Moriæ encomivm. By Des. Erasmus. Annotated by G. Listrius

451쪽

TH o. o R. Epis T. asino omnia disputanti for neque aut, quid di alactice sit, aut, quid ut omninosophista iovi iterin eum nescire solii, quae ferme pueri sciunt omnes At he- tota cam , Opino , vel tu propriam I, a quodammodo peculiarem, esse concedes quam sit tabuas , nescio qui pol- sis dialecticen tam prorsus adimere. Si quidem recte senserunt non infimi philosophorum qui tantum censuerunt inter dialecticam hetoricamque differre, quantum pugnus distat a palma; quod, quae diale et ice colligit astri-c ius eadem omnia rhetorice copiosius explicat utque illa mucrone pun-oit, ita haec ipsa mole penitus prosternit obruitque Sed age, hil sit dialectice cum hetorica commune. Ergo,

quia non in scholis disputat , quia

non in puerorum corona rixatur , quia

iam quod tu quoque postea facies)quae strunculas illas valere sinit nunquam eum putas illas didicisse r Sed existimas , in disputando inferiorem esse dialecticis omnibus . At, hei vi

452쪽

mediocri ingenio praeditum, longo tamen intervallo minore quam sit Erasmicum, hunc, inquam, ego non omni dialectico reor inferiorem in disputando fore, modo res, de qua disceptant, utcumq; sit nota, quum, quod atti de-ei , ingenium suppleat. Nam&ipsa dialectices praecepta quid aliud quam

quedam ingenii foetura suntξ ratiocinationum videlicet forme quaedam, quas ratio fore ad rerum disquisitionem utiles animadvertit Tantum abest, ut Erasmus, cuius&ingenium doctrinam mirantur omnes , futurus ut in

disputando omnibus prorsus dialecticis, hoc est, etiam pueris, in serior . Sed mitto ista omnia, nempe minoris momenti ut in quibus iterarum dumtaxat aestimatio entiletur At illud certe odiosius est, quod Hieronymi Hussitae, Cresconiique grammatici, utriusque videlicet haeretici, mentio abs te non satis temperanter iniecta est quidpe quos quibusdam ita referre videris, tamquam conserre velis QSid, quod nonnulla tam acerbe tractas , ta- quam nihil agas aliud, quam, ut in eum primo

453쪽

THO M o R. EPI primo Lovanienses theologos; deinde, quotquot ubique sunt, omnes postremo Academias universas, exstimules; inque eam rem quibusdam verbis illius, longissime a propositio detortis, abutaris. Nam ut a postremo incipia quum dixisset, non omnes theologos damnare Moriam, sed eos solos has excitare tragoedias, qui dolent, bonas renasci literas fore ques, ut nec Hieronymianam editionem quam tu Theologis placere scripseras comprobarent hi, qui Monam damnaverant ibi tu protinus arrepta lepida o candi materia, Nova, inquis, gloria si edam quod

pauci probabunt. Quasi vero relinquantur pauci qui probent, silex tanto dignissimorum theologorum coetu unus aut alter moro lissimi senes, nec ullo

minus digni, quam quod profitentur

nomen , eximantur Et tu tamen , Dorpi longius eumdem tam fellivum jocum prole queris ais enim Aee, nora

probabunt Theologi. sic ille dixit scilicet j v quaso probabunt ergo Iurisco furiis An medici, an philosophi denique, ut falcem immittant aliena me si Se

454쪽

grammaticis eam paras Sedeant itaque grammatici in solio censores omnium disciplinarum, o novam nobis Theologiam parturiant, nascituram tandem aliquando cum ridiculo mare. Verum nec metro eis, ne nolint sudis ictorum

se sceptris inclinare sceptra enim sunt ferula, quibus plagoso regnant in antro; se philauti, o moriastultiores, arbi-τrantur, se omnes nosse disciplinas, quod vocians inregigunt ipsas ct orationum fructuram. Ergo non es opus Academiis; schola olensis aut aventriana susse-cerit. Et certe hac est sententia magni miri Hieroum H ira, niversitates ramprodesse ecclesia Dei quam diabolu .

Nec grammaticos mel tanti um commovet, quod damnatafuerit Osententia in concilio Consantiensi, qui petauq o, certum sit, neminem fui se non a- mufum, aut qui non ignoraverit Graece.

Iniurius tibi, Dorpi sim, si iocum saepius interpelle tuum in quo j a diu mirum quam te suaviter oblectasti. Sed si satis iocatus es, audi nunc iam, Dor-pi. Nemini obscurum esse potest, tua ipsius verba legea: i, te ad hanc Universitatum

455쪽

ni Mi R. T. 4ssitatum mentionem sine ulla prorsus occasione descendisse totumque hunc iocum tibi copiose . ac perquam diserte sane, sed extra controversiam tam esse declamatum nec est ulla responsione opus. Neque tamen ambigenda puto, quo in niversu a te a tactu Erasmus sit; in quibus de didicit,& docuit; non ea modo, quae tu grammatica Vocas sed cum alia multa, multo magis Christianis omnibus utiliaci tum eas etiam ipses quas tu nunc tam magnis

facis quam posthac parvi facturus es quaestiunculas. Quis nescit, quam diu

Parisiis ille , quantoque in pretio ruit.

de Roma dicam quam ego tamen vel principem academiarum cite maium duco Iam Oxonia Cantabrigraq; tam clarum habent Erasmum, quam nabere debent eum, qui in utraque diu , cum in oenteschol alticorum fruge, nec mino te sua laude , versatus it. Vtraque eum ad se invitat utraque eum in iuOIum theologorum numerum quoniae honore alibi est insignitus transplantare conatur. Sed tu quanti nostras

456쪽

A MART. DOR P. Vni versitates facis, haud scio, qui tantum Lo vanio Parisiisque tribuis, ut ce-

Iris videare mortalibus, praesertim ex aialectica , nihil omnino relinquerems enim , Nisi Lovanienses a Paris en D: Theologi essent dialemui, fieri videlicet, ut dialecfica toto exsulat orbe, ex mlaveritque multu amiculis Eoo in utraque Academia fui abhinc se ten-mum non diu quidem sed interim tamen dedi operam , quae in utraque traduntur, quisque sit utrobique tiadendi

modus, ut scirem. Et profecto, quamquam utramque suspicio quantum tam V qum, vel praesens audiendo, vel bsens inquirendo, cognoscere, nihil nactenus umquam accepi cauta, qua-obrem enn dialectica meos liberos, quibus optime consultum cupio, in alterutra earum edoceri potius, quam Orontae aut Cantabrigiae velim 'Non negabo tamen, neque enim libenter quemquam sua gloria fraudaverim, lnostras permultum Iacobo Fabro Pa- mensi debere; quem , ut instauratorem verae dialecticae, veraeque lutosophi , praesertim Aristotelicq, feliciora passim

apud

457쪽

THO MO R. Pis T. 4 Papud nos ingenia, sanioraque indicia, consectantur ut per eum virum Lutecta oratiam nobis referre quodammodo Iccepti olim beneficii videatur, quuper eum apud nos disciplinas restauraret, quas ipsi a nobis initio acceperunt.

quod usque adeo in confessis est , ut id

GaDuinus quoque, nec detractor Gallicae laudi , nec buccinator nostrae, in Annalas suos retulerit. Atque utinam Lovanienses LParienses , quoque Scholastici omnes , Fabri commentatios in Aristotelicam dialectice reciperent esset ea disciplina ni fallor

minus utrisque rixosa, paulo repuro alior Miro tamen cur Lovaniente SI Parisienses in dialectices commemmoratione coniunxeris qui usque adeo inter se discordant, ut ne nonam equidem conveniant quum alteri Realium,alteri Nominalium, nomen ste-ctent. Quamquam, si iistotelem Iecipiunt. si utrique interpretantur, si non alia de re quam de eius mente tot inter se ri Xas excitant; jam quum Parisienses aliter, aliter eum Lovanienses interpretaniar, nec aliter modo, sed cotra quo- qiae

458쪽

A MART. DOR P. que; qui scire possis, utris potius accedendu censeas is in ad dialecticen pertinent huiusmodi lites , sed nihil ad Aristotelem tamen jam non Ari Itotelica tantum Logicam, quod tu ais, sed aliam prςterea, aut alteri aut utriq; profitentur. Sin autem , quae in tanta controversia sunt, nec ad ipsi in dialectica attineant, nec attinent certe, si ad eum non attinent, modo is dialecticam perfecte tradiderit; jam hoc egregie fuerit absurdum, ut dicatur dialectica de rebus ad eam rem neutiquam spectantibus tot annos digladiari Et profecto, Dorpi, propemodum adducor, ut credam, magnam illam opinionum partem , de quibus tam diu tanta contentione, velut pro aris focisque, dimicatur, aut ad Losicam parum pertinere, aut ad eam perdiscendam non admoduconferre. Nam, ut in grammatica su D fecerit , eas observationes didicisse,

quibus possis, ipse Latine loqui,

sua ab aliis Latine scripta sunt, intelligere . non autem anxie innumeras loquendi regulas aucupari, iterasque inter ac fritabas asenescere itidem in diale

459쪽

num naturam, enuntiationum Vries,

tum ex his collectionum formulas edoctum, dia lacticam protin US, velut in stiumentum, ad caeteras discipianas accommodare. Atque hoc ni maumi plus pectavit Aristoteles , quum dialectica suam decem illis summis, sive rerum sive nominum generibus ; deinde enuntiationum tractaturi adjunctis postremo collectionum formulis, quae necessario demonstrant, que suadent probabiliter, quae callide cavillant v, absolvit. Ad haec tanquam aditum introitumque quemdam Porphyrius, quinque illas universa complectentes, seu rc seu voces adpellata malis, adlecit. Porro eiusmodi tu stiones, quibus rudia adhuc, Laptioribus imbuenda,

detinentur potvit quam promo vent in renia, neuter eorum pro potuit. Or-pi yrius etiam ex pro fello abstinuit. At nunc absurda quaedam portenta , ad

certam bonarum artium nata pernicὶC, Ω luculenter ab antiquis distincta, O miscuerunt; veterum puta sitima tradaiones suis adjectis sordibus rece-

460쪽

so AD MART. Do p runt omnia Nam in grammatica ut

omittam Alexandrum atque id genus alios; qui, quamquam imperite, tam ea grammaticam utcumque docuerunt Albertus quidam,grammaticam se traditurum professus , Looicam nobis quamdam aut Metaphysicam, immo neutram, sed mera somnia, mera delima, grammaticae loco substituit. Dian-

men hae nugaciutata nugae in publicas

academias non tantu receptae sunt, sed etiam plerisq; tam impense placuerunt, ut is propemodu solus aliquid in tramatica valere censeatur quisquis fuerit Albertistaenomen assequutus, Tanta auctoritatis habet, ad pervertenda bonorum quoque ingeniorum judicia,semel ab ineptis tradita magistris, deinde tempore corroborata , persuasio.Quo fit, ut minus mirer, ad eumdem

modum in dialectice cum nugas plus quam sophisticas irrepsisse quae cultoribus suis argutiarum nomine tam vehementer arrident, ut mihi nuper, his de rebus obiter loquenti, quidam dialecticus ut ferebatur doctissimus as-ieruerit, Arimielem referam ipsius ver-b H