Moriæ encomivm. By Des. Erasmus. Annotated by G. Listrius

101쪽

E M. Inoe, ' deque Numa, quorum uterque fabulosis inventis stultam multitudinem rexit. Huiusmodi nugis commovetur ingens ac potens illi: belua populus At rursum, quae civitas unquam Platonis aut Aristote

sceptrnm, quam Plato in Minoe doctrinam

interpretatur, habere. Ζηνος, s-άλπιν εα ruga id est, Sceptra Iovis reti iens, quis Cretum regerat urbes . . Deque Vuma Cum sub Numa Pompilio, secundo Roma uorum re e Romani cum O irinibus finitimis pacem haberent, veritus Numa, ne luxuriarent ocio animi, quos metu hostium disciplinaque militaris continuerat, omnium primum , rem ad multitudinem in peritam, & illis seculis rudem, emcacissimam. deorum metum , iniiciendum ratus est qui cum descendere ad animos sine aliquo com mento mirabili non posset, finxit sibi cum dea Egeria congressu nocturnos esse, eiusque ei nonitu sacrificia instituere , legesque terre. Haec ferme Livius. Selua popiam Plato lib. de republica sexto dicit, Sophistas nihil aliud docere, quam vulgi sententias, in quibus cum congregatus fuerit consentiunt , hancque vocare scientiam.

ς; ο ου , id est , bestiae magnae robustaeque nu- ita iras .cupiditates singulas observarit, qua ratione hauc adire tractareq; deceat, quibus

102쪽

bus rebus mitescat, Z quibus acerbior fiat, quibus placetur . quibusque itiitetur. Dicitque sophista singula nominare ad illius se sitae ingentis opinionem , bona videlicet dicere , quibus delectatur , mala vero , quibu* psa bestia offenditur neque aliam ullam de his afferre rationem. Haec Plato scil&, nonnulli concionatores nostri temporis, non multum sophistis illis vulgaribui dissimile esse videntur. Quippe cum magis in concionibus blaterant, quae mercatoribus mulicrculisque grata esse putant, a quibus d aliquid pecuniolae corradere queant, quam ea quibus vulgus ad pietatem trahi possit. Horatius item Platonem imitans, vocat populum beluam

multorum capitum.

Socratis dogmata Id est, decreta euiusmodi sunt illa, satius est iniuriam pati, quam a cere M Mors nihil est malici , Philosophia nihil aliud eit, quam meditatio mortis. Drclupe suasit Nam Decii pro salute reipub se devoverunt : patet , ut Livius scribit Dec. i. lib. 8, in bello Latino filius, ut idem lib. Io. testatur, in bello quod adversus Vm btos Hetruscosi amnites gestum est.

α-intum urtium motissima est historia.

103쪽

candidatum Candidati voeantur, qui magistratum petunt, quos mos erat nomenclatore praeeunte blande salutate hunc patrem 'oeantes, hunc statiem, hunc dominum, ubi sibi faverent. congiariu Conpius mensurae genus unde congiarium . quod modo pro munece, quod datur populo principe, modo pio mensura accipitur. Signum aliquod signa statuae sicuntur. En uinstare Allusit ad illud Horatianum, Aut aeneus ut ster. Ponebantur enim aeneae statua benemeritis, in circo aut in foro bo-

maea

Nominum cygnominum litus tumultus de adoptione nominum Antonini, ii, Ale nati, Augusti ut patet ex flio partiano,dcallio.

104쪽

ρι Mo Rin publicis caeremoniis cin deos relatos etiam sceleratissimos tyrannos. Stultissima sunt haec .ad quae ridenda

non unus sufficit Democritus ouis negata Atqui hoc fonte nata sunt fortium heroum facinora , quae tot eloquentium virorum literis in celum tolluntur. Haec stulticia parit civitates, hac constant imperia, magistra. tus, religio, consilia, iudicia, nec aliud omnino est vita humana, quam stulticiae usus quidam Iam vero ut de artibus dicam , quid tandem mortalium ingenia ad excogitandas prodendasque posteris tot egregias, ut putam, disciplinas excitavit, nisi gloriae sitis Tantis vigiliis, tantis sudoribus .famam, nescio quam qua nihil esse potest inanius , redimendam putarunt

n deos relatos Romae solent defunctos imperatores miris quibusdam caeremoniis in deos teferre extructa turti lignea praealta in hac congesta vi stipularum maromatum in summo erat aquila alligata tenui funiculo Issimul atque solutus esset incendi , avissumma petebat Gratissimus in tetim odor nares omnium pervadebat velut anima impetratoria petenti coelum,

105쪽

homines vere stultissimi. Sed interim stulticiae tot tam egregia vitae commoda debetis, quodque est longe dulcitia sim aliena fruimini insania. Ergo posteaquam mihi fottitudinis .industriae laudem vindicavi, quid si prudentiae quoque vindicem Sed dixerit aliquis, Eadem opera ' ignem aquae misceas, licebit. Verum hoc quoque successurum arbitror , si vos modo, quod antehac fecistis, auribus atque animis favebitis. Principio si rerum

usu constat prudentia, in utrum magis competet eius cognominis honos, in

lienastu ini insania Retulit Plinii Cecilii sententiam, Optimum est aliena insania frui Insaniunt non solum qui stulte quid agunt, ve metiam qui immodice. Vnde qui non aestimandis vigiliis disciplinas vel inveniunt, vel expoliunt, insani laboribus prosunt aliis. Et holum insania fruuntur, qui juvantur illorum vigiliis. Ignemaam miscem Pugnat enim ex diametro, quod junt, prudentia cum stulticia. Est autem proveibium apud Graecos, quo limα--, id est , quod fieri non potest, significant, α υρ υμπι λιβυν , id est ignem aquae miscere. Quo usus est Plutarchus in libello cita ara taqvae',id est, de prima frigiditate,

106쪽

' Ilo In in sapientem, qui partim ob pudorem, partim ob animi timiditatem nihil ag

greditur an in stultum, quem uoque pudor, ' quo vacat, eque periculum, quod non perpendit, ab ulla re deterret sapiens ad libros veterum confu-pit , atque hinc meras vocum argutias ediscit stultus adeundis cominusque

periclitandis rebus ' veram ni fallor prudentiam colligit. Id quod vidisti

videtur Homerus ' etiamsi caecus.

dyηο vacat Id est, quo caret. Nam duo potissimum reddunt nos timidos iu dor, qui estimetus iustae reprehensionis periculum, quod intelligimur. Vnde Lucianua in epistola ad Nigrinum ait, T. MλογσHAν ὐερους πιι- Γ, τὸ θὰ θὲ θρασεις. id est, prudentia segnes facit, inscitia autem audaces . Veram ni fallar Huiusmodi quaedam A. Gellius prodidit in Philosophos umbratico: .vetum haec iocans trahit ad stultorum experientiam , qui suo malo fiunt paulo minus stulti hanc Plinius misera prudentiam vocat. Elis scacus subest facetia in vocibus, vidisse e caecus. Nam iovidere, pro intelligere positum est .sunt qui tradant Flom qum oculis captum fui e.

107쪽

E N C Tnim duo praecipua a L cognitionem rerum parandam obstacula , pudor, clui fumum os undit animo , dc metus, qui ostes periculo, dehortatur ab adeundis facinoribus. At his magnifice liberat stulticia Pauci mortales intelligunt ad quam multas alias quoque commoditates conducat, nun

quam pudesceres nihil non audere. Quod ii prudentiam accipere malunt

canas iam stultus cognovit. Expertus stultus suo doctus malo , tum demum intelligit. At sapientis, qui rationein consilio ducit ut, non est dicere, non putaram Sumptum est ab Homero Iliad. . Hesiodus dixit, v αθων δεπινηπι γεγνυε. id est, passus etiam stultua novi

vit.

ut fumum undi: Vnde Plinius speciem

108쪽

g cam, quae rerum judicio constat, audite obsecro quam procul absint ab hac, qui hoc nomines sese venditant. Principio constat, res omneis humanas, vel ut Alcibiadis Sileno , binas habere facies nimium inter sese dissimiles Adeo ut quod prima, ut aiunt, ston te mors est, si interius inspicias, vita sit contra, quod vita, mors quod formosum, deforme quod opulentum , id pauperrimum quod infame, loriosum quod doctum , indoctum: quod robustum , imbecille quod generosum, ignobiles quod laetum, m-

C surnditant Elegantet dixit venditant pto

Alcibiadis Silan a Sileni dicuntur senes Satyri Dicti sunt autem sileni me ii I

θλη quod circa totcula vertarentur. qui enim uvas calcabant, hoc nomine vocabantur. Nominatim autem paedagogus aε-chi. quem synestius calvum fuisse ictabit, cuius etiam Ovid. meminit silenus vocabatur. Erant etiam sileni statum, quae deforis ridiculae erant, intus divinas imagines continebant. Quibus elegante Alcibiades in convivio Platonis, socialem comparat, quod is Io

risbatdus ac stupidur, intur autem merum

109쪽

ite quod prosperum, advertum quod

amicum, inimicum: quod aluta Ie,aΟ-Xium: breviter omnia repente versa re.

peties, si Silentia perueris. Id si cui forte nimis philolbphice dictum videtur, age pinguiores, quem a Zmodum dici solet, Minerva planius faciam. Quis regem non opulentum de dominum fatetur Atqui nullis animi bonis instructus est, atqui nihil illi latis eli, iam videlicet pauperrimus est. Tum animum habet plurimis addictum vitiis, jam turpiter servus est. Ad eundem modum in caeteris quoque philosophari liceret. Sed hoc exempli vice posuisse satis. At quorsum haec linqui et aliquis Audite quo rem duca et is ' Si quis histrionibus in scena

camus, nos planius Mapertius loqui. Nana docti quidam rem per se claram sic explicant argute, ut intelligi non polliit Iem adnaodum Plato numeris suis tenebras offundit philosophiae. Si quo mira faceta argutia: arguta facetia propositioncm hanc colligit.

110쪽

lroo fabulam agentibus ' personas detrahere conetur , ac spectatoribus veras nativasque facies ostendere, nonne is fabulam omnem perverterit, dignusque habeatur, quem omnes et heatro ' velut lymphatum saxis etician, Exorietur autem repente nova rerum species ut qui modo mulier, nunc vir qui modo juvenis , mox senex qui paulo ante rex, subito Dama qui modo deus, repente homunculus appareat. Verum eum errorem tollere , est fabulam omnem perturbare. Illud ipsum figmentum fucus est, quod spectatorum oculos detinet. Porro mortalium vita omnis

quid aliud est quam fabula quaepiam,

Personradetrahere Personalio eloco vultur est apposititius, qui regem aut foeminam, senem aut iuvenem imitatur unde pelsonati dicuntur. Teluti lymphatum Id est, sariosum lc latvatum, quem Graeci νυμφολη λνvocant. Subito Dama Horatius aliquoties Damam vocat obscurum 6 ignobilem Vt ne tegam spureo Damae latura Persius item Satura quinia: Hic dama est, non tressis agas , vappa de Iippur,ac in tenui satragiae neudax.