Dodekachordon : Plagij---Authentae

181쪽

Liber i l.

ob ad mi in b claue, qui est Hyperphrygη, hoc est, posterioris reieci, de

huo cap.2S. Superiae uero eX fparuo ad mi in Bb claue eode Tritono, qui pypencolit,hoc est, prioris est rete fit, de quo capite dxcimo octauo. Hse onnexio nihilo plus ualet atque simplicium eius Modorum constitutio uain ut illos,inutilem at ineptam existimamus, Nisi quis ita in hae in.:trapedine aliorum Modorum phrasin torqueat, ut huius ne uestigium duidem appareat,sed id asse statum est, non naturale. Caeterum multa de hac capite uicesimo octauo diximus,at* inter caetera, ut haec coian exio reliquos superet Aporome, Quippe cum horum communio semidiapente sit una diJntaxat aporome deficit ab aliorum communione quae est dia, pente, Atlatera ipsa singulis apotomis aliarum connexionum latera stipe rant, uidelicetquae pro diatessaron tritonos habent. Ergo haec connexio una apotome uincit reliquas omneis. Sed huius nunc nudu hoc si t cxcm plum. In quo tamen Tritonum uno saltu, Quod diatonicum genus huc abhorret, nusquam Posuimus, quemadmodum nec in superioribus exemplis, Ad Semidiapente autem ut phrasis aliqua esset, nonnunquam tortu adposuimus inferne. Reliqua ex ipso exemplo, quod non tam imitationis quam ostensionis gratia posuimus,patescunt.

Modorum Reiectortam, Con

182쪽

iss Dodctacliordi De Septima conne X lone est e X septima diapason Specie

& decima, Cap. XXXV.

Eptima diapason species,ex Lichano meson in paraneten hypri bo. Staeon hoc est ex G magno in g paruum connectitur cum decima dii

ason specie, quae est ex trite diezeugmenon, hoc est, eX cparuo ad Cc geminatum, Communi diapente extrite diezeugmenon inparaneten hyperbolaeon, hoc est, ex c paruo ad g paruun I nseriae autem eΨ Gmaono ad cparuum annexa diatessaron,utis,quae Hypolonictast luperne Iero exo in Cc eadem, quae Iast' siue Ionici est. Horum Modorum tantus siue implicium siue connexorum raro suis lociS reperias, cu omnec sit eorum locus, At hi nunc in F magno, non absque se in b claue omne, locantur. Quod priore libro Antiphonis Alma redemptoris mater, o stendimus. Hic nulla est difficultas, Nam duo hi modi adeo hodie in usu sunt frequenti, ut de eis plura dicere, neque uelimus, neque debeamus, in prioribus enim omnia attigimus. Exempli, quod subnectemus, autho, rem, Hermannum Contra fium ferunt, Comitem a Veringen, Qui fuit monachus Coenob' S. Galli in Helvetiis, qd plurimis Exim sui ris multis nunc seculis claruit, Hunc addunt in diuinis literis eruditissimum suis, se, nec minus in profanis disciplinis ut in mathematicis Oratorijs,8 Poeaticis, Linouarum denio peritissimum, Et de Musica ac Monochordo quaedam non indigna testu scripsisse, Nos nihil cius scriptorum uidimus, praeter Chronicorum supplemetum ex quibus constat uixisse eum annos ante quingentos, Nempe post Millesimum a CHRisTi natali annum. Admonuit nos eius rei Nobilissimae prosapiae Inclytus ille uir D. lo Uucrnherus a Rhischach, qui eb tempore quo haec scripsimus,4 eutonici ordinis Principis locum in Alschusen, ubi Comes ille sepultus est, tent bat. Et ipse Vuerni erus magni iudicri homo dehonestis studii dedisci pline professoribus, de ipsa deni Christi philosophia ita meritus,utuc nobilitatis, quae a Uirtutependet,locum, etiam in altero mundo, adiuio re Christo, indubitato expectare debeat. Sed ad rem. Certe haec harmo nia cuiustu no sit, eiusmodi est, ut nihil lepidius fingi, nihil suauius dulci usue excogitari potuerit. Uerba sunt apta,ace sacris deprompta literis,clβη in Celticam linguam, qua m ultum pollebat, Sebastianus B R A N T, nosis petate eximius uir, S daefari Mavsmiliano a consiliis,elegantissime uexit is eruato etiam cum accentibus syllabarum numero. Ionia

183쪽

rum EXemplum, Prosa

de diua Uirgine elegantissima. ue praeclara maris stet la, in lucem gentium Ma ri a diis uinitus orta. Euge Dei porta,qugno aperta, ueritatis lumeis psum solem iusti ci ae, indutu carne, ducis in orbem.Virgo decus nauadi,Regina cccli,prselecta ut Sol,pulahra,lunaris ut fulgur,agnosce ou

mneis tedili mentes

ores dej dera.Te plena fide uirga almae stirpis Iesiae nascitura priuaeruntPatres es prophetae.Telignu ui te Sacto rora

i' pneumate,pari turam, di ut ni floris amigdatam signauit Gais

184쪽

Do decachordi

briel. Tu agnu regem, terrae domi natoremO λbitici de Petra desti

ti ad molem fili ae Sion traduxis i. Tu. furente Leui alans t.

petem,tortuosumc S uescte collidens danoso criminemuduexemi, sti. Hinc gelium nos reli ago,tuae sub cultu memori ae, mirum in modii quem es enixa Opi tia tionis agnu, regnatem coelo aeternaliter deuoca,

mus ad aram mactanda myste ri a liter. Hic mana uerum Israhelitis, ueris ueri Abrahae fi liis admiratibsqnda Moy si que Typ=figurab ita nuc abdueto uelo dat pspici. Ora uirgo nos illo pane cfli dignos effri Fac sole dulce, que in deserto petra pinostrauit degustare cu syncarra fide renesque costringi lotos in mari,anguesneu in cruce speculλri Fac

185쪽

Facioni saneto,Patris. uerbo,qdrub'ut flamatu portasti virgo ma. ierfacta,pecuali pelledistichos pedemudis labi js,corde .ppin ire.

Avni NOS. NAM TE FILI US NIHIL NEGANS HONORAT. SERVA Nos

dapuros metis oculos in te defigere.Quo hausto sapietiar sapore uitae ualeat mes intelligere.Christianismi fidem operib, redimire,bea to

fine ex huius incola tu seculi authorad tetransire.

Quod Mod1 diapason media

tione, quae fit per diapente ac diatessaron consonanstias,potissimum noscantur,

Cap. XXXVI. AT p eccum tibi nunc Colophonem, hoc est secundum pensum de

Modorum commixtione persolutum, Candide LecstonSuperest ut de uera Modoru cognitione paucula, ac de humilibus item cantilenis uelut ultimam Coronidem adiungamus, ut eo instructius 'pui in manus hominum perueniat. Modorum natura potissimu ex

186쪽

D o decachordi

in consonantia diapasen cos stit, pendet. suetum est, quod latius prosequi non est necesse, copiose enim ea luculcit, item exemplis ostendimus. Sed id ea causa hi reserimuS, quod cantu, ita ola.dui fit secundum arsin ac thesin, plurimum noticiae nobis praebet. Ouemadmodum superiore item uolumine aliorum Opimone docuimus. Ouanquam hic error accidere potest, quod ipsae diapente, quaternis sato Modis communes, ita aliquando annexas habent diatessaron, ut contin,

tispe utras' mutari, quod in Dory Hypodornw, Aeoli j item ac H poxol acantibus contigisse saepe videmus, ac superius exemplisa, liquot ostendimus. Idem dicimus de Lyd 3 Hypolydia . cantionibu in lonicum Hvpolonicum mutatis, & decant: bus quibusdam Mixolidit Hypomixolidq*in eosdem delapsis Modos. Tantum momenti,

cit Catorum ignorantia,&ingcnium audacia sola fietum ac sultum, quis enim haec a multis iam seculis emendaret,imb quis de eis cogitaret potius cum omnes bonae literae una cum disciplinis exularent. Ponemus itaque exempla duo quorum limites sunt O ac di sed ubi alterum phrygii stimo, di ad quem illi termini nihil attinent, alterum hyperiastii, ut Lector ex his cons deret, quantu discriminis cuiusquemodi phrasis in cantu habeat. Nec temere fieta esse,qus priore libro retulimus Primu rela. Secundureis. Tertia mi L.&cae. Nec tamen prorsus reqcimus finalem ut uocant,cla uem, maxime quando communes diapente ita sunt in cantu ancipites, ut no cile perspiciatur cuius nam modi phrasis dominetur. Et ipsa quide finales claues ad phrasin aptari debebant, at multi nunc cantores ipsius cuius phrasin ad ipsas claueis aptant. Ideo. modi natura saepe cossunditur. Ita sunt res mortalium, quid facies: υνιάρ. Nouis gaudemus, saepe etiam inepatis.Sed iam ipsa audiamus

exempla.

187쪽

Liber II

3- Angeligua gloriosi corporis mysterium,Saguinis pilosi,que inmudi pretium sevct'uetris generosi Rexemudit gelium.

Hyperias fit c Xemplum

Eni Sanete Spiritus,reple tu orum corda fideliu, & tui amouris in eis igne accede. Quia diuersitate linguarii cussitaru gentes in uanitate fide i congrega sit. Alleluia. Alleluia. QSpe etiam accidit ut cantus cauda deformetur, quod superius de Niceoni Symboli fine in Aeolio Modo conquesti sumus. Cantores qnidampi ne id uoluptati ducunt, atque adeo pulchrum existimant Cantuum fiades 3lio torquere, & auditorem suspendere naso. Quod Iodocus a Praam fecit in cantione.Faetum est autem,de Christi Genealogia ex Lucae cap. 3 Dλm cum ad Phrygii Hypophrygi j. connexionem ut priorem. Libergenerationis ins v Christi quam recte finierat instituisset, ausus est in G finire Sicut Psalmum Memor esto ad Dorium constitutum, finit in yp ruo. Nem tamen id nouum uideri potest, cum in quibusdam canti/hR simplicibus prorsus alios atm alios in diuersis Ecclesii js uideas fines. Cuius causam arbitror, quod aliquando cantus ita anceps prorcpar, ac itat' plurium Modorum phrasi ludat, ut non facile iudices, cui modorum 'torsit daturus finem. Eius rei sit hoc Phrygq elcganti sis. exemplum.

188쪽

Do decachordi

Solis ortus car dine Ad usque terrae limite CHRISTUM cana , Prin ci pem Natum Ma ria uirgine.

Vis autem prohibebit Cantorem Pertinacem ac asse statu, quo mu

nus hunc cantum ita finiat, ut nunc subiungemus, uidelicet ut sit

Dorius,quando lapsus in eo sint non minus Dorit quam Phrygii

cΗRIsTVM canam' Prin es pem Natum Maria uirgi ne. SEddicet aliquis nemo tam stolidus est,ut non sentiat ita corrumpi cantum, Audio. Quid igitur in Symbolo Niceno, in oratione item doιminica publice corruptio accidit, nec quisquam animaduertit: hic scilicti magis uigilabit auris qua illicrat satis est quereis. Simile superioribus clcum Dorn modi adem limites sint, qui Hyperiasth, nempe D,acd, Introiitus tamen Gaudeamus, Do m modi uulgatissima cantio in plaerisque codicibus intra C ac ccontinetur, perinde atque Hypotasti j siue Hypoto nici esset, cum phrasis conuincat eam Doria esse modi. Iodocus apta miri missa Gaudeamus eum Tenorem in systema Mixolydii satis durii

ter solita licentia emouit, finitum tamen ut Aeolium. Sed hercules hoc fiequenter uideo apud ueteres ecclesiasticos obseruatum, praesertim in Ad thenus, ut inferne nota accepta extra propria diapason,supia e ea negligR

Ita Dorius inter C ac c meat, quemadmodum apparet in dicto iam cὸni Gaudeamus, Idque cum Hypomixolydio habet commune. Phrygiu inter D acd, ut in Page lingua paulo ante ostesum est. Lydius inter Ea qui in multis gradualibus uidere licet. Mixolydius inter Facs. Ut in Viri Galilaei, Introitu Nplaeristratins patet. Aeolius inter G ac Dad quδ sex mam est Tenor Petri Platensis in missa de S. Antonio &in uulgata Optione Basias me, qua lodocus a Prato instituit potest &esse inter caccitisa fuerit in b claui. ut in Sacris solenibus. Ad ea Modoru nuc dictoru ser ma Ionicus inter B ac b eueniret, Sed haud scio an usu eu ita uiderim. IN καθ Mκῶe, Modi fere in seriore proxima diapason incedere possunt. Vtu me et Phrasis obseruet,et clauis finalis infima diapete chorda no negligὴμ Possem

189쪽

Liber II.

possem plurima dare aliorum quoq3Modorum e empla. Sed ea latius ytbsequi non uidetur necessarium: Linquenda sunt& Lectoris indistriae quaedam, ut &suis ipse inuentis gaudeat,&nos nihil absurde ditiis

aperte uideat.

pleant CXtremas chordas, sed

phrasinoscantur,ac parum etiam finali clausi

Caput XX XUII. JUod dictum est nobis superiore libro ex Boethio adeo simpliceolim fuisse musicen, ut uix diapcte Arsi ac Thesi impleret, Idnue nobis exemplis demonstrandum est. Sed hoc quo memoria tenendum, quod capite xxvi' huius libri diximus de diape. tespeciebus, quae quibus modis sint communes. Nam in his necesse est ut finales claues propemodum statuant Modum. Quan* ne sic quiderii Aeolius a Dorio, Ionicus a Mixolydio ullo discerniatur pacto, latu abest, ut a plagqs recte seperem su. Quidam omneis eos cantus plao is ad scribunt, modestiae ut puto gratia. Quod Berno in Isagoge etiam lon ius tracta sedeb deuenit, ut quosdam fuisse dica qui IIII. aliosModos recogitarint, ut omnino duodecim essent Mod adeo ueritas de XII Modis aliquid uistigin etiam apud tam barbari seculi homines habuit. Nos triudiatessaron, A quatuor diapente specierum exempla proponemus. uanquam secundae ac tertiar diapente specierum ultra unius Modi haud facile reperias exempla apud ueteres ecclesiasticos, in 's quae nos uidimus Antia phonar as. Deinde quod quaeq; species diapente adcipiat in serne supersne , dc quantum ibi phrasis dominetur,exemplis declarabimus.

Re sol.

PRimari itur speciei Diatessaron Re sol exemplum in Phryoh Hypos pHrygia. finali claue.

190쪽

Do decachordi

si ei; t sy de re Deum precemur suppliceS, ut in di ur nis

istibus nos seruet a no centibuS.

species sit hoc exemplum, finitum in Dorit Hypodorij.m ufinali. Atimore ini mi die ripe Domine anima me a. Euouae. Eiusdem exemplum in Phrystia H phrygri sede finali. Iri matutinis Diae meditabori te- EMQVRς' . . . .

In Israel magnu nome eius. Euouae. Vida ad 'ciunt exemptu eiusdem speciei,quod in Synemenorem chordonlocarunt,ut Ionici Hypotonici esset,id est tale. Venite exultemus Ono Iubilem=Deo Salutari nostro. poccupcmih

ciem eius in conses sione, es in psalmis iubilcmy ei. SEd ineptus fortassis fuero, si omineis tam minutas sermas, atque 3ρ minutiores ut Ditoni aut semidi toni prosequar, quando plures ip* 'niuntur,ia multo plurimae fingi queant, ad Species diapente defc dum est,& in quot Modis eas inuenire potuerimus ostendendum Ux' quidem Speciei Re la O or' hoc exemplum est. li