장음표시 사용
331쪽
rat; inde eam amplius lacerans , & per hoc proximi damnum adaugens , novamque injuriam faciens denuo peccaret, si altera eiusdem vellis laceratio sit a prima moraliter distincta, ae di- versa . Non absimiliter in easu notiro i Etsi persecundam, poli primam licitam, comestionem, ie junii finis, ab Ecclesia intentus , ac praeceptus, ieiunantis nempe poena , in sua integritate subies unii forma reparari non possit, ne tamen penitus destruatur, potest, ac debet per aliarum comestionum abstinentiam impediri. vide supra n. a . & 23. ac passim . insitati,' Per boc igitur quod Contra. sentientes& oniuina respondere poterunt, Ecclesiam non prohiberetis, electa plures absolute comestiones, sed plures, ne sintro iiivi ς0ntr/ jςiunii formam , quae per unicam servatur' come ilionem ; ita ut per secundam come itionem destrum subitantiali forma , ab Ecclesia praescripta, quia amplius poli factum inli aurari non poteli, non eis et amplius peccatum comelliones repeterer vel refricare poterunt fracti vasis,&amissae virginitatis paritatem ; per has , inquam, aliasque hujul modi uve similitudines, sive paritates . sive theoreticas speculationes, ingenii qui, dem specimen praebere videntur, veritatem autem
assequi non videntur . Nihilque aliud ad summum per haec, ac similia probare possent, nisi quod potuisset Ecclesia ita plures prohibere comestiones, ut a secunda tantum abstinere obligare intendiiset: quod autem ita sentiat, sub judice quaestio est, praeceptum autem possidet: Et multo magis ex eo possidere videtur, quod , licet ii vis legis , ut plurimum non cadat sub lege, secus
tamen si finis legis sit ipsam et lex, neque a lege distinguatur, immo & sub lege cadat, sicut ipsa lex eadem intelligitur . Quia igitur ieiunii finis,
sub vi eoactiva a praecipiente intentus, carnis
332쪽
. maeeratio est; & multiplicatae eo messione; earnis macerationi contrariantur; inde semper in quacunque, praeter unam , comestione jejunii transgrelior existeret, ac praecipieriti S menti contra-oiceret , comestiones repetens. Ecclesias autem mens qualis quoad praesens sit, ex eo venari poterit : Irrationabile enim videtur quod Ecclesia, seu Pontifex a jejunio eximere velit bi S comedentem. Quis enim rationabiliter credat, quod Ecclesia , seu summus Pontifex , sive inserior Ecclesiastica. ac legitima poteuas. ad macerandam carnem ieiunia inuituens, ac praecipiens, audiens, me bis comedisse, carnisque macerationem non servasse, non prohibitura, immo & permissura sit tertio comedere λ quin & ab aliarum sequentium comestionum abllinentia omnino me eximeret 8 Potius igitur ex eo , quod carni indulsi, bis comedens , ieiunii pr ceptum veluti explicans, quod carnis macerationem pro fine habet, ne niterius carni indulgerem , utque substantialem jeiunii finem, qui semper in praecepto viget, servarem , ne tranSgretior ulterius existerem , ab ulteriori comestione: Praeciperet abstinerei non quasi de novo praeceptum inducens ,.sed potius exponens. cum prTiertim jejunii euhntia, aenatura , ut moralis, ac clivisibilis, non ut metaphysica, bc indivisibilis intelligi debeat. Quoad autem ab aliquibuS tamquam cer Idem pro
tum reputatur, quod semel per secundam. - elacta sen-
inestionem stacto jejunio , non ampliuα ad letu. Iςnri PIM nandum obligatio subsistit 3 id eerte rar eo pro venit, quod sejunii finem ab ipsa met jejunii le. ge distinguunt; Et quoniam finis legis non ciait sub lege; inde arguunt, quod , etsi tertia, quar ta , dcc. comestio jejunii quidem fini, seu camnis macerationi contrarietur, non tamen ipsi-met jejunii praecepto contrariari dicunt. Miror
333쪽
.autem etiam sapientes , ae dostos, quandoque
hallucinari, non secus ae elapsis temporibus quorumdam invaluerat propositio, ordine 16.
ab Alexandro VII. damnata dicens: Σui facite fessonem voluntarie nullam, satisfacit pracepto
acclesia . Absolute enim, ac nulla adhibita discretione , dicentes , Anem legis non cadere Iublege , non distinguunt inter lines, a legislatore quidem intentos,at sub vi coactiva non praeceptos; Et inter fines sub vi coactiva ab ipso met intentos,& quoad executionem praeceptos: ex quibus illi , qui intenduntur, Se sub vi coactiva non praecipiuntur, non cadunt sub lege; illi vero fines, qui ne dum a legislatore intenduntur, verum Scsub vi coactiva praecipiuntur, omnino cadunt sub lege, eum sint ipsam et lex vide supra. ma . a . & passim. Cum igitur annuae consessonis, ieiuniique finis , justificatio nempe , dc cum
deo reconciliatio ;& carnis maceratio respective nedum a legislatore intendantur, verum Sc iubvi coactiva precipiantur, cum huiusmodi finis ipsius mei legis naturam induat, sub lege cadere intelligi omnino debet. Annua igitur valida confessio , ac ieiunii observantia in sensu exposito , sub vi coactiva a legislatore, seu ab Ecclesia intentae , & quoad executionem praeceptri, ad ipsa mei validae annuae conlassionis, jejunii ve lege reqspective non distinguuntur.Si igitur,adhuc secunda posita comestione, ieiunii finis, carnis nempe maceratio , a legislatore intenta , & quoad executionem praecepta saltem quoad partem obtineri poterit, sicque quoad partem legi satisfacere consequenter, etiam posita secunda comestione,& ipsamet jejunii lex respectu illius saltem quoad
partem perseverare, & ad illius quoad poterit. Observantiam, constringere dicenda eii . Unde dc
post tertiam, vel quartam comestionem, jejuniiung
334쪽
fine quoad exeeutionem ab Ecelessa intento,saltem quoad partem perseverante , ieiunii transgressor existeret comestionem repetens. Neque valet dicere, quod, sicuti prohibente Ecclesia potum ante Euchari iliae sumptionem , non videtur plus peccare communicaturus, qui bis biberit, quam qui semel, ita & in praesenti; non valet, inquam; id etenim esset, quia fracto per primam potionem, sive portionem naturali jejunio , finis cestat, &inllaurari impossibile est; nisi forte dicere velimus per ulteriores potiones sive portiones, ratione irre. verentiae, sive intemperantiae culpam augeri: contra vero in casu noliro et quia adhuc post seeundam, tertiam &c. comestionem jejunii finis, ab Ecclesia quoad executionem intentus,ac praeceptus, saltem quoad partem perseverat,&reparari pote per subsequentium scilicet comestionum abstinentiam; inde praeceptum non amplius comedendi, seu comelliones non multiplicandi semper vigere dicendum est . Quantum autem ad intemperantiam attinet relate ad jejunii praeceptum, si jejunii forma cum suis conditionibus, ab Ecclesia prescriptis , servetur, ieiunium Iub ratione statuti non solvi ex Angelico eruitur 22. q. I 67. art. 6. ad primum dicente. Σκantitas cibi non potuit eadem omnibus taxari propter corporum complexiones , ex quibus contingιt, quod unus majori , alter,inori eibo indiget; Ied ut plurimum omnes possunt natura satisfacere per unicam comestionem. Et licet naturae ieiunium per quamcunque minimam potus, vel cibi quantitatem solvatur, secus vero jejunium ieiunantis, scilicet ecclesiasti eum; istud enim iuxta eundem Angelieum loc. cit. ad se- .cundum non solvitur ni i per ea , quae Ecclesiae interdicere intendit, instituendo jejunium . P on autem intendit Ecclesia interdicere abstiaentiam potus, qui magis sumitur ad alterationem corporis, er
335쪽
stiolim anticipatione, rationalibus innixa motivis,
cum probata Pr seristim consue.
digestionem ciborum assumptorum; quam ad nustritionem , licet aliquo modo nutriat: Et ideo licet pluries jejunantibus bibere . Apposite autem , ac sapienter subjungit : Si autem quis immoderato potu utatur , potest peccare, O meritum jejunii perdere , sicut etiam , si immoderate cibum in una comestione assumat; ageret enim contra ieiunii perlectionem Ecclesiae statuto quoad vim coacti. vam, eXtrinsecam ; & per hoc non sub ratione fracti ieiunii, sed sub alia ratione peccaret. vide
supra n. aq. & et . ac passim . LXI. Quo ad horae autem anticipationem an , ' quomodo peccetur, explicandum luscipimus. Et cete iuxta S. Antoninum pari. a. Tit. 6. cap. a. f. Io. Vitiatur jejunium ex hora nimia antici.
statione; circa quod Petrui de Plaude in m dist..is. dicis sic : Djunium frangitur uotabilι horclanticipatione sine cauIa scilicet rationabili . Et Ma.gnus Tostatus in cap. o. Mati. q. IT a. sic habet rconsideranda tamen Iunt in hoc multar primo rina consuetudo regionis: nam si sit consuetudo generalis in aliqua regione jejunantes comedere ante meridiem , non Iolvetur per hoc jejunium, quia se consuetudo potest Iacere cibos licitos in jejunio, qui Iunι alias iligiti, a sortiori poterit circa tempus facere licitum, quod talι, vi et tali hora coomedatur , cum nihil istorum βι secuηdum Ie - lum. Unde cum loci consuetudo ab Ecclesia probetur; si anticipatio ex rationabili loci consuetudine sit, comestionis anticipatio loci consuetu- .dini conformis contra Ecclesiae mentem non es set . Ex probata ergo consuetudine comestionem anticipans, jejunium non solveret, nec proinde
peccaret. Et pergit ibidem praelaudatus Alphonius et Secundo consideranda eii conditio regionis inom, quaedam regiones sani, quarum dies sunt va de magni, scilicet pervenientes ad 18. vel ao,
336쪽
horas, O siquis in his terris eueretur usque possmeridiem expectare ad cibum, ratura valde de in bilitaretur ι ideo isti ante meridiem possunt comedere ; Neque consequenter sic comedentes cieiunium solverent , vel peccarent. Et pergit ibidem : Tertio consideratur in qualibet regione conditio temporis, O hoc propter magnitudinem caloris , vel dierum prolixitatem, aut propter aliqua accidentia, contra qua male se habet homo 1ejunus; nam in talibus non oportet expectari horam nona, nec meridiem, sed tunc eibum sumi, quando natura potes conservari sine nocumento
am licet Ecelesia per jejunia intendat aliquali ter nos assuere, ut sic satisfaciamus pro peccatis ;ηοn tamen intendit debilitare naturam , nec noce re i quia istud esset contra charitatem, in tamen jejunia non sunt charitati praeponenda ; sicque anticipans nec sejunium solveret, nec peccaret. Iuarto ,
pergit ibidem Abulensis, consideranda es conditio personarum, quia quibusdam est valde nocivum diu manere ieiunos scilicet cholericis , σ omnibus valde resolubilibus t tamen si ista posset esse causa sufficiens ad excusandum istos totaliter a jejunio, poterit a fortiori esse caussa ad antisipodum tempus cibi, ut tunc comedam, quando eis expedierit . Et sequitur : minio eonsideranda est varietas ossiciorum, vel operationum, aliarum oppor tunitatum , ut fecundum varias conditiones ne otiorum, σ operationum ita jejunantes eomedant diversis temporibus, sicut eis occurrerit, quianda
debent per jejunium impediri alia opera pia, quae homo facere potest , eum interdum potius jejunium quam opera pia, relinquendum est, ut dieit Hie
ronymus relatus de consecta dist. s. can. Ndon mediocritere Iuta rationabilis homo dignitatem amitiit, qui jejunium charitati, aut vigilias praefert sensus integritati , ut propter immoderatam
337쪽
/ 3Iopsalmorum decantationem amentiae . vel tristitia notam ineurrat. Et pergit Alphonius loc. supracit. Iortiori Ergo poterit tempus anticipari adsumendum cibum, exigentibus causis piis, vel honestis, O tunc anticipare tempus nec tollit meritum , nec jejunium aufert; sed quando quis notabiliter anticipet horam ab Ecclesia constitutam Iine aliqua causa legitima perdit meritum , ιν peccat , oe forte , ut rationabiliter creditur , jejunium solvit. Utque ex aliis refert Agorius cap. II. Potest quis, praesertim superioris auctoritate, ante horam consuetam comedere causa legendi ad
mensam , docendi, iter faciendi, vel 1 cipiendi, vel ob adventum bo1pitum , vel alia justa ex causa ; & subditi Hac est communis sententia , o pro.
babilior, O Oerior, O videtur colligi ex can. solent de consecr. diu. I. aut saltem ex consuetudine apyrobata. vide supra n. a . S a . Jejunii so- LAII. Quod si eausa non subsit; tunc addis. l. 0Πςm cernendum, an jejunium solvatur, ad materiae otii, ti parvitatem , insuperioribus discussam , recurren. ei pationem dum erit; ubi ex intima jejunii natura, ac rars. Ib. tionabili Ecclesiae m te spectata, satis comproianitast: hoc bavimus, per horae dimidium comestionem amtivis, ea ticipare, nec jejunium frangere , nec venialem ratione da- culpam involvere; per integram vero horam so 3 hi 'don'' metit Onem anticipare, eo quod praeter Ecclesiae tinget, qua mentem sit, etsi ieiunium non solVat, venia-
de durario- lem tamen culpam involvere; & quia quae su'tate diseu. pra horam comestionis anticipatio fit, nedum j sutius . iunii finem secundum se destruere, verum &contra Ecclesiae mentem e se incipit, praesertim si horae cum dimidio perficiatur duratio ; inde quae sine rationabili cauisa supra horam comestionis anticipatio sit, ieiunii finem deliruere, & co
tra Ecclesiae mentem esse incipiens, Pedum vernialem culpam includeret, verum M passim ad
338쪽
lethalem eulpam accederet. vide supra Il. 66. ad 48. &passim in superioribus ,& n. 26.-a . LXIII. Post consuetam autem horam in die ieiunii comedens, etiam sine causa, nec jejunium solveret, nec peccaret, nec meritum amitteret . Unde Angelicus in A. dist. I . qς 3. art. q. q. 3. sic h3bet: Ad primum ergo dicendum quod omittere praeceptum Ecclesia non licet, sed supererogare licet. Et ideo eum tardatio horae ad poenalitatem jejunii faciat, licet tardare horam , sed non anticipare. Cui consonans Nava
rus in suo manuali cap. a I. n. 27. Licet autem,
inquit, pro libito proferri horam, modo sine D. persilioue fiat, sine fine scilicet synagogae u
sum introducendi , vel evangelicae Ecclesiae v. sum contemnendi, cujus rationem assignans E-mus Bona in sua Psalmodia cap. s. q. 3. n. 3. sic eloquitur i Subtractio prandii ad jejunii integrue talein spectat ; quare esurialibus diebus ut Plautino vocabulo utar qua sit comestio , coena, non prandium esse debet: qua quo amplius dissertur , eo amplius abstinentia districtio objervatur . viden. a . σ -' . UUR Jejunii autem solutione in genere n. a 3. ad 26. explicata ue nec non quoad singulas ejusdem jejunii conditiones n. 27. ad 36. quin& quoad materiae parvitatem in superioribus n. 37. ad 39. ad 48. discussa; eamdem ieiunii solutionem per prandii, seu cinnae interruptionem, sub quacunque ratione contingentem, discutiendam suscipimus: quae certe nedum sub parvitatis materiae, verum & sub ratione finis, ac motivi comestionem interrumpendi, consideranda videtur. Sub ratione quidem parvitatis materiae, parva scilicet durationis considerari poterit, an ea dura tionis parvitas in comestionis interruptione dari possit , quae nec jejunium frangat, nec venialem
lutio per comestionis postpositici
ptionem sub qua cunquς ratione contingemtem , discutienda proponiἔur.
339쪽
3 Ialem culpam involvat λ Ae similiter, an ea detur, quae, etsi ieiunium non solvat. vemalem tamen culpam involvat λ Nec non an ea detur, quae in comellionis interruptione S ieiunium solvat, &lethalem culpam involvat p Ad quae sane discutienda, non illae parvae durationis rationes relate ad comedendi horam supra num 46. ad 48. explicatae , valere poterunt; quae enim, re. late ad comedendi horam , parva temporis duratio est, nullam, vel saltem venialem culpam involvens . hic, sub ratione scilicet interruptae comestionis re assumendae, lethalem fortasse includeret. Ad eam igitur interruptae comestionis disquirendam durationis parvitatem , sub aliis principiis innixis rationibus , ejusdem interruptionis rationes disquirere , discutere , ae dili inguere oportebit; utrum scilicet ex placito; an ex negotio, vel aliquo rationabili motivo p Ι.tem: utrum ex fine iterum reassumendi comestionem , vel ab ea omnino cessandi interruptio contigerit ρDurationis LXV. Et certe parva duratio, quae preci sive
ParV3raxem a rauocunque fine iterum reassumendi come- vis intertu. Hi em , ac Praec nave a quacunque necessitate , ptione, non vel negotio, licitam faciat interruptae come - t na- stionis prosecutionem, assignari vix poterit; ni-;ἡ dii. si forte in generali regula , sub cuius ratione
cito. ac sine inccepta comelliis , ejusdemque interruptae reas fine illam sumptio unam, moraliter intellectam , faciat m a. mestionem. Durationis nam ove parvitas, quae gente , ab praecluve a quiacunque nne Iterum reallumen. omni eulpa di comestionem , ac praeci sive a quacunque ne- cessitate , vel negotio licitam recidat interr assignari piae comestionis continuationem , non e X proprio
posse senti. cerebro , sed ex Ecelesiae mente. legalibusquem- principiis innixa intel Iigi. ac praesumi debet. Ecclesia autem annuere non videtur , neque ra
340쪽
tiones, legalibus prinei piis innixae, adinveniri poterunt , quae nos inducant ad tenendum, quod ex placito , & non ex fine iterum re assumendi,
neque ex negotio, vel necessitate comestionem interumpens, mutata voluntate , comestionem
reassumens , licite continuare posset. Unde ex Ecclesiae mente , legalibusque principiis nulla d rationis parvitas ab omni culpa illum excusare videtur, qui ex placito, & non ex negotio. vel
necessitate comestionem interrumpens , ac se gens cum intentione non amplius illam rea sumendi, mutata deinde voluntate, illam reas sumat . Hac ratione ductus ex Archidiacono Mamtinus finem non reassumendi . considerans , in suo manuali cap. a I. n. I . sic habet: Iui, facta caena, de mensa furrexit, voluntate amplius noneomedendi, O postea redit ad eam, eomedit, videtur frangere jejunium fecundum Archidiaeonum in eis. Iicet de consteri dist. A culpa igitur non exculabitur reassumens, si ex placito , &absque rationabili motivo, immo absque fine
assumendi, comestionem interrupetit. Et Agorius de a. Ecclesiis praecepto cap. Jeiunium frangere asserit, qui comestionem interrumpens, animo non amplius ad illam redeundi, iterum tamen rediens, illam reassumat ; nisi Drte, 6equidem meo videri sustineri poterit, adeo sit parva duratio, ut omnino eadem reputetur mora.
liter comestionis reas imiptio; in qua certe coomestionis reassumptione, etsi perpauca intercepta fuerint minuta , in sensu tamen exposito, stanimo scilicet non reassumendi, & non ex nego, ti O , vel alia rationabili caussa interruptio facta sit, ac fine rationabili caussa rea meatur co. mestici, venialem saltem culpam non eXclude