Opus theologicum dogmaticomorale de regulis, ac principiis inquirendae veritatis ad moralium quaestionum resolutiones, quae obligationes, vel exemptiones respiciunt, ordinatis in duos tomos, seu partes distributum, locurum, et materiarum indicibus lo

121쪽

seriae seriae intentionem vovisse praesumitur, ea

nium abitinentiam ex voto servare non tenebitur.

Et pergit ibidem Fagnanus n. 17. Idemque arbitror dicendum in eo, qui vovit abstinere a caranibus in sextis feriis in memoriam dominicae passimnis. Verisimiliter enim non videtur se voluiye ae stringere ad abstinentiam in die Nativitatis , sed

potιus se conformare cum consuetudine Ecclesia universalis, quae, licet indesinenter reeolat memo

riam pasonis domini, tamen infesto P ativitatis indulget fidelibus esum carnium ob tantae festivitatis venerationem; ob venerandam scilicet festi vae Nativitatis excellentiam.

XXVl I. aeuod si, subdit idem Fagnanus ibidem

Si non ex num. a . neque ex ca a impulsiva, neqne ex

causa im- aliis circumstantiis . oe eo ecturis discerni post,. 'di hes an vovem non vesta carnibus in sexta feria, in cireumstania tenderit se adstringere ad abstinentium in die 2υ-tiis , quoad tivitatis, nec ne, sed res prorsus dubia sit: tunci Ei Eris limo veriorem esse opinionem Ioannis Andreae ,

nem , vo. ut scilicet textus noster procedaι in eo tantum, tis mentem qui generaliter vovit nunquam earnes comedere, si inutil non a tem in eo, pιι vovit eas non comedere in sex

tur. ae reiatis Imriis . Ex quibus Fagnani principiis, minime svivitur. contemnendis , infero, quod , qui voverit abili. nentiam in sextis feriis, & voventis mens non constet, ae similiter voti causa impulsiva quoad extensionem ignoretur; & tune, si dubium sit, an votum istud etiam pro illa sexta fer iaextendatur , in qua Chrimi Nativitas indideret, quatenus excepisse praesumitur , pro illa die abstinentiam vide instan. 39. ex voto servare non tenebitur; contra vero: quia, qui generaliter vovit nunquam vesci carnibus, vel jejunare &Gnullum diem excepi sse praesumitur , nullumque proinde prudens dubium esset, an diem Nativitatis exceperit; si e ut etiam qui earnium absti-

122쪽

nentiam voverit pro die, in quo Eeelesia earnium Comestionem permittit; inde incidente Christi Na. tivitate,si, utroque hoc posteriori casu ad abiti nemtiam . sive ieiunium ex voto servandum teneri dicendus erit. Propter rationis proinde diversitatem , per eumdem Fagnanum primum inter, ac ultimos duos casus evidentem ; scilicet respectu illius, qui pro sexta teria per singulas anni hebdomadas . ac respectu illius, qui generaliter, vel pro cite, in quo Ecclesia carnium comestionem non prohibet, abitinentiam voverit, vel jejunium; in his ultimis ad abstinentiam teneri; secus vero

in primo casu , in quo scilicet pro sexta seria abstinere voverit, pro illa die, in qua Christi Nativitas inciderit, & voti extensio dubia sit,

in quantum voventis mens quoad extensionem ignoretur, declaramus. His autem non oblia

tibus eadem principia respectu illius, qui pro

diebus, in quibus carnium esus non prohibe tur, ac respectu illius, qui in sextis seriis, seu pro die, in quo carnium eius prohibetur, carnium abstinentiam voverit, vel jejuvium, Pau lo fusius discutere placet: qua super re rati cinationem efformans Fagnanus , subjungit: ab amqui vovit generaliter nunquam vehi carnibus, ut,

ε' ' Mit privaere se libertate illas comedendi etiam ' diebus alias permi . de , cum ex vi suas blιgationis teneatuν ab illis abstinere etiam in dominica Aesurrectionis, aliisque diebus, in quibus caeteroquin carnium esus permittitur,non es rMio, cur similiter non teneatur is die Vativitatis; ἀqua liter enim permittit Ecclesia esum carniuo in P schate , atque in Vativitate . Et quidem sapienterrsi enim pro diebus illis abstinentiam voverit, in quibus elus carnium ab Ecclesia non prohibetur , ut esset feria a. vel, & tunc quia sic vovenε, pro diebua, in quibu1 abstinentia non praecipitur,

123쪽

se obligasse praesumitur, in dubio, an diem Na.

tivitatis seria a. vel 3. incidentem, exceperit, ad abstinentiam omnino tenebitur : Unde, thbditidem Fagnanus, doctores dicunt eum qui vovit abstinere a carnibus in omnibus quintis Ieriis , teneriuιique abstinere etiamsi in die Iovis occvrrat fessum Vatisitatis: Eo scilicet, quod vovens in quinta feria , ab esu carnium abstinere, in qua ab Ecclesia non praeeipitur abstinentia , nec ieiunium, quatenus presumitur etiam pro diebus omnibus ab Ecclesia per mi siis, quae feriae quintae sint, abstinere voluiise ; inde etiam in quinta seria, incidente Christi Nativitate, ad carnium abstinentiam, vel jejunium juxta voventis mentem obligabitur : idemque dicendum , siquis . abstinere voverit in sabbatis, ubi consuetudo sit carnes comedendi, si causa voti impulsiva ignoretur,

voventisque mens non constaret: ex iisdem enim

Fagnani principiis clarissime eruitur, etiam pro die Nativitatis in sabbato incidente , ad abstinen tiam , sive ieiunium ex voto servandum teneri; cum enim hujusmodi abstinentiam voverit pro die , in quo carnium come illo in illo loco permittitur, ad earumdem abstinentiam etiam pro die Nativitatis, in sabbato incidente , quo car mium comestio per annum ex provinciali consuetudine permittitur, se obligasse praesumitur. At vero, inquit Fagnanus supra cit. cap. Explicari de observatione jejun. n. et s. diui vovit specialiter abstinere a earnibus in die veneris, vovit abstinentiam in illis diebus in in quibus ex prohibitione Eeclesiae interdictus est esus carnium; ergo non ceu

fetur vovisse abstinentiam in die P ativitatis, quia in illa die, etiamsi sit feria sexta , esus carnium non est ab Ecclesia interdictus. Et quidem recte r

non enim est faeienda extensio a sextis feriis, in quibus. earnium: eius prohibetur, ad sextam

124쪽

illans seriam , quae dies Nativitatis sit, 3c in qua

carnium csus ab Ecclesia permittitur. Idemque de die sabbati, in qua carnium esus ab Ecclesia prohibetur , ac de die veneris dicendum erit, si scilicet, prout sapientibus sermo innotescit, consuetudo loci voventis sit in sabbatis abstinere. Quin immo si obligans consuetudo alicubi invalesceret feria a. vel . 3. aut vel s. a carnibus abstinere; qui votum emitteret abstinendi pro singulis disiunctive praed i ctis seriis, nisi alia voventis mens, vel impulsiva voti causa dignoscatur, in die Nativitatis, in qua caeteroquin eius carnium permittitur, in aliqua ex illis feriis incidente, ad abstinentiam ex voto servandam non tenebitur. Unde eodem num. s. subdit Fagnanus : Et in dubio credendum est , futurum fuisse ut vovens excepisset diem Vativitaιis, si memoria occurrisset, ut hc cum Ecclesia ηu Ie conformaret, O non

esset singularis in sua familia.

XXVIII. Quia item lacticiniorum eomestio die Voti eaten veneris non prohibetur; inde propter rationis paritatem ex iisdem Fagnani principiis infertur, tum absti- quod siquis lacticiniorum abstinentiam pro singuis nenii miis sextis feriis voverit, voti motiva ignorata cau' , thesisti, 'sa, menteque voventis non bene intellecta, proin resolvitur. deque dubium oriatur, an ad illam sextam feriam, in qua Nativitas domini inciderit, abiti ne tiae votum extendatur , utique extendi dicendum erit; ac pro illa etiam sexta feria, in qua Nati vitatis dies inciderit, votam lacti ei niorum abstinentiam servare tenebitur. Abstinentia enim lacticiniorum pro die, in qua non erat imposita, facta intelligitur. . XXIX. Ex hoc autem non parva quaestio exagi votum tari poterit, an scilicet lactiziniorum absit nenis' lacticitiam vovens, possit carnes comedere, votum non ita frangens Et certe non contemnendus auctor Ioan- ad eatnium

125쪽

abstinen- nes Agorius, prinelpio illi innixus, votum stili- . ., hi. cet ultra voventis mentem non obligare cap. Io. tura, exten- habet; ἁ id judicandum de eo, qui nihil cogidi intelliga- rabit, cum vovit, aut non meminit, quid cogitave tu ,γςsuli ' M: Z respondet; tuto posse nos benisne votum inter tione ex pretarι, er eι dιcere nou esse obletatum voto de intimis phi- non edendis carnibus, scd solum de abstinendo ab

giae prines. ιδ m vovisset. videtur tamen auctor ipse non ple- qiis discu- ne principiorum dilcrimen inter se contuli lis. Duo

Neudum enim principia quoad voti obligationem attendi debent; mens nempe voventis, & voti natura; si enim voventis mens voti naturam delirueret, mens voventis ad voti valorem non suffceret; quis enim diceret abllinere voventem a parvis furistis , majora furatum , votum servasse ρ quis diceret abstinere voventem a vim 1cypho , vini craterem sumentem , votum servare Z quis diceret a parva mellis quantitate abliinere voventem, magmina sumentem , votum non stangere voventis igitur mens attendenda quidem eli; talis autem esse non debet, ut voti rationem delirueret. Voti autem rationem deit rueret, qu materiam , sub eadum ratione magis Oppositam, facto voto non repugnare exitii maret. Et certe in casu noilro , quia carnis comestio supra modum continet lacticiniorum ejusdem naturae subitantiam ἔ & per ea nis comeilionem maiorem eiusdem naturae lubitan. tiam , quam per lacticiniorum comesilonem perciperet comeuens; inde fit, quod per carnis cometito. nem nec votam ncti cimorum abstinentiam servaret. Negatorium ιgitur tale votum videtur. Item:

Cum votum sit ue meliori bono ; & carnis comestio magis a virtute sub eadem ratione recedit,

quam laeticiniorum; inde eli, quod sub eadem

ratione melius bonum non esset a lacticiniis abstinere. carnibus autem vesci. Sicuti melius bonum

126쪽

non es et a parvis furtis ex voto abstinere, & non a maioribus; vel a vini scypho abstinere ex non a cratere; vel a parva mellis quantitate, & non a

maiori.

XXX. Non praeci se autem ex voti natura eius. Proposita dem voti valorem negamus, votique defectum 40 49φη arguimus; non praecile scilicet ex eo, quod .i, P R tuosius sit abstinere a carne , quam a laeticiniis,

ideo carnium abllinentiam vovens , lacticinia coemedens , ad votam carnium abstinentiam teneretur ; lacticiniorum vero abstinentiam vovens , eo quod lacticiniorum votum per carnium comesticinem solvitur, carnes, quarum abstinentiam non Vovisset, comedens, ad votam lacticiniorum abstinentiam non teneretur: non inquam sic pmcise , verum & directe ex ciborum natura arguentes,

diei must Ex eo scilicet quod lacticinia, dcca

nes , nec non parva, vel magna vini, aut mellis quantitas ad ejusdem naturae lubstantiam respective pertineant; inde est, quod per carnis comestionem , per vini crateris potionem, per maioris mellis quantitatis sumptionem, nec lacticiniorum, nec vini scyphi, nec parvae mellis quantitatis abstinentia respective servareturi Unde nec lactici. niorum, nec scyphi vini, nec parvae mellis quantitatis abstinentiae votum respective servaretur et idem dicendum, a parvis furtis abstinere voventem , maiora furatum , votum non servaturum.

Licet enim aliquid minus perfectum possit sub

voto cadere, ut esset vovere opera temperantiae, secus vero charitatis, cum caeteroquin majoris excellentiae, ac bonitatis existant, ac deo gratiora sint charitatis opera, quam temperantiae; nullotainen modo validum reputari poterit votum , si per Opera non vota votae materiae ratio destrueretur. Votae autem materiae ratio , voti nempe natura a lacticiniis abstinendi per earnium come

127쪽

Ieostionem destrueretur, sicuti per vini erateris potionem , per magnae mellis quan iratis cometii nem, perque maiora furta , votae materiae ratio, voti nempe natura de lacticiniorum, vini scyphi, parvae mellis quantitatis, vel parvorum furtorum abstinentia rei pective destrueretur. Nullo igitur modo de lacticiniorum , vini scyphi, parvae mellisiquantitatis, ves parvorum furtorum abstinentia validum esset votum , nisi carnium similiter , vini crateris , magnae mellis quantitatis , vel magnorum furtorum in voto respective inclusa intelligatur abii inentia .

testu, situ niorum abii inentiam voventem , & carnem , cuiuscidatur, ae ab itinentiam non voverat, comedentem , a se

resolvitur . vando de eorumdem lacticiniorum abstinentia voto eximere r dicimus ergo, sic voventem , etsi de carnibus non cogitaverit, cum voverit; quantum tamen ad ipsius mei voti de lacticiniorum abllinentia naturam pertinet, etiam a carnibus abstinere debere: sicuti qui abi inentiam ab epotando vini scypho voverit, etiam ab epotando vini cratere asilinere deberet: quique a parvis furtis abstinere voverit, etiam a magnis perpetrandis ligatus existet; quique similiter a parva mellis quantitate ex voto abliinet, etiam ad abstinendum a magna ejusdem naturae mellis quantitate suo eadem voti ratione ligatus erit . Cum enim, ut supra diximus, voventis mens voti naturam inutare non possit; inde est, quod licet lacticiniorum, vini scyphi, parvorum furtorum, parvae mellis quantitatis abstinentiam vo. vens , ab elu carnium , a vini cratere, a magnis furtis, a magna mellis quantitate abstinere respective non voverit, neque huiusmodi abstinentiam intenderit, immo Sc eorum actum servatupossibilem cum voto crediderit, id certe ex errore

128쪽

rore processiilla omnino tenendum est. Nec proinde tamen, spectata voti natura, lacticiniorumque substantia, per carnium comestionem , servata I cet lacticiniorum abstinentia, validum, servatumque reputari poterit votum a lacticiniis abstinendi. Contra vero: Si quis carnium, magnorum furtorum , magnae mellis quantitatis, vi nive crateris abllinentiam voveret, ad lacticiniorum, parvorum furtorum, parvae mellis quantitatis, aut vini scyphi abstinentiam servandam ex vi voti ligatus non existeret; nisi x forte aliter fuerit mens voventis. Cuius dispari. tatis ratio est, quia , cum minor subitantia maiorem non contineat, inde eli, quod lacticiniorum, parvae mellis , vini ve quantitatis, vel parvorum furtorum cometito, epotati O , ac patratio respective votam de maiori materiam non delirueret; at quia maior materia minorem ejusdem substantiae materiam continet; inde est, quod minora vovens ad majorem ejusdem rationis materiam ex voto servandam in sensu exposito obli .garetur; si scilicet, ea non servata maiori materia , nec minor voti materia servata intelligatur, immo potius votae minoris materiae ratio destrueretur; ut in casu posito destruitur ratio

voti abstinendi a lacticiniis, si horum licet ser

vata abstinentia , earnium abstinentia non servaretur. Votum igitur abstinendi a lacticiniis etiam ad earnium abstinentiam ex intrinseca sui natura extenderetur . votum autem abstinendi a carnibus. spectata sui natura, ad lacticiniorum abstine

tiam non extenderetur.

XXXII. Dilaussa autem quoad praedictum, ac An , ti

similes casus voti natura, discutiendum ulterius

remanet; an uaconculla remanente exposita do rum extenis

Orma , locum habere possit quoad praedictum , fio , vel r vel similes casus meas voventis p ut scilicet

129쪽

mente pro- lacticiniorum eo mestione ex voto abstinere de- si beat , secus vero a carnibus J Ad cuius soluistiendum Q. tionem impulsiva voventis caussa attendenda est:

scipitur . si enim caussa voti impulsiva non fuerit a lacticiniorum substantia abstinere, quatenus lacticiniorum substantia est, sed potius quid extrinsecum , ad specialem scilicet lacticiniorum concupiscentiam reprimendam, vel in peccati vinis dictam, quia nimirum lacticiniorum furta commiserat, vel aliquid aliud, lacticiniorum substantiae extrinsecum; & tunc quia specialem erga lacticinia concupiscentiam reprimere, nec non & culpae ratio per lacticiniorum furta commissae , a lacticiniorum comestione, quatenus lacticiniorum substantia est, quid extri h secum reputatur , & est; inde sit quod abstinentiae a lacticiniis votum, secus

Vero a carnibus, cum carnium comestione subsistit. Quis enim non videt, in his, ae similibus votam lacticiniorum abstinentiam eorum iubstantiam non respicere Θ Uode si caussa voti impulsiva quid omnino diversum a lacticiniorum substantia extiterit; ut esset, siquis, occasione capta, ova, aliaque lacticinia furari assuetus fuisset, & in huiusmodi peccati vindictam abstinentiam vovisset,

tunc etiam per carnis comestionem votum a lacticiniis abstinendi subsisteret: & quatenus ratio substantiae carnis in causa impulsiva voti lacticiniorum non includeretur; inde neque carnem comedens peccaret. Cum enim, nisi menS V ventis cum voti natura sub eadem impulsiva causae ratione pugnet, votum obliget iuxta voventis mentem; voventis autem mens non sit a lacticiniis abstinere, qua lacticiniorum substantia est, sub qua ratione etiam, & quidem a fortiori, carnium abstinentiam intelligere voluisse deberet , ut in superioribus discussum est, sed ad lacticiniorum abstinentiam vovendam alia, ac longe dis

130쪽

versa a lacti ei niorum substantia impulsiva ratio voventem movit; inde fit quod mens voventia in sensu exposito lacticiniorum abitinentiam, carnium quoque abllinentiam vovisse intelligi non debet . Lacti ei niorum igitur ab itinentiam in sensu

exposito vovens, eo quod carnium come illo cum huiusmodi voti natura non pugnet, a iacticiniis quidem ex voto ab itinere teneo itur, secus vero a carnibus; nili sorte etiam a carnibus ab itinere intellexerit vovens.

XXXIII. Ex eodem similiter principio nuperposito, si scilicet causa impulsiva voti abstinendia lacticiniis sit longe diversa a lacticiniorum substantia, a lacticiniis abstinendi votum per carnis comestionem subsisteret; neque ex vi voti ad caris nium abllinentiam conlirin 3eretur, plures alii disi solvi possent casus; ut esset : Si causa voti imo pulsiva a lacticiniis abstinendi non quidem specialis lacticiniorum concupiscentia extiterit , sed quatenus e. g. in quadragesima, vel aliis ieiuniorum diebus ea contra praeceptum comederit, &c. tune enim si a lacticiniis abii inendi votum emiserit, non quatenus lacticiniorum substantia sit , sed in peccati vindictam eorum abii inentiam vo verit, lecus vero carnium ἔ quatenus eausa voti motiva, atque impulsiva a lacticiniorum substantia diversa, atque extrinseca cum carnium comellione non pugnet, a lacticiniis anilinendi votum etiani per carnium comestionem subsisteret. Ad lacticiniorum proinde abllinentiam ex vi voti servandam tenebitur, secus vero ad carnium. Nec absimiliter:

Si causa impulsiva voti abstinendi nempe a parvis furtis ; a minori me lis quantitate sumenda; ab epotando vini scypho &c. non fuerit a re aliena, invito domino, surripienda; a gustu mellis, vel vini secundum se abii inere, sed aliud a rei votae subitantia secundum se diversum, ut esset specialis

ob Propofita doctrina ut

terius dein claratur .