장음표시 사용
211쪽
Intimapars homini vero flagrabat ad ossa, Flagrabat stomachosamma,ut fornacibin intin, Nil adeo possit quicquam leve tenueve membrisu Verrere in utilitatem. Et ovidius eleganter hunc locum Thucydidis demesibus etiam rejectu expressit: Viscera torrentur primo, sammisque fatiscunt. Indicium rubor eis, ductus anhelitus igni, Adera lingua tumet, tepiduque arentia ventis Ora patent, auraque graves captantur hiatu; Non stratum, non ulla pati velamina Iossunt, Dura nec in terra ponunt praecordia, nec fit Corpus humo gelidiised humus de corpore servet. Hinc in peste Attica Lueri est. ' - ad ventos, ad frigora semper In fluvios partim gelidos arentia morbos Membra dabant nudum jacetes corpus in undas, Multi pracipites lymphis putealibus alte, Inciderunt ipso venientes ore patente, Insedabiliter sitis arida corpora mersans AEquabat mulium parvis humoribus imbrem. Idem in Thebana pse observatum: η Starea oedia ' mos liberior domus elato
Custode sinit, petit is fontes, Aliturque sitis latice ingesto.
Diodor. Ge. Causam asserunt, Τ quod etesiae non perflarint, ix. Sibo quibus semper refrigeratur magna pars aestus, calore autem increscente, & aere reddito inflammato, contigit humana corpora nulla refrigeratione
inventa. Alii non adsitim, sed ad animi perturbationem, ct insaniam reserunt hanc sesepracipitamsi mentem. Sic de Mediolanensi psilentia historicu/:
Nataticim. Erat sane acerrima vis morbi, quoniam illo corre-Ηψιλ7- pti primum insania mentis, & quasi furore quodam corripiebantur, invadebat dolor capitis intolerabilis, atque nonnulli antequam distineri possent, se
212쪽
T H E R A P E UT I C E. 2O9 praecipites e senestris nulla habita ratione altitudinis dejiciebant. Alius de peste Carthaginensi commemorat, 'mente emotos&insanos facti os pullasse Dud. Ge.
obvios; stallapse, ' multos arreptis armis quasi in hostes irrupturos, in se ipsos ferrum stringentes, 'mutuis vulneribus concidive.
Signum xviii Hr, ' Sitis insedabilis. Prater Lu- '
Fontibus, sesuvis, puteisque capacibus harent, Nec sitis est extincta prius, quam vita bibendo. Inde graves morbo nequeunt consurgere, ipsis. Immoriuntur aquis, aliquis tame haurit se illas. Nec non Virgilius: Nec via mortis eratsimplex, sedubi ignea venis Omnibus acta situ miseros abduxerat artus, Rursus abundabat fluidus liquor, omniaque inse Ossa minutatim morbo collapsa trahebat. Signum xlx, Vigiliae. Ita in peste Atheniensi ' re- Α Irim. quietis penuria, ac vigiliae perpetuo urgebant. Nec requies erat ulla mali, defessa jacebant Τ Luer. ein
Corpora, mulsabat tacito medicina timore, Quippe patentia cum totas ardentia noctes Lumina versarent oculorum expertiasomno. fraterea inpeseAtheniensi ' corpus,quoad morbus Thue .est. quoque Vigeret, non extenuabatur, sed resistebat praeter opinionem malo , adeo ut vel morerentur
plurimi nona &septima die, ex interno aestu adhuc habentes aliquid roboris, vel si effugerent, descendete morbo in ventriculum,& exulceratione vehementi in ipso excitata, profluvioq; simul sincero incidente,& multi postea ex imbecillitate interibant.
Ex quibus verbis is alia signa eliciemus. Ac primo xx, quod ea Corporis nulla extenuatio, in iis scilicet,quibus morbin non ultra dies criticos morborum acutorum porrigebatur: qui verὸ ulterius vi-O ram
213쪽
ram tr hebant, tandem etiam extenuabantur ad ut isfaciem illam incurrerent, quam a descriptione Hippocratis in Progn. Medici appellaresolent Hippo-eraticam, is eleganter expressit Lucretius: . . Ad supremum denique tempus, Compressa nares, nasi pri moris acumen i nue, cavati oculi, cava temporacteida pedis, Duraque inhorrebat rictumsons tenta minebat, Nec nimio rigidapon strati morte iacebant. Vtrums autem ' in febricitantibus,& nihil comminui corpus, vel etiam extenuari magis quam ratio expostulat, malum. Illud enim longitudinem morbi arguit, hoc debilitatem. ' Caussa istius, cutis densitas, & humorum crassities, qui scilicet glutinosi, & viscidi cum sint, dissicillime solvuntur. Signum xx ipsis Atheniensis erat Dysenteria,&Diarrhoea tacera, sive alviprofluvia,in quibm vel cum torminibus, vel biliosus humor impermixtus, . excernitur: pessimo Medicis indicio.
morum si quis ut ea vitarat funera leti Vlceribus tetru, b nigra prosuvie aIυi,
Posterius tamen hunc tabes, letumque manebat. Solet autem succedere' Dycenteria: o, talis ab atra bile lethalis. Caussas viis Gai in Comm. Pro υium porro eui tetri sanguinis acre Exierat, tamen in nervos huic morbus, ct artim Ibat, in partes genitales corporis ipsas. Et graviter partim metuentes limina let πιυebant ferro privati parte virili, Et manibuου sine nonnulli pedibinque, manebant Invita tamen, is perdebant Iumina partim. - , , In pestescilicetAtheniensi,ubi' siquis fuisset ex ma-δ ximis periculis superstes, extremorum prehensio id significabat. Invadebat enim verenda,& in summas manus ac pedes:& multi his amissis effugerunt.Sunt
214쪽
T H E R A P E V T I C E. 2II etiam qui oculos amiserunt nonnullos vero oblivio
coepit statim a morbo vendicatos omnium rerum pariter, nec agnoscebant seipsos, aut familiares.' Atque etiam quosdam coepere oblivia rerum Lueri eis.
Cunharum, neque se possent cognoscere ut ipsimne reliquis signis aduenda, Pudendorum inflammatio, Extremorum sideratio, oculoru amssio & caecitas, atque Oblivio. Sic legimin quos ' in peste Carthaginensi quos- adam in furorem actos, in rerum omnium oblivio- I .BAL nem incidisse. Et in ea, quae Anno CCCCLV. in Oriente, cum Martianus imperaret, grassabatur, primis duobus diebus, homines ex vehementi inflammatione oculis privatos, tertio tussi vehementissime conquassa- tos, interiisse.
Et hac sunt fere Symplomata illa qua Thue des, ct ex eo Lucretius in celebri Atheniensium peste
y Multaqueprater mortis tum signa dabantur, 3
Perturbata animi mens in maerore metuque,
Triste supercilium, furiosus vultus,inacer, Sollicita porro, plenaquesonoribus aures, C dis genere monuimus de moris omnibu , hic Phaeserisito maximὸ locum habet, non tantum apse, iam cor- a peste. rapios liberare, sed sanos praservare. Initium morbi est,aegris sana miscere,sive infe- Mare. t. d. cta loca ingredi. tranquilL7. Inprimis igitur ε facito contagia vites. Ovid. i. δε Hac etiam pecori spe nocere selent. rem. Amor.' Serpunt vitia, & in proximum quemque transi- si Senec. daliunt.Itaq; in pestilentia cavendum est, ne corruptis jam corporibus & morbo flagrantibus assideamus, quia pericula trahemus, statuq; ipso laborabimus.' Quo propior quisque ea servitque fidelius egro, ' Ovid. 7. In sanem leti citius venit.
215쪽
Cavendum etiam bona vivendi ratione, ne tarpus Liuiri.inviti impuruscateat humoribus.' Socrates adeo parce ac temperate vixit, ut quum Athenas pestis saepenumero vastaret, solus ipse nunquam aegrotaverit.
Ab eadem caussa ' cum appetentem pestilentiam praesentiret Apollonius Thyanarus, civibus illam Ephesiis ante praedixit. Mox rogante Domitiano, unde is pestilentiam praesensisset, Diaeta , inquit , magis tenui, magisque sobria, quam caeteri mortales usus, ita primus omnium qualitatem aeris vitiumque deprehendi. y Hippocrates venientem ab Illγriis pestilentiam praedixit, &discipulos ad auxiliandum circa urbes dimisit. Elpraesagia, ut melius vitare possis, monebunt.' Talia significant lucentessape cometa .
Funera cum facibus veniunt, terruque minantur
Ardentes sine fine rogos, cum mundus is ipsa
gratet natura novum sortita sepulchrum. Medici pestilentem aestatem praedicunt ex aranearum multitudine.' Cur annus pestilens tunc invadit, cum Sol multum vaporis de terra excitat 3 An tunc annus humidus, pluviusque significetur, necesse est, terramque madescere necessarium. Fit igitur, quasi locis palustribus, gravibusque proinde inhabitetur: & co pora quoque multis tunc excrementis redundare necessarium est, ita ut aegrotandi materiam habeant in aestate.
Censeturofutura pestissignum,si lupi rivitates
7 philostr. Pa- ingrediantur, se damna inferant. Ita ' lupos Apollo pestis praeludium facit. praemittit vero ad aegrotaturos, hominu benevolentiae caussa,& ut sibi caveant. Pestem vero iam grassari non modo patebit exs-gnis, qua supra attulimus,sed etiam ex corporibus eo
216쪽
non illa canes, avidaque volucres, Non eani tetigere lupi.
Ita in pse Atheniensi ' aves & quadrupedes, T vicit.
quaecunque hominum carnes attingunt, cum multa essent insepulta cadavera, vel ad ea non accedebant, vel si gustassent, moriebantur. Idem expressit more suo Lucrarius , Multaque humi cum inhumata jacerent corpora Corporibus,tamen alituum genus,atque ferarum Aut proculabsiliebat, ut acrem exiret odorem, Aut ubi gustarat, languebat morte propinqua. . Erat quoque manifestus avium huiusmodi desectus,&neque visebantur usquam alibi, neque circa tale quicquam. De vulturibus, quos instinctu quodam naturali pestemfugere volunt, mentio fit apud Livium. 'Sa- s. aere. r. tisque constabat, inquit, nec illo, nec priore anno in tanta strage boum,hominumque, vulturium unquam visum.' Nec tamen omnino temere illis siolibus ulla ' Luen est. Comparebat avis, nec noctibus secla ferarum iExibant bivis, languebant pleraque morbo . . Et moriebantur, θα= Canes vero magis sensisse significabant eventum, ob suum cum hominibus contubernium. In primis sida canum vis 4 Lucri cit. Strata viis animam ponebat in omnibus agram. Extorquebat enim vitam vu morbida membra
Sic Pestis ab Apolline Gracis immissa,
y obe, αι irris, e -νοις 7 Homer. N. IMulos percussit primo, niveamque cauum vim. Canes vero praecipue, qui puro egent aere,sen- ' Eustath. io serunt malum, propter odoratus&ipsi acumen acu- Omφ' .
te participes facti maleficii, & praecipue qui erant, I 'ut ait Homerus, albi, tanquam alba, ut ajunt, cor-
217쪽
pora, quia rariora, magis obnoxia damnis sint,quam nigra. Bine igitur GLItal. ' Vim primi sensere canes, mox nubibus atris 'Fluxit deficiens penna labente volucris,
Inde fera silvis serni, tum serpere labes Tartarea, arque hausis opulari castra manipsis. Quando itaque praesagia ista observas, ct jam
ooid. . M.L ' Strage canumprim volucrumque, aviumque, boumques
Inq e stris subiti deprehensapotentia morbi ea
3 caso. Tunc tua res agitur paries nam proximus ardet. Pestis euratio igitur tam adproer tionem, quam ad cu- naturalis. rationem curandus, insalubres venti pestilentia vectores, quantum fieri poten, excludendi.' Varro t. de In peste Corcyraea, cum omnes domus repletaressent aegrotis, ac funeribus, Varro immisso sene-istris aquilone, & obstructis pestilentibus, januaque
etiam permutata, caeteraque ejus generis diligentia, suos comites, ac familiam incolumes reduxit, Hippocratis pracepta uultu. Plutarch. ad Sie Ο Empedocles regionem sterilitate & pe- stilentia liberavit, obstructis montis faucibus, per quas auster in campos incidebat. 4 Luran. Q ucta lues, dum missa iacent incondita visis Corpora: nam miserosi lira tentoria cives Spargere, funus erat. tamen hos minuere labores A terra pelaguri pulsusque aquilonibus aeri, Tisoraque, is plena peregrina messe carina. Apollo etiam apud Homerum Gracis ad exerentum revertentibus, iam sacrificia placatus, vem
tum immisit, ad pestem scilicet depellendam,
Nisee dedit Phoebus humentu flamina venti.' Eustath. in ' Solutam simul pestem poeta ostendit. pestis
comm enini tristitiam dissipat ventus. dc naturam venti docet
218쪽
TRE RAPEVTICE. 2IScet, qui ex humore aquarum exhalato Solis riicitur.
Ita ct recens se limpida aqua corruptam corrigit. Dum Selinuntios ex adjacentis fluvii foetore pestis Laert. 8.nvasisset, excogitavit Empedocles duos quosdam ex vicinis amnibus proprio sumptu in flumen illud immittere, ut ex commixtione aquae dulcescerent, unde pestis sedata. e' Pestilentiae, quae Solis obscuratione contrahi- Plin. 3ς. 17.tur, ignis suffitu multiformiter auxiliari certum est. Ignis quoque aere uetat. ' Etenim Medici cen- , Trutareh. d. sent adversus pestem remedio esse copiosam fam--ct inrimam, utpote quae aerem attenuet. hoc autem sit rectius si odorata ligna urantur, ut cupressi, juniperi picea. & Acro medicus Athenis tempore magnae
pestis gloriam sibi paravit, jubendo ignem pone
aegrotantes accendi: nam juvit non paucos. Idem ante illum fecerat Iacchenus. gyptius, vir religiosus, & ad multa mistuosus. floruit sub Senye rege AEgyptiorum, anno circiter ec Lxx adilavis appendens & incantans remedia, & in doloribus ac morbis profluandis sophista sum. 'mus, qui pestilentiarum epidemias extinxit, & primum circa canem sirium exortum & impetum igneum astri placavit:quare honorificὰ sepultus est.& si quando publice morbus grassatus est, ad monumentum hujus confugientes sacerdotes, & debita secra peragentes, ex altari ignem accendentes, ct incendentes pyras per civitatem, & scelentis aeris pernitiosum illum morbum conficientes ac pervincentes, hoc novissimum morbum extinxerunt ignea Ab AEnptiis, ε qui noctu soliti consergere, & F PlutareLin inquinatum aerem sussilibus de odoratis incendiis
purgare, didicit fortassesive Acro,sive potius Hip- ὸ
219쪽
ratiocinando praevidisset pestilentiam in Attica iregionem venturam, praedicens id futurum, &ubium, & discipulorum curam gessit. quibus ver conjecturis id pr vidisset, facile conjici potest, nen re dc ex constitutione praecedenti,& ex ventis, qufando essent delaturi ex AEthiopia, ubi saeviebat.' Quapropter laudo vehementer admiratione diagnissimum Hippocratem, quod pestem illam, quae ex AEthiopiaGraecos repente invasit, non alia rati ne curavit, quam aerem immutans & alterans, ut non amplius talis qualis tunc erat, insectus scilicet respiraretur. Jussit igitur per totam civitatem accendi ignem, qui non simplicem incendii materiam haberet, sed coronas & flores omnium fi grantissimos odore. Haec esse conssiluit ignis alimentum,& illi praeterea affundi unguenta pinguis sima, ut ita purum jam essectum homines aerem respirantes, a peste vindicarentur. Alii igni in ieiunt ' Sulphura cum lassis. α
Vt fimigem domum. , ' His autem modis aer humidus & frigidus, adc5trari. 1s qualitates transmutatur, nempe calidas &
ssiccas: vel potius Θ pestis seminaria igne
consumuntur, foetor odoratis tollitur. In magna pestilentia Commodus Imp. medic rum cosilio secessit in Lauretum, a laurorum nemoribus nomen adeptum, quod scilicet laurorum bonus odor reluctaretur, ac resisteret aeris corruptelae.
Certe 'Laurus Delphicae folia, trita, olfanaque subinde, pestilentiae contagia prohibent, tanto magis, si etiam urantur,
220쪽
THERAPEVTICE. 2IT Idem assersione vini prestitum.
' Quo tempore tava pestilentia grassabatur Α- Lueram. Scthenis existimavit Architelis Areopagitae viri uxor, astantem sibi Toxarim jussisse,ut Atheniensibus di- .ceret cessaturam pestem, si vino multo conspergerent angiportus. Quod cum saepe fecissent, non amplius grassata est pestis,sive vapores infestos odore suo vinum extinxit, sive quid aliud efficacius cognitum heros Toxaris, utpote medendi peritus, constituit. Vini inpeste abigenda vim sensit 9 3 Caesaris exer- Tlutareb. citus, cum in eo luesIestilens horridi comes victus grassabatur. Quippe vino largius hausto, comessa bundi inde, & bacchabundi in via ex crapula propulsaverunt, alteraveruntque morbum, conven in diversam corporis habitudinem. - ' Temporibus medicina valet.data tθoreprosunt, 'orii et arta Et dara non apto tempore vina nocent. In pestilentia quoque vim magnam auxiliandi habere dicuntair. Non tamen in omni conveniunt. Profuit inserto latices infundere cornui Teneos, ea visa salus morientibus una; 3. - Mox erat hoc ipsum exitio ,furitique refecti, Gς PArdebant.. Hinc illa calamitas, γ' in pese Atheniensi obse mata , ' quod alicui conferret, alium id laesisse. si Thue ..it.
i. Z Nam quod alta dederat vitales aeris a m Luer.est. Volvere in ore licere, coeli templa tueri, ' Hoe aliis erat exitio, letumque paralat. Dixta.
. Hoc in hae ipsa pese exemplum Socratu, de quo iam monuimus, documento es polin. 'Temperan- Q. Mi. . tia eum fuisse tanta traditum is,ut omnia fere vitae suae tempora a valetudine inoffensa vixerit. in illius . . . pestilentiae vastitate, quae in bello Peloponnesiaco . in primis ipsam Atheniensium civitatem interne- cino genere morbi depopulata est,is parcendi,m0