장음표시 사용
311쪽
d Ida' adeo vires augeat, & confortet, ut ieiunii finibus gnatur. ac p cipientis menti contradicat, nec proinde ieiunium solvat; quia tamen praeter praeci plentis mentem est, jejunantis detrimentum sub ratione poenae a praecipiente intentae, & quoad executionem praeceptae diminuens;inde una non vetiti cibi uncia venialem culpam involvit . o. ---: . XLV. Et sicuti, ut n. 42. diximus, quae su-
quae veniata pra mediam italicae librae vetiti cibi unciam por-lem culpam tio eii , jejunii finibus opponi incipit, ac destrue hP..ti re , praecipienti que menti contradicere , ac je-eibi augere. Iunium salVere; ita simi liter quia sub dupla pro.
ae jejunium cedendo ratione, quae supra duodecimam ita. scirem in-licae librae partem non vetiti cibi portio eli, je- gnatur. Iunii nnibus Opponi incipit, ac deliruere , prae .cipientisque menti contradicere; inde quae sisepra unam italicae librae unciam non vetiti cibi quantitas eii, jejunium sub ratione non vetiti cibi solvere , venialemque culpam augere incipit , Et III. XLVI. Quoad horam similiter parvam attendi Dur xiQdi posse quantitatem in negabile videtur, ad quam quae relate indagandam, non secus ac in superioribus di ctum ad come- est, jejunii detrimentum an non secundum , vel stionis praeter , aut contra Ecclesiae mentem sit, attenuem 6m di debet. Unde sicuti vide n. o. quia quar Dem 'exela-ta duodecimae unius librae italicae, leu quadra. dat culpam, gesima octava ipsius librae italicae vetiti cibi parsa aeresolvi nec non es Vigesima quarta vide n. Α3. ejus tui. dem italicae librae non vetiti cibi pars, quate- nus nec praeter legislatoris mentem sit, nec ipsi contradicat, ieiunii fines sub ratione coa ctiva intentos non deit ruens , nec minuens, ieiu nium non frangit, nec venialem involvit; ita, quia per horae dimidium comestionem anticipa re etsi non secundum Ecclesiae mentem sit, quia
tamen nec contra, nec praeter eius mentem exi-
.stit, nec proinde jejunii detrimentum tollit,
312쪽
a snee moraliter illud diminuit; inde per horae
dimidium comestionem anticipare ieruntum
nec solvere, nec venialem culpam involvere D. tendum videtur.
XLVII. Quia vero quae supra horae dimidium Purationis eo mellionis anticipatio fit, etsi non statim eon p rvitas,tra , semper tamen praeter , Ecclesiae mentem es- zeu ita
se incipit, ac propterea omnem culpam non e X- involvat
cludit; indet ex Ecclesiae mente , ac ieiunii nil ς' xς d . tura sumpta discretio attendi omnino debet. ia nites Quia igitur per integram ferme horam Come- pationem stionem anticipare, non secus ac de cibi par- dςsignatiar. vitate quoad ieiunii detrimentum n. qI.&qq. respective diximus, etsi ieiunii detrimentum, je. iunantis nempe poenam non tollat, nec Eccle-sae menti contradicat, & consequenter nec fines a praecipiente sub ratione coactiva intentos destruat , quatenus tamen, jejunii detrimentum diminuit, ac proinde praeter Ecclesiae mentem existit; inde per integram ferme horam comesti nem anticipare et si ieiunium non solvat, veni,
XLVIs I. Et sicuti quoad vetitum cibum , quae Duratio supra se mi unciam sit portio, & quoad non ve jej titum cibum , quae supra unciam portio sit, ieiu- '. 't.
nil detrimentum tollere incipens Eeclesiae men' thalem euliati s vide n. a. & Α . in contradicere, ac ieju- pam involnium frangere, ac proinde venialem culpam II . ς' φexcedere incipit; ita similiter quae supra horam stionis anti comestionis anticipatio fit, ieiunii detrimentum eipationem tollere, ac proinde Ecclesiae menti contradicere duiigu tuτ, incipit, nec non & fines, sub vi coactiva a te. gislatore intentos deliruere ; inde quae supra horam comestionis anticipatio fit, jejunium solvere, ac venialem eulpam excedere jam incipere fatendum est.
313쪽
Qualitatis XLIX. Et quoniam in materiae parvitate a eul. e. zelum pri eaeclusi'Πς Venialis culpae contractionem, in parvita. & a veniali culpa ad lethalem culpam contratis augu. hendam latitudo admitti debet; Idcirco quoad uti u.' a' Velitum cibum, qui supra uniu4 unciae quartam alter tu, partem, italicae nempe librae quadragesimam octa.
Promessum vam partem contingit excessus, non statim v disiu ςn- nialem culpam involvet; sicut nec statim letha-
oest bio. lem, quae supra semiunciam existit eiusdem vetiti ponitur: cibi portio; ac similiter qui unius librae italicaeujusdςmqast quoa ii non vetitos cibos semiunciae contingite .s ,' ' excelsus, non statim venialem culpam involvet; generales sicut nec statim lethalem, quae supra unciam non designan- vetiti cibi existit portio; nec absimiliter: qui 2 RV H supra horae dimidium quoad comestionis anti- cipationem contingit excelsus, non statim venialem culpam involvet; sicut nec statim lethalem, quae supra horam comestionis anticipatio fit. Ad id autem determinandum, doctorum sententiis prae termissis, ex Ecclesiae mente, ac ieiuniiuatura sumptis rationibus, sic ratiocinari videor;. Quia igitur ex parvo, vel magno jejunii detrimento , a praecipientis mente sub vi coacti. va intento , venialis, vel lethalis culpae ratio ex praejactis principiis pensari debet; inde a non culpa ad venialem culpam transitum contingere fotendum erit, cum in jejunante sive quoad vetitum cibum , sive quod non vetitum, sive etiam quoad horae anticipationem, assignatis. proportio nibus respective servatis, vires augeri, ac pro , inde detrimentum pati ieiunium inciperet: Aesimiliter tunc a veniali ad lethalem culpam contingit transitus, cum in ieiunante sive quoad vetitum cibum sive quoad non vetitum , sive etiam quoad horae anticipationem , servatis similiter re-- . spectivis proportionibus, vires augeri , ieiuniique detrimentum tale esse inciperet , ut jejunans jejunium nec sentiret. L. Pldi
314쪽
L. Plenius autem discussuri, an, quando, & Quando. quomodo in ieiunii solutione sub aliis spectata 'δm.
rationibus, peccetur; rem istam primum ex rei visceribus , secundum se considerata jejunii natu- excessura, per omnes deinde jejunii conditiones aggre- PQccetur,
dimur explicandam. Et certe Caetanus a a. q ubhis I 47. art. 3. quoad praesens sic habet. In jejunii Tuii, dic Ecclesiastici, de quo est sermo , observatione du- dium lae-plex virtus invenitur, scilicet obedientia O absit . dς xibu , nentiar nam jejunando exequitur homo Ecclesiae Ib i ii se praeceptum, per hoc obedit; O medium , ab cis discuti. Eccsesiastica prudentia determinatum , in cibo , sv pριμ Iemai, O per hoc abstinet. Iuxta ditiai Viny IR ,
autem virtutes duo quoque vitia contrariantur jejunio, scilicet inobedientia, o gula. Ex parte siquiadem inobedientae non est peccatum mortale transgredi simplicia statuta juris positivi,nisi propter contemptum: quoviam solus contemptus est formaliter inobedientia mortalis . . . Ex parte vero abstinentiae, qua ut medium quoddam praecepta est, non est peccatum mortale, nisi impediatur finis intentus per talem abstinentiam; nisi scilicet impediatur lanis , ab Ecclesia , seu a praecipiente sub vi coactiva intentus. Ad discernendum igitur quandonan, ex jejunii transgresstione peccetur , discutere oportet, pergit ibidem Caetanus: qua , aut qualis est transgresso jejunii, impediens Anem; secando si ιalistra greso constituit peccatum mortale. Requiruntur igitur ad primum , ut scilicet jejunii transgressio impediat finem , ab Ecclesia sub vi coactiva praeceptum, dua conditiones, una est, ut
sit transgresso medii statuti ab Ecclesia; altera est, ut sit impediens finem . Ob defectum primas csue ditionis comedens nimis quali usque ad crapulam in die jejunii, non incidit in e um tuum; quia talis excessus non est transgresso medii, ab Ecclesia statuti ; nam Ecclesia non obligazit ad quan th
315쪽
ritatem tibi in die jejunii, sed quo ad quantitatem reliquit unumquemque in jure natura . uod si huj modi excessus contrarietur statuto Ecclesiae, per hoc nempe quod habeat alteram conditionem, scilicet quod impediat finem , ieiunantis nempe detrimentum, ac poenam , ab Ecclesia intentam, & quoad executionem praeceptam , quia Senter plenus spumat libidinem , in menIem deprimit, O vitium facit, aut auget, sequeretur, auod esset solutio jejunii cum peccato mortali. Unde tali excessu comedens etsi semel comedat, ut ieiunii finem , quoad executionem ab Ecclesia praeceptum, impediat, corporis nempe poenam omnino subtrahens, jejunii transgressor ex Caetano existeret; licet caeteroquin hora consueta, ac semel comederet, & a vetitis cibis abstineret. Non quidem jejunii transgressor existeret sub ea ratione, sub qua nimiS comederet, cum ciborum quantitas non lit ab Ecclesia in una comestione taxata, sed sub ea ratione ieiunii transgressor existeret, sub qua per nimiam come itionem jeiunii finem, jejgnantis nempe poenam , quoad executionem ab Ecclesia praeceptam, servare re. nueret. Quod sane intelligi debet, ii nimis eo. medens, servata licet unica comestione , praecipientem, vel praeceptum parvi faceret; vel per hoc scilicet, quod parum curaret legislatori obedire quoad poenam, in jejunante intentam, ac praeceptam; vel per hoc quod detrimentum ex jejunio sentire nollet, unde & semel comedendo excederet. Siquis igitur nimis comedens, ieiunii finem , carnis nempe macerationem , ab Ecclesia quoad executionem intentam ac prae ceptam impedire non intenderet, nec renueret, jejunii quidem meritum minuere posset, ejus dem tamen transgrellast, si jejunii eonditiones ciborum nempe delectum , & unam comestionem - apto
316쪽
apto tempore faciendam , servaret, existere non
LI. Quae discretio est omnino attendendar Etsi Praedicta enim debeat a jejunante servari finis, corporis discreti., nempe poena , ab Eccletia quoad executionem et ionibu,
intenta, attendendus quoque erit nimiS comeden- ulteriustis finis. Unde eadem 12. q. I 7. art. idem φ plicata oCaetanus ad quaesitum respondens , sic habeti xo Solvens Ecclesiae jejunium me eaussa rationabilitam ab1olute , Ecclesiae nempe menti in suo facto contradicens, quam 1ecundum aestimationem suam, si scilicet rationabilem illius transgressionis causam non putaret, sic comedens peccaret mortali--ter, quoniam talis, scilicet nimis comedeos, O transgreditur medium abstinemia, statutum ab Eeclesia , O tra greditur sic , ut impediat legisla. iorem a sine intento in ipso homine , potente jejunare , dum sine omni rationabili eaWa medium renuit in Ie ino ad finem. Hoc namque est eviden-ier impedire intentionem legis talis , ut perveniat ad finem, ac per boc est directe legi obviare . Solvens autem illud ex ca a rationabili lecundώ maestimationem suam, ab ipsomet scilicet ut tali putata , absque fraude, vel allorum, melius judia
eantium scrupul os, non peccat mortaliter: quoniam infra latitudinem causae rationabilis continetur uterque modus rationabilitatis in hac materia , ut communis opinio, O c scientia hominum tDmentium deum approbare videtur . Uterque enim .
modus, vel scilicet per propriam aestimationem,& nulla interveniente fraude; vel per aliorum judicium, melius, ac rectius scrupulosos iudicantium putare esse rationabilem causam solven di ieiunium, excusaret a peccato, ieiunium Iob Uentem . vide n. a & a ac passim supra . LII. Non placet autem , quod subjungit idem In eo prae, Emus Caetanus, dicens; Et scito; quod, nisi T comis '
317쪽
tinnus dicit, communis ebristiana Ecclesia interpretatio sule'
,πὸ , ζy' ret statutum jejunii non esse simplix statutum , sed
vam ex in- habere vim praeceptivam , stricte sumendo praeeterPretati ptum ; verum procul dubio esset, quod nos nisi propter contemptum transgresso jejunii esset pecca-ae tesolui.' tum mortale e quoniam in simplicium flaturorum I. materia transgressio medii, in impeditio finis , Iieet sit mala, non tamen mortale inducit peccatum , nisi materia illa ad charitatem dei, aut proximi necessaria sit, quod in proposito eonstat non habere locum : quia jejunium hujusmodi constat nee ad dei, nee ad proximi dilectionem esse necessarium . Et haec dixerim , quia ex vi verborum nullιbι jejuniuis Ecelsasticum invenitur praceptum , lo, quendo de praecepto stricte. Non placet, inquam;
multa enim con gerit vel explicanda, vel corripienda. Et sane jejunii praeceptum ab acceptatione , seu interpretatione non pendet; quod si ab acceptatione, vel interpretatione penderet, communis aestimatio sufficeret. Et quoniam per ipsum communis aestimatio eli legis interpretatio , ac per hoc ad discernendum , utrum sub rutione simplicis statuti, an sub ratione praecepti ieiunium ab Ecclesia imponeretur, communisaeltimatio de jejunii praecepto sufficeret, seque retur, quod, ut sit praeceptiva lex, a communi existimatione penderet; darique proinde non pol erit , nec praeceptivam habere vim, si communis aestimatio, seu interpretatio adversetur. Quia igitur communis tali matto , quatenus per ipsum etiam iuridica legis interpretatio est, praeceptum vel agnosceret, vel declararet, vel induceret , vel de medio tolleret; inde sequeretur, iuxta communem existimationem jejunii legem simplex itatutum, vel praeceptum reputari. Si igitur a communi exilii matione penderet, jejunii legem subratione simplicis Ilat uti, vel sub ratione praeceξti
318쪽
intelligi ; virque, nisi eommunis aestimatio illud
sub ratione praecepti intelligeret, sub ratione praecepti non existeret; Cumque tunc lex non existeret, eius contemptus dari non posset. Falso igitur supponit, communi existimatione, ieiunium sub ratione praecepti non suscipiente, ejus con. temptum dari posse. Sibimet igitur contradicere videtur, dicens : communis chrisiana Ecclesiae interpretatio j ciperet, verum procul dubio esset, quod non nisi per contemptum , transgressonjunii esset peccatum mortale . Communi enim deficiente de praecepto jejunii existimatione, eius lege tunc similiter deficiente, hujus contemptus dari non posset. Quod autem addit, Iejunium obuiusmodi constat nec ad dei, nec ad proximi dilectionem esse necessarium expositione indigere ubdetur. Cum enim ieiunium ad reprimendam concupiscentiam , ad deo satisfaciendum, di ad mentis elevationem ordinetur; inde tamquam medium removens prohibens , ad deum diligendum ordinatur, non quidem secundum se M .sed
ex suppositione impedimenti, scilicet peccati. Quod autem in fine subiungit: Ex vi verborum nullibi jejunium Ecclesiasticum invenitur praeceptum, loquendo de praecepto stricte: omnino fallitur ; patet namque contrarium ex Innocentio III. in rubrica de observatione jejuniorum patet etiam ex Angelico a a. q. IAT. art. 3. dicens: eari
dit sub praecepto uris positivi, quod est a Prala.
tis Ecelestiae institutum , quod ipse Caetanus scire debuerat; & quoniam ipse vim praeceptivam imgis in communi aestimatione in sensu exposito collocat, &ex ipsam et communi aettimatione vim legis praeceptivam agnoscere intelligit, scire quoque debuerat, communem in Ecclesia Mimaticionem semper fu i de, ut ex Patrum sententiis constat , ieiunium sub Ecelesiae praecepto existere .
319쪽
Generales LIII. Ieiunii autem solutione, sub ratione pee. h 'citur, cati in genere D. IO. & parim discussa , eius.
nem assi dem solutionem 'quoad particulares conditiones gnatae re ' discutiendam aggredimur. Quoad hoc autem in sin8uli. quaerens Caetanus, an quis toties Peccet, Quo ditionibus tirs in die te uulum franget , in a a. q. I 67. ari: applicantur 8. sic procedit: hoc dicitur, quod , licet di. Ex Ι- ωersa sint in hac quaestione opiniones, rationabi-inum di liter distingui potest, quod, cum jejunium conti. bum , an neat tres negationes, scilicet non .e1ci carnibus ;toties jeju- Non eo medere plus quam semel in die; Et non eo oisilaei ' medere aηςe horam consueιam; non eodem tamen
quotie, ' modo se habent ad jejunium istae negaιiones, Iedlumpti cibi duae ultima cadunt sub praecepto jejunii, non nisi
eomesti: prima autem scilicet non vesci carnibus in cadia proponitur. sub praecepto absolute , duranιe tamen tempore il--ς νςωlvi' lo , puta quadragesima, quaIuor temporum, vi gilιarum. Et propterea quoties quis eomedιι camnes , prohibitos cibos in die , toties de novo peccat mortaliter juxta regulam transgressionis praeceptorum negativorum . Cadit namque sub E clesia praecepto, tu toto illo die non com damur carnes, scut cadit Iub praecepto dei, quod ιn toto tempore hujus vitae non furemur. Et sicut qui commisit semel, vel bis furtum, non excusavrur , quin tertio peccet,ci tertio Iuretur et ita qui jam semel o bis comedit carnes , durante tempore prohibitionis, non excusatur, terno peccet isi tertio comedat carnes. Et paulo post idem refricans , subdit: quia abjolute, er solum uteonditio jejunii eaait sub praecepto illius temporis. Bnde O diebus dominicis tauadragesima viget prae
e tum illud . hoc communis opinionis veritas ct ratio. Unde patet quod impotens ieiunare , potens vero comedere esuriales cibos, ιenetur ab itinere a carnibus, etsi non jejunet;
320쪽
secus vero vice versa per Caetanum. vide supra
LIV. Quoad peccatum autem per ieiunii solutionem sub ratione comestionis cibi non vetiti , idem Caetanus lac. cit, sic prosequituri Non quoties autem quis comestiones multiplicat in die jejunii, toties peccat: quia non cadit sub pracepto Ecclesia non multiplicari comestionem absolute, sed ut requiritur ad jejuniam. Ex quo autem negatio comessionis non potest amplius pro illo die esse conditio jejunii , post secundam scilicet comestionem, quia jam trianium, per secundam comestionem, solutum est , sequitur quod, negatio comestionis
poli secundam comestionem amplius, non cadat
lub praecepto jejunii. Non fit e 3 exceptio in materia hac a regula praecepti negativi, sed declara tur , sub qua ratione hujusmodi negationes eadunt sub praecepto , scilicet ut sunt conditiones jejunii. Et quia prima solutio jejanii, scilicet per secundam comestionem, facit, has conditiones non posse pro illo die induere conditionem jejunii; ideo non cadunt amplius sub praecepto jejunii. In idem recidit Navarri opinio in suo Manuali cap. II. n. Iq. sic asserentis e sola autem secunda comestio pericatum est, non autem tertia, nec quarta Oc. quia
illa sola jejunium fravit secundum Durandum in A. diit. I 6. quam sequitur recte Ang. Divest. verb. jejunium quaesito S. dicto A. quicquid dispute ι Ioa
nes Major in dicta diu. I s. qnan. 6. modo in ter tia, vel ulteriore non edantur cibi vetiti, quia quoties quis edit illos, toties mortaliter peceat se cundum omnes. Et cardinalis Turrecremata in quirens, an sit peccatum toties , quoties quis cO medat , can. 2 on lieet, sic ratiocinatur: Sicut viget praeceptum , ita O votum. Sed ille, qui viovis virginitatem, O postea contrahit, in primo actu carnalis copula peccat, o non in aliis. Argos
tutionem quoad non vetitum civibum non