique ad instrumenta, quibus o magnitudine, is artι-
cio singulari factis, vii diceris, comparandas Priant, Te praeditum,atque in actum esse, nulti , si tibus in t pii, in praelis, in alys
adminicalis, ut domi omnia, qua ad illarum artium monumenta riseritatι cosecranda requirantur in promptu habeasearcere adeoque tempus omne, que ιysium totum,rerum illaris superaram,atque caelestium contemplationi imis pendere, tantumq; in ρο versatum esse,ψρ ter exactam Cometarum docDinam ab inuetecrviis υetustiorum errorabas solide vindicata, cuius iam ante Oecimem abs te insigne est editum , noua quoque calesiam motoum h poth ses, qua omnium aratum obseruationibus exacte respondeant i quod netae prioribus illis Ptolemai , neque'serioribus eversici Θ - hesibus praestuῶ sisse,prater alios se a curatismis tuis obseruationibus doces abs Te
expectentur: minι- ρ termistere voluimus,
oin Reipublicae caum, ad qua hac abs Te orianamenta accedunt,Caesareo no o elogio Te δε- sciperemus decorandum di, o quamquam per te satis animatus es, animandam magis, vasti cissime carpta nauiter,alacriterque per jas,cis.
Hete autem, quae dixit Tycho, & haec te. stimonia de eo pretclarisIuna,ideo recensui, quia Cassinus in pag. D.& ra. dicti sui libelli duabus suis tantum innixus obserua tionibus per Gnomonem factis, os ponensia caelum Tychonic , aggreditur corre
140쪽
Astronomiae restitutae Lib. I. I a
ctionem equinoctiorum a Tychone cu parallaxibus, ἐκ refractionibus debitis ob Ierauatorum, eumque censurat indebitῆ, dum ait. Aequinoctia ochonem potius descrip se, qtialia obsieruata esse oportasset, quam quatia
reuera immediata obseruatione deprehenderit;
Ae si nesciret, quis fuerit Tycho. Verum non longe post , idem Cassimus pag. r 8. dicti sui libelli mutans serme sententia comtra propriam obseruationem dicti aequinoctij vernalis anni ros La se factam, in
quit. Vt enim cer utear,quod seno,quem admodxm pro parallaxi negligenda,υalidissima habeo argumenta, ita vereor ne aliquid refractionis adhuc in i a altitudine grad. I. relinquasur: m tum namque Solis hoc uso 2 3. die ab aequinoctio verno euideter resartatum deprehendo que praeter Tabularum omnium rarionem, is medrum etiam, m. Et pag. 23,
praeparat se ad correctionem; Quae refractio supra altitudinem graduum 4s. Solis
meridianam, neque a Ricciolo , neque a Tychone creditur, ut patet in lib. Io. ΑΙ-
magesti sui sedi. 6. pag. 667. & 668. licete redibile sit ex ijs, quae dicemus in cap. 8.de obliquitate Eclipticie; Tychoni enim
nunquam contingere potuit obseruar
Solis loca aequinoctialia in altitudine solari meridiana,quae refractionis dubia suerit , sed ea obseruauit semper Uraniburgi, sub altitudine Solis meridiana grai. 3
ubi refractio dubia non est; veluti apparet in lib. r. progymnas. pag. I 6. Propterea quanto magis Cassinus, & Rieciolus. se se approximarunt vero ingressiai Solis in puctum aequinoctij a tumnalis, tanto magis elongati sunt a vero ingressu Solis in punctum aequinoctii Veris , ex quo quanto siccior est Rutumnus , ac proindo propter paucitatem refractionum aptior ad Obseruationes caelestes , tanto humidius est Vet,& ineptius ad obseruationes,propter multitudinem vaporum, det aerem crassiorem,&exinde refractionu, ut etiam fatetur idem Ricciolus lib.3.de Sole cap.9. Pag. II . dum est. Aeris enim densitas, ct
crassitIes atmos me, elinque altitudo on est eadem in omnι horizonte, sed maior ia locis humi risus, e rigidioribus , nec in eodem horizonte costans toto anni tempore, sed matur circa b misco Veris confinia, ct in aqui nocti' maior, quam in solsitis assiua, o pluuis ineu nubalo tempore, aAt niuati, oc. Et
ideo libentius Astronomi semper amplexi
sunt obseruationes aequino iij autumnalis , quam vernalis, ad euitandos vapores, di aeris crassitiem, qui impediunt tempore
vernali veritatem obseruationum , ut ait
etiam Tycho in lib. I. progymn. pag. IAS. Cum igitur in iis, quae necessaria sunt
ad exquisitum motum, ac locum apparentem verum Solis sub Ecliptica indagandudesecerit Cassinus in obseruatione aequinoctii Uernalis anni I 636- nempe in consideratione debitae parallaxis, ac diametri apparentis Solis,&debitae refractionis iadicia altitudine Solis meridiana graduum s. quemadmodum etiam Ricciolus i obseruatione aequinoctii Veris dicti anni I 647. non est mirum si ingressiis Solis ilia Ariete in dictis annis fuerit sex circiter
minutis tardior in motu, quam esse debere satis supra vidimus: Hscenim tria neglecta, vel diligentissime non considerata, ex quo varietati subsunt, non solum. Ω-cucidum anni tempora , sed etiam secundum situm Solis horigontalem, ideo una queque in aliquo minutulo aberrata,locii apparentem verum exquisitum Solis se, Zodiaco ut Tyclici obseruauit, certe negant; ac proiade neque mora illa Solisper eosdem determinata vigore praedictarum suarum obseruationum in signis au stratibux dierum I 78. & hor. I s. subsistere potest; Sed necessario vera remanet mora, quam decreuit Tycho dierum I 78. hor. II. I9'. circiter , quidquid dicat Cassinus ire dicta pag. D. de incremento dictae morae, & de sit ac motu.Apogaei Solis, Man sit immobile Apogium Solis,pag.etiam I 3. & I . Nam licet morae Solis inatist tali parte augmentum habitura sit ita futuris
1eculis, ut dicemus etia nos. infra in cap. 6. de Apogaeo Solis; tamen augmentum non
fit simpliciter secundum. motum Apogaei
Solaris, sed. secvixdum aequationem centri Solis conuersam in tempus, & re sultate m
dicto motu Apogaei,eiusque elongatione a punctis aequinoctialibus,& solstitialibus; quae aequatio centri Solis ab Albategnoe
ad nos, mutata parumper est, etiamsi promotum sit Apogae iun Solis per quamplu-