Aditus novus ad occultas sympathiæ et antipathiæ causa inveniendas per principia philosophiæ naturalis, ex fermentorum artificiosa anatomia hausta, patefactus à Sylvestro Rattray ..

181쪽

untur, ergo vel Meidentibus eius vel nitiator non ab aecidentibus eius, quia tunc ac- Edentia non solum producerent substari tiam, sed ex nihilo erearent. Praeterea fio ma non esset principium, eum ab alio produceretur.

Dieunt sormam ex nihilo fieri, id est ni hilo sui, non vero ex nihilo subjecti. A eri e distinctio difficultatem non tollie . eum nolint eam fieri a subjecto, id est m-teria tanqnam parte essentiari ideoque ex nihilo adhue essentialiter sit.

Si forma educeretur ex potentia mate Tiae, vel existeret materia vel non existeret.

Non posterius; quia sui dictun, ex nihilo nihil fidi Si prius,existentia eius vel erit Physica vel Metaphy scar non Physica,quia - , materia est pura potentia, Physica, existe tia est actus. Si sit Metaphysica tantum, uti. distinguunt, quomodo forma aeriperet a materia existere physice, cum nullus da , bit quod ipse non haber. Distinguant licet in aeternum de potet -- tia materiae cductiva di receptiva, ego nihil

. . 7. -- prorsus

182쪽

,rorsus audio, nisi formam educi ex gre nio, sinu, vel potentia materiae, id est,m l eriam habere in se aptitudinem ad reri' 'endam formam, si quis dederit, non rifabricandi forma, ideoq; serma non educitur ex forma,sed in materiam inducitur Alia sententia est Epicureorum, qui, quia viderunt Aristotelis opinionem non posse bene defendi, & formae substantiales iis imperscrutabiles videbantur, eas da

ri negantes pro constitutione & gener tione corporis naturalis ad atomos se conis ferunt, disentes duo esse principia concretorum, atomos & Inane, existentia atomorum evincentes ex eo, nimirum considerando quidnam singulis horis iis quae lente erescunt adveniat,& quid singulis horis docedat ab iis, quae sensim imminuuntur: ut in nutritione vegetabilium & animalium,& in insensili decremento, interim non at tendentes quot rami, solia, flores, fructus,& semina quotannis in arbore fiant, ut, singulis exacte in statera libratis, aliquot uncias singulis horis alimenti eas confice-

183쪽

re eonfiteri neeessum sit. dem eveniet etia' in nutritione Animalium, si quantitas cibile potus ingestorum conferatur eum excrementis omnibus & praeterea in arboribus praeter folia, &e. truncus arboris quotannis grandescit in qui ista requirere indivisibiles atomos, & non aliter fieri positi existimat, eum sensuum testimonia repudiare concludendum, eum nihil,ut probatum, requiratur ad nutritionem veget bilium praeter aquam Secundo dicunt istos Atomos, uti vox sonat, esse indivisibiles, & ob identitatem substantiae quam sortiti sunt, prorsus ejusdem esse naturae, unde nulla disparitas. Praeterea dicunt 'eos hόbere magnitudine, figuras, gravitatem, & unum esse alio maiorem. Sed quomodo Atomorum pariter indivisibilium unus potest esse alio major - di gravior, di diversas sortiri figuras, nempe Sphaericam, Cubicam, Hexaedricam, lenticularem, &e. Credat Iudaeus apella. Si autem quaeratur, quomodo hoc manife-

eum sit eos habere diversas figuras, cum

184쪽

atomi non possint sensari, fle eoneretaeo rpore figuras & proportiones sortiantur a

formis per sermenta, ut dicetur, non a tem 2b istis atomia non existentibus.

Tereio dicunt, Atomos qui possunt dividi, non habere inane in se, sed omniaeoncreta, prout sunt duriora vel molliora. plus aut minus vaeui possiderer quod non dixissent, si attendissent, quod ex eorum placitis necesse sit atomos rares eri. Nam dieunt ignem, formas, spiritus animales brutorum, effluvia magnetis, saecini,&α fieri ex flore materiae, εο ex atomis multo subtilioribus quam sunt eorpora reliqua. Hinc sequeretur corpora, quo compacti mra & duriora, & plus materiae participarenteo esse activiora, spiritus formas,&c. quia multum vacui possident, esse minus activarquia vacuum nihil est, nihil autem nihil aiactivitatis habet. Praeterea idem seipsum insormaret: nam raritas & densitas non inserunt differentiam speeifieam, &, si spiritus animales perciperent omnia in brutis, nam illos ab antina , di animam a tempe , G 1 camen

185쪽

348. ramento non distinguunt) simile a simili

perciperetur, nempe atomi subtiliores,qui sunt anima, perciperent alia sensibilia ex atomis minus subtilibus. γQuarto dicunt, atomorum eoniunctiois ne res Omnes generari, & segregatione corrumpi & interire, atque inter se varici modo agitatos, conjunctos, segregatos, &dispositos,proprietates omnes naturae oririginare, explicare, & ab innata sibi gravit te moveri, asscribentes iis proprietates ge. nerales, nempe maMitudinem, figuram, identitatem substantiae, gravitatem, atque etiam proprietates specifieas, ut sunt diversae species figurarum, planities, acuties, angularitas, asperitas, obtusitas, orbicul ritas: & dicunt istas omnes congenitas esse proprietates, &inesse iis qua tales. Alias etiam asscribunt iis proprietates,quae possunt abesse vel adesse; & quae insunt

quatenus concurrunt ad generationem Becorruptionem concretorum, ut sunt concursus, positio, connexio, ordo, numerus.

Quaero primo, si magnitudo, figura, &

186쪽

ea terae proprietates generales, & proprietates specificat, ut sunt figurarum species

rotundae, oblongae, orbiculares, hexa dron,&e.. inter se concurranti connecta tur, &c. an unquam aliam aliquam quali

ratem ab iisdem diversam generabunt Nam magnitudo, gravitas, figurae diversae, ut planities, angulari as,&α diversas dimensione& secundun longitudinem, latitudinem, & profunditatem producent et aenunquam odores, sapores, colores, atqu alias qualitates manifestas aue oceultas sui loquuntur et iis etiam jungatur ealo ' quem aliquandis atomis a creatione im pressum, aliquando a motu atomorum imvissimorum oriri volunt nam qualitates si bi similes qualitates generant, neque aliast' ut ealor calorem tantum per se producit i

item diveris spacies figurarum connexae vel disjunctae diversas figuras producunt, praeterea autem nihil. Licet in istis absurdi superlative sint, tamen dieunt se melius aliis Philosophis explieare naturae phaen mena. At si interrogentur, unde proced

187쪽

sensatio in brutis, dicunt a varia eonnexuone & concursu atomorum subtilissimo. rvin inter se. Si autem interrogentur,qualis vel qualiam sit concursus, vel quare a concursu horum potius quam aliorum, ipsis fatentibus in obscuro latet. -- qne similitudo desumpta a connexione, ordine, & transpositione literarum Alphabeti aliquid evineti praeter hoc, ut ex lusistiteris variae apparitiones fiunt a diversis positionibus, & variae syllabae & verba fere innumera, a diversis connexionibus,sie dato quod sint atomi, & quod habeant talea

proprietates generales & speciales per connexionem, congregationem & segregatimnem, diveris erunt & paene innumerae 1

cies figurarum, sed quid aliud nobis adhue

Quinto, ut probent atomos mirabiles posse producere effectus hoc utuntur argumento satis fragili. In inanimatis rei aut stupenda effecta, quae a solo temper mento proveniunt, Ergo in brutis, iudicarire, meminisse, appetere, sugere,, atq ej -

188쪽

rso eiusmodi provenire possunt ab eorum temperamentis, id est a materia & qualitatibus vivacissimis, i. e. a materia & materiar& supponit actionem fieri ab inopinato, cujus contrarium probabitur, & dari temperamentum, cujus contrarium in praec dentibus elucet. Sexto, dicunt species visibiles & odoressere ex aporrhaea atomorum, &, ut vitenthoe absurdum, eo ora ista eontinuo munorari dicunt ex aliis eo oribus alios ialoeum eorum substitui, obliti quod omne corpus constet tali & non alia connexione talium atomorum, ideoque atomi ex aliis corporibus vel non possunt apponi, vel si fit, mutabunt formam & colorem eorum quibus apponuntur, & sie nihil esset idem hodie eum seipso cras: videmus autem magnetem per multos annos emittere eL. fluvia. nihil autem de pondere amittere, licet sepio virtus ejus, nisi bene praeservetur, labefactetur. Item videmus argentum vivum & antinionium millies aquam aut vinum impraegnare sine aliquo ponderis

sensibili dispendio. G Ru

189쪽

Quaero, eum in uno horto sexaginta. Iorsitan plantae crescant, utrum qtiaelibet

earum attrahat succum ex tali atomorum

commistione, quae sibi sit conveniens, vel si sibi conficiant ex uno succo materiam, alimoniae. Si prius dixerint, omnia sunt in omnibus cum Anaxagora, vel diveris plantae successive non crescerent in uno numero loco,sibi attrahendo succos diversos, v. gr. Buglossiim & Aconitum, Fraga, di Absynthium, ergo necesse est dicant posterius, nempe ex uno succo conficere alitimenta; & si hoc, tunc principium tran mutativum plantis inesse fatendum est.

Hoc principium igitur erunt Atomi, vel' quid ab iis diversum e non atomi, quia si

Omnes eorum qualitates tum generales,ut sunt identitas substantiae, gravitas,&c. tum speciales, ut sunt species figurarum divessae, tunmt aecidentia communia ,- ut sunt connexio, numerus, ordo, &e. nihil producere possunt per varias mutationes somniatas, ut dictum, praeter accidentia ejus-

dςm speciei, ut videri potest i si omnes

190쪽

complieationes possibiles qualitatum istarum percurras, ergo fatendum est, aliquid diversum ab atomis esse in plintis, M. transmutationis principium. Item supponendo viginti animalia specie & propriet tibus diversa uno cibo vesci, cum quaedam

ex eo faciunt venenum, quaedam antidota venenorum, quaero utrum tot proprietates cibo, vel num rectius in singulis istis nimalibus inerat fermentum transmutativum tibi in tot diversas species, & multa alia istius furfuris, quae brevitatis causa

omitto.

Neque eonei' potest, quomodo mate- tia sit ex se activa, & si hoc fieret, quom do ex atomoru eoneursu fortuito setiamsi animati essent) essentiae rerum, quas fixas esse constat, unde differentiae specificae oriuntur, e lascere possisnt Alia sententia est mimontii asserentis , in omni composeo dari formam, & eam distingui pro gradibus rerum diversis. Primus gradus est eorum quae formam essententialem habent, ut in tipidibus, marcha-

G s sitis,