장음표시 사용
261쪽
re proce' ieiunii nempe naturam , ex naturali iure procea id tu, ' '' dentis , ante oculos objicere ; sicque quod ipsirin quando eius destruere intelligitur, idem & solvere intelligi, ad debet. Diximus autem cap. I. . I. p. I. ieiunium , petiinerit ex naturali iure procedens, illud esse , quod . non serva. nullis legibus praescriptum, ad corporis , animae verur. sanitatem acquirendam, corde rvandam, sive augendam; nec non ad mentem elevandam , & ad officia erga deum , ac proximum adimplenda , ex practicae rationis principio, tanquam ex radice suadetur . Quia igitur ad id obtinendum ieiunii modus a natura praescribitur; inde fit, quod, sicuti ieiunium , ex naturali jure, ex naturali nempe praeticae rationis principio,tamquam
ex radice procedens servari, cap. q. β. I. diximus, quando eius modus, ex ipsam et natura procedens , ad finem consequendum servatur; ita eeontra tune hujusmodi ieiunium solvi dicendum
erit, quando ejus modus, ex intima natura nodis notus , ad finem consequendum a natura intentus,
non servatur. Et quia iuxta finium , ac personarum diversitatem diversus ieiunandi modus a natura dictatur; inde iuxta finium, ac personarum diversitatem non uno, eodemque modo ieiunium, a natura intentum solvi dicendum erit. i. t.' ' Si igitur ad corporis sanitatem obtinen. natural Ju ', aut conservandam, sive augendam , naturare proce- dictet in uno earnium , in altero piscium abiti-dςHri. ad nentiam a in alio unam suadeat sine ciborum dedit . u lectu comestionem; in alio , nullo ciborum servato delectu, horam praescribat, sive ad unam, sive ad plures ordinatam comestiones: huiusmodi ieiunium tunc solvi dici debet , quando ejus
respective modus non servabitur. Ille ergo, cui ad corporis sanitatem obtinendam, conservandam, sive augendam, carnium abstinentiam servare a
natura suadetur; tunc hujusmodi jejunium , ς x
262쪽
naturali iure procedens, frangere dicitur, si contra naturae dictamen carnes comederet; secus vero si pisces, lacticinia , ova , &c. ad quorum abstinentiam deficeret naturae dictamen ; sicut &quoad comestionis horam , ejusque multiplicita. tem r Ille vero , cui , ad id obtinendum, non ca nium, sed piscium abstinentiam natura dictaret, tunc ieiunium, ex naturali practicae rationis principio procedens , frangere diceretur, si pisces comederet, secus vero si carnes, ova , aut iv, cticinia, vel si comestionem, hora etiam non se vata , multiplicaret: Quod siquis, ex naturali iure proveniens , ad unam tantum comestionem dictamen sentiret; pluries comedens, jejunium, sic a natura procedens , frangere dicendus erit, secus vero si carnium , ovorum, lacticiniorum, aut piscium abstinentiam , vel comedendi horam non servaret: Nec absimiliter qui ad aliquod ex praedictis consequendum , ex naturali iure ad determinatam horam citium sumere eonstringer tur; tunc hujusmodi ieiunandi modum, ex naturae dictamine procedentem, fraugere diceretur, si iuxta naturae dictamen determinatam horam non servaret; secus vero si carnes, ova , lactici- .nia, aut pisces comederet, comestionesque, Κροvata hora, multiplicaret. IV. Et quia similiter, ut parte I. discussimus, jejunium , ex naturali iure tamquam ex radice procedens , etiam ad animae bonum ordinatur, ac praecipitur; ad concupiscentiam scilicet domandam, ad tentationes superandas, ad mentem elevandam; ad deo satisfaciendum, & ad officia erga deum, ae proximum implenda , ad eum similiter etiam de propriis alendum , vel ad scandalum per ciborum eomestionem oriturum im
pediendum , dictari solet; inde in his, ac similibus tunc jejunium, ex practicae rationis prin.
praxis conistinuatur expositis.
263쪽
naturali jure procedens , fran. git , a Pec cato non extini declaratur .
corporis bonum ordiis nati soluti is
cipio proeedens frangi diceretur, quando illa
conditio, ad jejunium pertinens, a naturali nempe iure ad finem obtinendum , intenta , non servaretur: Quod si ad illud obtinendum plures ex practicae rationis principio dictarentur conditiones, his non servatis , jejunium , a naturali iure procedens, frangi dicendum erit; Si scilicet non minus una quam alia tamquam medium ad finem existat; secus vero de illa dicendum erit condi.
tione , quae ad finem consequendum conduceret, ad illum tamen obtinendum, medium non eX - .steret ,' quod sane multo magis de illis ieiunii conditionibus dici debet, quae ad finem non spe .ctantes, a naturali iure non dictarentur; his proinde non servatis, naturale jeiunium, quod ex hypothesi sub ea ratione non dictaretur, frangi quis diceret V. Utrum autem naturale ieiunium in sensu
exposito frangens, venialem , vel lethalem culpam, incurreret, vel nullo modo peccaret , videtur dicendum, nunquam a peccato eximi, qui na- turale ieiunium in sensu exposito frangeret. Cum enim homo ex naturali jure teneatur corporis, animaeque salutem culto dire; inde etiam ad media ad id obtinendum, teneri certum cit. Si ergo vide pari. I. cap. I. I. I. jejunium ad eo poris, animaeve bonum prosequendum , malumve avertendum, a practico naturalis rationis principio tanquam medium dictaretur; inde fit, quod hujusmodi jejunium , ex naturali in re in sensu exposito procedens, non servans, peccaret . . VI. Et quia culpae discretio a necessario bono, vel malo , ad quod prosequendum , Vel avertendum , respective naturale jejunium ordinaretur , pensari debet; inde ad definiendum, an venialem, vel lethalem culpam incurreret, qui jejunii conditionem unam , vel plures , a naturali dictam ine
264쪽
re propositas, non impleret, ipsius naturae finem, jejunium , sive unam , vel plures conditiones di.ctantis, discutere oportebit. Si enim ad grave
corporis malum , mortem e. g. ejusve proximum periculum avertendum sive impediendum', ieiunium , sive una, vel plures conditiones a natura
dictarentur; & tunc tale jejunium, sive unam , vel plures ieiunii conditiones , a naturali iure, a practico scilicet rationis principio propositas, non servans, lethalem culpam incurreret; si scilieet illius ieiunii, sive illius, illarumve condi
tionum custodia ad corporis salutem acquirendam , sive conservandam necessarium existeret
medium. Quod si non ad corporis salutem conservandam , sive acquirendam, sed ad illam augendam , a naturali jure dictaretur ieiunium, vel una, aut plures conditiones; & tunc huiusmodi ieiunium , sive unam , vel plures conditiones , a naturali practicae rationis principio , tamquam ex radice propositas, non servans , lethalem culpam incurrere non videtur.
VII. Eodem prorsus argumento quoad animae Culpae . dis- salutem procedendum est. Si enim ieiunium , sive una, aut plures ieiunii conditiones, ad ani innii, admae vitam acquirendam, conservandamve, ad animae b
peccatum scilicet, eiusve proximum perieulum vitandum , sive impediendum; vel ad sanctifican' tione distem gratiam, vel aliud supernaturale, ac neces- eussa relabsarium bonum prosequendum, conservandumve, inu 'a naturali jure, a naturali scilicet practicae rationis principio tamquam ex radice quasi necessarium medium , ad finem consequendum, dictarentur; & tune hujusmodi ieiunium , sive unam, vel plures jejunii conditiones, ad grave peccatum
avertendum , sive impediendum , sive ad sancti- ' ficantem gratiam conservandam , sive ad supernaturale necessarium bonum prosequendum, tam' quam
265쪽
quam medium necessarium exi stens, non servans, lethalem culpam incurreret. Quod si hujusmodi 1ejunii, sive unius, vel plurium ieiunii conditionum custodia, a naturali iure in sensu exposito
procedens, non ad grave animae malum avertendum, neque ad necessarium bonum prosequendum, sed solum ad maius animae bonum sibi non necessarium acquirendum , a practico rationis principio, tamquam ex radice dictaretur; & tunc hujusmodi ieiunium, sive unam, vel plures ieiunii conditiones, a naturali iure procedentes, insensu exposito frangens, lethalem culpam incurrere non videtur; nisi forte interveniente contemptu. Etsi autem in utroque easu, sive scilicet ad corporis, sive ad animae maiorem utilitatem, a naturali ture in sensu exposito, ordinato ieiunio , hoc non servans, lethalem culpam non incurreret; venialem tamen non videtur effugere, si, eo non servato , detrimenti aliquid corpus, vel anima pateretur; forte autem nullam , si exieiunii , sive ex unius, vel plurimum jejunii con- ditionum fractione nullum corporis, animaeque detrimentum sequeretura nec absimiliter di Icurrendum, si jejunium , sive una, vel plures jejunii. conditiones ad mentem elevandam, ad deo satisfaciendum, sive ad officia erga ipsum, ac prinximum adimplenda, a naturali jure, seu a na turali practicae rationis principio tanquam ex radico quasi medium dictarentur; ex hujusmodi enim ieiunii sive unius, vel plurimum conditio num solutione nullam , sive venialem, aut te thalem culpam contrahi ex eo pendet, utrum scilicet ieiunium, sive una, vel plures jejunii cou' ditiones, ad non necessarium, vel omnino ne cessarium bonum, vel malum, acquirendum , sive conservandum , vel avertendum , sive impedien dum respective , tamquam medium ordinatae, a
266쪽
naturali practi eae rationis principio dictarentur. VIII. Ne autem ab ignaris corripiamur, quasi ii ii V.
naturie jejunium , secundum se consideratum , hio setitio ignoremus, mentem nostram explicare judicamus: procedat, hic stilicet, & in toto hoc opere sermonem non apςxitu esse , neque fuisse de naturae jejunio , prout secundum se, accipi solet,quoad omnimodam scilicet cujuscunque cibi, vel potus abstinentiam , ut ante Eucharistiae sumptionem ab Ecclesia praecipitur,& per quamcunque, & sub quacunque parva, vel cibi sive potus quantitate frangitur; sed de ieiunio , quod a naturali iure , a naturali scilicet practicae rationis principio , tamquam ex radice insensu exposito, ad corporis , animaeve bonum prosequendum, vel malum avertendum tanquam medium dictaretur.
proponitur, discutitur, ac reso itur.
ΤX. Expli catis superiori l. quae ad ieiunii solutionem, ex naturali practicae rationis principio tanquam ex radice , procedentis, pertinent; in hoc β. ieiunii solutionem, ex divino jure procedentis , explicandum suscipimus. Et quia ex divino iure ieiunium per votum , vel iuramen tum sive simplex , sive solemne , aut publicum Avel per religiosam professionem procedit; Votum autem , vel iuramentum sive simplex sive solemne, aut publicum, sive religiosa proselso eo modo obligant, quo voluntas cum deo constringitur; inde fit, quod tune ieiunium ex divi iure , sub quacunque ratione procedens , frangi dicitur, quando una vel plures ieiunii condi tiones, deo promissae, non servantur . Unde qu per
tur , cum substantialis ejus m dus , ex VO-tΟ , vel juramento, ii. ve ex divino proe pio assumis Pius . vel indicius.
267쪽
asso per votum, vel iuramentum , sive simplex sive solemne , aut publicum , sive per religiosam
professionem ad carnium , secus vero ad ovorum , vel lacticiniorum, aut piscium abii inentiam, vel ad unicam come ilionem, aut ad de terminatam horam ex fidelitate, vel reverentia, ex voto scilicet, uel iuramento cum deo obligaretur; tunc carnes comedens, jeiunium, ex divino jure in sensu exposito procedens , frangeret, secus vero si ova, ac lacticinia , vel pisces comederet, aut unicam cometiionem, sive comestionis horam non servaret; Idem dicendum, si solum ad ovorum, vel lacticiniorum , aut piscium abstinentiam ex divino jure obligaretur; tunc enim haec comedens, secus vero , si carnes c mederet, vel horam non servaret, ieiunium, ex divino iure procedens , stapgeret od si non ad eiborum delectum, sed ad unicam comestionem , sive ad determinatam horam obligaretur; tunc plus quam semel comedens, vel horam non servans, jejunium , ex divino jure procedens frangere diceretur; secus vero , si ciborum delectum non servaret. Quod si ex fidelitate , vel ex reverentia, ex voto scilicet, vel iuramento ad omnes jejunii conditiones cum deo obligaretur, vel unam non servans, jejunium contra ius divinum frangere dicendus ellet. Non absimiliter discurrendum : si deus ieiunium alicui praeciperet, vel de eo legem terret; tunc enim frangi diceretur ieiunium , ex positivo divino praecepto impositum, si una. Vel plure , a deo praescripta:
X. Ad inquirendum autem qualem culpam in curreret illud frangens, rem altius, ac per dis cretionem discutere oportet. Et certe si sermo
sit de ieiunio, a deo praecepto; tunc si deus illud sub speciali gravi praecepto alicui indiceret, vel
268쪽
z I ii de eo legem, sub gravi similiter obligantem eunque rata ferret, tunc illud non servans , lethalem culpam xiοῖς et μή, incurreret. Quod si adhuc sub gravi divino prae- 2seu uui'.
o. eepto, vel obligante lege quocunque modo ad- ae resolvi.d . strictus, iejunium quidem quoad substantiam xvr, tui servaret , secundum quid autem frangeret, venialem culpam excedere non videtur. Cum enim in ieiunio plura interveniant, ciborum nem. t , pe ri electus, & unica comestio , hora debita per.
, agenda; & in singulis hisce observa, quae in-
ad xc s. discutiuntur ) jejunii conditionibus ma. , t teriae parvitas dari possit; inde fit, quod etiamsi is sub gravi ad ieiunium ex divino iure in sensul, exposito obligaretur, secundum quid tamen illi iud frangens, ut esset, ii in comestione, hora tot debita facienda, parum quid prohibiti cibi ad- idi iungeret; vel extra come ilionem parum permissieni cibi sumeret; vel parum quid ante horam, deiba bitam comestionem inciperet, venialem culpam sibi excedere non videtur. Licet enim sub gravi prae. t. cepto totum jejunium caderet; quia tamen pa- ὸ rum quid a totalitate deficere ieiunii substantiam .iiο non tolleret; inde parum quid assumptum, velit . ex divido iure praeceptum ieiunium transgre- is diens, lethalem culpam incurrere non videtur.
,j. Quod si nedum ad jejunium secundum se , & ad
, , singulas ejus partes, & conditiones, verum Scad omnimodam integritatem sub gravi ex di-.2 vino iure in sensu exposito Obligaretur, tunc sub quacunque materiae parvitate, sive quoad ei borum delectum, sive quoad unicam comestio- ij. nem, sive quoad horam illud frangens, lethalem ... culpam certissime incurreret. Si vero deus subis, veniali culpa illud indiceret, . vel praeciperet, sua tunc quoad omnes partes, & quoad omnes t I talitates illud non serVans, venialem culpam non
269쪽
excederet, ut patet, a qua etiam excusari vudetur, si per materiae parvitatem illud, dempto
Incoepe , XI. Non absimili argumento videtur dicendum iis subeii, quo/d iejuni qm, ex voto, vel iuramento sim.
ratione ex- plici, vel solemni, aut publico, sive ex religio- tensa, con- i a professione procedem. Illud enim secundum eouduisitur totum non servans, lethalem culpam certissi me incurreret; illud autem pςr parvitatem non servans, venialem culpam in sensu supra exposito non videtur excedere. Licet enim per votum , vel iuramentum simplex, vel solamne .
aut publicum, vel per religiosam professionem sub gravi adii rictus exitiat vovens, vel iuransἔquia tamen gravis illa obligatio non quocunque modo, sed sub iciunio secundum suam totalita tem eadit; inde illud secundum quid, quod i
iunii sub tantiam minime tolleret, non servans, non lethalem , sed venialem tantum culpam iasensu exposito videtur incurrere.Quod si ex voto,
vel iuramento simplici, vel solemni, seu publico sive ex religiosa professione contracta Obligatio non jejunium secundum se, nec secus dum suam totalitatem tantum, sed omnimodam eius inpegritatem respiceret; tunc per quamcunque parvitatem illud Dangens, lethalem culpam in. curreret; tunc enim sic posita obligatione, totum obligationis pondus nedum in jejunium, singulasque eius conditiones secundum se, ve rum & in omnimodam eius, earumque integritatem servandam caderet; ac proinde illud vel quoad parvitatem. transgrediens voti, vel juramenti , sive religiosae professionis transgregor exissens, letulem culpam incurreret. Quod si v ventis , vel iurantis , sive profitentis mens non ad gravem, sed ad levem tantum sese obarinxerit obligationem ι tunc ieiunium, eiusque non
270쪽
servans eonditiones, venialem culpam non excederet, 4 qua per materiae parvitatem illud non servans , non secus ac supra diximus, exeusari videtur a
3. IlI. Iriurii solutis, ex humano iure procedens, proponitur , discutitur, ac resolvitur . XII. Quomodo ieiunii solutio, ex naturali, Quid iudivinoque jure procedens, consideranda sit, su- h Pa perioribus j.*. observavimus; nunc vero quomodo ieiunii solutio ex humano jure contingat, agen' mus apertindum proponimus. Et quia ieiunii sedulio, extur. humano jure procedens, sive secundum meritum, sive secundum praeceptum quoad unam , vel plures coaditiones, ac sub ratione peccati, vel non, considerari poterit; idcirco ieiunii solutionem ex humano iure discussuri, eam sub qu, vis ratione discutiendam aggredimur. Quoulamitem jejunii solutio, qua talis, non nisi per non servatam eius essentiam contingit, sub qua ratione comestionis notio plurimum valet; idcirco recta methodus postulat comestionem prius explicare quid sit, ad ea deinde discutienda progredi, quae proposita sust. - Xlit. Ex Angelico autem I. P. q. .art. 3
ad s. comestio importat sumpti cm cibi conver' distasi , id iii bilis in substantiam comedentis . Unde , licet iunii euen- neque Christus post Resurrectionem comedens, reque Angelus Tobiae socius manducans, in su/m iEx .hἱ subitantiam cibum converterint; Christus tamen stere ex cum Apostolis post Resurrectionem comedisse quo M. Adicitur, secus vero Angelus. Ad explicand in ubi ditis autem Ecclesiastici ieiunii solutionem , dic utere pisponitur. placet, an ciborum delectus magis, quam unica comestio principalius ab Eeritii a praecipi turp