Opus theologicum dogmaticomorale de regulis, ac principiis inquirendae veritatis ad moralium quaestionum resolutiones, quae obligationes, vel exemptiones respiciunt, ordinatis in duos tomos, seu partes distributum, locurum, et materiarum indicibus lo

발행: 1787년

분량: 621페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

461쪽

ci reo dubium oriri poterit, quaenam scilicet ex hujusmodi conditionibus , servatu simul impossibilibus. potior, ac servanda intelligi debeat pAd quod dicimus, illam quoad jejunia, ex naturali jure procedentia , potiorem intelligi debere

conditionem , quae magis ad finem a naturali jure intentum, conduceret: quae scilicet ad malum avertendum, vel ad bonum prosequendum, aptius, ac directius medium existens, magis necessaria judicabitur . Unde si potior , magisque necessarius iudicabitur ciborum delectus, hic, secus vero unica comestio, vel apta comestionis hora, potior conditio reputari debebit, si vero unica comestio aptius , ac directius medium judicetur; haec praeciborum delectu , vel apta hora praeterri debet; si vero apta hora potior judicetur conditio; haec prae ciborum delectu , Vel una comestione prae

ferenda intelligitur. Quod si non sub ratione ieiunii, sed potius, ut ita dicam, semiieiunii

aliqua ad obtinendum finem tamquam sufficiens medium a naturali jure dictaretur conditio; &tunc, quatenus totam ieiunii rationem complectens, praedicti concursus incapax existens, secundum se servari omnino debet, nisi etiam ad hanc non servandam , ex naturali iure orta dictaret ratio.

III. Hic autem conditionum ordo, ac praelatio relate ad jejunia, ex naturali jure procedentia, non sterilis, neque inutilis reputetur. Licet em min conditionum concursu serva tu impossibili, non omnes, sed una, .ea scilicet, quae in sensu exposito potior sit, a natura dictetur; quia tamen, quaenam eligibilior sit, quandoque ignoratur; inde ad dignoscendum , qua nam tunc in praedicto consursu, servatu impossibili, a natura dictetur eligenda conditio, hanc regulam duximus ponendam , eam scilicet in conditionum concursu

impossibialium prae ferri debeat

declaratur . Huius adis inventionis utilitas ape

ritur.

462쪽

servatu impossibili eligi debere , quae aptius, aedi rectius medium ad malum avertendum , vel adi bonum prosequendum, a naturali iure intentum , prae caeteris judicetur eligenda conditio a , 3. II. Suanam Iriuniorum eouditio, ex divino jure procedentium , in earumdem conditionum concursu servatu simul impossibilium pra-Ierri debeat, declaratur . Quaenam IV. Quoad ieiunia vero divini iuris . proposito ieiuniorum nostro insistentibus, sic videtur ratiocinandum ret. .. I sermo sit de jejunio, ex divina lege, vel divino

proeeden ' praecepto procedente; Et tunc si secundum omnestium, in illius jejunii conditiones conscientiam conitringe- hὸ ἀόφ ret, licet una conditio magis quam alia ad ob num eona tinendum sinem posset inducere ieiunantem; quia cursu , ser- tamen , ut ponimus i quantum ex vi divinae legis, Vatu impos- vel divini praecepti non minus ad unam , quam telai. d ad omne. hujusmodi ieiunii conditiones obligatio divinam te . consurgeret; inde quantum est ex vi divinae legis, Eem,uci vel divini praecepti in sensu posito una jciunii praeeepium. conditi Q alia potior dici nequiret. AEque proinde

oraeferri de- ad ciborum delectum , & unicam comestionem, deat , Pr - apto tempore faciendam , conscientiam constrinis

ii ut ad gerit, in huiusmodi igitur conditionum concursu resolvitur. serva tu impossibili, non quaenam ex vi divina legis, vel divini praecepti potior jejunii conditio sit. adhibenda discretio eli, sed solum quaenam ad divinae legis, vel divini praecepti finem magis conducens , dignosceretur , eligi , ac servari deberet ; ad hanc enim, & non ad alias ieiunii conditiones in concursu servatu impossibili, ex vi praecepti, vel divinae lepis conscientiam constringens, procedere intelligitur obligatio . Quod

463쪽

si non ad Ieiunium qua tale, sed ad semii eiunium divina lex , vel divinum praeceptum urgeret ἔ tunc , cum in una sola conditione , ut ponimus , tota divinae legis, vel divini praecepti ratio subsille ret; inde illa sola quatenus concur sum impossibilem redderet, si servatu possibilis

esset, exemptionem non induceret.

V. Quod si de jejunii obligatione ex voto, vel Quaenam iuramento simplici, vel solemni, privato , vel ligriai:

publico respective sermo procedat; & tunc si ad divinum voventis , vel iurantis mens non minus ad unam, ius,ex voto, quam ad omnes simul ieiunii conditiones sese vςi Iur obligare intenderit; etsi , quantum ad Voti, Vel eeden, iuramenti finem , una prae alia voti, vel iurati earunndem jejunii conditio aptius , ac directius ad eiusdem voti, vel iuramenti finem consequendum con' servatu duceret, quantum tamen ad voventis, vel iu- possibili. rantis mentem attinet, una prae alia potior dici pr*sem de- nequiret ieiunii conditio. AEque igitur, quan- hi 'vidi: tum ad voventis mentem attinet, ad ciborum euritur' aede lectum , & unicam comestionem , apto tem - resolvitur.

pore faciendam , obligatio subsisteret. Unde in huiusmodi ieiunii conditionum concursu, serva tu impossibilium , illa tunc eligi deberet, quae serva tu possibilis, ad voti, vel iurati jejunii finem consequendum aptius, ac directius conduceret , atque ad Voventis, vel iurantis mentem magis accedere dignoscetur. VI. Quod si voventis, vel iurantis mens pO- Idem prointiorem unam prae aliis intenderit conditionem; sequitur ar- vel scilicet, etsi omnes servandas voverit, vel Sqk ςM RAE iuraverit, unam tamen determinans , quocunque eventu serVandam , reliquas vero , sub hac, vel illa conditione , qua non purificata, etiam per semetipsum dissolvendas proposuerit; vel unam solam determinatam voverit, vel iuraverit, re

liquas vero secundum quid servandas proposuerit ;

464쪽

33 rit; tune in huiusmodi ieiunii eonditionum con . cursu , quoad omnes serva tu impossibili , illa , quam omnino servandam voverit, vel iuraverit, aliis ejusdem ieiunii conditionibus potior dici debet; sicque prae aliis eligibilior existens, di conscientiam constringens, aliis praeferri debet . Nec refert, si alia ad voti , vel iurati ieiunii .fi-

nem obtinendum magis conducere videatur conditio; eum in casu posito, non voti, vel juramenti finis, sed voventis, vel iurantis mens attendi debeat . Quod si unam voverit, vel jura verit, non tamen determinans jejunii conditio- nem; tunc illa sub voti, vel juramenti obligatione eaderet , & absolute potior diceretur conditio, quae, pensatis circumstantiis, nedum cum voti , vel juramenti fine, verum & potius cum V Oventis , vel iurantis mente magis convenire iudicabitur. Unde in hujusmodi ieiunii. conditionum concursu , servatu impossibili, illa prae aliis eligi/ debet, quae, pensatis Omnibus, nedum cum vinti , vel iuramenti fine , verum & potius cum vO. ventis, vel iurantis mente magis convenire dignoscetur a senu u . M VII. Per aeci iens autem praeter conditionem concluditur illam, quae potiori jure a vovente , vel jurante argumen- in sensu exposito intenditur, alia, etiamsi avo' 'μη ' vente, vel iurante principaliter non intenta , ad

augeri poterit omnino servanda conditio, si, illa alia. non servata ieiunii conditione, scandali occasio , vel quid aliud vitandum oriretur malum ἔvel scilicet ratione ipsiusmet voti solemnitatis, vel juramenti publicitatis, vel ob aliud, quod

praeserri etiam deberet, rationabile motivum . Unde in tali concursu non illa secundum se, ratione scilicet maioris cum fine, vel cum . VOVen iis, vel iurantis mente congruentiae, potior, sed

illa, qua per accidens in sensu exposito major

465쪽

evaserit, prae aliis eiusdem ieiunii conditionibus eligibilior judicari debebit, & omnino servanda,

etsi reliquae in illo concursu servari non possent. Quacunque autem ratione ad unam tantum leo iunii conditionem ex vi voti, vel iuramenti consurgeret obligatio; cum tunc in ea sola tota voti, vel iuramenti obligatio subsisteret i inde donaliae, sed illa potior, erit omnino servanda jejunii conditio . f. III. Suaenam jejuniorκm , ex humano iure proee dentium , conditio, in earumdem conditionum concur1u servatu simul impossbilium , praeferri debeat, declaratur.

VIII. Quoad ieiunia autem humani iuris: Ee- Quaenam Uesiae, seu praecipientis mens omnino attendenda j uniorum est. Eces e1ia autem licet in suis ieiuniis plures ζ. u,

imponat conditiones , ciborum nempe delectum, spectinis unicam comestionem , & horam; id tamen, quod trum, eo potiori ratione in suis ieiuniis intendit, unica comestio est , apto tempore facienda , adiuncto ta' eonditiomen ciborum delectu . Non quidem ita intelli. num cori gendum, ouasi ciborum delectum sub gravi non cursu sit' praecipiat; sed quod pro potiori ieiunii conditione unicam intendat comellionem, secundario au- lium praetem ciborum delectum ; comestionis autem hora, serri deyeat licet ab Ecclesia pariter intendatur, immo & prae Py ψη xVI cipiatur, non eo tamen rigore, sicut ciborum delectus & multo minus sicuti & unica comestici praeeipitur . Unde in concursu conditionum quoad ieiunia , ex humano iure procedentia, servatusimul impossibilium, unica comestici ciborum delectui; ciborumque delectus comestionis hora praeferri videtur ..

466쪽

Praeredens doctrina remissivem ratur. Hujus adis inventionis utilitas pro ponitur . Servanda.

rum jejunii

tu simul impossibilium, ordo ac prelatio quoad pra-

IX. Non autem ignoramus, nonnullos ciborum delestiam unicae comestioni praetulisse; quia tamen eontrariam sententiam cap. I. q. R. satis probavimus , ae discussimus; inde ne actu in agamus , pro nunc sufficiat in ieiuniis, ex humano jure procedentibus, potiorem conditionem in uni. ea comestione consistere non quidem probare, sed supponere . Ex quibus patet , quod sicuti ieiuniorum ordinem , ac praelationem ex intrinse cis eorumdem rationibus, iuxta diversos iuris naturae, divini, humanique respectus inter eamdem iuris speciem intelligimus: ita & pro singulis respectibus ex iis, quae supra probavimus, quae . nam ieiunii conditio aliis ejusdem speciei jejunii eonditionibus praeferri debeat, innotescit .X. Neque inutilis ilia discretio reputanda . Ad

hoc enim adinventa est, ut in concursu condi. tionum quoad omnes servatu impossibili , eam illius rationis , ex naturali, divino , humanoque iure procedentis, jejunii conditionem servare teneamur, quae juxta assignatas discretionis regulas potior dignoscatur. Quia igitur , concurrentibus exemptionis motivis, non absolute ab omnibus ieiunii conditionibus exemptio consuris git, sed ab iis tantum, quae servatu omnino im

possibiles sunt; inde ita exemptionis motivis indu ere quis debet, ut quantum fieri poterit , potiores cujuscunque speciei jejunii conditiones

servare conetur.

XI. Priusquam autem hune paragraphum concludamus, placet hic analysis ordinem , quae in ieiunii conditionum exemptione contingere poterit, subiicere; ut inde in praxi pateat, quae nam in ieiunio, secundum se considerato, prae aliis potior, & eligibilior adinveniri poterit servanda conditio. Quia igitur potest quis habere motivum non multum anticipandi comestionis

467쪽

horam, non autem ab aliis ieiunii eonditionibus sese eximendi ς' vel a. potest habere motivum jejunii ordinem invertendi , in meridie nempe refectionem sumendi , ac sero prandendi, secus vero alias ieiunii conditiones transgrediendi; vel 3. nimis anticipandi comestionem , secus vero alias non servandi conditiones; vel 4. comedendi ova , ac lacticinia vel sola, vel simul cum pisci hus , secus vero alias transgrediendi ieiunii conditiones; vel comedendi carnes cum ovis , dei acticiniis tantum , secus vero insimul cum pisci-hus , neque alias jejunii conditiones transgrediendi; . vel 6. comedendi carnes cum ovis, & ucticiniis, ac piscibus , secus vero ab ' unica come stione sese eximendi; vel T. plures faciendi comestiones , secus vero a ciborum delectu sese eximendi ; vel 8. pluribus adhibitis comestionibuU, etiam ovorum, lactioniorum, ac piscium adhibendi 'comestionem ; vel p. pluribus adhibitis comestionibus, etiam ovorum, lacticiniorum , &carnium adhibendi comestionem ; vel Io. etiam cum pluribus comestionibus ova, & lacticinia,& carnes, immo & pisces adhibendi: Idcirco quia

plures adhibere comestiones, non servato cibo rum delectu, quid majus est , quam ciborum servato delectu, plures adhibere comestiones ;quia item plures adhibere comelliones, ciborum servato delectu , quid maius est , quam , uni ea servata comestione, carnes cum ovis, ac lactici-m: is, quin & pisces comedere; item quia unica servata comestione, carnas cum ovis, & lacti-

in . .

cmus . nec non & pisces comedere quid majus est, qua in , unica servata comessione, earnem cum ovis, ac lacticiniis tantum comedere; item quia, unica servata comestione, carnem cum ovis, &lacticiniis comedere quid ma us est, quam cum

unica comestione ova, & lacticinia vel sola, vel

468쪽

eum piscibus comedere; item quia, unica ser Nata comestione , ova , & lacticinia vel sola , vel eum piscibus comedere quid maius est quam nimis anticipare comestionem ; item quia nimis anticipare comellionem quid majus eli, quam jejunii ordinem invertere ; item quia jejunii. ordinem invertere quid majus eli quam parum anti. cipare comestionem : idcirco in motivorum conincursu, alicujus conditionis exemptionem indv. centium, debet prius ab illis conditionibus exemptio tentari, quae minor sit, minusque cum jejunio pugnare videatur. In motivorunt igitur concursu , exemptionem inducentium , non statim ab omnibus jejunii legibus exemptio consurgere dicenda est, sed ab ea tantum conditione, quae minor iudicetur, ac necessitati satisfaciat . exemptio consurgere similiter dicenda est .

De Iejuniorum, ex triplici jure respective procedentium, exemptione. . I.

Ieiuniorum, ex naturali jure procedentium , sub qua ratione contingere, vel non continis gere possir exemptio, per quinque positio nes discutitur, ae rejolυι turis

ptionem

a intelligi

debeant, sub genera. li ratione

I. Antequam autem, quae in hoc ἔ. exagitanda proponimus, discutienda aggrediamur, prae oculis habere oportet exemptionis motiva ad avertendum malum , bonumque prosequendum re duci r quae sane motiva , omnia mala divini ho noris, vel animae, corporisve laesiva; vel supe r-llaturale, aut naturale animae, corporisve bo num σ

469쪽

num; vel externa hominis bona vitare , seu iminpedire , vel prosequi , aut conservare , vel acquirere respectite intelligimus, quae per quinque positiones deinceps discussa , exponere judicamus.

I l. Positio I. dictante naturali iure ieiunium, hie illauia

vel aliquam eius conditiones aliudve opus, ad re jejunium malum divini honoris laesivum impediendum , vel ad malum repellendum , e. g. ne deus per effraenem concupiscentiam cssendatur; nulla motiva ab hoc te vum in seiunio, vel aliqua ejus conditione, aliove opere, ipso impe- quod tamquam necessarium medium, ad efframem concupiscentiam reprimendam, ne deus Offenda- i dum tur , a naturali iure dictaretur, ad eXemptionem nulla motris inducendam valere poterunt. Non quidem carnis xi R exem opera seu peccata ; ad haec enim tamquam Vi siueeretanda , ieiunium, ad quod naturale ius inclinaret, erunt. ut hypothesis procedit, ordinaretur: non stuctus spiritus , vel miseri eordiae opera , cum enim fruetus spiritus , ac misericordiae opera ad positiva praecepta reducantur . quae negativis prae ceptis postponuntur; malum autem non facere, propter Quod iuxta hypotesim a naturali iure dictatur ieiunium, concupiscentiam nempe per jejunium cohibere, ne in malum , divini honoris . 'laesivum prodeat, ad negativum praeceptum perqtineat; inde motiva exercendi fructus spiritus, vel misericordiae opera, ab huiusmodi ieiunio, quod tanquam medium ad reprimendam concupiscentiam , a naturali jure dictaretur, exemptionem inducere non poterunt. Neque ad huiusmodi exemptionem inducendam motiva susticerent, ad naturalia animae, corporisve mala impedienda , vel avertenda, ut essent, amentia, phraenesis, infirmitas, mutilatio, mors &c. cum

enim divini honoris vitanda laesio quibuscunque naturalibus malis praeferri debeat; inde potius haec

470쪽

haec sustinere, ae pati, quam malum divini ho.

noris laesivum eligere debemus. Neque ad naturalia animae,. corporisve bona, & multo minus ad externa hominis bona, sive conservanda, sive acquirenda , ad exemptionem , ab huiusmodi ieiunio inducendam, sufficerent; potius enim horum privationem , seu amissionem pati, quam peccandi periculum subire tenemur. Di ctante igitur naturali jure jejunium , aliudve opus, tam quam necessarium medium ad peccati periculum impediendum , nullo modo poterit ab huiusmodi ieiunio in propria persona exemptio consurgere. Dicthte III. Positio II. dictante naturali iure ieiunium, naturali ju- aliudve opus, ad supernaturale bonum, in se, Rupeihi ipse conservandum , Vel acquirendum et an ab urale bo- hoc jejunio exemptio oriri possit , discretionenum, in se opus est i Si enim supernaturalis boni, seu su- querituri pernaturalium Virtutum actuum privatio , seu vel aequi- Omissio malum divini honoris laesivum traheret, rendum an tunc eadem erit solutio, in superiori positione

O , discussa ἔ ab bujusmodi proinde jejunio, ad pas

surgere pos. siones cohibendas, ne in malum divini honoris sit exem- laesivum erumpant, a naturali jure ordinato. Prio, discu- nuuatenus poterit exemptio consurgere. Quod resolvitur. M supernaturalis boni, quod per 3eiunium natura

intenderct, privatio, seu omi sitio malum divini honoris laesivum non traheret, distinguere iterum oportet; Si enim supernaturale bonum , ad quod

conservandum , vel acquirendum , natura jejunium dictaret, ad supernaturalem vitam consequendam necessarium existeret; tunc, quatenus cum superiori motivo concordat nulla motiva, sive sint fructus spiritus, ac virtutes , sive mi sericordiae opera, sive naturalia animae corpo risve; mala, Vel bona, vel externa homi dis bona, respective exercenda, vitanda, vel con

servanda, sive acquirenda cum illo jejunio servatu

SEARCH

MENU NAVIGATION