장음표시 사용
171쪽
nare potest,compte de his, quae facienda sunt, disse.
rat, boni consulet. a Tlat. 4. G certὸ ' Medicus non ante imperat,quam per Let. suaserit. Atque ita persuadendo semper mansuete ad sanitatem perducere aegrotantes conatur.' Ubi enim vel per intellectum, vel per sensum partianimal. i. medicus sanitatem desinierit , rationes de caussas
rei, quam facit, reddere solet, & cur ita faciat , subjungit. C A P. II.
H Gnec. D. Medendum jucunde . β Plato 3. de Leg Medendum
M Orborum ' eorporis multae sunt & variae cu
rationes a Medicis inventae: Inter quas 'non est acerba medicina, quae protinus delectat, dum sinat. aliorum remediorum post sanitatem voluptas est. Medici igitur, quantum fieri potest, cum voluptate corpora curent i eisque jucunde medeantur. Pulcre tamen siepenumero habet si quis parva cum molestia bonam habitudinem, & sanitatem corpo- ribus reddat.' Quamvis enim humanus medicus somno aut victu mallet morbum depellere, quam castorio aut scammonio: tamen , quia qus grata , non semperaque utilia, ubi res poscit, crocum nardumve adhibet. Et aliquando leni lavacro, alimentoque grato utitur:nonunquam his omissis, castorium injicit, si πολιον βαρυοσμουν, ο A-οAh,,autpolium, tetrum latὸ quod jactat odorem, aut veratrum tritum potui exhibet: quod neque hie molestiam, neq; ibi voluptatem sibi sinis loco proponit, sed utrobique utilitatem ejus respicit, quem
172쪽
THERAPEVTICE. 169bitu morem gerunt. non enim aegra pars sanabitur , sed sana inficietur contagio. Nam ' pars aegra et un Hi nisi medicina convenienti sanetur,in reliquas etiam ΑΦ' omnes morbum distundit. , ' Oportet igitur optima & salutaria facillimis &jucundissimis anteferre. Hinc rectὸ, ubi opus ea, '& melici alligant, &' corporibus nostris, ut medeantur, vim asserunt. Vbi itaque tristi languebunt corpora morisa Georg. Quod iam non dubiis poteris cognoscere signis Medendum' in primis finibus hostis arcendus est. Nam cum in- initio. travit, & portis se intulit, modum a captivis non Senec. 2. de accipit. Sic ρ omne malum nascens sicile opprimitur:in- si ciere. s. veteratumque fit plerumque robustius. Thisin. Z Facilius est excludere perniciosa , quam Seneca z de regere: & non admittere, quam admissa moderari. 7'nam cum se in possessione posuerunt, potentiora rectore sunt, nec recidi se minuive patiuntur. Quare medere amabo, dum est. ei. ' cicer. Io.D. Principiis obsta. sero medicina paratμr, i
Cum malaperlongas in aluere mora f- d. r.m. Quamvis levia initia morborum serpunt:& α- QMnee Ep. gra corpora minima interdum mergit occasio. 8 s. Hinc ante omnia Medendum
Medici quoque tempora servant Namque '' in morbis nihil est pςrniciosius im
Occasio, qua omnium consilia Dper i oeeasio. Vim magnam in promptu suppeditat. δ' Polyb. s. Sed ' ' rei gerendar occasio praeceps: ' quia saepe inst. Hipp. t.
usu venit, ut multarum rerum de magnarum occa
173쪽
Et ita ' Occasio medicamentis filum adserendae,& necis tribuit momentum. - .mapropter ' Medici est opportuno tempore Secare, Vrere, & Extenuare. Namque in Temporibus medicina valet Ressicienda hic etiam morbi qualitari 'ciere. i. - ' Medici levi*r aegrotantes leviter curant, gravioribus autem morbis periculosas curationes, &ancipites adhibere coguntur. ρ Nempe Medicus primo in levibus vitiis tentat non multum ex quotidiana c6nsiuetudine infleetere, & cibis, potionibus, exercitationibus ordinem ponere, ac valetudinem tantum mutata vitae dispositione firmare: proximus est, ut modus proficiat. Simbdus'& ordo non proficit, sebducit aliqua &cirium cidit. si ne adhuc quidem respondet, inter- . dicit cibis, &abstinentia corpus exonerat. si frustra molliora cesserunt, serit venam, membrisque, si adhaerentia nocent, & morbum diffundunt, manus affert: nec ulla dura videtur curatio, cujus salutaris effectus est. Summae vero amentiae est ob res leves discrimen adire. quare non solent Medici prius ustionibus aut sectionibus uti, quam medicamentis: Dion in . nonnisi 'rarissime sectiones & ignes adhibent, ne 1 . ipsa videlicet vitia corporis magis exasperent: pleraq; autem mitibus & lenibus medicamentis molliunt & sanant.
itas enim 'imbecillior est medicina, quam morbus. C A P. HI.
Contra ria morborum remedia. ct in medendo. quid obstri an luim
plutareLA L ''morbo ad sanitatem redeundi initium, non
fit ab una correpiti morbo membris, sed tum,
174쪽
THERAPEVTICE. ITI cum recte valentium partium temperies praevalens, id quod naturae repugnabat depellit. aeuare necesserib ' curationes ex contrariis rebus adhiberi solent. Nam ' si omnia fieri vel ex contrariis, vel ex mediis soleant, constat ut illud aegrotet, quod vel siccius, vel humidius, vel tale aliquod est. Igitur ex nimis frigido in minus frigidum, & postremo in justam vicem caloris, vel siccitatis, vel humoris meis dicus adducit, transferens sese ex contrariis aut mediis ad eum habitum, qui sanitati accommodatus est: ex quo quidem nihil esse natura fert, nisi quod
Itaque A in corporibus Medicina lanitatem non internecione caloris aut frigoris, sed proportionis quaerit atque conficit. In ipsis autem accessionibus nihil movendumetanium enim in remissionibus remedia prosunt: nec oculos tumentes tentabimus, vim rigentem movendo incitaturi, nec caetera vitia dum fervent. Initia morborum quies curat. Hine = Medicos quoque plus interdum quiete, quam movendo atque agendo proficere recte ixit Fabius.
Spectare debent ipsa terrarum sola, Populiqui victum: ferresic morbis opem. Et quandoqVidem i' Principium rerum,ocustos natura latentu Fata quopictvlim hominum suspendit ab astris coeli etiam in medendo oderum ratio habenda est.
3 Tlutareh.6 vita morali. Tempus eX-hibendi meis dicam. 6 Seneci . de ira 39
175쪽
Pracipua undecima parseu in sorte levata, Qua summam nosiri semper viresque gubernat. Seuaris valetudo consat nunc libera morbis, Nunc oppressa, movent ut mundumsidera cump. Non alia H sedes, tempusve genusve medendi
sibi deposeat, vel cujus tempore praestet Auxilium, O, vita succos prabere salubres.' Periti medici ajunt, non posse oculis mederi, nisi prius capiti medeantur, neque caput absque totius corporis medicina polle curari. Hac de caussi regulis quibusdam toti conserentibus utuntur, &a toto ad partem transeuut.' Et quemadmodum oculos sine capite curare non decet, neque sine reliquo corpore caput: ita neque sine anima corpus. Eaque caussa est, cur medicos Graecos morbi corporis multi lateant, quia totum ipsum ignorant, quod in primis curare oportet: quo male affecto, impossibile est partem aliquam bene valere. Omnia namque vel bona vel mala ab anima in corpus, & hominem totum manant , indeque similiter ut ex capite in oculos es fluunt. Illa igitur primum, & maxime curanda, si modo caput, & universum corpus bene valere debeat.
Non latuerunt i a Philosophum; ' Haec ipsa, in- quibus acquiescebam, medicinae vim habuerunt. In remedium cedunt honesta solatia, & qui quid animum erexit, etiam corpori prodest. Studia mihi nostra saluti fuere; Philosophiae acceptum sero, quod surrexi, quod convalui. Illi vitam debeo,& illi nihil minus debeo. Multum mihi ad bonam
valetudinem contulerunt amici, quorum adhortationibus,vigiliis,sermonibus allevabar. Nihil aeque aegrum reficit atque allevat, quam amicorum affectus. nihil aeque e pectationem mortis ac metum si irripit.
176쪽
Reme etiam ' Medici toto corpore curando , --nimae etiam parti, si condoluit, medentur.' Cum enim Medici totum corpus curare velint ac possint, si magnis providerint, parva contempserint, nunquam bene tunc se totum habebit. i in corporibus aegris, nihil quod nociturum est, Medici relinquunt. IVam ' parva scintilla contempta, magnum emcitavit incendium. Et ' gravius aegrotantii, qui cum levati morbo videntur, in eum de integro inciderunt.' Qirare & instare proficientibus,& ab iis, quae noadjuvant, quam mollissime pedem oportet referre. Faciunt hocMedici, ut remedia perinde perseverent adhibere, vel desinant ut illa recipi, vel respui videt. Quamvu vero ' nihil aeque sanitatem impedit, quam remediorum crebra mutatio: tamen' ubi usitata non procedunt, tentant contraria.
Ita ' Augustus distillationibus , jocinere vitiato, ad desperationem redamis, contrariam &ancipitem rationem medendi necessario subiit:quia calida fomenta non proderant, frigidis curari coactus, auctore Antonio Musa: ''quamobrem etiam pecunia ei ab Augusto multa, ususque annuli aurei libertus enim erat datus est, immunitasque non ipsi modo,sed omnibus eandem artem exercentibus in posterum quoque tempus concessa. Verum enimvero ut palam convinceretur hic Musa fortunae fatique sibi arrogasse,evenit paullo post, ut Marcellus
aegrotans, eadem aue ratione a Musa eodem curatus, mortem obiret.
' Non ideo vitia in usum recipienda sunt, quia aliquando aliquid boni essecerunt. nam & febres, quaedam genera valetudinis levant: nec ideo non ex toto illis caruisse melius est. Abominandum reme
dii genus est, sanitatem debere morbo.
orat. S. si Gnec Ep. t. 7 Idem i. daciem .s. Remediorumutatio. ii Sueton. in omy Antonuia Musa. Senec. I.de ira I 2.
177쪽
Aegrotantium pharmacia, ct diaeta.
D Emedia morbuῶυersis diversa sunt.
Quod etiam ob corporum varietatem necessarium1Dit.' Corpora vix ferro quadam sanantur acuto;
Auxilium mustis succus , herba fuit.
Praterea' Nil prodess, quod non laedere possit idem. Eripit interdum, modo dat Medicina salutem, as juvet monstrat, quaque sit herba nocens.
. ' Naturae quidem opera absoluta atque perfecta gignuntur: paucis ex caussa non ex conjectura rebus assumptis, ut succo aliquo sicca temperentur ad meatus, aut corpore alio humentia ad nexus. Scrupulatim quidem colligere ac miscere vires, non conjecturae humanae opus, sed impudentiae est. Nos nec Indicarum Arabicarumque mercium, aut externi orbis attingimus medicinas. Non placent remediis tam longe nascentia: non nobis gignuntur: imo ne illis quidem, alioquin non venderent. Optima simplicia. Hinc nata medicina. Haec sola naturae placuerat esse remedia parata vulgo, inventu facilia, ac sine impendio, ex quibus vivimus. Postea fraudes hominum & ingeniorum capturae ossicinas invenere istas, in quibus sita cuique homini venalis promittitur vita. Statim compositiones& misturae inexplicabiles decantantur. Arabia atque India in medio aestimantur, ulcerique parvo medicina a rubro mari imputatur, Aliena amamus, proximum contemnimus.' cum remedia vera pauperrimus quisque cinnet.
178쪽
eibin curari nequeunt: medicamenta, ' qua hujus yctus, Hi modi morbis aut vulneribus medentur, ex multis Io. atque interim contrariis inter se essectibus componi videmus, quorum ex diversis sit illa mistura una, quae nulli earum similis est, quibus constat, sed proprias vires ex omnibus stimit: & multa animalia mellis illum inimitabilem humans rationi saporem vario florum ac siuccorum genere perficiunt. Etiamsi omnia a veteribus inventa sunt: hoc semper novum erit, usus & in Ventorii ab aliis scientia&dispositio. Puta relicta nobis medicamenta, quibus sanarentur oculi:, non opus est mihi alia quaerere, haec tantum morbis & temporibus 'aptanda sunt. Hoc asperitas oculorum conlevatur. hoc palpebrarum crassitudo tenuatur. hoc vis stibita, & h mor avertitur. hoc acuitur visus. Terra ista oportet, ct eligas tempus, adhibeas singulis modum.' Medici ad certum morbum adhibito medica- . Plutareh. danaento, id facultate ejus perspecta transferunt, dein- μη iena poetu. de & accommodant ad quaecunque similia.' diuturnis vexati morbis, quando de usitatis remediis, & consueta victus ratione desperaverunt, ad lustrationes, amuleta, & Somnia se convertunt. Amuleta.= Scriptum reliquit in Ethicis Theophrastus, ae- Τ Idem in via grum Periclem amico cuipiam, qui ipsum invisebar, amuletum ostendisse,a mulieribus extollo suo suscpensum, quasi, cum eas etiam toleraret ineptias, graviter admodum aegrotaret. μὴ πον
Nil profuturis abstine operam impendere. Quod ad diatam;
' Medicus tibi quantum ambules, quantum exer- 7Senec. .7s.cearis, monstrabit. Ne indulgeas otio, ad quod ver
179쪽
git iners valetudo; ut legas clarius, & spiritum, cujus
iter & receptaculum laborat, exerceas; ut naviges,& viscera molli exercitatione concutias: quibus cibis utaris, vinum quando virium caussa advoces, quando intermittas, ne irritet & exasperet tussim. Pracipue verὸ 'in aegris opportunitas cibi salutaris est.' Medici tradunt, salubribus epulis non prius nutriri corpus, quam impedimenta pellantur: Hmpura corpora, quo magis nutriantur, eo magis laedi.' Vinum in acutis periculis, nullis dandum, nisi qui manifestas remissiones habeant: & has noctu potius: dimidia enim pars periculi est noctu, hoc est, spe somni, bibentibus: nec a partu abortuue, nec alibidine aegrotantibus, nec in capitis doloribus, nec quorum accessiones cum frigore extremitatu fiant, nec in febribus tussientibus, nec in tremore, nerVO-rumque doloribus vel faucium, aut si vis morbi circa ilia intelligatur, nec in duritia praecordiorum, venarum vehementia, neque in opisthotono, tetano, nec singultientibus, nec si cum febre dyspnoea sit. Minime vero oculis rigentibus, & genis stantibus, aut defectis gravibusque: nec quorum conniventium perlucebunt oculi; vel si lemae in oculis erunt. Minime lingua fungosa, nec gravi,& subinde imperfecta loquentibus: nec si urina dissicile reddetur, neque expavescentibus repente, nec spasticis, aut rursus torpentibus, nec si per somnos genitura effundetur. Id autem maxime tracta, quod in te infirmissi. mum senties. Nota habet quisque corporis sui viatia. itaque alius vomitu levat stomachum, alius fie-quenti cibo fulcit, alius interposito jejunio corpus exhaurit & purgat. Hi quorum pedes dolor repetit, aut vino, aut balneo abstinent: in caetera negligentes, huic a quo fore infestautur, occurrunt. a Nec
180쪽
' Nee desperaveris etiam diutinos aegros posse Id mari, si contra intemperantiam steteris, si multa invitos & facere coegeris & pati. Pessime igitur ' fere domestici & familiares Me- Iiam ridici, aegris corporibus, non qua optimum & celer- cons. p.rimum est, medentur, sed qua licet.' Nullam habet spem salutis aeger, quem ad Ταm D. intemperantiam Medicus hortatur. Nullum finitur vitium ibi, ubi oritur. ' Hal.Max. 9.
& circa debere, ut modum vivendi mutet: ac si aegrotus in hoc obediat, tunc alia jam illi ad medelam coserre.
Quid Medico in desteratis agendum.
Interdum docta plus valet arae malum. .
7 Initia in potestate nostra sint, de eventu fortuna judicat. Sedlicet ' morbos insanabiles non vincat: tamen ' Idem adhibetur aliis in remedium, aliis in solatium. Non possis oculo quantum contendere Uncem Non tamen idcirco contemnas lippin inungi - Nec quia desseres invicti membra Glyconis, Nodosa corpus nol prohibere podagra. iEa quodam prodire tenus,si non datur ultra. At ' desperatis Hippocrates vetat adhibere me- dicinam. Quamobrem ' si ejusmodi sit malum, ut commode possimus aggredi, aggredimur, totoque ad- ' nitimur studio, ut aegrotum servemus. Sed si affectum jam invaluisse, stiperasseque viderimus , nec manum omnino admolimur, idque vetustam quan-
or equidem hominem consulentem aegroto 12 j victum intemperato, inprimis hoc siladere