장음표시 사용
131쪽
animo posse, opinabitur3 Hine cum Esaias 'in speculatione Dei costitutus pro suo nobilissimo philo phiae studio diuinam co-teptaretur essentia eam dixit esse in ne narrabilem,cum in proseliadeChtisto testatus
est,dicensi generationem eius quiS enarrabit non dixit enarrat,sed enarrabit, ut omnem posteri temporis rationem secluderet: Quid uero uas electionis Paulus , ut' pote quia gratia ampliori frueretur, qui loquentem in se habuit Christum, qui usq. ad tertium coelum, raptus est, qui uerba audiuit arcana,quae no licet homini loqui, quae de essentia Dei nobis explanata reliquit 3omnino hic est, qui illa refert, ex parte cognoscimus,& ex parte prophetamus, qui sane ubi ad particulares diuinae sapientiae dispositiones inspexisseti&ad uastissimum mare, & immensos gurgites oculos conuer- re is conturbatur,deficit,& recedit, ac ueluti uertigine affectus propter imperviam speculationis uiam illico uocem illam magna exclamauit, o altitudo diuitiarum, & sapietiae,&scicntiae Dei,quam inlatitabilia flant iudici
132쪽
iudieia ipsius,&inuestigabiles uiae eiusinon incomprehensibilia dixit sed inscrutabilia,
quod si scrutationem non patiantur,longe fminus percipi possint, giq. comprehendi, non arduas atq difficiles, inquit, sed in uestigabiles,qubd stulae eius non ualeant inuestigati,eo minus etiam quacunq. maxima difficultate ascendi queant. Si autem haec hi, qui ad mensuram cognitionis Pauli peruenerunt,assequi nono possunt, quanta est eorum arrogantia,qui Dei essentiam se scim profitenturi' Audiant ii quaeso eiusdem Apostoli uerba primo chor. xiii. videmus nunc per speculam in amigmate,&comprehendent quid mens humana uiatrix de Deo percipere possit: Hinc Deum merito incomelaensi bilem appellamus, & licet ubique
sit,nusquam tamen dicitur esse , nam nec loco aliquo continetur, nec loco aliquo excluditur, nec abest ulli loco, nec ullo capitur loco, quare haec inquit Diuus Augusti nus Deus est in mundo non inclusus, extra mundum non exclusius, supra mullum noesatus,infra mundum non depressus, ex quio a bus
133쪽
bus colligimus Deum esse intra omnia, di extra omnia,supra omnia, & insta omnia. Intra omnia quidem quatenus omnia r plet ,&est ubique praelins, est extra Οmnia, &quia cuncta continet,nec usquam coarctari potest,& dum dicimus extra omnia intelligimus non actualem praesentiam ad locum,sed potentialem,quae est Dei immeisitas, quae si mille essent mundi, quoscuq. repleret: est supra omnia, omnibus nam q. praesidet, omnia ab eo pendent,cuncta sutab ipso creata, cuncta sunt illi inferiora,nec aliquid ei aequatur: Est tandem insta omnia, quia cuncta sustinet, quia cunctorum est fiundamentum,quod tamen fundamentum est supremum,ex nullo pendens,nullo egens, infinitum supra terminos, quod cuncta est actu, quod origo est boni, persectionis& roboris , ab omni priuatione seiu
ctum, aptum omnia facerta, unitionis principium conseruationis, & constantiae centrum, & supra motum eleuatum , & hoc
eo dicitur insta omnia,quia illa sustinet, desine ipso nihil subsisteret, , Quod quidem
134쪽
fundamentum, qui Deus Opt. Max.ubiq. esse dicitur,non sic ut indignet rebus, quod sit in illis, sed quia res illo e at, ut per eum
subsistant: Deus enim ante rerum creationem, ante mundi constitutionem ibi fuit,
ubi nunc est,s in seipso quoniam ipse sibi sufficit. Hinc dictum est licet non altiorisbio,tamen profundiori sensu.
Dic ubi tunc esses,cum prater eunta ny
scit in . Ex quo patet rei essentiam esse infinitam .
135쪽
Ε I essentiam inta superioribus,&non immerito diximus esse infinitam, quod iterum hac rationα amrmamus quia cu sibimet sussiciat omniu esse causam, nec ullas causas habere;& cum causis careat prioribus, quibus definiatur, seu terminetur, quae t definitionta requiruntur,nimirum si nec Sancti Patres diuinam essentiam definire sunt ausi,describerta quidem potuerunt defini-r nequaquam: Hinc Io n. lib. v.de orthodoxa fide cap. xii. diuinum esse relinquens,& oculorum, imbecillitate aspicere non ualens de nominα tantum,dα eius nempe Ethymologia, haeci pta uerba fecit, Deus grece dicitur cos. V. δι- , quod est uideo quia per omnia peruigil contemplatur,& uidet, sic itaque Deus vario describitur,ad quem descri-
136쪽
describendum non est cur proprietates omnes, & conditiones in ipsius descriptione, requirantur, hoc enim nobis omnino foret
impossibile,&propterea qua pluriu est opinio aliquas earum de ipso notiores, & sibi soli competentes poni in eius descriptionesumcerta, ex inde est quod Dei deseriptiones diuersis a diuersis assignantur, ut ex sanctorum, & doctorum depromptis licet perspicue uidere: Sed in tribuendis Deo descriptionibus haec est habenda ratio, ut per id, quod communiter illi ab omnibus Deum
esse assirmantibus,conceditu C conuenire ,
per illud ipse describi debeat, , ueluti quod
Deus est ens summe bonum &perfectissimum in entibus: Uerum illud etiam animaduersione dignum, quod quemadmodum gradus si perlativus & affirmative &negative potest exponi, sic etiam iste terminus Deus & affirmative & negative descii bi ualeta Affirmativa descriptio est , quod Deus est ens quolibet alio a se melius , &pertamus: egativa est quod Deus cst ens, quo nihil est melius uel perfectius.
137쪽
Anselmus sic Deu m descripsit, Deus est quo maius excogitari nequit ue Hinc elicimus quod quicquid est persectionis, illud est Deo attribuendum; Vnde est hoc v vlgatissimum apud Theologos, omnem entitatem perfectionem dicentem, eam in summo persectionis gradu Deo attribuendam, ut simplicitas,entitatem ucro quae impersectionem significat,esse paenitus ab iptor
Et si quisD August vel ba recolat in lib. v de Trinit cap.v Quicquid dicitur de Deo dicitur secundum substantiam uel respecti De,nihil vero secundum accidens : Em iste mouendus ibi loqui D August. de praedicatis illis, quae Deo competunt secundum naturam diuinam,& eius intrinseca, di non respectu creaturae ad cxtia, quaedam enim ex temporS de Deo dicuntur secundum accidens, nempe contingentcLvcluti, Dominus, Creator, refugium, S huiusmodi, quae Deo contingenter attribuuntur , non propter Dei mutationem, scd creaturae, ut ex sent .mag.depromitur lib. i. dist. XXX. Nolumus
138쪽
Nolumus autem praetermittere quam subtilis Doetoo Deo praebeat descriptionem, qui sic Gulielmo in sent. primo dist. a. re ferente deseripsit, Deus est ens infinitar intellectualitatis, voluntatis, bonitatis, potentia & ens ad se una me necessariurm ue Dicitu infinitar intellectualitatis, quia cum essentia
diuina sit, infinita, &ab intellectu diuino, qui infinitus est,intelligatur, necessarid intellectualitas eius sequitur infinita; Dicitur infinitae uoluntatis,respectu ipsius infinitar eL
sentiae, narria Deus videndo, vel amando essentiam suam, vult quaecunq. sunt, uel erutab eo propter suam bonitatem : quapropte scriptu legimus,omnia quaecunq. uoluit Dominus fecit in coelo.& in terra; Dicitur infinitae bonitatis, hinc legitur Deum esse bonum per essentiam, quia est infinite bonus: Unde super illud Matth.xxix. nemo bonus nisi solus Deus, inquit Glossa, nemo bonus .f. per essentiam nisi solus Deus; Dicitur infinitae potetiae, quia est omnipotes, qui posse ipsius non potest inuenire nolupos se, tamen aliqua non potest utpote fallit uni P fallere
139쪽
sallere, mentiri,ignorare, initium, & sinem habere, non , praeuidere praeterita obliuisci praesentia .nono attendere sutura, nescire,&tandem seipsum negare non . potest ue ecce quanta non potest, tamen est omnipotens, quod superius compraehensa non , potest ,
subiungitur in fine huius descriptionis , &ens ad se summe necessarium, dicitur uereens, quia ut diximus in antecedentibus, linse solus uerum est ens,cuius esse est omnia esse dicitur ad se sim me necessarium, quia sicut nihil esse sine Deo, ita nec ipse sine se potest, ea propter iam iam affirmauimus, quod se ipsum negare nequit,Hic itaq. breuitet est huius deIcriptionis intellectus. Describitur etiam Deus ab Hermete, seu a Mercurio in lib.definitionum Dei quod sit Sphaera intellectualis, cuius centru ubique
est circunferentia nusquam :Dixit Mercurius Deum esse Sphaeram . quia sicuti globus,seu Sphaera, quae est tota rotunda non habet principium nec habet finem,sic Deus & principio, & finta caret,
de se enim sic dicit,ego sum, α, & - , principium
140쪽
pium & finis. Appellat secundo Deum intellectualem eoquod sit Spiritus, ut est idem Hermes in libro de bono ad Asclepium liestatus 3 Exinde patet quam grauiter Epicuret,qui affirmarunt Deu es se corporalem, peccauerui, ut, innuit Mar. Tul. in lib. de Nat. Deo
Sed quidem, uidetur ex plurimis sacra: Scripturae auctoribus Deum corporea habere, instrumenta,& multi Deo ipsa attribuet ut, quapropter corporeus ex omnibus his poterit iudicari: Uerum ad omnem haesitatione, & quodcuque dubiti de medio tollendum, notare debemus , quod quaelibet instrumenta corporea, quae in cunctis pro phetiae libris inuenerimus, uel sunt motus localis instrumenta ad uitam significanda, uel sunt instrumenta sensius ad apprehensionem demonstrandam , uel operationis ad Opus exhibendum, uel serinonis ad splendorem intellectus, qui ab co super prophetas effunditur, ostendendum: & omnium horum causa, quae sic Deo attribuerunt erit, si P a cordibus